Ordynacja podatkowa Przepisy ogólne
Praktyczne i teoretyczne przesłanki wyodrębnienia gałęzi prawa podatkowego. O wyodrębnieniu danej gałęzi decydują zarówno względy teoretyczne, jak i praktyczne. Chodzi tu o możliwość wskazania takich wspólnych cech danej grupy norm, które pozwalają odróżnić ją od innych norm (grup), a także mają wpływ na tworzenie, stosowanie i wykładnię prawa. Prof. dr hab. Henryk Dzwonkowski Kierownik Katedry Prawa Finansowego Uniwersytet Łódzki
Do niedawna status odrębnej gałęzi prawa przyznawano prawu finansowemu, które definiuje się jako zespół norm regulujących funkcjonowanie finansów publicznych w danym państwie. Prawo podatkowe traktowane było jako jeden z działów prawa finansowego. Prawo podatkowe od kilku lat funkcjonuje w systemie prawa jako odrębna gałąź. Prof. dr hab. Henryk Dzwonkowski Kierownik Katedry Prawa Finansowego Uniwersytet Łódzki
Normy prawa podatkowego można wyodrębnić spośród innych norm prawa finansowego, przyjmując jako kryteria: - przedmiot unormowania, - budowę norm, - cechy stosunków społecznych regulowanych przez te normy, - sposób regulacji tych stosunków, - cel w jakim zostały ustanowione, - wyodrębnienie legislacyjne, - istnienie części ogólnej prawa podatkowego, - reguły wykładni, - wyodrębniony systemem organów, - odrębna procedura podatkową, - odrębną grupę zawodową, jaką są doradcy podatkowi, której funkcjonowanie poddane zostało unormowaniom prawnym. Prof. dr hab. Henryk Dzwonkowski Kierownik Katedry Prawa Finansowego Uniwersytet Łódzki
Najwyższe miejsce w hierarchii źródeł prawa zajmuje Konstytucja. Konstytucja RP reguluje wprost zagadnienia podatkowe w dwóch przepisach (art. 84 i 217). W myśl art. 84: „Każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie." Zgodnie zaś z art. 217: „Nakładanie podatków, innych danin publicznych, określanie podmiotów, przedmiotów opodatkowania i stawek podatkowych, a także zasad przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorii podmiotów zwolnionych od podatków następuje w drodze ustawy". Prof. dr hab. Henryk Dzwonkowski Kierownik Katedry Prawa Finansowego Uniwersytet Łódzki
Ordynacja podatkowa nie wypełnia żadnego z zakładanych celów dla których została stworzona: 1)Ordynacja nie stanowi kodyfikacji ogólnego prawa podatkowego, 2)Ordynacja podatkowa nie stanowi o unowocześnieniu i synchronizacji ogólnego prawa podatkowego z ustawami podatkowymi, 3)Ordynacja nie usprawniła poboru zobowiązań podaktowych, 4)Ordynacja nie zwiększyła zakresu ustawowej ochrony uczestników postępowania podatkowego, 5)Wiele przepisów Ordynacji podatkowej było w chwili jej uchwalenia niezgodnymi z Konstytucją RP (21). Prof. dr hab. Henryk Dzwonkowski Kierownik Katedry Prawa Finansowego Uniwersytet Łódzki
Art. 1. Ustawa normuje: 1)zobowiązania podatkowe; 2)informacje podatkowe; 3)postępowanie podatkowe, kontrolę podatkową i czynności sprawdzające; 4)tajemnicę skarbową. Prof. dr hab. Henryk Dzwonkowski Kierownik Katedry Prawa Finansowego Uniwersytet Łódzki
W rzeczywistości regulacją ustawa Ordynacja podatkowa objęte są: 1) przepisy ogólne; 2) organy podatkowe i ich właściwość; 3) porozumienia w sprawach ustalania cen transakcyjnych, 4) zobowiązania podatkowe; 5) postępowanie podatkowe; 6) czynności sprawdzające; 7) kontrola podatkowa; 8) tajemnica skarbowa; 9) wymiana informacji podatkowych z innymi państwami; 10) przepisy karne; 11) zaświadczenia; Prof. dr hab. Henryk Dzwonkowski Kierownik Katedry Prawa Finansowego Uniwersytet Łódzki
1.Ustawodawca nie miał całościowej koncepcji Ordynacji podatkowej, 2.Ustawodawca nie panował nad procesem legislacyjnym tworzenia Ordynacji podatkowej, 3.Ustawodawca nie ma koncepcji zmian Ordynacji podatkowej, 4.Ustawodawca nie panuje nad procesem zmian Ordynacji podatkowej, 5. Ordynacja była „pisana” i „dopisywana” a nie opiera się na ustaleniach teoretycznych. Prof. dr hab. Henryk Dzwonkowski Kierownik Katedry Prawa Finansowego Uniwersytet Łódzki
Art. 3. Ilekroć w ustawie jest mowa o: 1)ustawach podatkowych - rozumie się przez to ustawy dotyczące podatków, opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych określające podmiot, przedmiot opodatkowania, powstanie obowiązku podatkowego, podstawę opodatkowania, stawki podatkowe oraz regulujące prawa i obowiązki organów podatkowych, podatników, płatników i inkasentów, a także ich następców prawnych oraz osób trzecich; Prof. dr hab. Henryk Dzwonkowski Kierownik Katedry Prawa Finansowego Uniwersytet Łódzki
Art. 3 pkt. 2) to przepisy ustaw podatkowych, postanowienia ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską innych umów międzynarodowych dotyczących problematyki podatkowej, a także przepisy aktów wykonawczych wydanych na podstawie ustaw podatkowych; Prof. dr hab. Henryk Dzwonkowski Kierownik Katedry Prawa Finansowego Uniwersytet Łódzki
Art. 3 pkt. 5) to również zeznania, wykazy oraz informacje, do których składania obowiązani są, na podstawie przepisów prawa podatkowego, podatnicy, płatnicy i inkasenci; Prof. dr hab. Henryk Dzwonkowski Kierownik Katedry Prawa Finansowego Uniwersytet Łódzki
Art. 3 pkt. 7)to zwrot różnicy podatku lub zwrot podatku naliczonego w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług, a także inne formy zwrotu podatku przewidziane w przepisach prawa podatkowego; Prof. dr hab. Henryk Dzwonkowski Kierownik Katedry Prawa Finansowego Uniwersytet Łódzki
Art. 2 § 4. Przepisów ustawy nie stosuje się do świadczeń pieniężnych wynikających ze stosunków cywilnoprawnych oraz do opłat za usługi, do których stosuje się przepisy o cenach. Prof. dr hab. Henryk Dzwonkowski Kierownik Katedry Prawa Finansowego Uniwersytet Łódzki
obo wiąz ek Zawarcie umowySpór między stronami umowyPostępowanie przed sądem Powstanie obowiązku podatkowego zob owi ąza nie Samowymiar zobowiązania Decyzja organu I inst. Decyzja organu II inst. Postępowanie przed sądem Realizacja zobowiązań podatkowych następuje w zasadzie w całości poprzez postępowanie podatkowe W prawie cywilnym procedury mają zastosowanie tylko w fazie sądowej Prof. dr hab. Henryk Dzwonkowski Kierownik Katedry Prawa Finansowego Uniwersytet Łódzki