Przemiana chemiczna to taka przemiana, w wyniku której z kilku (najczęściej dwóch) substancji powstaje jedna nowa lub dwie nowe substancje o odmiennych właściwościach. Takiej przemianie towarzyszy wymiana energii, która jest pobierana bądź wydzielana.
UTLENIANIE - Jest to reakcja chemiczna połączenia z tlenem. Podczas utleniania powstają nowe substancje i towarzyszy temu uwalnianie energii. Reakcja utleniania może zachodzić powoli, może też mieć przebieg gwałtowny. substancja 1 tlen Substancja 2 (tlenek) energia
POWOLNE UTLENIANIE zachodzi w przyrodzie w sposób naturalny, reakcja ta przebiega powoli i bez innych efektów tak jak w przypadku spalania gwałtownego. Przykładem powolnego utleniania jest korozja metali.
Korozja jest to proces niszczący mikrostrukturę metalu lub stopu metali. Czynniki wpływające na ten proces to m.in.: obecność zanieczyszczeń, odczyn środowiska, zmiany temperatury i ciśnienia powietrza, naprężenie materiału oraz struktura krystaliczna materiału. Korozja rozpoczyna się na powierzchni metalu i postępuje w głąb niego, zmieniając przy tym jego właściwości.
Skorodowane metale oraz stopy metali stają się mniej wytrzymałe i mniej plastyczne. W skorodowanej karoserii samochodowej robią się dziury, a skorodowane narzędzia szybko się łamią. Korozja powoduje duże straty, dlatego przedmioty wykonane z metalu zabezpiecza się przed korozją.
Ochrona metali przed korozją: 1. Dobór odpowiedniego materiału do warunków środowiska agresywnego. 2. Zastosowanie inhibitorów (opóźniaczy) korozji. Inhibitory tworzą zwykle na powierzchni metalu warstewki ochronne hamujące szybkość korozji. Dla korozji w środowisku alkalicznym jako inhibitory korozji stosowane są sole cyny, arsenu, niklu i magnezu, zaś w środowisku kwaśnym: krochmal, klej lub białko. 3. Ochrona katodowa. Ochrona katodowa polega na połączeniu chronionej konstrukcji z metalem mniej szlachetnym, tworzącym anodę (protektor) ogniwa, natomiast katodą jest obiekt chroniony. 4. Powłoki ochronne. Powszechnie stosowane powłoki ochronne: - powłoki nieorganiczne: metalowe i niemetalowe - powłoki organiczne: farby, lakiery, tworzywa sztuczne, smoła i smary.
Jednym z rodzajów utleniania jest oddychanie, które przebiega w komórkach organizmów żywych. W wyniku tego procesu uwalnia się zawarta w związkach organicznych energia, którą organizm wykorzystuje do wszystkich czynności życiowych. Powstaje też woda oraz dwutlenek węgla. Substancje pokarmowe Tlen Energia Woda Dwutlenek węgla
Spalanie to proces gwałtownego utleniania, któremu towarzyszy wydzielanie energii w postaci ciepła i światła.
Tlen zawarty w powietrzu podtrzymuje palenie. Dlatego pomagamy sobie przy rozpalaniu ogniska, dmuchając na żarzący się węgiel czy drewno. Dostarczamy w ten sposób do paleniska świeżej porcji powietrza wraz z zawartym w nim tlenem. Przy gaszeniu ogniska często posługujemy się piaskiem. Piasek odcina dopływ powietrza, a wraz z nim dopływ tlenu, i ogień gaśnie.
Źródła: „Tajemnice przyrody”, Podręcznik dla klasy 5, J. Ślósarczyk, R.Kozik, F.Szlajfer, Nowa Era