Realizacja programu zajęć korekcyjno-edukacyjnych dla sprawców przemocy domowej uwikłanych w problem alkoholowy na terenie Dzielnicy Bielany m.st. Warszawy Seminarium „Od Województwa do Powiatów – opracowywanie, wdrażanie i realizowanie programów pomocy dla osób stosujących przemoc w rodzinie” Warszawa, 8 listopada 2011 r.

Realizacja programu korekcyjno-edukacyjnego dla sprawców przemocy domowej na terenie Dzielnicy Bielany m.st. Warszawy Realizacja programu zajęć korekcyjno-edukacyjnych dla sprawców przemocy domowej uwikłanych w problem alkoholowy na terenie Dzielnicy Bielany m.st. Warszawy Spis treści: Podstawy merytoryczne – diagnoza potrzeb Podstawy prawne, sposób finansowania Program pilotażowy , założenia merytoryczne, wdrażanie Realizacja programu −promocja programu w środowisku lokalnym −współpraca z instytucjami – działania informacyjno-edukacyjne −współpraca z instytucjami – uczestnicy programu (dane statystyczne) −ewaluacja programu Podsumowanie

Realizacja programu korekcyjno-edukacyjnego dla sprawców przemocy domowej na terenie Dzielnicy Bielany m.st. Warszawy Podstawy merytoryczne Wnioski i rekomendacje z badań społecznych pt. „Zjawisko przemocy domowej na terenie Dzielnicy Bielany”, grudzień 2006 r. –badanie opinii mieszkańców Dzielnicy Bielany (750 osób) –badanie pracowników instytucji i służb lokalnych działających w obszarze przeciwdziałania przemocy w rodzinie (153 osoby) Konsultacje z profesjonalistami (Sąd Rejonowy Warszawa-Żoliborz, zespoły służby kuratorskiej, Prokuratura, Policja, Specjalistyczna Poradnia Rodzinna) Wyniki ewaluacji realizacji Lokalnego Programu Profilaktyki Uzależnień Dzielnicy Bielany m.st. Warszawy na rok 2007 Wyniki diagnozy lokalnej dotyczącej potrzeb, propozycji i wniosków w zakresie lokalnego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie na lata (73 instytucje lokalne, grudzień 2008 r.) Ewaluacja programu

Realizacja programu korekcyjno-edukacyjnego dla sprawców przemocy domowej na terenie Dzielnicy Bielany m.st. Warszawy Podstawy prawne, sposób finansowania Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie z dnia 29 lipca 2005 r. z późń. zm. Krajowy Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata (Uchwała Nr 162/2006 Rady Ministrów z dnia 25 września 2006 r.) Miejskie programy profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata (podejmowane uchwałą Rady m.st. Warszawy) Lokalne programy profilaktyki uzależnień oraz przeciwdziałania przemocy w rodzinie (podejmowane uchwałą Rady Dzielnicy Bielany m.st. Warszawy) Program finansowany jest ze środków m.st. Warszawy ujętych w dzielnicowym załączniku do budżetu m.st. Warszawy

Realizacja programu korekcyjno-edukacyjnego dla sprawców przemocy domowej na terenie Dzielnicy Bielany m.st. Warszawy Ogólna charakterystyka programu Podstawowe założenia i sposoby realizacji –program realizowany jest w konwencji poznawczo–behawioralnej –cel: zatrzymanie przemocy, wyuczenie konstruktywnych wzorów zachowań –czas trwania programu: optymalnie 1,5 roku –grupa otwarta (max 15 uczestników) Rekrutacja uczestników –osoby z nałożonym przez Sąd obowiązkiem poddania się oddziaływaniom korekcyjno – terapeutycznym (zawieszenie wykonania kary) –osoby skierowane przez inne instytucje, organizacje –osoby zgłaszające się samodzielnie Zakwalifikowanie do grupy –konsultacja z prowadzącym grupę (wstępny wywiad, przygotowanie do udziału w zajęciach grupy)

Realizacja programu korekcyjno-edukacyjnego dla sprawców przemocy domowej na terenie Dzielnicy Bielany m.st. Warszawy Ogólna charakterystyka programu Realizacja programu –spotkania raz w tygodniu (4 godziny), w tym: 1 godzina konsultacje otwarte 3 godziny zajęć w grupie zamkniętej Monitoring uczestników zajęć grupowych –po każdych zajęciach prowadzący grupę wysyła pisemną informację o uczestnikach do kierownika Służby Kuratorskiej IV Wydziału Karnego Sądu Rejonowego Warszawa-Żoliborz –prowadzący grupę jest w stałej dyspozycji do wymiany informacji z przedstawicielami instytucji kierujących uczestników –w przypadku nieobecności uczestnika, prowadzący kontaktuje się z nim, rodziną lub osobą kierującą

Realizacja programu korekcyjno-edukacyjnego dla sprawców przemocy domowej na terenie Dzielnicy Bielany m.st. Warszawy Program pilotażowy Wdrożenie programu - Ośrodek Pomocy Społecznej Dzielnicy Bielany m.st. Warszawy I etap: jednodniowe szkolenia dla przedstawicieli lokalnych służb i instytucji –(przeszkolono 183 osoby, w tym: dzielnicowych, prokuratorów, sędziów, kuratorów, pracowników OPS i poradni specjalistycznych oraz pedagogów szkolnych) –zakres tematyczny szkoleń: zarys problematyki przemocy w rodzinie, omówienie założeń programu i roli poszczególnych instytucji II etap: realizacja grupowych zajęć korekcyjno-edukacyjnych dla osób stosujących przemoc oraz konsultacje dla wszystkich zainteresowanych (rozpoczęcie zajęć r. – zajęcia rozpoczęło 11 osób (w tym 6. miało zobowiązania sądowe)

Realizacja programu korekcyjno-edukacyjnego dla sprawców przemocy domowej na terenie Dzielnicy Bielany m.st. Warszawy Realizacja programu Promocja programu w środowisku lokalnym –plakaty, ulotki, ogłoszenia w prasie lokalnej i na stronie internetowej Dzielnicy m.st. Bielany Współpraca z instytucjami: działania informacyjno-edukacyjne –pisemne monity i informacje o realizacji programu, kolportaż ulotek, ogłoszeń i innych informatorów dla profesjonalistów –działania realizowane w ramach monitoringu uczestników (informacje telefoniczne, pisemne, opinie o uczestnikach) –cykliczne spotkania z przedstawicielami poszczególnych grup zawodowych: –2009 szkolenia kuratorów zawodowych i społecznych, dzielnicowych –2010 seminaria dla kuratorów zawodowych i społecznych, dzielnicowych, pracowników OPS, prokuratorów rejonowych, spotkania z pracownikami Specjalistycznej Poradni Rodzinnej, a także spotkanie i konsultacje dla uczestniczek grupy wsparcia dla osób doświadczających przemocy

Realizacja programu korekcyjno-edukacyjnego dla sprawców przemocy domowej na terenie Dzielnicy Bielany m.st. Warszawy Schemat organizacyjny współpraca instytucji - kierowanie/motywowanie osób stosujących przemoc w rodzinie do udziału w programie Program PolicjaOPS Poradnie Specjalis- tyczne OświataNGOInne Ochrona Zdrowia ProkuraturaKuratorzy Sąd Rejonowy Partnerzy Rodzina Motywacja własna

Realizacja programu korekcyjno-edukacyjnego dla sprawców przemocy domowej na terenie Dzielnicy Bielany m.st. Warszawy Realizacja programu – ogólna liczebność grupy w okresie IX 2007-X 2011

Realizacja programu korekcyjno-edukacyjnego dla sprawców przemocy domowej na terenie Dzielnicy Bielany m.st. Warszawy Realizacja programu – aktywność instytucji (skierowania uczestników)

Realizacja programu korekcyjno-edukacyjnego dla sprawców przemocy domowej na terenie Dzielnicy Bielany m.st. Warszawy Realizacja programu – uczestnicy programu

Realizacja programu korekcyjno-edukacyjnego dla sprawców przemocy domowej na terenie Dzielnicy Bielany m.st. Warszawy Ewaluacja programu Stały rejestr obecności uczestników (frekwencja) Ewaluacja na podstawie obserwacji uczestniczącej Ewaluacja za pomocą kwestionariusza ankiety badającej zmiany postaw i zachowań (badanie przeprowadzane jest od 2009 r. na koniec roku kalendarzowego wśród uczestników metodycznie biorących udział w zajęciach) Ewaluacja empiryczna wskaźnikowa (kryterium pozytywnego zakończenia programu przez uczestnika)

Realizacja programu korekcyjno-edukacyjnego dla sprawców przemocy domowej na terenie Dzielnicy Bielany m.st. Warszawy Badanie kwestionariuszowe Ewaluacja obejmuje pomiary zmian przy użyciu wskaźników miękkich i wskaźników twardych –uczestnicy oceniają na skali wartość początkową wskaźników – w momencie przystąpienia do programu i wartość końcową, czyli w chwili przeprowadzania badania wskaźniki miękkie – przykłady –umiejętność słuchania tego co mówią inni (szczególnie domownicy) –umiejętność rozważania, analizowania tego co mówią inni –ocena stopnia napięcia wewnętrznego (pobudzenia, złości) –ocena jakości relacji z osobami wspólnie zamieszkującymi (żoną, dziećmi, rodzicami) –ocena zdolności do przeproszenia, przyznania racji, współczucia wobec osób, które zarzucały stosowanie przemocy –ocena zdolności radzenia sobie z agresją wskaźniki twarde - przykłady –zatrudnienie –zatrzymania w Izbie Wytrzeźwień –interwencje Policji –przerwy udziału w programie na okres dłuższy niż 1 miesiąc

Realizacja programu korekcyjno-edukacyjnego dla sprawców przemocy domowej na terenie Dzielnicy Bielany m.st. Warszawy Ewaluacja empiryczna - zakończenie programu Kryteria pozytywnego zakończenia programu: –Zaniechanie agresji fizycznej i psychicznej –Abstynencja lub znaczące ograniczenie spożycia alkoholu –Ustabilizowanie sytuacji materialnej i ustalenie sposobu partycypowania w kosztach utrzymania rodziny –Wypracowanie decyzji dotyczącej przyszłości relacji w której zaistniał konflikt (np. decyzja o rozwodzie lub pojednaniu)

Realizacja programu korekcyjno-edukacyjnego dla sprawców przemocy domowej na terenie Dzielnicy Bielany m.st. Warszawy Podsumowanie Skuteczny system przeciwdziałania przemocy w rodzinie musi obejmować pomoc świadczoną równolegle osobom doświadczającym przemocy oraz osobom stosującym przemoc Nakład wysiłków i środków włożony w działania na rzecz osób stosujących przemoc będzie niewspółmierny do efektów bez długofalowej współpracy podmiotów zobligowanych do czynności w tym zakresie Przepisy i inne akty prawne nie zastąpią dobrych praktyk uwarunkowanych osobistym zaangażowaniem przedstawicieli instytucji działających w zakresie pomocy dziecku i rodzinie

Realizacja programu korekcyjno-edukacyjnego dla sprawców przemocy domowej na terenie Dzielnicy Bielany m.st. Warszawy Dziękuję za uwagę!