JAK ZACHĘCIĆ UCZNIA DO CZYTANIA KSIĄŻEK? „ Hej, pani książko, proszę jejmości, użycz mi swojej mądrości! Bo mówią nauczyciele, że umiesz wiele”

Komputer, wideo, DVD czy telewizor coraz częściej wygrywają ze słowem drukowanym. Dziecko, zamiast czytać książeczki lub szkolne lektury, woli wypożyczyć kasetę i obejrzeć film nakręcony na ich podstawie. To naturalne, że nowoczesny świat, bogaty w audiowizualne wynalazki, jest bardziej atrakcyjny dla dziecka niż tradycyjna książka. Jednak ani komputer, ani DVD nie zastąpią czytania. Książki są dziecku niezbędne do prawidłowego rozwoju. Rozbudzają wyobraźnię, wzbogacają słownictwo, pomagają rozwijać zainteresowania, ćwiczą pamięć, uczą skupienia i wyciszenia się.

Wspólna codzienna lektura z mamą czy tatą buduje silną więź emocjonalną i daje maluchowi ogromne odczucie bezpieczeństwa. Gdy dziecko jest oporne na czytanie, należy zachęcić dziecko do czytania poprzez: wytłumaczyć dziecku, że książka to zbiór cennych informacji, słuchać, jak dziecko czyta i rozmawiać z nim na temat przeczytanego tekstu, pozwolić dziecku czytać na głos, zachęcić do korzystania z biblioteki szkolnej i innych bibliotek, codziennie samemu czytać książkę albo czasopismo; dziecko zacznie nas naśladować, kupować dziecku ciekawe książki i czasopisma, zachęcić je do korzystania z dodatkowych książek podczas odrabiania lekcji.

Jednym ze sposobów zachęcenia dzieci do czytelnictwa jest informacja o książkach . Recenzje, zwłaszcza dotyczące nowości wydawniczych, często pojawiają się w czasopismach dla dzieci. Ich istotna funkcją jest ocena. Ze względu na fakt, iż w okresie wczesnoszkolnym zaczynają dopiero budzić się u dzieci zainteresowania czytelnicze, czasopisma propagują książki dla nich w „kącikach ciekawej książki”, eksponując przede wszystkim tematykę utworów oraz oprawę edytorską, przeważnie barwne okładki.

Nauczyciel zachęca dzieci do czytania w różny sposób Nauczyciel zachęca dzieci do czytania w różny sposób. Może to czynić własnym przykładem czytając im i wspólnie z nimi rozmaite książki, opowiadając ich treści, wspominając książki czytane w dzieciństwie. Nauczyciele często organizują wystawy książek w klasie, godziny z ciekawą książką, konkursy czytelnicze itp. Opisują też realizacje swoich pomysłów oraz jak upowszechniać recenzje o książkach dla dzieci, czyli recenzje zamieszczone w prasie dla dzieci oraz recenzje tworzone intencjonalnie przez samego nauczyciela i doręczane dzieciom bądź zamieszczone w zmieniającej się systematycznie gazetce klasowej. Interesujące mogą być recenzje w najróżnorodniejszych wariantach i odmianach tworzone przez dzieci. Ta forma powinna dominować, bo dziecko najlepiej poznaje i uczy się aktywnie uczestnicząc w procesie zdobywania doświadczeń.

    Każda książka jest okazją do przemyślenia i wybrania jak najskuteczniejszego chwytu, mobilizującego ucznia do czytania.

Można zachęcać do czytania przez: przeczytanie recenzji o książce, przeczytanie ciekawego fragmentu, przeprowadzenie przez uczniów ankiety na temat lektury, zbadanie poczytności w miejscowych bibliotekach, przygotowanie konkursu, zgaduj – zgaduli, krzyżówki opartej na lekturze, zapowiedź wycieczki śladami pisarza lub bohaterów utworu, udział w lekcjach bibliotecznych

Książka może dać wiele: Żeby niechętny lub obojętny stosunek dzieci i młodzieży do czytania przekształcić w trwałe zamiłowanie i zainteresowanie, nie wystarczy obcowanie tylko z lekturami szkolnymi. Trzeba uświadamiać młodym ludziom, że kontakt z książką daje duże możliwości, jest potrzebny. Liczy się każda przeczytana książka. Książka dla dzieci to pierwsze spotkanie z literaturą – nieograniczonym światem, z którego czerpiemy przez całe życie. To bardzo ważne spotkanie, gdyż, jeśli nie zostanie zmarnowane, pokaże, ile może dać dobra literatura.

pomaga rozwijać język i słownictwo pomaga rozwijać język i słownictwo. Uczy nas wyrażać myśli i rozumieć innych; rozwija myślenie, dostarcza pojęć myślowych, rozszerza naszą świadomość i nasz świat; pobudza fantazję, uczy budować obrazy w wyobraźni; może stawiać pytania, które pobudzają do refleksji; dostarcza nam wiedzy o innych krajach i kulturach, o przyrodzie, technice, historii, o tym wszystkim, o czym chcielibyśmy dowiedzieć się czegoś więcej; uczy nas etyki. Skłania do namysłu nad tym, co słuszne, a co nie, co dobre, a co złe; rozwija nasze uczucia i zdolność do empatii. Pomaga w zrozumieniu drugiego człowieka; pomaga zrozumieć oraz poznać głębiej siebie. Odkrycie, że są inni, którzy myślą jak my, umacnia nasze poczucie własnej wartości; dodaje sił i zapału; dostarcza rozrywki oraz emocji. Oddala od swoich problemów; uczy tolerancji dla innych kultur, zapobiega uprzedzeniom; jest naszym towarzyszem w samotności; łatwo wziąć ją ze sobą i czytać gdziekolwiek; z biblioteki można ją wypożyczyć za darmo.

Dobra książka dla dzieci, którą można czytać na głos, przynosi radość dzieciom i dorosłym. Buduje pomost miedzy pokoleniami. Tworzy więzi przyjaźni, która pomoże rodzicom przeżyć wspólnie z ich dzieckiem trudny okres dorastania. Książka może kształtować poglądy w dziedzinach nieznanych, z którym jednostka styka się po raz pierwszy i w których nie ma wyrobionego zdania. Książka umiejętnie dobrana ma szanse wzmacniać to, co w człowieku najlepsze, stać się ważnym elementem samorozwoju człowieka, ze pozwala na wydobycie maksimum z ludzkich możliwości, dyspozycji i zdolności. Książka może wspomagać rozumne oddziaływanie wychowawcze rodziny, jeśli stanie się w ręku rodziców sprawnie działającym narzędziem.

„Moc oddziaływania książki nie tkwi w niej samej lecz w stosunku, który nawiązuje się między nią a czytelnikiem”. Książka może rozbudzić i rozwijać zainteresowania dziecka, kształtować jego wyobraźnię i umiejętność myślenia, wzbogacić jego społeczne doświadczenia, ułatwić opanowanie podstawowych narzędzi międzyludzkiego kontaktu, jakim są język i pojęcia społeczne, normy i zasady współżycia. Książka może pomagać rozwiązywać doraźnie niektóre problemy wychowawcze. Książka może stać się płaszczyzną kontaktu i rozumienia miedzy dzieckiem a dorosłym. Czytając książki i prasę człowiek styka się z coraz większą ilością treści kulturowych, które wpływają na kształtowanie się i wszechstronny rozwój jego osobowości. Czytelnictwo jest ponadto jednym z podstawowych mierników poziomu intelektualnego.

Najważniejszym sposobem zachęcania do czytania jest pomysł i realizacja nowej formuły spotkań autorskich, w których uczestniczą dzieci wraz z rodzicami. Kontakt z autorem jest niezwykłym przeżyciem dla czytelników, zachęca do czytania, a to w dobie inwazji kultury obrazkowej jest bardzo ważne. Akcja głośnego czytania dzieciom przypomina, jak ważnym elementem w wychowaniu dziecka jest książka.

Czytanie bowiem oznacza swoista relację interpersonalną miedzy czytającym a słuchaczem, czyli dzieckiem. Dziecko, słuchając w pełni angażuje swój potencjał intelektualny i społeczno-emocjonalny, często głęboko przeżywa treść historii i interpretuje je w swoisty dla siebie sposób. Dziecko, które potrafi podczas słuchania osiągnąć wysoki poziom koncentracji i bez reszty zaangażować się w bieżącą sytuację, z czasem umie docenić piękno chwili i urodę rzeczy codziennych. Staje się człowiekiem wrażliwym, pięknym i bogatym wewnętrznie, otwartym na wiedzę, ciekawym świata, odkrywczym i kreatywnym.

Każda książka jako dokument tekstowy posiada pewną obiektywną wartość Każda książka jako dokument tekstowy posiada pewną obiektywną wartość. Jako zespół treści utrwalonych w tekście ma moc subiektywnego oddziaływania na czytelnika i jego recepcję, czyli sposób postrzegania otaczającego go świata. Książki mogą dostarczyć wielu wskazówek potrzebnych do prawidłowego rozwoju młodego człowieka. Pobudzenie zmysłów, czyli wyobraźni i twórczego myślenia przez wewnętrzne doznania przekazane za pomocą treści książki ma duże znaczenie, któremu przypisuje się funkcję wychowawczą. Ważny jest również odpowiedni dobór wartościowej lektury, który powinien być nadzorowany nie tylko przez bibliotekarzy i szkolnych wychowawców, ale przede wszystkim przez rodziców. Dużą rolę może też odegrać książka proponowana na zasadzie zbieżności jej treści z zainteresowaniami młodego czytelnika. Bardziej opornych natomiast może pokonać najpierw obiektywna rozmowa lub zasygnalizowanie pewnego zjawiska, a następnie odwołanie do konkretnej książki, która jeszcze szerzej i pełniej to naświetla. Większe pole do popisu mają tutaj same biblioteki, których możliwości propagowania wartościowej książki są o wiele bogatsze poprzez organizowanie różnorodnych spotkań, kółek zainteresowań i konkursów czytelniczych oraz wychodzenie z książką poza teren biblioteki, tzn. do szkół, parafii i ośrodków kultury.

Jednym ze sposobów zachęcania do czytania książek są zabawy z wykorzystaniem utworów literackich, które można organizować w świetlicy dla małej grupy, ale i na większej imprezie. W pracy wykorzystuje się literaturę, którą poznaje się wspólnie razem z dziećmi, ale także książki poznane przez dzieci z innych źródeł. Dobrze przeprowadzona zabawa posiada wiele walorów poznawczych, kształtujących, terapeutycznych. Rozwija wyobraźnię, doskonali pamięć, ćwiczy w logicznym myśleniu, uczy koncentracji uwagi, szybkiego refleksu i umiejętności uważnego słuchania. Nade wszystko zaś tworzy zdrowe relacje w grupie, niesie dzieciom radość, stając się także wartościową rozrywką.

Ogromną rolę w wychowaniu nowoczesnego człowieka odgrywa czytelnictwo Ogromną rolę w wychowaniu nowoczesnego człowieka odgrywa czytelnictwo. Stały kontakt dziecka z książką, biblioteką ma ogromny wpływ na rozwój jego osobowości, rozwija wrażliwość na piękno języka, wzbogaca słownictwo, pogłębia i poszerza wiadomości, pomaga w rozumieniu innych ludzi i otaczającego świata oraz pobudza wyobraźnię.

Jednym ze sposobów na rozwijanie zainteresowań czytelniczych są uroczyste zajęcia z udziałem rodziców, dyrekcji, nauczyciela biblioteki, zajęcia podczas których uczniowie muszą udowodnić, ze potrafią czytać i mogą zostać pasowani na czytelnika. Pasowanie na czytelnika są zajęciami, które dostarczają dzieciom niezapomnianych przeżyć i wrażeń, angażują ich rodziców, którzy w obecnych czasach mają być współtwórcami procesu edukacyjnego. Wyrobienie w dzieciach nawyku regularnego czytania oraz nadanie książce odpowiedniego znaczenia w ich systemie wartości ma szanse powodzenia tylko przy pozyskaniu rodziców jako aktywnych sprzymierzeńców w tej sprawie.

Aby zachęcić dzieci do czytania należy między innymi: zorganizować konkurs czytelniczy; zachęcać dzieci do korzystania z biblioteki szkolnej i biblioteki publicznej poprzez udział w konkursach organizowanych przez bibliotekę szkolną oraz specjalnie zorganizowaną wizytę w najbliższej bibliotece publicznej; zorganizować lekcję otwartą dla rodziców na temat „Chodź poczytam ci bajeczkę”, która zachęca dzieci i ich rodziców do wspólnego czytania książek; organizować raz w semestrze prezentacje ulubionych książek; urządzać „Dzień książki”. Opisane oddziaływania są ważnym elementem procesu dydaktyczno-wychowawczego. Stwarzają szanse na przełamanie niechęci do czytania oraz kształtowanie nowego sposobu spędzania wolnego czasu przez dzieci i ich rodziny.

Wniosek nasuwa się sam. Najważniejszym zadaniem szkoły i domu jest wytworzenie silnej motywacji do lektury, uczynienie lektury książki zajęciem atrakcyjnym i przyciągającym w taki sposób, aby książka zaspokajała różnorodne pragnienia i potrzeby dziecka, zarówno emocjonalne jak i intelektualne.

Trzeba tu wyraźnie podkreślić, że wychowanie do lektury nie należy wyłącznie do zadań szkoły ani tym bardziej polonistów. Wymaga powszechnego zainteresowania. Musi się odwoływać do zaangażowania rodziców i różnych pozaszkolnych instytucji oświatowych. Natomiast różnorodne formy pracy nad rozwijaniem zamiłowań czytelniczych przyczyniają się do wychowania wielu młodych czytelników.

„Nie czytamy po to, by zrealizować główne cele nauczyciela, lecz po to, by poprzez pryzmat cudzego doświadczenia lepiej rozumieć siebie, lepiej rozumieć świat”.

Dlaczego warto czytać książki: Książka jest wielkim przyjacielem człowieka.

12 powodów, dla których warto czytać książki: Poszerzenie słownictwa. Czytając książki można się wiele nauczyć. Wzbogacają one nasze słownictwo poprzez stosowaną w nich terminologię, nie zawsze używaną w życiu codziennym. Czytając utrwalamy jednocześnie zasady pisowni, zapamiętując trudniejsze wyrazy.

Rozwój wyobraźni. Autorzy literatury umieszczają w swoich dziełach ciekawe opisy. Pobudzają one naszą ciekawość oraz pomagają stworzyć lepszy obraz przedstawionych sytuacji. Regularne czytanie rozwija Twoją wyobraźnię i sprawia, że łatwiej Ci stworzyć w umyśle coraz bardziej abstrakcyjne obrazy. W konsekwencji łatwiej jest Ci "zobaczyć" dany przedmiot lub sytuacje, jeszcze zanim powstanie/nastąpi.

Nauka myślenia. Co do tego nie ma żadnych wątpliwości. Książki uczą myśleć, zmuszają Twój mózg do aktywności, przez co powstają nowe wiązania neuronalne w mózgu. Czytając, z tygodnia na tydzień zauważasz, że jesteś produktywniejszy, a Twoja aktywność myślowa przynosi Ci coraz więcej korzyści.

Relaks i odprężenie. Wolny czas można mile spędzić także przy lekturze. Niektóre są tak wciągające i interesujące, że trudno się od nich oderwać. Nic tak nie koi skołatanych nerwów jak wieczór z dobrą książką. Kiedy czytasz troski dnia codziennego odchodzą w dal, przestajesz myśleć o pracy, finansach, problemach rodzinnych. To wszystko jest poza Tobą, gdyż wkraczasz w świat, który stworzył dla Ciebie autor i w którym Twoje osobiste rozterki nie istnieją. Taki relaks ułatwia Ci zasypianie.

Zasady pisowni. Gdy odrabiamy lekcje spotykamy się z wyrazami, których znaczenia nie znamy. Wtedy sięgając po odpowiedni słownik dowiadujemy się o ich znaczeniu. Kiedy czytasz, automatycznie zapamiętujesz sposób zapisu danych słów i zwrotów. Osoby, które regularnie czytają, nie mają problemów z ortografią, bo ich mózgi opatrzyły się z poprawnym zapisem i starają się go automatycznie odwzorować.

Lepsze wysławianie. Zasada ta sama jak przy rozwoju słownictwa lecz jednocześnie, słowa, które zapamiętujesz wprowadzasz do swojego codziennego języka. Wysławiasz się logicznie, inteligentnie i w przyjemny dla ucha sposób.

Podnoszenie kwalifikacji zawodowych. Załóżmy, że pracujesz w sektorze informatycznym, technicznym, menagerskim lub podobnym, wymagającym ciągłego doskonalenia się. Czytając książki związane tematycznie ze swoim zawodem, jesteś stale na bieżąco, podążasz z duchem rozwoju i nie obce Ci żadne rynkowe nowinki. W takiej sytuacji jesteś na rynku pracy "towarem" cenniejszym, niż Twój kolega, posiadający takie samo wykształcenie, ale nie zgłębiającym swojej wiedzy na bieżąco.

Kreatywność. Książki dostarczają mnóstwo pomysłów. Możesz podpatrzyć coś u bohatera książki i wcielić w swoim życiu, ale też najzwyklej w świecie zainteresowany tym, co czytasz stworzyć własny, oryginalny pomysł. W świecie książki nie ma barier, jeśli oswoisz się dobrze z tym światem, zrozumiesz, że stać Cię na pomysły równie dobre, jak Twojego ulubionego bohatera.

Oszczędność pieniędzy. Załóżmy, że musisz się czegoś nauczyć - do szkoły, do pracy, obojętnie. Masz do wyboru dwie opcje: drogie szkolenie lub naukę na własną rękę, przy pomocy niezbędnej literatury. Co wybierzesz? Oczywiście, niektórzy mogą stwierdzić, że nie wszystkiego można nauczyć się samemu z książki, zgoda, ale nie zmienia to faktu, że i tak ogrom wiedzy teoretycznej możesz posiąść na własną rękę, dzięki odpowiednio dobranym książkom bądź czasopismom. Czas poświęcony, właściwie taki sam, ale jaka oszczędność.

Podniesienie samooceny. Udajesz się na przyjęcie, podczas którego zostajesz wciągnięty w dyskusję. Dobrze się składa, bo temat rozmowy jest Ci dobrze znany - czytałeś o nim ostatnio. Jak się czujesz w tej dyskusji? Dobrze, prawda? Rozmówcy nie są w stanie Cię niczym zaskoczyć i nie masz się co obawiać, że wyjdziesz na ignoranta. Znasz temat, czujesz się swobodnie, Twoje poczucie własnej wartości wzrasta, jesteś doceniony w grupie. Być może to Ty inicjujesz rozmowę, błyszczysz elokwencją i znajomością pewnych tematów. Na pewno istnieje dziedzina, w której to inni mogą się uczyć od Ciebie, dzięki czytaniu, takich dziedzin może być więcej.

Kształtowanie charakteru. Młodzież czytając książki obyczajowe, psychologiczne itp. uczy się kształtować charakter, rozróżniać pozytywne i negatywne zachowania. Perypetie książkowych bohaterów niejednokrotnie bardzo dobrze odzwierciedlają nasze codzienne życie. Pokazują jakie konsekwencje mają poszczególne życiowe wybory i co w społeczeństwie jest akceptowane a co negowane. Nawet dorosły czytelnik może wynieść wiele z takich z pozoru prostych historii. Życie zaskakuje nas każdego dnia, w pewnym sensie przez te wszystkie lata piszemy swoją własną książkę i my, jako jej główni bohaterowie, zmagamy się z codziennością tak samo jak ci fikcyjni. Czasami znajomość ich życia może pomóc nam we własnym.

Poprawa pamięci. Czytając i wyobrażając sobie poszczególne sceny tworzysz nowe ścieżki neuronalne i tym samym wpływasz na rozwój swojego mózgu. Owocuje to poprawą pamięci, zwiększeniem zdolności koncentracji, łatwością kojarzenia faktów i analizowania. Jednym słowem regularne czytanie sprawia, że z dnia na dzień stajesz się inteligentniejszy i efektywniejszy.

Nasze hobby. Każdy ma swoje zainteresowania i chce jak najwięcej o nich wiedzieć. Mimo, że w Internecie można łatwo i szybko znaleźć informacje, to nigdy nie zastąpi on książki.

Podsumowanie Podsumowując stwierdzam, że warto czytać książki. Mam nadzieję, że przedstawionymi argumentami potwierdziłem swoją tezę i przekonałem innych do sięgnięcia po to cenne i praktyczne źródło wiedzy.

Pięć zalet czytania: Ćwiczy pamięć, uczy koncentracji, rozwija wyobraźnię i zainteresowania – maluch szybko się uczy całych wierszyków, interesuje się otaczającym go światem. Stymuluje rozwój mowy – dziecko poznaje nowe słowa, zwroty. Czytanie rozwija emocje – maluszek czerpie z bajek wzory do naśladowania, lepiej radzi sobie z własnym smutkiem i lękiem. Wczuwając się w przygody głównego bohatera potrafi okazać współczucie. Pomaga w budowaniu więzi między dzieckiem a tobą – podczas czytania przytulaj i głaszcz malucha. Wspólna lektura będzie kojarzyć się z miłością i przyjemnością. Czytanie wieczorem uspokaja i wycisza.

Magia czytania książek „Drogi kolego, przeczytać dużo książek i mieć w głowie pełno to niecodzienność. Chcesz być mądry i lubiany czytaj książki, a na pewno nie będziesz przegrany. Gdy ci smutno, gdy ci źle siądź przy książce i odpręż się. Książkę każdy czyta i nie z musu bo lektura, ale z przyjemności, bo gdy nie przeczyta, to w głowie wielka dziura. Lubię czytać, lubię pisać i malować i rysować lecz najbardziej wolę książki, bo to wtedy są dla mózgu gości. Książki różne są: kolorowe, przygodowe, fantastyczne i chemiczne, wybór jest dla każdego, tylko żebyś chciał czytać kolego. Gdy przeczytasz książkę jedną, dwie, wtedy na więcej chęć nadejdzie cię”.

CIEKAWE CYTATY O KSIĄŻKACH ZACHĘCAJĄCE DO CZYTANIA !!!

"Czytanie dobrych książek jest niczym rozmowa z najwspanialszymi ludźmi minionych czasów".

"Książki są jak towarzystwo, które sobie człowiek dobiera"

"Książka - to mistrz, co darmo nauki udziela, kto ją lubi - doradcę ma i przyjaciela, który z nim smutki dzieli, pomaga radości, chwilę nudów odpędza, osładza cierpkości."

"Książka stanowi cudowny przedmiot, dzięki któremu świat poczęty w umyśle pisarza przenika do umysłu czytelnika... Każda książka żyje tyle razy, ile razy została przeczytana."

„Kochajcie książki. One ułatwią Wam życie, po przyjacielsku pomogą zorientować się w pstrej i burzliwej gmatwaninie myśli, uczuć i zdarzeń. One nauczą Was szanować człowieka i samych siebie, one uskrzydlą rozum i serce uczuciem miłości dla świata, dla człowieka”.

„Książka jest największym dobrem człowieka „Książka jest największym dobrem człowieka. Rozszerza świadomość ludzką, stwarza sojusz człowieka z człowiekiem, łączy, budzi, niepokoi, przetwarza, rzeźbi rysy swej epoki i wyprzedza ją. Znikome życie ludzkie rozszerza po granice wieczności, przezwycięża mijanie”.

„Książka to przyjaciel, który nigdy nie zdradzi”.

"Książki są bramą, przez którą wychodzisz na ulicę "Książki są bramą, przez którą wychodzisz na ulicę. Dzięki nim uczysz się, mądrzejesz, podróżujesz, marzysz, wyobrażasz sobie, przeżywasz losy innych, swoje życie mnożysz razy tysiąc. Ciekawe, czy ktoś da ci więcej za tak niewiele. Pomagają też odpędzić różne złe rzeczy - samotność, upiory i tym podobne. Czasem się zastanawiam, jak możecie znieść to wszystko wy, które nie czytacie."

„Czytaj książki młody przyjacielu A poznasz bohaterów wielu. Z nim przemierzysz turystyczne szlaki I magie poznasz, i tajemne znaki, A twoje serce bogatsze będzie, Wiedzę zdobytą wykorzystasz wszędzie”.

„Książki to jedyne miejsce, gdzie istnieje współczucie, pociecha, szczęście...i miłość. Książki kochają każdego, kto je otwiera, dając mu poczucie bezpieczeństwa i przyjaźń, niczego w zamian nie żądając. Książki nigdy nie odchodzą, nawet wtedy, gdy się źle traktuje (...). Słowa są nieśmiertelne...chyba że ktoś je spali."

„Książki szybko oczyść z kurzy, niech ta książka ci posłuży, Weź do reki książkę starą, czytaj szybko, wolno, śmiało, w domu, w szkole, w bibliotece, czytaj książkę drogie dziecię”.

Dziękuję za obejrzenie prezentacji. Prezentację przygotował: Ireneusz Pawliszyn