IZBA GOSPODARCZA POŚREDNICTWA FINANSOWEGO Materiał Informacyjny. Podsumowanie działalności IGPF styczeń – kwiecień 2016 r. 23.04.2016 r.

Cele statutowe a dotychczasowe działania Zgodnie z postanowieniami Statutu IGPF ma m. in. za zadanie: reprezentować i chronić interesy swoich członków; pomagać w rozwiązywaniu problemów prawnych, organizacyjnych, ekonomicznych, podatkowych - związanych z prowadzeniem pośrednictwa finansowego przez jej członków; ustanawiać i promować wysokie standardy świadczenia usług pośrednictwa finansowego jako usługi wyłącznej lub usługi realizowanej wraz z usługami pośrednictwa ubezpieczeniowego, obrotem dewizowym, pośrednictwem w zakresie odszkodowań lub innym podobnym; organizować działania ułatwiające i poprawiające warunki prowadzenia przez członków działalności, w tym także pomoc w tworzeniu wspólnych organizacji gospodarczych. We wszystkich tych zadaniach przewidzianych §5 Statutu prowadzimy lub rozpoczęliśmy działania. O szczegółowych działaniach informujemy członków Izby, których reprezentuje IGPF. Niniejszy materiał przedstawia jedynie tematy, terminy i rodzaje prowadzonych działań.

Walne Zgromadzenia Delegatów, Walne Zebrania Członków 12 grudnia 2014 (oferta współpracy); 20 grudnia 2014 – Zebranie Założycielskie w Częstochowie NADZWYCZAJNE WALNE ZEBRANIE (wybór 26 delegatów, wakat 6): - 08.05.2015 w Warszawie (wybór delegatów) – cześć północna - 12.06.2015 w Częstochowie (wybór delegatów) – część południowa + uzupełniające dla członków z województw północnej i centralnej Polski - 19.09.2015 w Częstochowie (dokoptowanie delegatów) – w sumie południe 16 - 03.10.2015 w Koszalinie (wybór uzupełniający) – w sumie z centrum i płn 10 (brak 6) WALNE ZGROMADZENIA: - 19.09.2015 -  Walne Zgromadzenie Delegatów w Częstochowie– Pierwsze zgromadzenie w sprawie zmian statutu i zmian w zarządzie – bez quorum - 09.10.2015 – Walne Zgromadzenie Delegatów w Częstochowie - 23.01.2016 – Wale Zgromadzenie Delegatów w Zawierciu

Ostatnie Walne Zgromadzenie Członków IGPF W dniu 23.01.2016r. w Hotelu Villa Verde w Zawierciu podczas dwudniowego spotkania integracyjnego odbyło się Walne Zgromadzenie IGPF. Przyjęto sprawozdanie finansowe za rok 2015 oraz sprawozdanie z działalności Zarządu IGPF za rok 2015. Przyjęto budżet na rok 2016. Omówiono dotychczasowe i przyszłe działania IGPF. Przedyskutowano kwestię wspólnej konferencji ze środowiskiem naukowym na temat współpracy Banku z agentem bankowym. Dokonano zmian w Statucie IGPF dot. § 12 ust. 1. Udzielano również pomocy prawnej w indywidualnych sprawach Członków IGPF.

Wystąpienia i analizy IGPF W związku z problemami zgłaszanymi przez naszych Agentów skierowaliśmy do PKO BP S.A. szereg tematycznych wystąpień dotyczących m.in.: zakazu konkurencji w trakcie trwania umowy agencyjnej, konwoju gotówki z placówek agencyjnych, prób dyskryminacji agentów PKO BP S.A. ze względu na przynależność do Izby Gospodarczej, w sprawie sposobu konsultacji Agentów z Bankiem, w sprawie nowego aneksu, w tym w szczególności w kwestii upoważnienia do wystawiania faktur Vat przez Bank w imieniu i na rzecz Agentów, nowego terminu wypłaty wynagrodzenia, klauzuli poufności, podwyższenia przez Bank wolumenu progowego, stanowiącego podstawę naliczenia dodatkowego wynagrodzenia za sprzedaż pożyczek gotówkowych, w sprawie umów objętych pilotażem, w sprawie niezgodności z prawem regresu w przypadku braku spłaty jednej z trzech pierwszych rat PG, w sprawie naruszenia zasady lojalności przez Bank i wynikłych stąd roszczeń.

Główne sprawy wobec PKO BP (1) Pośrednictwo ubezpieczeniowe pracowników agentów bankowych, argumentacja prawno-podatkowa, kwestia wynagrodzenia dla Agenta (pismo IGPF z dnia 27 stycznia 2015r., odpowiedź Banku DSA-ZRiWSA-MBL-010/2015, pismo IGPF z dnia 25 lutego 2015r., odpowiedź Banku DSA-ZRiWSA-MBK- 011/2015, pismo IGPF z dnia 27 lutego 2015 r., brak odpowiedzi Banku). Dialog pomiędzy IGPF a PKO BP S.A, formuła konsultacji, reprezentacja Agentów przez IGPF (pismo z dnia 27 lutego 2015 r., pismo IGPF z dnia 2 kwietnia 2015 r., pismo IGPF z dnia 20 maja 2015 r. , pismo IGPF z dnia 21 lipca 2015r., pismo z dnia 23 lipca 2015r, pismo z dnia 14 sierpnia 2015r., pismo z dnia 11 stycznia 2016 r., pismo z dnia 10 lutego 2016 r.) Efekt: Bank poprawił umowy przewidując, że wynagrodzenie obejmuje również udostępnienie lokalu – zostaje problem VAT Efekt: Prezes IGPF wielokrotnie przeprowadzał rozmowy telefoniczne z Wiceprezesem Obłękowskim w sprawach budzących niezadowolenie Agentów, odbyły się dwukrotne spotkania w Wa-wie; przedstawiciele IGPF są również zapraszani, Bank zwraca się do Izby o przedstawianie propozycji rozwiązań umownych

Główne sprawy wobec PKO BP (2) Zakaz konkurencji (pismo z dnia 07 lipca 2015 r., postulaty telefoniczne zgłaszane przez Prezesa Zarządu IGPF) Konwoje gotówki z placówek agencyjnych (pismo z dnia 8 lipca 2015r., pismo z dnia 24 sierpnia 2015r., spotkanie osobiste Prezesa IGPF) Próby dyskryminacji agentów PKO BP S.A. ze względu na przynależność do Izby Gospodarczej (pismo z dnia 15 lipca 2015r.) Efekt – skrócenie okresu zakazu konkurencji po rozwiązaniu umowy agencyjnej z 12 miesięcy na 3 miesiące Efekt – niepotwierdzona informacja PKO B.P. S.A. skierowana do Agentów o częściowym pokryciu kosztów konwojów od 2016 r. Efekty: ograniczenie czynników dyskryminujących Agentów należących do IGPF, wzrost znaczenia IGPF jako przedstawiciela Agentów, rozwiązanie współpracy z Dyrektorem Marcinem Szostakiem.

Główne sprawy wobec PKO BP (3) Aneks do umowy agencyjnej, (m.in.) upoważnienia do wystawiania faktur Vat przez Bank w imieniu i na rzecz Agentów, nowego terminu wypłaty wynagrodzenia (pismo IGPF z dnia 22 lipca 2015 r., pismo z dnia 24 sierpnia 2015r.) Naciski na podpisywanie nowych aneksów do umowy agencyjnej, (pismo z dnia 24 marca 2015r., pismo z dnia 25 lutego 2015r., pismo z dnia 14 sierpnia 2015r., pismo z dnia 24 sierpnia 2015r., pismo z dnia 11 stycznia 2016 r., pismo z dnia 6 kwietnia 2016 r.) Podwyższenie wolumenu progowego, stanowiącego podstawę naliczenia dodatkowego wynagrodzenia za sprzedaż pożyczek gotówkowych (pismo z dnia 23 lipca 2015r.) Zmiana terminu wypłaty wynagrodzeń z proponowanego 21. dnia miesiąca na 15. dnia miesiąca. Odroczenie wdrożenia nowego modelu współpracy (nowej umowy) do czasu przetestowania tego modelu wśród Agentów Brak efektu (nie ma przeciwstawienia ani siły ekonomicznej, ani solidarności, ani alternatywy)

Główne sprawy wobec PKO BP (4) Ciągły brak zmiany §24 pkt 2 i 3 umowy agencyjnej o brzmieniu: „Brak złożenia przez Agenta wypowiedzenia w formie pisemnej pod rygorem nieważności w terminie 14 dni od dnia doręczenia przez PKO BP informacji o zmianach, o których mowa w ust. 2, jest równoznaczny z wyrażeniem na nie zgody.” Chcemy zmian załączników w formie pisemnej i wprowadzenie ich w życie dopiero po podpisaniu przez Agenta aneksu do umowy zmieniającego załącznik. Wycofanie milczącego akceptu zmian załączników do umowy agencyjnej (pismo IGPF z dnia 11 stycznia 2016 r., pismo z dnia 29 stycznia 2016 r.) - załączniki zawierają wiele istotnych postanowień umownych, m.in. zasady wynagradzania, odpowiedzialności agenta czy kary umowne, które nie powinny być przyjmowane w sposób dopuszczający brak zapoznania się ze zmianami przez Agenta.

Główne sprawy wobec PKO BP (5) Regresy - całkowity brak akceptacji dla wszystkich regulacji dotyczących regresów. Banki nie może czerpać korzyści z działalności agenta bez zapewnienia udziału – są one przedwczesne Regres za brak spłaty 3 pierwszych rat w ciągu 30 dni od daty zapadalności jest niezgodny z art. 7614 kc, a w związku z tym obarczony wadą nieważności. Art. 7614 kc: „Agent nie może żądać prowizji, gdy oczywiste jest, że umowa z klientem nie zostanie wykonana na skutek okoliczności, za które dający zlecenie nie ponosi odpowiedzialności, jeżeli zaś prowizja została już agentowi wypłacona, podlega ona zwrotowi. Postanowienie umowy agencyjnej mniej korzystne dla agenta jest nieważne.” Warunkiem pozbawienia Agenta prowizji jest oczywiste stwierdzenie, że umowa z klientem nie zostanie wykonana. W tym zakresie niedopuszczalne są jakiekolwiek domniemania. Brak spłaty jednej z trzech pierwszych rat PG w terminie nie przesądza o tym, że pożyczkobiorca umowy nie wykona (pismo z dnia 29 września 2015 r., pismo IGPF z dnia 11 stycznia 2016 r.)

Zmiana umowy agencyjnej w 2016r., postulaty IGPF: wycofanie obowiązku dzierżawy terminala POS lub zwolnienie z opłaty za dzierżawę terminala, zwiększenie limitu dyspozycji ustnej wypłaty środków bankowych z rachunku bankowego, powrót do poprzednich zasad oznaczania stron w umowach zawieranych z klientami, wprowadzenie prostych i przejrzystych zasad naliczania wynagrodzenia należnego z tytułu realizacji planów, utrzymanie stałej stawki 1,8 zł za operacje kasowe, dostarczenie Agentom tych samych narzędzi, którymi posługuje się oddział, m.in. aplikacje, dostęp do BIK zwiększenie gamy produktów sprzedażowych w agencjach o kredyty dla MSP oraz spółdzielni mieszkaniowych, określenie maksymalnego okresu oczekiwania oraz kompletna informację o brakach w przypadku odmowy udzielenia PG, regresy (wszystkie do dyskusji), utrzymanie dodatkowego wynagrodzenia za sprzedaż PG, wycofanie 3-miesięcznego zakazu konkurencji po rozwiązaniu umowy ewentualnie ustalenie odszkodowania za ten zakaz konkurencji, zaliczenie okresu zawieszenia agencji do okresu wypowiedzenia, brak pogarszania warunków współpracy agentowi w okresie wypowiedzenia, np. wycofywanie niektórych produktów z sprzedaży, wycofanie milczącego akceptu umowy, wycofanie milczącego akceptu załączników do umowy agencyjnej.

Stan rozmów w zakresie zmiany umowy agencyjnej i planów sprzedażowych Władze IGPF podjęły zintensyfikowane działania celem nawiązania dialogu z przedstawicielami Zarządu PKO BP S.A. na temat nowego modelu współpracy proponowanego przez Bank. Efektem tych działań były spotkania przedstawicieli IGPF w Centrali Banku w Warszawie w dniu 26 stycznia 2016 r. oraz w dniu 11 marca 2016 r. Na zaproszenie Prezesa PKO BP S.A. w dniu 26 stycznia 2016 r. w Warszawie odbyło się również spotkanie z pełnym składem Zarządu IGPF. Wielokrotnie odbywały się telekonferencje pomiędzy Prezesem Banku Panem Jackiem Obłękowskim i Prezesem IGPF Radosławem Pacudem. W związku z rezygnacją przez J. Obłękowskiego z funkcji Wiceprezesa PKO BP w dniu 6 kwietnia 2016 r. skierowaliśmy do Banku pismo z prośbą o spotkanie z Prezesem PKO BP Zbigniewem Jagiełłą.

Sukces IGPF w odroczeniu terminu wdrożenia niekorzystnych zmian umowy agencyjnej Po spotkaniu z przedstawicielami Banku w dniu 26 stycznia 2016 r. uzyskaliśmy pisemną deklarację Wiceprezesa PKO BP S.A. Jacka Obłękowskiego, że żadne zmiany nie wejdą w życie w styczniu 2016r. Termin na podpisywanie nowych umów początkowo został przesunięty na luty 2016 r., a następnie na marzec ze skutkiem wejścia w życie zmian od lipca 2016r. W marcu nie doszło do podpisania nowego brzmienia umowy z Agentami. Końcem marca 2016 r. zostaliśmy poinformowani przez Bank, że od 2Q2016r. będzie wdrożony nowy model redystrybucji celów w ramach projektu „Doskonalenie Efektywności Dystrybucji w Sieci Agencyjnej”, który wedle wcześniejszych ustaleń ma mieć charakter jedynie testowy, tj. bez wpływu na wynagrodzenie agentów. Obecnie oczekujemy na merytoryczną odpowiedź Banku w tej kwestii.

Jako główny cel IGPF stawia sobie ochronę grupowych interesów Agentów zrzeszonych w Izbie. Nasi prawnicy pomagają również w sprawach indywidualnych członków IGPF. Pomoc prawna w indywidualnych sprawach ma zwykle formę porady albo informacji prawnej: wyjaśnienie zaistniałej sytuacji prawnej, wskazanie przepisów prawa bądź postanowień umowy, które umożliwiają określone działania Banku, ocenę pod kątem możliwych roszczeń Banku wobec Agenta oraz Agenta wobec Banku, wskazanie możliwych scenariuszy działań i ich konsekwencji. Niekiedy pomoc prawna przybiera formę przedstawienia PKO BP S.A. stanowiska IGPF w konkretnej sprawie Agenta albo ogólnego wystąpienia dotyczącego samego problemu a nie osoby Agenta (jeśli Agent ma obawy co do ujawniania swoich danych). Ostatnie wystąpienia to m.in.: 1. Wystąpienie w sprawie naruszenia przez bank zasad lojalności względem Agenta – postawienie bankomatu w bliskim sąsiedztwie agencji, której działalność opiera się w przeważającym zakresie o operacje kasowe. 2. Wystąpienia IGPF w sprawie dwóch Agentów o zbliżonych problemach, z którymi Bank rozwiązał umowę, a następnie wezwał do zwrotu prowizji w związku z brakiem spłaty albo opóźnieniem w spłacie trzech pierwszych rat pożyczki gotówkowej. W tym zakresie wskazywaliśmy, że ww. postanowienie umowy jest niezgodne z art. 7614 kc, a przez to obarczone wadą nieważności. Zgodnie z przepisami do żądania przez Bank zwrotu prowizji koniecznym jest stwierdzenie, że umowa z klientem w sposób oczywisty nie zostanie wykonana i to z przyczyn niezależnych od PKO BP. Natomiast sam brak spłaty jednej z trzech rat PG o takiej oczywistości nie przesądza. Zapis ten, jako mniej korzystny dla Agentów niż regulacja ustawowa, należy więc uznać za nieważny.

Poza działaniami związanymi z reprezentacją Członków zrzeszonych w Izbie oraz ochroną ich interesów w relacji z PKO BP S.A., IGPF podejmuje również działania nakierowane na: propagowanie wiedzy dotyczącej istnienia i działalności Izby, rozwój działu prawa dotyczącego relacji agent bankowy – bank, w tym zakresie planuje się zorganizowanie konferencji naukowej na Uniwersytecie Ekonomicznym w Katowicach z udziałem specjalistów z interesujących nas dziedzin oraz wydanie pozycji książkowej podsumowującej wiedzę zebraną podczas konferencji, zainteresowanie środowisk naukowych problemami wynikającymi w trakcie funkcjonowania IGPF, a dotyczącymi agentów oraz Izby Gospodarczej, poszukiwanie alternatywnych sposobów prowadzenia działalności gospodarczej przez Agentów poza PKO BP S.A., w tym innych możliwości zarobkowych.

Słowo końcowe. Pragniemy zapewnić naszych Członków, iż IGPF nie ustaje w działaniach nakierowanych na poprawę sytuacji Agentów względem Banku PKO BP S.A. Jest to jednak proces długotrwały i trudny z uwagi na dominująca pozycję Banku. Jesteśmy przekonani, że nasze działania nie pozostają bez echa. Pierwsze rezultaty są już widoczne, m.in. zmiany kadrowe po stronie Banku, planowane skrócenie terminu do wypłaty wynagrodzenia do 15. dnia każdego miesiąca. Dodatkowo mają zostać podwyższone kwoty pozostałości kasowej, które będą ustalane indywidualnie dla każdej agencji. Największym sukcesem IGPF jest odroczenie wdrożenia nowego modelu umowy agencyjnej ze skutkami w wynagradzaniu agentów. Niniejsza prezentacja obejmuje okres od stycznia do kwietnia 2016 roku. W prezentacji ujęto najważniejsze wydarzenia i wystąpienia IGPF. Nie sposób pominąć ogromu pracy jaki został włożony przez Członków Zarządu, prawników i biuro IGPF przez cały ten okres. Dziękujemy za uwagę.