Od starożytności do czasów współczesnych Historia chemii Od starożytności do czasów współczesnych

Początki chemii - istnieje pogląd, że kolebką chemii były starożytne Chiny, skąd wiedza chemiczna dotarła do Egiptu, Grecji i Rzymu oraz innych krajów basenu Morza Śródziemnego, - największe znaczenie dla rozwoju chemii miała metalurgia, - najwcześniej poznanymi metalami były: Au, Ag, Cu, Sn (można było je wytopić z rud, niektóre z nich występowały w stanie czystym (Au, Ag), - w późniejszym czasie otrzymano Fe, Hg, Pb

Początki chemii – cd - procesy chemiczne wykorzystywano do otrzymywania zapraw murarskich, farb mineralnych, ceramiki, garbowania skór, - produkowano substancje o działaniu podobnym do mydła, - stosowano produkty spalania siarki jako środka konserwującego, - w starożytnym Rzymie w budownictwie stosowano beton (produkowany z popiołów wulkanicznych)

Starożytny Egipt - obróbka kamieni szlachetnych, - otrzymywanie i barwienie szkała, - wytapianie metali (złoto, miedź) - wyrób perfum i innych kosmetyków, - balsamowanie zwłok, - wykorzystanie w medycynie leków na bazie wyciągów ziołowych,

Nurty w alchemii - chemii - nurt filozoficzno-fantastyczny: początki chemii – alchemii jako nauki związane są z poszukiwaniem eliksiru życia i przemiany ołowiu i innych metali w złoto, - nurt realistyczno-praktyczny: przyczynił się do odkrycia nowych substancji, konstrukcja urządzeń laboratoryjnych (aparaty destylacyjne, łaźnie do podgrzewania itp.)

Rozwój alchemii w Europie - w XIII w – alchemik Alrbert Wielki w traktatach De Alchemia i De rebus metallicis et mineralibus libri V zawarł opisy metod rodzielania Au i Ag, zbadał właściwości arszeniku, nadał nazwę kwasu siarkowego(VI) – olej witrolowy, opisał alkohol etylowy – woda ognista, woda życia, - rozwój alchemii został zahamowany w 1317r w wyniku nałożenia na alchemików klątwy przez papieża Jana XXII.

Alchemia – chemia w XVI - XVIIw - Pracelsus; lekarz, był przedstawicielem nurtu praktycznego, w nazewnictwie odrzucił przedrostek al i upowszechnienie nazwy – chemia, - był wyrazicielem stosowania chemii w otrzymywaniu i zastosowaniem leków (jatrochemia), - w lecznictwie zastosował alkohol, sole arsenu, miedzi, ołowiu, srebra, dla ich stosowania opracował dawkowanie, ponieważ mają one właściwości toksyczne.

Alchemia w Polsce - Najsłynniejszym alchemikiem był Michał Sędziwoj, główne jego dzieło zostało wydane w 1604r w Pradze, - łącznie dzieło było wydawane 54 -krotnie i tłumaczone na wiele jęzków, - działał na dworze króla Zygmunta III Wazy i Rudolfa II w Pradze.

Rozwój chemii jako nauki- XVIII - podwaliny chemii jako nauki dały prace Roberta Boyle`a, w książce The Septical Chmist poddał krytyce prace alchemików, - udoskonalił metody otrzymywania fosforu, wprowadził wskaźniki kwasowo-zasadowe, - pozostali przedstwiciele: Henry Canvendish, Georg Ernest Stahl, Joseph Priestley, Karl Scheele-(otrzymał tlen, chlor, chlorowodór, arsenowodór, określił skład powietrza atmosferycznego).

Rozwój nowożytnej chemii - za granicę uważa się prace i badania Antoine Laurenta Lavoisiera 1743- 94, - swoje prace oparł na pomiarach ilościowych, - jest autorem tlenowej teorii kwasów, - sformułował prawo zachowania masy, - ustalił listę znanych pierwiastków, - określił reguły nazewnictwa związków chemicznych, - w Polsce badania Lavoisiera wykładali: Jan Jaśkiewicz, Franciszek Scheidt, Jędrzej Śniadecki.

Dalszy rozwój nowożytnej chemii - Jhon Dalton – stworzenie nowoczesnej teorii atomistycznej, - Joseph Gay-Lussc – prawa gazowe, - Amadeo Avogadro – hipoteza (liczba), - Humphry Davy, Michaele Fraday – rozwój elektrochemii, Friedrich August Kekule, Aleksander Butlerow – rozwój chemii strukturalnej, Friedrich Wohler – początek rozwoju chemii organicznej (synteza mocznika),

cd - Svant Arrhenius – rozwój chemii roztworów, - Dymitr Mendelejew – odkrycie prawa okresowości jako prawa przyrody, klasyfikacja pierwiastków, - wykazał, że procesy spalania to proces łączenia się z tlenem, - Niels Bohr, Max Planck, Ernesrt Rutherford, Maria Curie-Skłodowska (badanie zjawiska promeniotwórczości i opisanie budowy atomu),

Ważniejsze odkrycia XX wieku - 1900: nowoczesne metody produkcji Kwasu siarkowego, - 1900: wyjaśnienie teoretycznych podstaw katalizy (Nobel 1909), - 1900-07: synteza cukrów (Nobel 1902), - 1909: wprowadzenie pojęcia pH, - 1910: opracowanie postaw syntezy amoniaku (Nobel 1918), - 1913: otrzymanie na skalę przemysłową PCV, -1922: wyjaśnienie struktury kauczuku (Nobel 1953), - 1939: opracowanie teorii wiązań chemicznych, wprowadzenie pojęcia elektroujemności (Nobel 1954)

Ważniejsze odkrycia XX wieku cd. - 1940: otrzymanie włókien sztucznych (nylon, perlon), - 1953: badania nad kwasami nukleinowymi (Nobel 1962), - 1957: wyjaśnienie struktury insuliny (Nobel 1958), - 1960: synteza chlorofilu (Nobel 1965), - 1960-70: badania zjawiska chemilumiscencji (Nobel 1986), - 1960-70: badania struktury białek (Nobel 1962), - 1985: odkrycie nowej odmiany węgla-fulerenów (Nobel 1996), -199.: badania nad polimerami przewodzącymi prąd (Nobel 2000).

Przemysł chemiczny Stopy metali Włókna syntetyczne Lekarstwa Detergenty Barwniki Środki ochrony roślin Półprzewodniki Kosmetyki

Główne działy chemi Chemia środowiska Chemia jądrowa Chemia fizyczna Chem. or-ganiczna Chem. nie-organiczna Chemia spożywcza Chemia leków Chem kos-metyczna Chem teo- retyczna Kosmochemia Chemia rolna Chemia sądowa Biochemia Elektro- chemia