Wywiad gospodarczy a lobbing Lobbing jest ważnym przejawem WG. Można traktować go jako „przedłużenie” wywiadu. Stanowi cenne źródło informacji dla polityków, urzędników o różnych aspektach życia gospodarczego. Lobbing styka się z WG. Oba pojęcia opierają się na informacjach, wykorzystują informacje, walczą o informacje.

Podobnie, jak WG lobbing wymaga także szczegółowych uregulowań prawnych, przestrzegania norm etyczno – moralnych. Szczególnym problemem jest tzw. dziki lobbing opierający się na wszelkiego rodzaju kontaktach nieformalnych, niejasnych układach pomiędzy biznesem, a polityką. To główne źródło działań korupcjogennych.

Istota lobbingu Lobbing to działania mające na celu wpływanie na postawy szeroko rozumianych decydentów – np. organizacje pozarządowe, stowarzyszenia, środowiska naukowe, różne inne grupy zainteresowania (np. pracownicy). Warto także, by lepiej zrozumieć istotę lobbingu, podkreślić czym nie jest lobbing – lobbing nie jest sumą nacisków, mniej lub bardziej skrytych na podejmowane decyzje, mający na celu zaspokojenie partykularnych interesów.

Geneza lobbingu Ojczyzną lobbingu jest Wielka Brytania, choć jego początków należy doszukiwać się w USA pod koniec XIX w. pochodzi od słowa „lobby”, a oznacza korytarze brytyjskiego parlamentu. Lobby traktowane było pierwotnie jako kuluary parlamentu. Oznaczało działalność profesjonalistów – lobbystów wystających całymi dniami w holach parlamentu, uczestniczących w różnych bankietach, przyjęciach w celu pozyskania dla siebie sojuszników. Z kolei etymologicznie słowo lobbing wywodzi się od łacińskiego „lobbium”, „lobia”, oznaczających galerię, pasaż.

Znaczenie lobbingu W praktyce traktuje się lobbing jako sztukę informowania. Najważniejsze jest w nim by wiedzieć: co, gdzie, komu, jakie informacje dostarczyć. Bardzo ważne jest w nim jednak nie tylko informowanie, ale wywieranie wpływu na decydenta, a wpływ ten dotyczy najczęściej systemu prawa.

Lobbing jest bardzo negatywnie kojarzony, co wynikać może z niezrozumienia tego pojęcia lub z potocznych skojarzeń utożsamiających go z negatywnymi i nieuczciwymi praktykami biznesowymi. Lobbing to skrzyżowanie różnych dziedzin, specjalności, elementów, różnych kultur. B. Legrelle podkreśla, że w lobbingu niezbędne jest: 20% prawa, 20% polityki, 20% ekonomii, 20% dyplomacji, 20% komunikacji.

Lobbing a prawo W Polsce, podobnie jak w większości krajów europejskich, lobbing nie posiada wyraźnych uregulowań prawnych, ustawowych regulacji. Brak w nich bowiem konkretnych zasad czy warunków określających działalność grup interesu lub ich przedstawicieli. Jedynie niemiecki Bundestag zamieścił w swoim regulaminie aneksy dotyczące funkcjonowania takich grup. Polski sejm w dniu 7 lipca 2005 r. uchwalił ustawę o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa. Podjęto tym samym próbę uporządkowania działalności lobbingowej w Polsce. W procesie stanowienia prawa każdy ma prawo bronić swoich interesów i zgodnie z przepisami prawa wpływać na proces legislacyjny.

Działalność lobbingowa w Polsce W Polsce działalność lobbystyczną uprawiają najczęściej: duże przedsiębiorstwa i korporacje – wśród nich główną rolę pełnią firmy zagraniczne, które przenoszą z innych krajów rozwiązania organizacyjne i strategie lobbystyczne i stosują je w Polsce. W grupie największych zagranicznych lobbystów wymienić należy np.: Procter&Gamble, Philip Morris, itp.; politycy i grupy interesów powiązane z władza polityczną, branżowe grupy interesów ekonomicznych,

związki, organizacje i stowarzyszenia gospodarcze – wśród nich za najbardziej znaczące uważa się: Konfederację Pracodawców Polskich, Krajową Izbę Gospodarczą, Business Center Club, Polską Radę Biznesu; biorą one udział w procesie legislacyjnym, monitorują i opiniują akty prawne, wypowiadają się na temat polityki gospodarczej rządu i ingerencji państwa w gospodarkę, organizują spotkania i dyskusje na tematy gospodarcze z czołowymi przedstawicielami życia politycznego. Stanowiska ich najbardziej obecne są mediach, ich członkowie finansują kampanie wyborcze wybranych polityków i popierają własnych kandydatów wyborach parlamentarnych;

związki zawodowe – to Niezależny Samodzielny Związek Zawodowy „Solidarność” oraz Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych. Ważną rolę odgrywają także niektóre branżowe organizacje o charakterze masowym m.in. Związek Nauczycielstwa Polskiego. Grupy takie dysponują silnymi instrumentami nacisku politycznego instrumentami postaci masowej mobilizacji członków czy strajku, organizacje i stowarzyszenia społeczne – największą aktywność przejawiają one w zakresie edukacji, ochrony zdrowia, pomocy społecznej, rodziny, dzieci i młodzieży, sztuki i kultury, rozwoju regionalnego lokalnego, kultury fizycznej, praw konsumenta, oraz feministyczne czy ekologii;

lokalne władze samorządowe – podejmują one działania zmierzające do zwiększenia udziału samorządów w finansach państwa, zmiany prawa, wspomagają rozwój lokalny, pozyskują nowych inwestorów; wyspecjalizowane firmy doradcze i konsultingowe – chodzi tu o firmy działające w zakresie np. public relations, oraz niektóre kancelarie prawnicze.

Rodzaje lobbingu tzw. lobbing dziki – to wszelkiego rodzaju kontakty nieformalne powstające w wyniku nie zawsze jasnych, legalnych układów, powiązań; to powiązanie świata polityki i gospodarki, bardzo często źródło działań korupcjogennych; odpowiednie uregulowania prawne powinny iść w kierunku ograniczania wpływu tego rodzaju lobbingu; lobbing prowadzony przez organizacje zrzeszające biznes – to bardzo popularna forma, odgrywająca coraz większą rolę, lobbing prowadzony przez firmy lobbingowe – w Polsce ich liczba jest niewielka, ale już funkcjonują wypełniając lukę w tym zakresie; działają na zlecenie zazwyczaj bardzo dużych przedsiębiorstw, zachowując reguły polskiego modelu legislacyjnego, przestrzegając prawa; to jednostki wysoce wyspecjalizowane, profesjonalne, które działają według reguł sprawdzonych na Zachodzie.