WIELKA EMIGRACJA Główne nurty polityczne Wielkiej Emigracji Polska emigracja a europejskie nurty rewolucyjne Spiski w kraju w latach trzydziestych i czterdziestych XIX w.

„Finis Poloniae” – obraz Dietricha Montena

Polski Prometeusz, obraz Horace Verneta jako alegoria upadku powstania listopadowego

WIELKA EMIGRACJA WIELKA EMIGRACJA: Była najliczniejsza - objęła około 8-9 tys. żołnierzy i cywilów odegrała ważną rolę w przyszłych losach Polski: zainicjowała działania konspiracyjne i walkę zbrojną w kraju stworzyła programy polityczne na przyszłość. rozwój kultury narodowej KIERUNKI EMIGRACJI Francja – ok. 5 tys. ludzi; głównie Paryż i okolice Niemcy (Saksonia) – ok. 3 tys. ludzi; gł. Drezno, Lipsk Belgia (gł. Bruksela) – ok. 200 osób Anglia – ok. 700 osób – gł. Londyn, wyspa Jersey Szwajcaria – ok. 50 osób Stany Zjednoczone również: Norwegia, Algieria i Turcja „Powitanie we Francji”

OBOZY POLITYCZNE – HOTEL LAMBERT Głowni działacze: ks. Adama Jerzy Czartoryski, Władysław Zamoyski Przyczyny klęski powstania listopadowego: brak pomocy ze strony Zachodu Drogi do niepodległości: ogólnoeuropejski konflikt zbrojny( państw konstytucyjnych z absolutnymi) tworzenie polskich sił zbrojnych na Zachodzie powstanie w kraju w momencie w momencie wkroczenia sił koalicyjnych Przyszła Polska – monarchią konstytucyjną Planowane reformy społeczne: Uwłaszczenie chłopów za odszkodowaniem dla byłych właścicieli ks. Adam Jerzy Czartoryski Hotel Lambert

„Polonez Chopina na balu w Hotelu Lambert” Teofil Kwiatkowski

OBOZY POLITYCZNE – „PÓŁŚRODKOWCY” Organizacje: Zemsta Ludu, Związek Emigracji Polskiej, Młoda Polska Przwódca: Joachim Lelewel Przyczyny klęski powstania listopadowego: egoizm szlachty niezdecydowanie dowódców Drogi do niepodległości: ogólnoeuropejska rewolucja przeciw monarchiom konstytucyjnym i absolutnym stworzenie republiki europejskiej Przyszła Polska – republiką Planowane reformy społeczne: uwłaszczenie chłopów bez odszkodowania dla byłych właścicieli Joachim Lelewel

OBOZY POLITYCZNE – TOWARZYSTWO DEMOKRATYCZNE POLSKIE Przwódcy: Wiktor Heltman, Jan Nepomucen Janowski Przyczyny klęski powstania listopadowego: egoizm szlachty niezdecydowanie dowódców Drogi do niepodległości: samodzielne, polskie powstanie narodowe szeroki udział chłopstwa pod przewodnictwem szlachty Pomoc europejskich spiskowców Przyszła Polska – republiką Planowane reformy społeczne: uwłaszczenie chłopów bez odszkodowania dla byłych właścicieli Wiktor Heltman

OBOZY POLITYCZNE – GROMADY LUDU POLSKIEGO Przwódcy: Stanisław Worcell, Zenon Świętosławski, Tadeusz Krepowiecki Przyczyny klęski powstania listopadowego: egoizm szlachty niezdecydowanie dowódców Drogi do niepodległości: rewolucja ludowa Likwidacja feudalizmu Przyszła Polska – republiką ludową zasady socjalizmu utopijnego władza sprawowana przez lud społeczeństwo bezklasowe Planowane reformy społeczne: likwidacja własności ziemskiej ziemia własnością tych co na niej pracują

KLUTURA NA EMIGRACJI na emigracji skupili się czołowi twórcy polskiego romantyzmu (Mickiewicz, Krasiński, Słowacki, Chopin, Lelewel, Mochnacki)

Działalność emisariuszy Emisariusze – specjalni wysłannicy instytucji emigracyjnych przemycanie nielegalnej literatury dostarczanie pieniędzy na działalność konspiracyjną organizowanie siatek spiskowych w latach 30 –tych najaktywniejszy Komitet Narodowy Polski w latach 40 –tych TDP i Hotel Lambert wiara, że wystarczy społeczeństwu pod zaborami hasło do walki (złudna)

ORGANIZACJE KONSPIRACYJNE – ZEMSTA LUDU Zemsta Ludu1831- Joachim Lelewel, Józef Zaliwski z inicjatywy KNP próba wywołania powstania w Królestwie Polskim w 1833 r. zbyt mała liczba spiskowców małe poparcie społeczne aresztowania policji rosyjskiej i austriackiej ( m.in. Zaliwskiego) Józef Zaliwski

ORGANIZACJE KONSPIRACYJNE – STOWARZYSZENIE LUDU POLSKIEGO Stowarzyszenie Ludu Polskiego- 1835 - Szymon Konarski Młoda Polska zbliżenie między zaborami wywołanie powstania (nie podano daty) wyzwolona Polska – demokratyczna pełnia praw obywatelskich (wolność, równość, braterstwo) prawo do własności prywatnej plany uwłaszczenia działania w trzech zaborach rozbite po aresztowaniu Konarskiego w 1838

ORGANIZACJE KONSPIRACYJNE – KOMITET POZNAŃSKI Komitet Poznański (Centralizacja Poznańska od1844)WielkopolskaTDP- Karol Libelt głoszenie haseł demokratycznych przygotowanie społeczeństwa do walki o niepodległość termin w sprzyjającym momencie Karol Libelt

ORGANIZACJE KONSPIRACYJNE – ZWIĄZEK NARODU Związek Narodu Polskiego- 1839-Warszawa-Edward Dembowski, Henryk Kamieński wolność Polski w drodze rewolucji społecznej (chłopskiej) zagrożenie aresztowaniem ucieczka do Wielkopolski likwidacja klas, własności, wyzysku Edward Dembowski

ORGANIZACJE KONSPIRACYJNE – ZWIĄZEK PLEBEJUSZY Związek Plebejuszy1842- Poznań- Walenty Stefański ludowe powstanie zniesienie własności prywatnej prawo do pracy sprawiedliwy podział dóbr Walenty Stefański

ORGANIZACJE KONSPIRACYJNE – ZWIĄZEK CHŁOPSKI Związek Chłopski1838 – Lubelszczyzna - Piotr Ściegienny dążył do odzyskania niepodległości zniesienie pańszczyzny uwłaszczenie chłopów (Złota Książęczka, List ojca św. Grzegorza papieża) plan powstania 1844 aresztowanie 1844 i skazanie na 25 lat (powrót dopiero w 1871) Piotr Ściegienny