Strategie zapobiegania przestępczości ćwiczenia nr 2 Problem kryminalny, trójkąt kryminalny, typy strategii rozwiązywania problemów kryminalnych Strategie zapobiegania przestępczości ćwiczenia nr 2 Na podstawie: K. Łojek, Metodyka rozwiązywania problemów kryminalnych, Szczytno 2008 J. Błachut, A. Gaberle, K. Krajewski, Kryminologia, Gdańsk 2007

Model policji zorientowanej na problem, a nie reaktywnej zdarzenie zdarzenie Problem zdarzenie zdarzenie Reakcja policji Reakcja społeczeństwa Reakcja instytucji Udział innych podmiotów/czynników w reakcji na problem

Prewencja sytuacyjna Przypomnijmy - prewencja sytuacyjna to: „zapobieganie zidentyfikowanym i spodziewanym zagrożeniom…” „interwencja ukierunkowana na przyczyny zdarzenia przestępnego, zmniejszająca ryzyko jego wystąpienia oraz ograniczająca ewentualne szkody, jeśli wystąpi” Prewencja sytuacyjna I stopnia koncentruje się na ogólnych uwarunkowaniach przestępczości w dowolnym, hipotetycznym miejscu jej wystąpienia Prewencja sytuacyjna II stopnia – koncentruje się na rejonach już zagrożonych Prewencja sytuacyjna III stopnia – koncentruje się na obiektach szczególnego ryzyka

Trójkąt kryminalny/trójkąt przestępstwa ?????? ?????? Sprawca Miejsce/okazja Przestępstwo Ofiara/cel ???????????????

Czynniki oddziałujące na trójkąt kryminalny/statyka Lp. Czynnik ochronny/bok trójkąta Definicja czynnika ochronnego Podmioty/przedmioty współtworzące czynnik ochronny Inne przykłady 1. Osoba nadzorująca/ sprawca Osoby znające [potencjalnego] sprawcę, mające możliwość kontrolowania, kształtowania jego zachowań… rodzice nauczyciele koledzy kuratorzy partnerzy/ małżonkowie pracownicy socjalni ???? 2. Menedżer/ miejsce/ sytuacja Osoby delegowane do kontrolowania zachowań ludzi w zarządzanych przez nie miejscach administratorzy osiedli, obiektów kierownicy placówek (szkół, zakładów pracy itp.) - organizatorzy imprez masowych 3. Dostępna ochrona/ofiara/cel Osoby, zabezpieczenia techniczne służące celowej ochronie ludzi, miejsc… - ludzie obecni w danym miejscu służby ochrony (policja itp.) zastosowane zabezpieczenia

Cykl przestępstwa/dynamika (wg A. B. Wootton, C. L. Davey) Gotowość sprawcy do popełnienia przestępstwa Dostęp do zasobów umożliwiających popełnienie przestępstwa Obecność sprawcy lub dostęp do określonej sytuacji Fizyczne atrybuty przedmiotów, miejsc lub środowiska Zachowania, działania i możliwości innych osób Antycypacja ryzyka, wysiłku i zysku Przestępstwo Skutki Wykrycie sprawcy Oskarżenie sprawcy Długoterminowe konsekwencje

Typy strategii zapobiegania przestępczości Strategia kreatywna (aby żyto zagłuszyło chwasty); obejmuje działania typu: szkolenie, przekonywanie, informowanie, propaganda, przetwarzanie… Strategia destruktywna (aby chwasty nie zagłuszyły żyta); obejmuje uniemożliwianie, wytłumianie, zagrażanie Strategia neutralizująca (by chwasty nie przeszkadzały żytu)

Typy strategii zapobiegania przestępczości Strategie kreatywne Strategie neutralizujące Strategie destruktywne Przedmiot działań: zjawiska pozytywne Przedmiot działań: zjawiska negatywne Metody represyjne Metody nierepresyjne