01 Departament Rozwoju Regionalnego XXVIII Posiedzenie Komitetu Monitorującego Pełnomocnik Zarządu ds. zrównoważonego rozwoju Edward Reszkowski Włocławek, 12 marca 2012 r.

02 Departament Rozwoju Regionalnego 1. Sprawozdanie z realizacji Regionalnego Programu Operacyjnego pod kątem przestrzegania zasady zrównoważonego rozwoju za okres II półrocza 2011 roku

03 Departament Rozwoju Regionalnego Obowiązek monitorowania planów i programów, które wyznaczają ramy dla późniejszej realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko  Dyrektywa 2001/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko / dyrektywa SOOŚ/ - art. 10  Ustawa 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko - dział IV.  Regionalny Program Operacyjny Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata  Prognoza oddziaływania na środowisko Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata  Obowiązek monitorowania skutków realizacji postanowień przyjętych w Prognozie ciąży na opracowującym plany i programy zgodnie z zapisami

04 Departament Rozwoju Regionalnego Monitorowanie wpływu na środowisko Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata na poziomie projektów:  ocena oddziaływania na środowisko wniosków na etapie weryfikacji formalnej,  ocena wypełniania zasady zrównoważonego rozwoju dokonywana przez asesorów na etapie oceny merytorycznej,  weryfikacja zezwolenia na inwestycje dla przedsięwzięć dla których ocena oddziaływania na środowisko jest wymagana – przed podpisaniem umowy o dofinansowanie,  analiza wskaźników obowiązkowych monitorowania RPO wynikających z Prognozy oddziaływania na środowisko Regionalnego Programu Operacyjnego - wskaźniki pozyskiwane z projektów i bezpośrednich informacji od beneficjentów.

05 Departament Rozwoju Regionalnego Oceny oddziaływania projektów na środowisko Realizowane projekty według kwalifikacji:  mogące zawsze negatywnie oddziaływać na środowisko, dla których wymagane jest przeprowadzenie oceny oddziaływania na środowisko /Aneks I Dyrektywy Rady 85/337/EWG/ - 1 projekt  mogące potencjalnie oddziaływać na środowisko /Aneks II Dyrektywy Rady 85/337/EWG/ projekty  dla których przeprowadzono ocenę oddziaływania na środowisko 56 projektów w tym: 25 indywidualnych projektów kluczowych  dla których odstąpiono od przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko 311 projektów w tym: 30 indywidualnych projektów kluczowych  przedsięwzięcia poza Dyrektywą, dla których przeprowadzenie procedury nie było wymagane – 763 projektów w tym: 31 indywidualnych projektów kluczowych

06 Departament Rozwoju Regionalnego Przedsięwzięcia mogące wywierać wpływ na obszar Natura projektów w tym: 3 indywidualne projekty kluczowe  odstąpiono od przeprowadzenia oceny oddziaływania na obszar Natura Postanowienie Dyrektora RDOŚ 3 projekty w tym: 2 indywidualne projekty kluczowe  przeprowadzono ocenę oddziaływania na obszar Natura projekty w tym: 1 indywidualny projekty kluczowy Przedsięwzięcia realizowane na obszarach chronionych 3 projekty w tym: 2 indywidualne projekty kluczowe

07 Departament Rozwoju Regionalnego Najczęściej występujące uchybienia w dokumentacji:  brak wystarczającego uzasadnienia dla odstąpienia od przeprowadzenia pełnej oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięć wymienionych w zał. II dyrektywy 85/337, dla których organ podejmujący decyzję rozstrzyga w drodze indywidualnej selekcji czy w danym konkretnym przypadku potrzebne jest przeprowadzenie oceny (czyli wykonanie raportu i przeprowadzenie procedury udziału społeczeństwa).  niepełne wypełnienie wymagań procedury udziału społeczeństwa dla przedsięwzięć, dla których było wymagane.  niepełne uwzględnienie uzgodnień z właściwymi organami.  raporty oddziaływania przedsięwzięć na środowisko bez odpowiedniego streszczenia, analizy wariantów i uwzględnienia skumulowanego oddziaływania.

08 Departament Rozwoju Regionalnego W Problemy w procesie oceny wniosków w zakresie oceny oddziaływania na środowisko Dzielenie przedsięwzięć (uzyskiwanie więcej niż jednej decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla jednego przedsięwzięcia) lub jego etapowanie bez odniesienia się w kolejnych decyzjach o środowiskowych uwarunkowaniach do poprzednich, często zrealizowanych etapów przedsięwzięcia (oddziaływanie skumulowane) Ocena efektów skumulowanych (prognozując oddziaływania skumulowane należałoby brać pod uwagę oddziaływania generowane przez przedsięwzięcia w fazie eksploatacji czy budowy, jak również te, które są planowane)

09 Departament Rozwoju Regionalnego 2. Informacja z osiągania wskaźników środowiskowych na poziomie programu według stanu na dzień 31 grudnia 2011 roku

10 Departament Rozwoju Regionalnego Wskaźniki obowiązkowe monitorowania RPO wynikające z Prognozy oddziaływania na środowisko Regionalnego Programu Operacyjnego Lp.Nazwa wskaźnika Jednostka miary Działanie 1.1 S Przyrost powierzchni trwale przekształconej na potrzeby infrastruktury drogowej ha S Powierzchnia obszarów chronionych wyłączona na potrzeby infrastruktury drogowej ha S Liczba przejść dla zwierząt, korytarzy ekologicznych w przypadku budowy i przebudowy infrastruktury drogowej szt. Liczba wybudowanych/przebudowanych urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego w tym: szt. S sygnalizacji świetlnejszt. S barier ochronnych i/lub ogrodzeń szt. S Liczba wybudowanych/przebudowanych osłon przeciwolśnieniowych i/lub ekranów akustycznych szt. S Liczba wybudowanych/przebudowanych przejść dla pieszychszt.

11 Departament Rozwoju Regionalnego S Liczba wybudowanych/przebudowanych ciągów pieszo-rowerowychszt. Liczba wybudowanej/przebudowanej infrastruktury drogowej przyczyniającej się do ochrony środowiska: szt. S urządzenia odwadniające szt. S zbiorniki retencyjne szt. S inne szt. Działanie 1.2 Liczba wybudowanych/przebudowanych obiektów infrastruktury punktowej transportu zbiorowego zwiększających bezpieczeństwo szt. S wysepek szt. S urządzeń dla osób niepełnosprawnych szt. S Liczba wybudowanych/przebudowanych systemów sygnalizacji ulicznej szt. S Przyrost liczby ludności korzystającej z transportu miejskiego (przyrost miejsc w wozach) %

12 Departament Rozwoju Regionalnego Działanie 1.3 S Liczba przejść dla zwierząt, korytarzy ekologicznych w przypadku budowy i przebudowy linii kolejowej szt. S Pojemność zakupionego taboru kolejowegoosoby S Liczba wybudowanych/przebudowanych/rozbudowanych obiektów infrastruktury służącej zwiększeniu bezpieczeństwa szt. Działanie 1.4 S Powierzchnia terenu wokół lotniska zagrożona hałasem w porze nocnej przekraczającej 50 dB (km 2 ) ha S Powierzchnia terenu wokół lotniska zagrożona hałasem w porze dziennej przekraczającej 60dB (km 2 ) ha Działanie 2.1 S Ilość oczyszczonych ścieków m³/dobę S Ilość zużytej energii na wyprodukowanie 1 m³ wodykWh/m 3 S Zwiększenie przepustowości oczyszczalni ścieków m³/dobę S Powierzchnia trwale wyłączona z dotychczasowego użytkowania w związku z eksploatacją infrastruktury ha

13 Departament Rozwoju Regionalnego Działanie 2.2 S Liczba zrekultywowanych lub zlikwidowanych składowisk odpadówszt. S Powierzchnia terenów zrekultywowanych dzięki realizacji projektuha Zmniejszenie ilości składowanych odpadów w wyniku:t/rok S segregacjit/rok S poddaniu recyklingowit/rok S kompostowaniut/rok S Ilość unieszkodliwionych odpadów niebezpiecznycht/rok S Powierzchnia trwale wyłączona z dotychczasowego użytkowania w związku z eksploatacją infrastruktury ha Działanie 2.3 S Ilość zaoszczędzonej energii w wyniku realizacji projektów termomodernizacyjnych MWh S Zmiana emisji głównych zanieczyszczeń powietrza: dwutlenek siarki, tlenki azotu, pyły, dwutlenek węgla tony/rok Działanie 2.4 S Ilość energii elektrycznej z biomasy lub biogazuMWh/rok S Ilość energii elektrycznej z energii wodnejMWh/rok

14 Departament Rozwoju Regionalnego S Ilość energii cieplonej z energii geotermalnejMWh/rok S Ilość energii cieplnej z energii promieniowania słonecznegoMWh/rok S Liczba gospodarstw domowych podłączonych do sieci gazowej w wyniku realizacji projektu szt. Działanie 2.5 S Powierzchnia terenów objętych ochroną przeciwpowodziowąha S Powierzchnia odtworzonych terenów zalewowychha S Liczba miejscowości zabezpieczonych przed powodziąszt. S Objętość retencjonowanej wody w ramach małej i dużej retencjim3m3 Działanie 2.6 S Długość udrożnionych korytarzy ekologicznychkm S Powierzchnia terenu objętego programem wzbogacania składu gatunkowego drzewostanu ha S Liczba zorganizowanych imprez edukacyjnych związanych z dziedziną ochrony i promocji zasobów przyrodniczych szt. S Liczba odbiorców edukacji ekologicznejosoby S Powierzchnia obszarów, dla których opracowano plan ochronyha

15 Departament Rozwoju Regionalnego Działanie 3.1 S Powierzchnia obszarów chronionych wyłączona na potrzeby projektuha S Powierzchnia obszarów wyłączona z rolniczego bądź leśnego użytkowania na potrzeby projektu ha Działanie 3.2 S Powierzchnia obszarów chronionych wyłączona na potrzeby projektuha S Powierzchnia obszarów wyłączona z rolniczego bądź leśnego użytkowania na potrzeby projektu ha Działanie 3.3 S Powierzchnia obszarów chronionych wyłączona na potrzeby projektuha S Powierzchnia obszarów wyłączona z rolniczego bądź leśnego użytkowania na potrzeby projektu ha Działanie 5.2 S Powierzchnia obszarów chronionych wyłączona na potrzeby projektuha S Powierzchnia obszarów wyłączona z rolniczego bądź leśnego użytkowania na potrzeby projektu ha Działanie 5.3 S Zmiana emisji głównych zanieczyszczeń powietrza: dwutlenek siarki, tlenki azotu, pyły, dwutlenek węgla tony/rok S Zmiana ilości wytwarzanych odpadówtony/ rok

16 Departament Rozwoju Regionalnego S Zmiana ilości zużycia wodym 3 /rok S Zmiana ilości ścieków przemysłowych wymagających oczyszczeniam 3 /rok S Zmiana ilości oczyszczania ścieków przemysłowychm 3 /rok S Liczba wdrożonych przedsięwzięć dostosowawczychszt. S Liczba wdrożonych czystych technologii do działalności produkcyjnej przedsiębiorstw szt. Działanie 5.6 S Powierzchnia obszarów chronionych wyłączona na potrzeby projektuha S Powierzchnia obszarów wyłączona z rolniczego bądź leśnego użytkowania na potrzeby projektu ha Działanie 6.1 S Powierzchnia obszarów chronionych wyłączona na potrzeby projektuha S Powierzchnia obszarów wyłączona z rolniczego bądź leśnego użytkowania na potrzeby projektu ha Działanie 6.2 S Powierzchnia obszarów chronionych wyłączona na potrzeby projektuha S Powierzchnia obszarów wyłączona z rolniczego bądź leśnego użytkowania na potrzeby projektu ha

17 Departament Rozwoju Regionalnego Działanie 7.1 S Powierzchnia obszarów poddanych rewitalizacjiha S Liczba osób mieszkających na terenach objętych procesem rewitalizacjiszt. S Liczba zrewitalizowanych obszarówszt. Działanie 7.2 S Powierzchnia zagospodarowanych placów/terenów zielonych wokół obiektów objętych wsparciem ha

18 Departament Rozwoju Regionalnego Wskaźniki obowiązkowe monitorowania RPO wynikające z Prognozy oddziaływania na środowisko Regionalnego Programu Operacyjnego występujące w KSI SIMIK Lp.Nazwa wskaźnika Jednostka miary Działanie 1.2 S Przyrost liczby ludności korzystającej z transportu miejskiego (przyrost miejsc w wozach) % Działanie 1.3 S Pojemność zakupionego taboru kolejowegoosoby Działanie 2.3 S Ilość zaoszczędzonej energii w wyniku realizacji projektów termomodernizacyjnych MWh S Zmiana emisji głównych zanieczyszczeń powietrza: dwutlenek siarki, tlenki azotu, pyły, dwutlenek węgla tony/rok Działanie 5.3 S Zmiana emisji głównych zanieczyszczeń powietrza: dwutlenek siarki, tlenki azotu, pyły, dwutlenek węgla tony/rok

19 Departament Rozwoju Regionalnego S Zmiana ilości wytwarzanych odpadówtony/ rok S Zmiana ilości zużycia wodym 3 / rok S Zmiana ilości ścieków przemysłowych wymagających oczyszczeniam 3 / rok S Zmiana ilości oczyszczania ścieków przemysłowychm 3 / rok Działanie 7.1 S Powierzchnia obszarów poddanych rewitalizacjiha S Liczba osób mieszkających na terenach objętych procesem rewitalizacjiszt. S Liczba zrewitalizowanych obszarówszt.

20 Departament Rozwoju Regionalnego Monitorowanie osiągania wskaźników środowiskowych na poziomie projektów:  opracowano wskaźniki wynikające z zapisów Prognozy oddziaływania na środowisko Regionalnego Programu Operacyjnego, które określono jako obowiązkowe i zawarto w zał. Nr 2 do Instrukcji wypełniania wniosku o dofinansowanie projektów w ramach RPO,  jako wskaźniki środowiskowe określono, część obowiązujących do tej pory wskaźników produktu i rezultatu, które jednocześnie określają wpływ danego przedsięwzięcia na środowisko, zdrowie ludzi i bezpieczeństwo,  zestawienie uzupełniono o dodatkowe wskaźniki oddziaływania na środowisko.

21 Departament Rozwoju Regionalnego W Wskaźniki monitorowania RPO wynikające z Prognozy Oddziaływania na Środowisko Regionalnego Programu Operacyjnego Priorytet I Rozwój Infrastruktury technicznej Działanie. 1.1 Infrastruktura drogowa Rok Przyrost powierzchni trwale przekształconej na potrzeby infrastruktury drogowej [ha] Powierzchnia obszarów chronionych wyłączona na potrzeby infrastruktury drogowej [ha] Liczba przejść dla zwierząt, korytarzy ekologicznych w przypadku budowy i przebudowy infrastruktury drogowej [szt] Liczba wybudowanych/przebudowanych urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego w tym: sygnalizacji świetlnej [szt] barier ochronnych i/lub ogrodzeń [szt] 2008 szacowana realizacja 2, realizacja szacowana realizacja 32, realizacja12, szacowana realizacja 25,690, realizacja40,960, szacowana realizacja 40, realizacja49,681, Razem szacowana realizacja 101,2230, Razem realizacja103,582,

22 Departament Rozwoju Regionalnego W Rok Liczba wybudowanych/przebud owanych osłon przeciwolśnieniowych i/lub ekranów akustycznych [szt] Liczba wybudowanych/przebudowanych przejść dla pieszych [szt] Liczba wybudowanych /przebudowanych ciągów pieszo- rowerowych [szt] Liczba wybudowanej/przebudowanej infrastruktury drogowej przyczyniającej się do ochrony środowiska: urządzenia odwadniające [szt] zbiorniki retencyjne [szt] 2008 szacowana realizacja realizacja szacowana realizacja realizacja szacowana realizacja realizacja szacowana realizacja realizacja Razem szacowana realizacja Razem realizacja

23 Departament Rozwoju Regionalnego W Priorytet II Zachowanie i racjonalne użytkowanie środowiska Działanie 2.1 Rozwój infrastruktury wodno-ściekowej Rok Ilość oczyszczonych ścieków [m 3 /dobę] Ilość zużytej energii na wyprodukowane 1m 3 wody [kWh/m 3 ] Zwiększenie przepustowości oczyszczalni ścieków [m 3 /dobę] Powierzchnia trwale wyłączona z dotychczasowego użytkowania w związku z eksploatacją infrastruktury [ha] 2009 szacowana realizacja 00,5600,068 realizacja 00,5600, szacowana realizacja ,6500 realizacja szacowana realizacja 4301, realizacja Razem szacowana realizacja 20463,064000,068 Razem realizacja 7280,5600,068

24 Departament Rozwoju Regionalnego W Priorytet II Zachowanie i racjonalne użytkowanie środowiska Działanie 2.3 Rozwój infrastruktury w zakresie ochrony powietrza Rok Ilość zaoszczędzonej energii w wyniku realizacji projektów termomodernizacyjnych [MWh] Zmiana emisji głównych zanieczyszczeń powietrza [tony/rok] dwutlenek siarkitlenki azotupyły dwutlenek węgla 2008 szacowana realizacja 0, realizacja szacowana realizacja 0, realizacja szacowana realizacja ,310,960,22,43271,68 realizacja 1,0800,060, szacowana realizacja 1 017,360,670,070,9138,6 realizacja 5 427,732,710,546,59580,42 Razem szacowana realizacja ,881,630,273,33410,28 Razem realizacja 5 428,612,710,66,74580,42

25 Departament Rozwoju Regionalnego W Priorytet II Zachowanie i racjonalne użytkowanie środowiska Działanie 2.5 Rozwój infrastruktury bezpieczeństwa powodziowego i przeciwdziałanie zagrożeniom środowiska Rok Powierzchnia terenów objętych ochroną przeciwpowodziową [ha] Powierzchnia odtworzonych terenów zalewowych [ha] Liczba miejscowości zabezpieczonych przed powodzią [szt] Objętość retencjonowanej wody w ramach małej i dużej retencji [m 3 ] 2010 szacowana realizacja realizacja 0000

26 Departament Rozwoju Regionalnego W Priorytet III Rozwój infrastruktury społecznej Działanie 3.1 Rozwój infrastruktury edukacyjnej Rok Powierzchnia obszarów chronionych wyłączona na potrzeby projektu [ha] Powierzchnia obszarów wyłączona z rolniczego lub leśnego użytkowania na potrzeby projektu [ha] 2011 szacowana realizacja03,08 realizacja00

27 Departament Rozwoju Regionalnego W Priorytet V Wsparcie konkurencyjności przedsiębiorstw Działanie Wsparcie inwestycji mikro przedsiębiorstw Rok Powierzchnia obszarów chronionych wyłączona na potrzeby projektu [ha] Powierzchnia obszarów wyłączona z rolniczego bądź leśnego użytkowania na potrzeby projektu [ha] 2009 szacowana realizacja 0,580 realizacja 0, szacowana realizacja 0,010,049 realizacja 0,010,049

28 Departament Rozwoju Regionalnego W Priorytet V Wsparcie konkurencyjności przedsiębiorstw Działanie Wsparcie inwestycji przedsiębiorstw Rok Powierzchnia obszarów chronionych wyłączona na potrzeby projektu [ha] Powierzchnia obszarów wyłączona z rolniczego bądź leśnego użytkowania na potrzeby projektu [ha] 2009 szacowana realizacja 00,09 realizacja 00, szacowana realizacja 03,8 realizacja 04,01

29 Departament Rozwoju Regionalnego W Priorytet V Wsparcie konkurencyjności przedsiębiorstw Działanie 5.3 Wsparcie przedsiębiorstw w zakresie dostosowania do wymogów ochrony środowiska Rok Zmiana emisji głównych zanieczyszczeń powietrza [tony/rok] Zmiana ilości wytwarzany ch odpadów [tony/rok] Zmiana ilości zużycia wody [m 3 /rok] Zmiana ilości ścieków przemysłowych wymagających oczyszczenia [m 3 /rok] Zmiana ilości oczyszczania ścieków przemysłowych [m 3 /rok] Liczba wdrożonych przedsięwzięć dostosowawc zych [szt] Liczba wdrożoncyh czystych technologii do działalności produkcyjnej przedsiębiorst w [szt] dwutlenek siarki tlenki azotu pyły dwutlenek węgla 2010 szacowana realizacja 0,990,540,2505, realizacja szacowana realizacja realizacja

30 Departament Rozwoju Regionalnego W Priorytet V Wsparcie konkurencyjności przedsiębiorstw Działanie 5.6 Kompleksowe uzbrojenie terenów pod inwestycje Rok Powierzchnia obszarów chronionych wyłączona na potrzeby projektu [ha] Powierzchnia obszarów wyłączona z rolniczego bądź leśnego użytkowania na potrzeby projektu [ha] 2011 szacowana realizacja 049,56 realizacja00

31 Departament Rozwoju Regionalnego W Priorytet VII Wspieranie przemian w miastach i w obszarach wymagających ochrony Działanie 7.1 Rewitalizacja zdegradowanych dzielnic miast Rok Powierzchnia obszarów poddanych rewitalizacji [ha] Liczba osób mieszkających na terenach objętych procesem rewitalizacji [szt] Liczba zrewitalizowanych obszarów [szt] 2010 szacowana realizacja 164, realizacja szacowana realizacja 8,0306 realizacja 000

32 Departament Rozwoju Regionalnego W Priorytet VII Wspieranie przemian w miastach i w obszarach wymagających ochrony Działanie 7.2 Adaptacja do nowych funkcji społeczno-gospodarczych terenów po-przemysłowych o po-wojskowych Rok Powierzchnia zagospodarowanych placów/terenów zielonych wokół obiektów objętych wsparciem [ha] 2011 szacowana realizacja 1,071 realizacja0

33 Departament Rozwoju Regionalnego DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ