Rola i cel materiałów szkoleniowych w realizacji Kół Samokształceniowych Szkolenie dla liderów Kół Samokształceniowych Wrocław,

Szkolenie realizowane w ramach projektu Projekt finansowany przez program “Uczenie się przez całe życie” - Projekty partnerskie Grundtvig 2008/2010

„Edukacja jest jednym – uczenie się zupełnie czymś innym. Nie musisz nikogo nauczyć, wystarczy byś mu pomógł w zdobyciu wiedzy.”

 Koło Samokształceniowe jest to mała grupa ludzi, w skład której wchodzi zazwyczaj ok uczestników, którzy spotykając się w pewnych powtarzających się okresach, uczą się pod przewodnictwem zarejestrowanego prowadzącego (lidera). Koła Studyjne

Istnieją trzy podstawowe zasady tworzenia Kół Samokształceniowych: Uczestnicy posiadają różne doświadczenie i zdolności Lider, będący osobą dobrze poinformowaną i wyszkoloną w zakresie metodologii Kół Samokształceniowych, w głównej mierze jest odpowiedzialny za pracę grupy Plan nauki i materiały stworzone specjalnie dla celów grupy

Materiały szkoleniowe Co można uznać z dobre materiały szkoleniowe? Pod uwagę powinny być wzięte poniższe kryteria:  Dopasowanie do celów grupy  Obecność adekwatnej / odpowiedniej ilości faktów  Podział na rozdziały lub sesje  Odwołanie do materiałów pomocniczych  Propozycja pytań dla prowadzenia dyskusji  Ćwiczenia i inicjatywy zachęcające do poszukiwań pomiędzy spotkaniami  Informacje dotyczące ich zawartości umieszczone na początku materiałów.

Materiały szkoleniowe  Zazwyczaj, jest rzeczą trudną dla jednej osoby opracowanie kompletnych materiałów szkoleniowych, dlatego koniecznym jest zaangażowanie różnych osób.

Materiały szkoleniowe  Jedną jest twórca, który zna przedmiot, orientuje się faktach i potrafi przedstawić to w sposób zrozumiały.  Kolejna to osoba, która zna użytkowników, czyli krąg potencjalnych uczestników Kół Samokształceniowych.  Inną jeszcze, jest specjalista z zakresu pedagogiki, który posiada wiedzę na temat Kół Samokształceniowych i metodologii ich działania.

Plan nauki  Plan nauki i jej rozwoju może być przygotowany przez samych uczestników już podczas pierwszego spotkania, ale bardzo często organizator szkolenia dostarcza taki plan. Pamiętaj, że to zawsze powinno być rozważone jako propozycja, a nie przymus.

Plan nauki  Plan nauki może być równie dobrze zintegrowaną częścią materiałów szkoleniowych albo może być stworzony oddzielnie jako broszura lub prosty do powielenia dokument. W wypadku, gdy istniejąca książka została obrana jako podstawowy materiał szkoleniowy, plan szkoleniowy koniecznie musi być oddzielony.

Grupa docelowa Materiały szkoleniowe muszą być dopasowane do grupy docelowej. Porównując powody i metody szkolenia dorosłych i dzieci zauważyć można wiele różnic. Koniecznym jest zwrócenie uwagi na te różnice przygotowując materiały dla Kół Samokształceniowych.

Grupa docelowa Oto kilka cech takich materiałów:  Muszą być adekwatne do potrzeb słuchaczy  Ważne jest dzielenie się doświadczeniem  Uczestnik szkolenia musi czuć się jego częścią  Poparcie dla komunikacji dwustronnej  Uczestnicy nie mogą być zmuszani / ponaglani  Uczestnicy nie chcą być egzaminowani

Kompetencje  Da się zauważyć, że dorośli chcą poszerzyć swoje kompetencje w kierunku zarządzania powierzonymi zadaniami lub urzeczywistniania pomysłów. Słowo kompetencje zawiera wiele aspektów, które mogą być użyteczne podczas tworzenia materiałów szkoleniowych. Można zilustrować to za pomocą rysunku ręki. Tak więc:

Kompetencje  Kciuk to wiedza  Palec wskazujący to umiejętność  Palec środkowy jest doświadczeniem  Palec serdeczny z kolei relacjami z innymi ludźmi  Mały palec stanowi wartości  Podstawa dłoni reprezentuje siłę

Style nauki Sposób przyswajania kompetencji, przykładowo sposób nauki, znacząco różny jest w przypadku poszczególnych osób. Podczas nauki, zapamiętywania lub tłumaczenia różnych rzeczy wolimy zazwyczaj używać jednego lub dwóch zmysłów, ale możemy równie dobrze szkolić i pozostałe lub używać je w różnych sytuacjach. Zmysły powinny być przedstawione w następujący sposób:  Oko – nauka poprzez czytanie i patrzenie  Ucho – nauka poprzez słyszenie i słuchanie  Nos – nauka poprzez zapach  Język – nauka poprzez smak  Ręka – nauka poprzez dotyk, wykonywanie czynności  Serce – nauka na bazie uczuć

Style nauki Użyteczne materiały szkoleniowe powinny zawierać wiele stylów i sposobów nauki odwołując się do faktów, wyobrażeń, przykładów, obrazków itp.

Istotne fakty  Materiały szkoleniowe muszą zawierać istotne fakty. Co jest celem grupy? Nigdy nie jest ot wiadome do końca, ale najważniejszym jest zebranie ludzi, którzy reprezentują wspólne wartości i posiadają różne doświadczenie. Istotą jest, bowiem to, aby dzielili oni własne doświadczenie i wiedzę.  Prawdopodobnie dokonasz poszukiwań i odnajdziesz różnorodne rodzaje materiałów, które mogą być wykorzystane przez Koła Samokształceniowe: książki, broszury, czasopisma, obrazy czy nagrania audio.

Istotne fakty  Które fakty uznajesz za niezbędne dla materiałów?  Rozważ czy potrzebujesz dodać niektóre ze szczegółowych informacji, unowocześnić fakty i wzory czy też dostosować poziom języka/ nauczania.  Jeśli nie – wtedy prawdopodobnie możesz przystąpić do tworzenia czegoś nowego. Jest to oczywiście bardziej pożądane zadanie, ale wskazówki są identyczne.  Czasem może być dobrym pomysłem rozróżnienie pewnego „poziomu”, określenie co przynależy do podstawowych faktów, a co może być informacją dodatkową. Zawsze zastanów się nad tym, co może być dostosowane – słownictwo, wyrażenie, ekspresja, przykłady uzależnione od poprzedniej wiedzy, edukacji czy specjalnych predyspozycji.

Rozdziały i sesje  Po poszukiwaniach materiałów szkoleniowych, wybierz je, uporządkuj, zaznacz i zbierz w rozdziały czy sesje. Innymi słowy ułóż w porządku chronologicznym lub w inny sposób. Zwróć uwagę czy nie trzeba ich przeredagować lub powielić. Pamiętaj też o prawach autorskich i o specjalnych zasadach rządzących przekazywaniem oryginalnych zasobów.  Nie próbuj umieszczać w żadnym z rozdziałów więcej niż jesteś zdolny zrealizować w zastrzeżonym czasie. Materiały szkoleniowe powinny być przygotowane w taki sposób, aby Koło Samokształceniowe mogło zaplanować je na daną liczbę spotkań.

Pytania stymulujące dyskusję  Główną ideą Kół Samokształceniowych jest wzajemne dzielenie się pomysłami i doświadczeniem pomiędzy uczestnikami. Dlatego ważną rzeczą jest, aby w materiały szkoleniowe włączone były pytania i zadania stymulujące dyskusję tworzące atmosferę otwartości i wsparcia. Spróbuj zaproponować pytania jako łącznik pomiędzy kolejnymi rozdziałami.  Pamiętaj – ideą jest brak sprawdzania uzyskanej w ten sposób wiedzy i faktów za pomocą materiałów szkoleniowych.

Pytania stymulujące dyskusję Kilka przykładów:  Co uważasz na temat…  Jakbyś zrobił….  Jakie byłyby konsekwencje….  Czy są może inne sposoby…  Czy słyszałeś o….  Opowiedz nam o swoich doświadczeniach…  Co by się stało, gdybyś zrobiło to przeciwny sposób?

Działanie i poszukiwanie  Materiały szkoleniowe dla Kół Samokształceniowych powinny zachęcać do działania i poszukiwań także pomiędzy spotkaniami. Wszyscy uczestnicy Kół są odpowiedzialni za pracę i bardzo często grupa godzi się na zadania i „pracę domową” pomiędzy spotkaniami. Zachęcenie to powinno znajdować się przede wszystkim w samych materiałach szkoleniowych. Zadaniem może być pozyskanie faktów czy informacji z książek, czasopism; śledzenie radia lub programów telewizyjnych; spotkań studyjnych celem pozyskania informacji od sąsiadów czy ekspertów.

Działanie i poszukiwanie Dobrym pomysłem jest zaproszenie eksperta w zakresie danego przedmiotu na jedno lub wiele spotkań grupy. Aby pozyskać lepsze rezultaty, Koło Studyjne może wcześniej przygotować pytania. Pamiętaj, że jest to Koło Samokształceniowe, nie lekcja czy wykład.

Testowanie materiału  Pozwól na to by grupa (powyżej pięciu osób) przetestowała materiały. Zapoznaj się z ich opiniami i pomysłami zanim wydrukujesz. Warto! Spróbuj dowiedzieć się:  Czy zamieściłeś wystarczającą ilość faktów  Czy materiały nie sprawiają problemów ze zrozumieniem i realizacją  Poprowadź Koła Samokształceniowe poprzez spotkania  Zachęcaj do dyskusji i aktywności podczas i pomiędzy spotkaniami

Dziękujemy za uwage!