Wybrane elementy sprawozdań finansowych Karolina Bondarowska

Podstawowe sprawozdania finansowe Bilans – wartościowe zestawienie majątku (aktywów) firmy ze źródłami ich finansowania (pasywami) na konkretny dzień. Na podstawie porównania z wcześniejszymi bilansami i analizie wskaźnikowej daje możliwość oceny: zyskowności, rentowności, rozwoju, stagnacji lub recesji. 2

Podstawowe sprawozdania finansowe Rachunek wyników (zysków i strat) – wartościowe porównanie osiągniętych (planowanych) przychodów ze sprzedaży z poniesionymi (planowanymi) kosztami w danym okresie. Analiza rachunku wyników pozwala monitorować zyskowność firmy i wskazać te obszary działania, które wymagają skorygowania. 3

Koszty rodzajowe w rachunku zysków i strat Pozycja 1 rok .... 2 rok .... 3 rok .... 4 rok .... 5 rok .... A. Przychody netto ze sprzedaży   I. Przychody netto ze sprzedaży produktów II. Przychody netto ze sprzedaży materiałów i towarów B. Koszty działalności operacyjnej I. Amortyzacja II. Zużycie materiałów i energii III. Usługi obce IV. Podatki i opłaty V. Wynagrodzenia VI. Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia VII. Pozostałe koszty rodzajowe VIII. Wartość sprzedanych towarów i materiałów C. ZYSK (strata) ZE SPRZEDAŻY (A-B) D. POZOSTAŁE PRZYCHODY OPERACJNE I. Dotacje II. Pozostałe przychody operacyjne E. POZOSTAŁE KOSZTY OPERACYJNE F. ZYSK (strata) Z DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ (C+D-E) G. PRZYCHODY FINANSOWE H. KOSZTY FINANSOWE I. ZYSK (strata) BRUTTO (F+G – H) J. PODATEK DOCHODOWY K. POZOSTALE OBOWIĄZKOWE ZMNIEJSZENIA ZYSKU (ZWIĘKSZENIA STRATY) L. ZYSK (STRATA) NETTO (I – J – K)

a Rachunek wyników Koszty z podst. działalności operacyjnej Dt Wynik finansowy Ct Koszty z podst. działalności operacyjnej Koszt wytworzenia wyrobów gotowych Wartość sprzedaży wg cen zakupu Koszt wytworzenia usługi Koszty rodzajowe Koszty pozostałej działalności operacyjnej Koszt sprzedaży niefinansowych aktywów trwałych Przekazane nieodpłatnie aktywa, naliczone odszkodowania Koszty prowadzenia działalności socjalnej Koszty finansowe Koszt sprzedaży aktywów finansowych Naliczone odsetki od zobowiązań finansowych Straty nadzwyczajne Obroty Dt Sk. Ct (zysk) Przychody z podst. działalności operacyjnej Przychód ze sprzedaży wyrobów gotowych Przychód ze sprzedaży towarów Przychód ze sprzedaży usług Przychody z pozost. działalności operacyjnej Przychód ze sprzedaży niefinansowych aktywów trwałych Otrzymane dotacje, odszkodowania, grzywny Otrzymane nieodpłatnie aktywa Przychody finansowe Przychód ze sprzedaży aktywów finansowych Naliczone odsetki od aktywów finansowych Zyski nadzwyczajne Obroty Ct Sk. Dt (strata) a 5

Powiązania między sprawozdaniami finansowymi Bilans Aktywa Pasywa Aktywa trwałe Aktywa obrotowe w tym: .... B.III. Środki pieniężne Kapitał własny w tym: ... A.VII. Wynik finansowy netto B. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania Rachunek przepływów pieniężnych Rachunek zysków i strat

Podstawowe sprawozdania finansowe Przepływy pieniężne – cash flow wpływy gotówkowe – wydatki = przepływ gotówki Firma może funkcjonować jeśli ma zapas gotówki nawet wtedy, gdy ponosi straty, lecz nie może działać bez gotówki nawet wtedy, gdy wykazuje zysk! 7

Podstawowe sprawozdania finansowe Próg rentowności (BEP – Break Even Point) Punkt, który wskazuje ile sztuk produktów lub za jaką wartość trzeba je sprzedać, żeby przy założonej marży, przychody ze sprzedaży pozwoliły pokryć wszystkie koszty ponoszone przez firmę. W punkcie rentowności wynik finansowy wynosi ZERO! 8

Podstawowe sprawozdania finansowe Analiza wskaźnikowa Obejmuje głównie bilans i rachunek zysków i strat. Pozwala na ocenę poszczególnych obszarów działalności firmy, w szczególności: płynność finansową (wypłacalność), sprawność (aktywność) działania, rentowność (zyskowność), zadłużenie. 9

Przepływy finansowe to sprawozdanie pokazujące przepływy środków pieniężnych w danej firmie w ujęciu dynamicznym. Uwzględnia źródła wpływów gotówki i jej wykorzystanie. Pokazuje zmiany wywołane przez przepływy środków pieniężnych w poszczególnych pozycjach aktywów i pasywów. Przedstawia informacje umożliwiające ocenę stopnia płynności finansowej, skuteczności ściągania należności i zdolności do regulowania zobowiązań. W Polsce zasady sporządzania oraz wzór rachunku przepływów pieniężnych określa Ustawa o rachunkowości. Sprawozdanie to dzieli się na trzy części ukazujące 3 aspekty działalności przedsiębiorstwa: przepływy z działalności operacyjnej, przepływy z działalności inwestycyjnej, Przepływy z działalności finansowej. 10

Przepływy z działalności operacyjnej WPŁYWY WYDATKI ze sprzedaży wyrobów gotowych, towarów, usług, z tytułu najmu i dzierżawy środków trwałych obcym jednostkom na zakup materiałów, surowców, opakowań, części zamiennych, wypłaty wynagrodzeń, zapłata składek ZUS, zapłaty za usługi obce, podatki, inne koszty, opłaty skarbowe, notarialne, spłata zobowiązań 11

Przepływy z działalności inwestycyjnej WPŁYWY WYDATKI ze sprzedaży środków trwałych, ze sprzedaży akcji i obligacji obcych spółek, spłaty udzielonych pożyczek na powiększenie zasobów majątkowych, które umożliwią generowanie w przyszłości zysków, na nabycie udziałów i akcji obcych spółek, udzielonych pożyczek 12

Przepływy z działalności finansowej WPŁYWY WYDATKI z dopłaty do kapitału własnego, z emisji akcji i obligacji własnych na sprzedaż, zaciągniętych kredytów i pożyczek, z otrzymanych odsetek od lokat bankowych na wypłaty dywidend, na spłatę rat leasingowych, na zapłatę odsetek od zaciągniętych kredytów i pożyczek 13

Przepływy pieniężne +/- gotówka z działalności operacyjnej gotówka z działalności inwestycyjnej gotówka z działalności finansowej = zmiana stanu gotówki (+/-) 14

Schemat zarzadzania cash flow Zebrana gotówka z działalności operacyjnej Wypłacona gotówka na pokrycie bieżących zobowiązań Wpływ netto z działalności operacyjnej GOTÓWKA sprzedaż środków trwałych zakup środków trwałych zaciągnięte kredyty spłata kredytu, pożyczki dokapitalizowanie wypłata dywidend

Bilans zmian Aktywa 2015 2016 Pasywa Aktywa trwałe Wart. niemater. i prawne Środki trwałe Należności długoter. Inwestycje długotermin. B. Aktywa obrotowe Zapasy Należności krótkoter. Inwestycje krótkoter. Akcje Środki pieniężne 49.000 2.000 40.000 4.000 3.000 48.000 20.000 15.000 10.000 61.000 1.000 50.000 6.000 56.000 12.000 18.000 Kapitały własne Kapitał założycielski Zysk netto Kapitał zapasowy B. Zobowiąz. i rezerwy Rezerwy Zobowiąz. długoter. Zobowiąz. krótkoter Rozliczenia międzyokres. 44.000 53.000 30.000 17.000 26.000 25.000 Suma aktywów 97.000 117.000 Suma pasywów 16

Bilans zmian Zmiany „+” Zmiany „-” Spadek aktywów: II. Wzrost pasywów Wzrost aktywów: Spadek pasywów: Suma 17

Przepływy finansowe z działalności operacyjnej Miesiąc Styczeń Luty Marzec Kwiecień Maj Czerwiec Przychody ze sprzedaży 100 % 20.000 30.000 40.000 50.000 60.000 70.000 Wpływy gotówkowe 60 % 12.000 18.000 24.000 36.000 42.000 O terminie zapłaty 30 dni 40 % 8.000 16.000 26.000 46.000 56.000 66.000 Wpływy - przychody - 8.000 - 4.000 Skumulowane - 12.000 - 16.000 - 20.000 - 24.000 - 28.000 18

WAŻNE Problem niedostatku gotówki zaczyna się, gdy trzeba uregulować zobowiązania, a nie ma środków pieniężnych na rachunku i w kasie! Osiągnięcie nawet wysokiego zysku netto nie musi oznaczać, że środki gotówkowe za sprzedane produkty są osiągalne. Przychody ze sprzedaży najczęściej nie są równe wpływom. Koszty zazwyczaj nie sią równe wydatkom (np. amortyzacja jest kosztem, który nie jest wydatkiem).

Pojęcie należności i zobowiązań. Polityka należności (optymalna - ściągać jak najszybciej, max. 7-14 dni). Polityka zobowiązań (optymalna – płacić jak najpóźniej). Za gotówkę 50 % Termin płatności do 30 dni 40 % Sprzedaż 100 % Termin płatności do 60 dni 10 %

Gotówka a kapitał obrotowy Aktywa obrotowe zapasy należności gotówka Zobowiązania bieżące Kapitał obrotowy Kapitał obrotowy = aktywa obrotowe – zobowiązania bieżące 21