Współpraca bałtyckich organizacji rolniczych i doradczych w celu ograniczenia zanieczyszczenia Morza Bałtyckiego składnikami nawozowymi. Baltic Deal Stosowanie najlepszych praktyk rolniczych. Strategia UE dla Regionu Morza Bałtyckiego. Projekt Flagowy.

Aktualne i planowane stosowanie dobrych praktyk rolniczych w gospodarstwach demonstracyjnych W 117 demonstracyjnych gospodarstwach rolnych wybranych w ramach projektu Baltic Deal podejmowane jest 323 działań w celu ograniczenia „ucieczki” azotu i fosforu do Morza Bałtyckiego Zgodnie z deklaracjami rolników i doradców biorących udział w projekcie 155 kolejnych działań będzie wprowadzone do końca trwania projektu Najczęściej stosowane: Coroczne opracowania planów nawozowych Bilans składników nawozowych Stosowanie międzyplonów Pro środowiskowe stosowanie nawozów naturalnych Magazynowanie nawozów naturalnych

Sieć Gospodarstw Demonstracyjnych w Polsce

województwo dolnośląskie

województwo kujawsko-pomorskie

województwo lubelskie

województwo lubuskie

województwo łódzkie

województwo małopolskie

województwo mazowieckie

województwo opolskie

województwo podkarpackie

województwo podlaskie

województwo pomorskie

województwo śląskie

województwo świętokrzyskie

województwo wielkopolskie

województwo warmińsko-mazurskie

województwo zachodniopomorskie

Charakterystyka Polskich Gospodarstw Demonstracyjnych w Projekcie Baltic Deal Liczba gospodarstw 48 Powierzchnia ogólna ha Średnia wielkość gospodarstwa 144,8 ha Najmniejsze gospodarstwo 7.5 ha Największe gospodarstwo 1 703,0 ha Średni obszar gospodarstwa bez produkcji zwierzęcej 184,7 ha Obsada zwierząt 0,52 SD Obsada zwierząt w gospodarstwach o zwierzęcym profilu produkcji 1,09 SD

Główne tematy 16 warsztatów organizowanych dla rolników i doradców w Polsce 1.Wpływ rolnictwa na zanieczyszczenie składnikami nawozowymi w Polsce 2.Obliczanie składników nawozowych w gospodarstwach demonstracyjnych 3. Uproszczona uprawa gleby – działanie pilotażowe 4. Działania ograniczające ucieczkę składników nawozowych z gospodarstw rolnych do Morza Bałtyckiego

Działania Pro środowiskowe Baltic Deal Project Polska sieć gospodarstw demonstracyjnych (48) Pakiety programów rolnośrodowiskowych 33 Strefy buforowe 2 Zadrzewienia śródpolne 5 Oczka wodne (wetlands) 6 Przydomowe oczyszczalnie ścieków 4 Międzyplony 3 Uprawa roślin energetycznych 1 Stosowanie EM 3

Inwestycje i Działania Pro środowiskowe Baltic Deal Project 1.Zarządzanie gospodarstwem systematyczne doradztwo indywidualne coroczne plany nawożenia (minimalizacja szkodliwego wpływu składników nawozowych na środowisko poprzez optymalizację nawożenia) sporządzanie bilansu składników nawozowych w gospodarstwie (skuteczne narzędzie do obserwacji przepływu składników nawozowych w gospodarstwie i planowania nawożenia) analiza gleby

Inwestycje i Działania Pro środowiskowe Baltic Deal Project 2. Infrastruktura gospodarstwa strefy buforowe (dot. jezior, rzek, rowów melioracyjnych) ( filtr zanieczyszczeń spływających z terenów użytkowanych rolniczo) 3.Użytkowanie gruntów. Zmianowanie zmiana użytkowania gruntów ornych na trwałe użytki zielone międzyplony (zapobieganie przesiąkania związków azotu do wód gruntowych poprzez jego absorpcję przez rośliny) wsiewki

Inwestycje i Działania Pro środowiskowe Baltic Deal Project przyorywanie słomy uprawa roślin energetycznych 4. Uprawa gleby uproszczona uprawa gleby (redukcja erozji gleby, zwiększona masa organiczna, schronienie dla małych zwierząt) wiosenna uprawa gleb CTF – Controlled Traffic Farming – Ścieżki przejazdowe w gospodarstwie ciężki sprzęt a struktura gleby

Inwestycje i Działania Pro środowiskowe Baltic Deal Project 5. Stosowanie nawozów mineralnych i naturalnych, wapnowanie optymalne nawożenie z zastosowaniem dawkowania nawozów stosowanie odpowiednich technik przy nawożeniu gleb nawozami naturalnymi (m.in. bezpośrednie wprowadzanie gnojowicy do gleby) kalkulacja składników nawozowych w zastosowanym nawożeniu nawozami mineralnymi i naturalnymi nawożenie fosforem zgodnie z zawartością tego składnika w glebie wapnowanie gleb planowanie czasu i metody nawożenia rolnictwo precyzyjne

Inwestycje i Działania Pro środowiskowe Baltic Deal Project 6. Zarządzanie nawozami naturalnymi przed ich zastosowaniem obiekty do przechowywania nawozów naturalnych (pojemność, zadaszenia, pokrywy itp.) schładzanie gnojowicy (ograniczenie przykrych zapachów, źródło ciepła w gospodarstwie) zakwaszanie gnojowicy zagospodarowanie nadmiaru gnojowicy separacja gnojowicy kompostowanie obornika produkcja biogazu (biogazownie)

Inwestycje i Działania Pro środowiskowe Baltic Deal Project 7. Żywienie zwierząt żywienie fazowe.Phase feeding is defined as: changing the nutrient concentrations in a series of diets formulated to meet an animal's nutrient requirements more precisely at a particular stage of growth or production. also reducing nutrient waste and decreasing environmental concerns. ograniczanie zawartości azotu i fosforu w żywieniu Wet feed and fermentation zastosowanie przefermentowanej paszy

Inwestycje i Działania Pro środowiskowe Baltic Deal Project 8. Gospodarka wodna w gospodarstwie Sztuczne mokradła Fitoremediacja – technologia oczyszczania środowiska (gleby, wód gruntowych i powierzchniowych, osadów ściekowych i powietrza), która wykorzystuje ponadprzeciętne zdolności niektórych gatunków roślin do akumulacji substancji zanieczyszczających lub do ich degradacji Oczyszczalnie przydomowe

Działania Pro środowiskowe Baltic Deal Project Drenowanie pól – controlled sub - surface drainage fosforowe zapory i pułapki (redukcja ucieczki fosforu poprzez spowolnianie przepływu wody i przyspieszanie sedymentacji cząsteczek) zadrzewienie wzdłuż zbiorników wodnych

Marian Rak - zwycięzca konkursu „Rolnik Regionu Morza Bałtyckiego” Oczko wodne w gospodarstwie demonstracyjnym pana Mariana Raka.

In cooperation with the Institute of Technology and Life Sciences – setting up piezometers

Dziękuję za uwagę