1 KOMENDA STOŁECZNA POLICJI Zasady współpracy Policji z placówkami oświatowymi w sytuacji wystąpienia zagrożenia dzieci i młodzieży Warszawa, 2016.

Prezentacja na temat: "1 KOMENDA STOŁECZNA POLICJI Zasady współpracy Policji z placówkami oświatowymi w sytuacji wystąpienia zagrożenia dzieci i młodzieży Warszawa, 2016."— Zapis prezentacji:

1 1 KOMENDA STOŁECZNA POLICJI Zasady współpracy Policji z placówkami oświatowymi w sytuacji wystąpienia zagrożenia dzieci i młodzieży Warszawa, 2016

2 2 Pojęcia ustawowe Nieletni - osoba, która: - nie ukończyła 18 lat - w postępowaniu dotyczącym zapobiegania i zwalczania demoralizacji (art.1 §1 pkt 1 u.p.n.), - ukończyła lat 13, ale nie ukończyła lat 17 - w postępowaniu dotyczącym czynu karalnego (art. 1 §1 pkt 2 u.p.n.), - nie ukończyła lat 21 - w postępowaniu dotyczącym wykonywania wcześniej orzeczonych środków wychowawczych lub poprawczych (art.1 § pkt 3 u.p.n.). Małoletni – w rozumieniu polskiego prawa cywilnego osoba, która nie ukończyła 18 lat i nie zawarła małżeństwa

3 3 Czyn karalny Czyn zabroniony przez ustawę jako przestępstwo lub przestępstwo skarbowe albo wykroczenie określone w wytypowanych przepisach Kodeksu Wykroczeń.

4 4 art. 51 - zakłócanie porządku publicznego albo wywoływanie zgorszenia w miejscu publicznym, art. 69 - niszczenie, uszkadzanie lub usuwanie znaków umieszczonych przez organ państwowy, art. 74 - niszczenie, uszkadzanie lub usuwanie znaków lub urządzeń zapobiegających niebezpieczeństwu, art. 76 - rzucanie kamieniami lub innymi przedmiotami w pojazd będący w ruchu, art. 85 - samowolna zmiana znaków lub sygnałów drogowych, art. 87 - prowadzenie pojazdu przez osobę znajdującą się w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka, art. 119 - kradzież lub przywłaszczenie mienia, jeśli wartość tej rzeczy nie przekroczy ¼ minimalnego wynagrodzenia za pracę (462,50 zł), art. 122 - paserstwo mienia, jeśli wartość tej rzeczy nie przekroczy ¼ minimalnego wynagrodzenia za pracę (462,50 zł), art. 124 - niszczenie lub uszkadzanie mienia, jeśli wartość tej rzeczy nie przekroczy ¼ minimalnego wynagrodzenia za pracę (462,50 zł), art. 133 - spekulacja biletami wstępu, art. 143 - utrudnianie korzystania z urządzeń przeznaczonych do użytku publicznego. Wybrane wykroczenia

5 5 Demoralizacja Demoralizacja – szczególnie intensywna i względnie trwała postać niedostosowania społecznego, proces odchodzenia od obowiązujących wartości moralnych, przejawiający się w przestępczości, korupcji oraz wykolejeniu jednostek; stan moralnego upadku i zepsucia, rozluźnienia dyscypliny. Przejawy demoralizacji: Przejawy demoralizacji: - popełnienie czynu zabronionego, - systematyczne uchylanie się od obowiązku szkolnego, używanie alkoholu lub innych środków w celu wprowadzenia się w stan odurzenia, - uprawianie prostytucji, - używanie słów nieprzyzwoitych, - przemoc w rodzinie, - żebranie, - przynależność do grup przestępczych.

6 6 Demoralizacja wg Ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich Art. 4 §1 „Każdy, kto stwierdzi istnienie okoliczności świadczących o demoralizacji nieletniego, w szczególności naruszenie zasad współżycia społecznego, popełnienie czynu zabronionego, systematyczne uchylanie się od obowiązku szkolnego lub kształcenia zawodowego, używanie alkoholu lub innych środków w celu wprowadzenia się w stan odurzenia, uprawianie nierządu, włóczęgostwo, udział w grupach przestępczych ma społeczny obowiązek odpowiedniego przeciwdziałania temu, a przede wszystkim zawiadomienia o tym rodziców lub opiekuna nieletniego, szkoły, sądu rodzinnego, policji lub innego właściwego organu”.

7 7 Demoralizacja wg Ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich Art. 4 §2 Każdy, dowiedziawszy się o popełnieniu przez nieletniego czynu karalnego, ma społeczny obowiązek zawiadomić o tym sąd rodzinny lub Policję”. Art. 4 §3 „Instytucje państwowe i organizacje społeczne, które w związku ze swą działalnością dowiedziały się o popełnieniu przez nieletniego czynu karalnego ściganego z urzędu, są obowiązane niezwłocznie zawiadomić o tym sąd rodzinny lub Policję oraz przedsięwzięć czynności nie cierpiące zwłoki, aby nie dopuścić do zatarcia śladów i dowodów popełnienia czynu ”.

8 8 Osoba interweniująca zawiadamia: Wychowawca ( Pedagog ) LekarzDyrektor Rodzice odmawiają przyjazdu Rodzice Uczeń jest agresywny Uczeń jest agresywny lub V POLICJA Uczeń pod wpływem alkoholu lub narkotyków

9 9 Umieszczenie nieletniego w SODON W sytuacji, gdy: - będąc pod wpływem alkoholu swoim zachowaniem dawał powód do zgorszenia w miejscu publicznym lub zakładzie pracy (nauki) albo znajdował się w okolicznościach zagrażających jego życiu lub zdrowiu albo życiu lub zdrowiu innych osób, - doprowadzenie go do miejsca zamieszkania lub pobytu okazało się niemożliwe, - został zatrzymany w innych okolicznościach, ale stan nietrzeźwości wyklucza umieszczenie go w pogotowiu opiekuńczym.

10 10 Spożywanie alkoholu na terenie szkoły a terenie szkoły przez ucznia, który ukończył 17 lat, stanowi wykroczenie określone w art. 43 ust. 1 Ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.  Spożywanie alkoholu na terenie szkoły przez ucznia, który ukończył 17 lat, stanowi wykroczenie określone w art. 43 ust. 1 Ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.  O fakcie należy powiadomić Policję – funkcjonariusze wykonają badanie na zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu.

11 11 Ujawnienie substancji przypominającej narkotyk Nauczyciel, który ujawnił na terenie szkoły substancję przypominającą wyglądem narkotyk:  zachowując środki ostrożności, uniemożliwia dostęp osób niepowołanych do substancji;  podejmuje próbuję ustalenia, do kogo należy znaleziona substancja;  powiadamia dyrektora szkoły i wzywa Policję;  niezwłocznie wskazuje policjantom ujawnioną substancję oraz przekazuje wszelkie informacje dotyczące szczegółów zdarzenia.

12 12 NauczycielWychowawcaPedagogDyrektor W obecności osoby trzeciej ma prawo żądać przekazania od ucznia substancji! Rodzice POLICJA Posiadanie środków odurzających

13 13 Wychowawca Pedagog Rodzice POLICJA Dyrektor Sprawca czynu karalnego

14 14 Ofiara czynu karalnego Nauczyciel zobowiązany jest podjąć następujące czynności:  udzielić pierwszej pomocy (przedmedycznej) bądź zapewnić jej udzielenie (poprzez wezwanie karetki pogotowia w przypadku, jeśli ofiara doznała obrażeń);  niezwłocznie powiadomić dyrektora szkoły i rodziców ucznia;  niezwłocznie wezwać Policję (w przypadku, gdy istnieje konieczność profesjonalnego zabezpieczenia śladów przestępstwa, ustalenia okoliczności i ewentualnych świadków zdarzenia); w innych przypadkach powiadomienie Policji może nastąpić później, np. w formie pisemnej.

15 15 Stalking - uporczywe nękanie lub wzbudzanie uzasadnionego okolicznościami poczucia zagrożenia lub istotne naruszenie prywatności innej osoby lub osoby jej najbliższej. Stalking - uporczywe nękanie lub wzbudzanie uzasadnionego okolicznościami poczucia zagrożenia lub istotne naruszenie prywatności innej osoby lub osoby jej najbliższej. Art. 190a kk §1. Kto przez uporczywe nękanie innej osoby lub osoby jej najbliższej wzbudza u niej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia lub istotnie narusza jej prywatność, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. §2. Tej samej karze podlega, kto, podszywając się pod inną osobę, wykorzystuje jej wizerunek lub inne jej dane osobowe w celu wyrządzenia jej szkody majątkowej lub osobistej. §3. §3. Jeżeli następstwem czynu określonego w § 1 lub 2 jest targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10. §4. Ściganie przestępstwa określonego w § 1 lub 2 następuje na wniosek pokrzywdzonego.

16 16 Stalking – rodzaje  uporczywe wydzwanianie (w szczególności w porze nocnej);  wysyłanie listów, SMS-ów, e-maili;  pozostawianie wiadomości pod drzwiami mieszkania lub na poczcie głosowej;  wręczanie lub przesyłanie niechcianych kwiatów czy prezentów zarówno obraźliwych, jak romantycznych i cennych);  natrętne składanie propozycji spotkań, wspólnych wyjazdów i propozycji seksualnych;  śledzenie, podążanie za, zatrudnianie do tego prywatnych detektywów;  obserwowanie, podglądanie, przebywanie w okolicy miejsca zamieszkania lub pracy, wyczekiwanie w tych miejscach w oczekiwaniu na osobę;  natrętne przyglądanie się, wypytywanie w miejscu zamieszkania i pracy;  rejestrowanie faktów z życia prywatnego za pośrednictwem aparatu fotograficznego i sprzętu audio wideo;  wdzieranie się do mieszkania celem wejścia w posiadanie przedmiotów osobistych, bądź pozostawianie śladów obecności celem zastraszenia. STATYSTYKA: 2012 r. – 2690 przestępstw stwierdzonych, 2013 r. – 2925, 2014 r. – 3227 w skali ogólnokrajowej

17 17 Samobójstwa w skali ogólnokrajowej Najczęstsze przyczyny zamachów samobójczych: - nieporozumienia rodzinne, - choroba psychiczna, - przewlekła choroba, - zawód miłosny, - warunki ekonomiczne, - nagła utrata źródeł utrzymania, - śmierć bliskiej osoby, - problemy szkolne (2012 r. – 34 przypadki, 2013 r. – 27 przypadków, 2014 r. – 41 przypadków).

18 18 Ilość zamachów samobójczych w kraju wg wieku małoletnich

19 19 zbiera i utrwala dowody przejawów demoralizacji Art. 32e § 1. Policja zbiera i utrwala dowody przejawów demoralizacji oraz czynów karalnych w wypadkach niecierpiących zwłoki, a w razie potrzeby dokonuje zatrzymania nieletniego. Art. 32f. Przesłuchanie nieletniego przez Policję odbywa się w obecności rodziców, którym przysługuje władza rodzicielska, albo opiekuna lub obrońcy nieletniego, a jeżeli zapewnienie ich obecności byłoby w danym wypadku niemożliwe, należy wezwać wskazaną przez nieletniego osobę mu bliską, przedstawiciela szkoły, do której nieletni uczęszcza, asystenta rodziny, koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej lub przedstawiciela organizacji społecznej, do której zadań statutowych należy oddziaływanie wychowawcze na nieletnich lub wspomaganie procesu ich resocjalizacji. Ustawa z dnia 30 sierpnia 2013 r. o zmianie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1165) Nowe regulacje w u.p.n

20 20 Zatrzymanie art. 32g upn Policja może zatrzymać, a następnie umieścić w policyjnej izbie dziecka nieletniego, który ukończył 13 lat, ale nie ukończył jeszcze 17, co do którego istnieje uzasadnione podejrzenie, że popełnił czyn karalny, a zachodzi: - uzasadniona obawa ukrycia się nieletniego lub - uzasadniona obawa zatarcia śladów czynu albo - nie można ustalić tożsamości nieletniego nieletniego.

21 21 Legitymowanie (art. 15 Ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji Dz.U. z 2011 r., nr 287, poz. 1687 z późn. zm.): Legitymowanie (art. 15 Ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji Dz.U. z 2011 r., nr 287, poz. 1687 z późn. zm.): - identyfikacja osoby podejrzanej o popełnienie przestępstwa lub wykroczenia; -ustalenie świadków zdarzenia powodującego naruszenie bezpieczeństwa lub porządku naruszenie bezpieczeństwa lub porządkupublicznego; -na polecenie wydanego przez sąd, prokuratora, organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego; organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego; -identyfikację osób wskazanych przez pokrzywdzonych jako sprawców przestępstw lub wykroczeń; - poszukiwanie osób zaginionych lub ukrywających się przed organami ścigania i wymiarem sprawiedliwości.

22 22 Przesłuchanie ucznia Dopuszczalne jest przesłuchanie ucznia na terenie szkoły, przy czym:  ucznia można przesłuchać w charakterze świadka, przy czym jeżeli osoba przesłuchiwana nie ukończyła 15 lat, czynności z jej udziałem powinny być, w miarę możliwości, przeprowadzone w obecności przedstawiciela ustawowego lub faktycznego opiekuna, chyba że dobro postępowania stoi temu na przeszkodzie (art. 171 § 3 k.p.k.);  po ukończeniu 17 roku i osobę starszą, np. w charakterze świadka (przesłuchuje się tak samo jak dorosłego bez konieczności udziału rodziców.

23 23 Funkcjonariusz publiczny Zgodnie z art. 63 Ustawy z dnia 26 stycznia 1982 roku Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r., nr 97, poz. 674 z późn. zm.), nauczyciel podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych korzysta z ochrony przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych na zasadach określonych w Ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny. Przytoczony przepis mówi również o tym, że organ prowadzący szkołę i dyrektor szkoły są obowiązani z urzędu występować w obronie nauczyciela, gdy ustalone dla nauczyciela uprawnienia zostaną naruszone.

24 24 Przestępstwa przeciwko instytucji państwowej art. 226 § 1 kk Kto znieważa funkcjonariusza publicznego lub osobę do pomocy mu przybraną, podczas i w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Kto znieważa funkcjonariusza publicznego lub osobę do pomocy mu przybraną, podczas i w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. art. 222 § 1 kk Kto narusza nietykalność cielesną funkcjonariusza publicznego lub osoby do pomocy mu przybranej podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3. Kto narusza nietykalność cielesną funkcjonariusza publicznego lub osoby do pomocy mu przybranej podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3. Zniewaga - ubliżanie, zachowanie w sposób obraźliwy (wyzwiska, obelgi, gesty, pisma, rysunki). Naruszenie - uderzenie lub podziałanie na ciało pokrzywdzonego, np. popchnięcie, szarpanie za włosy, oblanie wodą, itp. (bez uszczerbku na zdrowiu).

25 25 Procedura „Niebieskie karty” „Niebieskie Karty to nie tylko plik formularzy, lecz przede wszystkim procedura, wskazująca krok po kroku, jak przerwać błędne koło przemocy i zatroszczyć się o wieloaspektowe interesy ofiar”. „Niebieskie Karty to nie tylko plik formularzy, lecz przede wszystkim procedura, wskazująca krok po kroku, jak przerwać błędne koło przemocy i zatroszczyć się o wieloaspektowe interesy ofiar”.

26 26 Wszczęcie procedury „Niebieska Karta” Wszczęcie procedury następuje przez wypełnienie formularza „Niebieska Karta – A”. Kartę wypełnia przedstawiciel właściwej służby, gdy w toku prowadzonych czynności służbowych poweźmie podejrzenie o stosowaniu przemocy w rodzinie. Do wypełnienia formularza są zobowiązani:PolicjantPracownik jednostki organizacyjnej pomocy społecznej – pracownik socjalnyPrzedstawiciel ochrony zdrowia – lekarz, pielęgniarka, ratownik medycznyPrzedstawiciel oświaty – nauczyciel, pedagog szkolnyPrzedstawiciel Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Wszczęcie procedury nie wymaga zgody osoby dotkniętej przemocą w rodzinie

27 27 Działania Oświaty w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie Prace w ramach zespołów interdyscyplinarnych Informowanie o możliwościach uzyskania pomocy Organizowanie niezwłocznego dostępu do pomocy medycznej Prowadzenie rozmów z osobami podejrzewanymi o stosowanie przemocy Wymiana informacji z innymi podmiotami Diagnozowanie sytuacji i potrzeb osoby mogącej być ofiarą przemocy

28 28 Przemoc domowa – sprawca poniżej 18 roku życia  wszczęcie procedury poprzez wypełnienie formularza „Niebieska Karta – A i niezwłocznie, nie później niż w ciągu 7 dni, przesłanie go do zespołu interdyscyplinarnego;  nieletni nie uczestniczy w posiedzeniu zespołu interdyscyplinarnego.

29 29 Przemoc domowa – sprawcy i ofiary

30 30 Analiza danych statystycznych - wśród przestępstw najczęściej dokonywanych przez nieletnich dominują te, które są skierowane przeciwko życiu i zdrowiu /uszczerbek na zdrowiu, bójki lub pobicia/ oraz przeciwko mieniu /kradzież, kradzież rozbójnicza, rozbój/, - sprawcami są w zdecydowanej większości chłopcy, uczniowie szkół podstawowych i gimnazjów, - nieletni sprawcy czynów karalnych działają w grupach, często z osobami pełnoletnimi, chociaż większość przestępstw popełniają indywidualnie, - nieletni popełniają przestępstwa o coraz znaczniejszym ciężarze gatunkowym, większe są szkody i groźniejszy sposób działania.

31 31 Czyny karalne nieletnich

32 32 Czyny karalne nieletnich wg kategorii

33 33 Przestępstwa na terenie szkół

34 34 Przestępstwa przeciwko funkcjonariuszowi publicznemu popełnione na terenie szkół

35 35 Odbieranie dziecka ze szkoły Art. 106 Kodeksu Wykroczeń rt. 43 prawa o ruchu drogowym „D Art. 106 Kodeksu Wykroczeń „Kto, mając obowiązek opieki lub nadzoru nad małoletnim do lat 7 albo nad inną osobą niezdolną rozpoznać lub obronić się przed niebezpieczeństwem, dopuszcza do jej przebywania w okolicznościach niebezpiecznych dla zdrowia człowieka, podlega karze grzywny albo karze nagany. Art. 43 prawa o ruchu drogowym „Dziecko w wieku do 7 lat może korzystać z drogi tylko pod opieką osoby, która osiągnęła wiek co najmniej 10 lat. Inne zasady obowiązują tylko na obszarach zwanych strefami zamieszkania. W takiej strefie dzieci poniżej 7 lat mogą korzystać z drogi bez jakiejkolwiek opieki, bo pieszy jest tam uprzywilejowany.” Art. 89 Kodeksu wykroczeń „ Art. 89 Kodeksu wykroczeń „Kto, mając obowiązek opieki lub nadzoru nad małoletnim do lat 7, dopuszcza do przebywania małoletniego na drodze publicznej lub na torach pojazdu szynowego, podlega karze grzywny albo karze nagany.”

36 36 Odbieranie dziecka ze szkoły  Brak jest jednolitych przepisów uprawniających do przekazania opieki nad dzieckiem osobie niepełnoletniej, czyli takiej, która nie ukończyła 18 roku życia i nie posiada pełni praw ze względu na wiek (Kodeks Cywilny, art. 11).  Jeśli rodzice chcą, aby ich najmłodsze dziecko wracało ze szkoły do domu pod opieką starszego rodzeństwa, powinni w tej sprawie wystąpić do dyrektora szkoły i w oświadczeniu jednoznacznie zobowiązać się do ponoszenia odpowiedzialności za jego bezpieczeństwo poza szkołą.

37 37 Program „Stop przemocy w szkołach” W Wydziale Prewencji Komendy Stołecznej Policji został uruchomiony specjalny policyjny numer gadu-gadu 100-997, służący do zgłaszania przypadków przemocy rówieśniczej. Ponadto, policjanci obsługują trzy linie telefoniczne „Stop Przemocy w Szkole” (22) 603-67-95, (22) 603-68-48, (22) 603-76-09, pod którymi można zgłaszać problemy związane z przestępczością na terenie szkół. Jest to efekt porozumienia Komendanta Stołecznego Policji z ogólnopolskim komunikatorem GADU-GADU.

38 38 Bezpieczny i kulturalny pasażer” - „Koleją po wiedzę” Adresaci: - młodzież gimnazjalna Miejsce: - zajęcia odbywają się na terenie Muzeum Kolejnictwa w Warszawie. Współrealizatorzy działań: - Muzeum Kolejnictwa w Warszawie - Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe Województwa Mazowieckiego.. Tematyka: - zagadnienia związane z bezpieczeństwem w środkach komunikacji zbiorowej, konsekwencje prawne za wybrane przestępstwa i wykroczenia, zasady kulturalnego i bezpiecznego podróżowania, prawidłowe reakcje i zachowania na zdarzenia zagrażające życiu i zdrowiu w środkach komunikacji zbiorowej oraz zasady udzielania pierwszej pomocy. Rejestracja: edukacja@muzkol.pl

39 39 Bezpieczny i kulturalny pasażer”- „Warszawska Linia Edukacyjna” Adresaci: - uczniowie szkół podstawowych z terenu garnizonu stołecznego. Miejsce: - zajęcia realizowane są w zabytkowym tramwaju. Współrealizatorzy: - Zarząd Transportu Miejskiego, - Spółka z o.o. Tramwaje Warszawskie, - Warszawska Grupa Wysokościowa S-12. We wrześniu 2015 roku ruszyła już 7 edycja programu, która będzie trwać do czerwca 2016 roku.

40 40 „Kibic” Adresaci - uczniowie klas II szkół gimnazjalnych; Cel - propagowanie właściwego zachowania się młodych osób podczas imprez sportowych, jak również odpowiednich form postępowania podczas dotarcia oraz powrotu z miejsca ich organizowania; Forma - 3 godzinna wycieczka na obiekcie warszawskiego stadionu znajdującego się przy ul. Konwiktorskiej 6, Uczestnicy - policyjni psychologowie, policjanci tzw. spottersi, specjaliści ds. prewencji kryminalnej, przedstawiciele WOSiR-u. Rejestracja: kibic@policja.waw.pl

41 41 „Poradnik dla pedagogów dot. współpracy Policji z placówkami oświatowymi” W ramach programu „Edukacja prawna w szkołach z udziałem warszawskiej policji”, policjanci Wydziału Prewencji Komendy Stołecznej Policji przy współudziale Biura Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego Urzędu m.st. Warszawy opracowali i wydali III edycję „Poradnika dla pedagogów dot. współpracy Policji z placówkami oświatowymi”.

42 42

43 43 KOMENDA STOŁECZNA POLICJI DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ podinsp. Edyta Bekisz