REWOLUCJE W ROSJI 1917

Sytuacja w Rosji w przededniu rewolucji stosunki społeczno – gospodarcze w Rosji do 1914 r. kraj nierównomiernego rozwoju i kontrastów gospodarczych, rolniczy, o przestarzałej strukturze gospodarstw początki rozwoju wielu gałęzi przemysłu niski poziom materialnego bytu społeczeństwa, oświaty, powszechny analfabetyzm ustrój polityczny: współistnienie absolutnej władzy cara z systemem parlamentarnym władza państwowa scentralizowana, zbiurokratyzowana oparta na wojsku i policji za zmianami w systemie politycznymi państwa opowiadały się wszystkie grupy społeczne oraz partie polityczne; żądano : rządu zaufania społecznego, reform demokratycznych, pokoju

Partie polityczne w Rosji: Lenin SDPRR(1898) – rozłam w 1903: mienszewicy – przeciwstawiali się tworzeniu jednolitej scentralizowanej partii masowej, zwolennicy pluralizmu partyjnego, optowali za demokracją. Odłam reformistyczny. Lew Martow bolszewicy – scentralizowana masowa partia, której członków miałaby obowiązywać dyscyplina partyjna, chcieli objąć władzę w drodze przewrotu politycznego i wprowadzić dyktaturę proletariatu. Lenin. Partia Socjalistów – Rewolucjonistów ( eserowcy)- 1901 – obalenie absolutyzmu i wprowadzenie republiki demokratycznej na zasadach federacji. Partia chłopska – uspołecznienie wielkiej własności ziemskiej Partia Wolności Ludu ( Partia Konstytucyjno – Demokratyczna) – program liberalno – demokratyczny, dążyła do wprowadzenia republiki demokratyczno – parlamentarnej na wzór zachodni. Głosiła hasła reform socjalnych i uspołecznienia wielkiej własności ziemskiej za odszkodowaniem Lew Martow

REWOLUCJA LUTOWA

car Mikołaj II caryca Aleksandra Grigorij Rasputin PRZYCZYNY kryzys systemu politycznego carskiej Rosji: pogarszająca się sytuacja polityczna Rosji od czasów wojny z Japonią 1904-1905 zacofanie systemu monarchistycznego upadek autorytetu Mikołaja II i jego ministrów korupcja w administracji i w wojsku afera Rasputina – szarlatana, który miał olbrzymi wpływ na rodzinę carską. Był on podejrzany o szpiegostwo na rzecz Niemiec niepowodzenia militarne Rosji w I wojnie światowej bardzo zła sytuacja gospodarcza: złe zaopatrzenie miast w żywność wskutek obniżenia produkcji żywności, przerwanych linii komunikacyjnych oraz braku taboru kolejowego przeciążenie transportu – wzrost chaosu oraz niedowładu gospodarczego załamanie się handlu Rozwój liczebny proletariatu rosyjskiego car Mikołaj II caryca Aleksandra Grigorij Rasputin

Demonstracja w Piotrogrodzie REWOLUCJA LUTOWA 3 III(18II) 1917 – strajk w Zakładach Putiłowskich w Piotrogrodzie – początek rewolucji 10 III – wybuch strajku powszechnego i początek represji 11 III - wybuch walk zbrojnych w Piotrogrodzie, wojsko poparło demonstrantów, internowanie rządu Glicyna 12 III - rozwiązanie przez cara Dumy Państwowej utworzenie Piotrogrodzkiej Rady Delegatów Robotniczych i Żołnierskich ( przewaga mienszewików i socjalistów-rewolucjonistów) Demonstracja w Piotrogrodzie armia w pałacu zimowym

PRZEBIEG REWOLUVJI LUTOWEJ 12 III - rozwiązanie przez cara Dumy Państwowej utworzenie Piotrogrodzkiej Rady Delegatów Robotniczych i Żołnierskich ( przewaga mienszewików i socjalistów-rewolucjonistów) 13 III – przejęcie władzy przez rewolucjonistów w Moskwie i innych miastach Rosji 15 III – abdykacja Mikołaja II powołanie Rządu Tymczasowego z księciem Jerzym Lwowem – początek okresu dwuwładzy ( rząd i rady) 16 III -zrzeczenie się korony przez Michała Romanowa po abdykacji

OKRES DWUWŁADZY III – VII 1917 Reformy Rządu Tymczasowego ogłoszenie Rosji republiką ogłoszenie wyborów do Konstytuanty (XII 1917) wprowadzenie wolności słowa, druku i zgromadzeń ogłoszenie amnestii dla więźniów i zniesienie kary śmierci rozwiązanie tajnej policji ogłoszenie prawa narodów do samostanowienia wprowadzenie monopolu państwa na handel zbożem ks,. Grigorij Lwow Aleksander Kiereński

Rada Delegatów Robotniczych i Żołnierskich Rada Delegatów Robotniczych i Żołnierskich – dążyła do wprowadzenia ustroju socjalistycznego wskutek umiarkowanych przemian na drodze kontrolowanych reform ( pierwszym etapem – rewolucja burżuazyjna). Rady powstawały we wszystkich większych miastach kompetencje: sprawy przemysłu, komunikacji, porządku publicznego, wojska działalność: utworzenie komitetów robotniczych w fabrykach, wprowadzenie ośmiogodzinnego dnia pracy, sprawowanie kontroli nad milicją i wojskiem kwestie sporne – stosunek do państw zachodnich i udziału w pierwszej wojnie światowej RT – respektowanie zawartych układów i nie wycofywanie się z wojny RD – za wycofaniem się mimo zawartych układów Lew Trocki

Przybycie Lenina do Piotrogrodu. Wg nieznanego artysty rosyjskiego

TEZY KWIETNIOWE 17.04 – Tezy kwietniowe Lenina przejęcie władzy z rąk Rządu Tymczasowego przez RDRiŻ. Zawarcie pokoju z Niemcami i wycofanie się z wojny Przejęcie kontroli nad produkcją przemysłową i dystrybucją dóbr przez komitety fabryczne Nacjonalizacja ziemi Odrzucenie zachodnioeuropejskiego modelu ustrojowego celem działalności: przekształcenie rewolucji burżuazyjnej w rewolucję socjalistyczną i przejęcie władzy przez bolszewików metody: wykorzystanie niechęci społeczeństwa do dalszego prowadzenia wojny oraz trudności aprowizacyjnych, strajki i demonstracje, agitacja w szeregach armii, przejmowanie kontroli nad radami delegatów, stosowanie demagogii.

próba przewrotu bolszewickiego 16-17.07 Bolszewicy przewodzili demonstracji w Piotrogrodzie, która była spowodowana niepowodzeniami ofensywy w Galicji wschodniej Stłumienie wystąpień przez rząd – aresztowano : Trockiego, Kamieniewa, Zinowiewa, Lenin uciekł do Helsinek, zamknięto organ prasowy „Prawda” Olbrzymie uprawnienia dla rządu, premierem Kiereński

PUCZ KORNIŁOWA anarchia, chaos, dalsze trudności aprowizacyjne, dezorganizacja armii i jej demoralizacja, zaostrzenie cenzury, dezorganizacja komunikacji, przemysłu, rolnictwa i handlu pucz Korniłowa – 7-12 IX - gen Ławrientij Korniłowpodjął marsz na Moskwę w celu przejęcia władzy. Klęska gdyż : żołnierze pod wpływem agitacji bolszewickiej masowo dezerterowali, a kolejarze podjęli strajk. Wskutek puczu RT uwolnił przywódców bolszewickich, którzy podjęli przygotowania do rewolucji. Do końca X zdominowali Rady

Rewolucja bolszewicka 6/7.11 – 8.11(24/25.10 – 26.10)

geneza: Lenin obawiał się, że bolszewicy nie mają szans wygrać wyborów do Konstytuanty wyznaczonych na 25.11 – miał powstać blok wyborczy różnych partii Bolszewicy przejęli kontrolę nad większością rad delegatów, dzięki czemu mieli wpływ na sytuację w kraju, na czele Piotrogrodzkiej RDRiŻ stał Lew Trocki Obawa przed zawarciem rozejmu aliancko – niemieckiego. Bolszewicy chcieli wykorzystać atut zawarcia pokoju z Niemcami Lenin pragnął wprowadzić wżycie hasło rewolucji socjalistycznej Duża szansa przejęcia władzy wobec chaosu w kraju, gdyż bolszewicy kontrolowali Gwardię Czerwoną oraz część jednostek wojskowych

przebieg: Krążownik „Aurora” Atak na Pałac Zimowy 6.11 – oddziały Gwardii Czerwonej i armii pod dowództwem Lwa Trockiego zajęły centralę telefoniczną, elektrownię, dworce kolejowe 7.11 – atak na Pałac Zimowy i aresztowanie ministrów RT ( z wyjątkiem Kiereńskiego, który zbiegł. Większość wojska przyjęła stanowisko neutralne) Krążownik „Aurora” Atak na Pałac Zimowy

Proklamacja Komitetu Wojskowo-Rewolucyjnego przy Piotrogrodzkiej Radzie Delegatów o odsunięciu od władzy Rządu Tymczasowego, Piotrogród 8 listopada (25 października) 1917.

przebieg 11.11. II Ogólnorosyjski Zjazd Rad ogłosił delegalizacje Rządu Tymczasowego i powołał Radę Komisarzy ludowych na czele z Lenienm i uchwalił: dekret o pokoju – wzywał do zawieszenia broni i zawarcia pokoju bez aneksji dekret o ziemi – zezwalał chłopom na zajmowanie ziemi prywatnej bez odszkodowania 15.11 – Deklaracja Praw Narodów Rosji walki o władzę w innych ośrodkach trwały do końca listopada

Okres komunizmu wojennego 1918-1921 budowa nowego ustroju dyktatury proletariatu: rozpędzenie Zgromadzenia Narodowego, w którym bolszewicy mieli mniejszość mandatów XI 1917 20 XII 1917 – utworzenie Wszechrosyjskiej Komisji Nadzwyczajnej do Walki z sabotażem i Kontrrewolucją 25 I 1918 – uchwalenie na Wszechrosyjskim Zjeździe Rad „ Deklaracji Praw Ludu Pracującego i Wyzyskiwanego” Rosja republiką radziecką i federację republik narodowych Likwidacja wyzysku kapitalistycznego w Rosji i na świecie Budowa komunizmu 28 I 1918 – RKL powołuje Robotniczo – Chłopską Armię Czerwoną 6-8 III 1918 – utworzenie Rosyjskiej Komunistycznej Partii(bolszewików) – likwidacja wszystkich innych partii 17 VI1918 – zamordowanie cara Mikołaja II w Jekaterynburgu 5 IX 1918 – dekret „ O czerwonym terrorze” polityka gospodarczo – społeczna: dekrety o nacjonalizacji przemysłu(9I 1918) i ziemi ( 9 II 1918) centralizacja produkcji i podziału obowiązek pracy likwidowano bądź ograniczano rady robotnicze, związki zawodowe i prawo do strajku tłumienie strajków i wystąpień przez Armię Czerwoną ( powstanie marynarzy w Kronsztadzie II – III 1921) opór mas pod hasłami „ Z sowietami ale bez bolszewików”