Art.3 pkt 20 PB Ilekroć w ustawie jest mowa o… - obszarze oddziaływania obiektu – należy przez to rozumieć teren wyznaczony w otoczeniu obiektu budowlanego na podstawie przepisów odrębnych, wprowadzających związane z tym obiektem ograniczenia w zagospodarowaniu, w tym zabudowy, tego terenu; Art. 28 ust. 2 PB Stronami w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę są: inwestor oraz właściciele, użytkownicy wieczyści lub zarządcy nieruchomości znajdujących się w obszarze oddziaływania obiektu…

Wprowadzenie art. 28 ust. 2 Prawa budowlanego oraz legalnej definicji „obszaru oddziaływania” miało na celu zawężenie kręgu stron w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę wyłącznie do podmiotów wymienionych w tym przepisie, dla których planowana inwestycja ma powodować ograniczenia w zagospodarowaniu ich nieruchomości, przy czym ograniczenie to, wynikające w przepisów odrębnych, musi godzić w konkretne uprawnienia tych podmiotów do zagospodarowania ich nieruchomości.  Celem wprowadzonej zmiany było również przesądzenie w ustawie, że osoby trzecie (w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 9 prawa budowlanego) mogą skutecznie kwestionować zamierzenie inwestycyjne inwestora jedynie wówczas, gdy mają w sprawie interes prawny i tylko w takim zakresie, w jakim zamierzenie to koliduje z ich uzasadnionym interesem.

Wyrok w przedmiocie odmowy uchylenia, w wyniku wznowienia postępowania decyzji o pozwoleniu na budowę - Uchylający zaskarżoną decyzję Wojewody Śląskiego oraz utrzymaną nią w mocy decyzję Prezydenta Miasta Okoliczności: - sierpień 2012r. – zatwierdzenie projektu budowlanego i udzielenie pozwolenia na budowę budynku mieszkalnego jednorodzinnego wolnostojącego z garażem z instalacją gazową (projekt powtarzalny), budynku gospodarczego z częścią garażową oraz odkrytego basenu na części nieruchomości Decyzja stała się ostateczna.

- październik 2012r. – wniosek o wznowienie postępowania; Skarżąca podnosi, że bez własnej winy nie brała udziału w postępowaniu, uważa, że: - winna być stroną ponieważ jej nieruchomość znajduje się w obszarze oddziaływania planowanej inwestycji; - posiadanie działki przez inwestora działki sąsiedniej przez inwestora powoduje dla niej uciążliwości w postaci hałasu, płoszenia i straszenia zwierząt przez nią hodowanych, braku dostępu do wody oraz nieprzestrzegania przez inwestora podstawowych zasad współżycia społecznego - działka inwestycyjna nie posiada dostępu do drogi publicznej, a decyzję wydano wbrew warunkom zabudowy i zagospodarowania terenu - następuje wznowienie postępowania na podst. art § 1 pkt 4 KPA - decyzją z r. wydaną w oparciu o art § 1 pkt 1 KPA oraz art § 1 pkt 4 KPA, Prezydent Miasta odmawia uchylenia decyzji o pozwoleniu na budowę

Prezydent Miasta wskazał: * że analiza projektu zagospodarowania terenu, stanowiącego załącznik do decyzji o pozwoleniu na budowę, wykazała, że odległość budynku mieszkalnego z garażem od granicy z działką nr [...] (działka ta powstała z podziału większej działki nr [...] stanowiącej własność skarżącej) wynosi około 26 metrów, a basenu odkrytego od granicy z tą działką - 12 metrów, zaś odległość budynku gospodarczego z częścią garażową od granicy z inną działką nr [...] wynosi około 26 metrów. Wysokość projektowanych budynków w najwyższym punkcie wynosi odpowiednio 4,80 m dla budynku gospodarczego oraz 8,32 m dla budynku mieszkalnego jednorodzinnego z garażem. * projektowana inwestycja nie niesie za sobą ograniczeń związanych z przesłanianiem obiektów istniejących na tych działkach, * projekt budowlany nie przewiduje zmiany wpływu wód powierzchniowych na nieruchomości sąsiednie (§ 29 rozporządzenia), * nie naruszono warunków ochrony przeciwpożarowej (§ 271 rozporządzenia),

* nie pozbawia się nieruchomości skarżącej dostępu do drogi publicznej oraz innych mediów (woda, ciepło, prąd), * realizacja inwestycji nie niesie za sobą również ponadnormatywnych uciążliwości w zakresie emisji pól elektromagnetycznych Skarżąca wniosła odwołanie, podnosząc, że decyzja o pozwoleniu na budowę narusza jej interes chroniony art. 5 Prawa budowlanego. Stwierdziła, że swoją nieruchomość posiadała wcześniej niż inwestor, który winien dostosować się do zabudowy sąsiedniej, a więc i zabudowy znajdującej się na jej działkach. Zdaniem skarżącej powinna być ona stroną w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę, gdyż jej działki nr [...] i [...] znajdują się w obszarze oddziaływania inwestycji.  Wojewoda nie uwzględnił odwołania i utrzymał w mocy decyzję organu pierwszej instancji.

 Skarżąca wniosła skargę na decyzję Wojewody [...] ponawiając zarzut, że: - decyzja o pozwoleniu na budowę narusza jej interes prawny, bowiem ogranicza ją w wykonywaniu uprawnień właścicielskich. Podała, że na swojej działce prowadzi hodowlę kur, a rozporządzenie Prezydenta RP z 1928 r. o prawnej ochronie zwierząt w Polsce zabrania straszenia i płoszenia zwierząt, uciążliwości spowoduje przemieszczanie się pojazdów przy garażach i budynkach gospodarczych, także hałas będzie płoszyć jej zwierzęta. W ocenie skarżącej, zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy, teren inwestycji powinien znajdować się minimum 50 m od zabudowy mieszkaniowej. Ustalenie zatem przez organy, że dopuszczona zabudowa jest odległa metrów od jej zabudowy nie spełnia wymogu zachowania odległości 50 metrów. Skarżąca podkreśliła, że pierwotny poziom gruntów na działce inwestora został podniesiony. Skarżąca wskazała także, że była odcięta od dostępu do drogi wskutek blokady właściciela działki inwestycyjnej i jego kuzyna i od dostępu do wody wskutek awarii na tej działce.

WSA w Gliwicach w pierwszym wydanym wyroku z dnia 14 sierpnia 2015 r., sygn. akt II SA/GL 671/13 oddalił skargę uznając kontrolowaną decyzję za zgodną z prawem. Sąd: obszar oddziaływania wyznacza się dla projektowanej inwestycji, a nie dla istniejących obiektów (jak w niniejszej sprawie obiektów skarżącej, w których prowadzi hodowlę kur) organy prawidłowo jednak ustaliły obszar oddziaływania obiektu. Skutki funkcjonowania obiektu w postaci kurzu, hałasu, wzmożonego ruchu samochodowego, zniszczenia nawierzchni drogi publicznej, nie decydują o statusie strony właściciela działki na nie narażonego tylko hałas jest w pewnym zakresie poddany reżimowi prawa administracyjnego. inwestycja ze względu na swój charakter nie jest poddana jakiemuś szczególnemu reżimowi prawnemu.

przy ustalaniu, czy dany podmiot posiada przymiot strony w postępowaniu o udzielenie pozwolenia na budowę należy mieć na uwadze kategorie podmiotów wyszczególnionych w art. 28 ust. 2 ustawy - Prawo budowlane oraz właściwie rozumiany obszar oddziaływania obiektu. Stosownie bowiem do art. 5 ust. 1 pkt 9 ustawy - Prawo budowlane obiekt budowlany wraz ze związanymi z nim urządzeniami budowlanymi należy, biorąc pod uwagę przewidywany okres użytkowania, projektować i budować w sposób określony w przepisach, w tym techniczno- budowlanych (...), zapewniając poszanowanie występujących w obszarze oddziaływania obiektu uzasadnionych interesów osób trzecich.

 Przy ocenie czy podmiot jest stroną postępowania nie ma znaczenia, czy został naruszony interes prawny tego podmiotu, a jedynie czy interes taki podmiotowi przysługiwał.  Zdaniem NSA w sytuacji, gdy z uwagi na zarzuty podnoszone przez daną osobę, wyjaśnienia i rozstrzygnięcia wymaga kwestia, czy interes prawny tej osoby nie został naruszony w świetle przepisów prawa mających zastosowanie w konkretnej sprawie, nie jest możliwe przyjęcie jednoznacznego stanowiska, że osoba ta nie jest stroną postępowania.  ……  Za błędne zostało uznane stanowisko Sądu pierwszej instancji, że to skarżąca winna wskazać przepisy szczególne, z których wynikałyby związane z projektowanym obiektem ograniczenia w zagospodarowaniu jej terenów. To organ administracji architektoniczno - budowlanej winien każdorazowo ocenić, czy obowiązujące przepisy prawa wprowadzają takie ograniczenia.

 Sąd, któremu sprawa została przekazana do ponownego rozpoznania, związany jest wykładnią prawa dokonaną w tej sprawie przez NSA.  W orzecznictwie sądowym utrwalił się pogląd, że wykładnia prawa, przez co należy rozumieć ustalenie znaczenia przepisów prawa, zawarta w uzasadnieniu orzeczenia NSA to nie tylko krytyka podjętego przez wojewódzki sąd administracyjny rozstrzygnięcia, ale przede wszystkim wskazania, dlaczego sposób rozumienia określonych przepisów był błędny oraz jak należy interpretować przepis (przepisy) w przyszłości. To związanie wykładnią prawa oznacza, że Sąd ponownie rozpoznając sprawę nie może formułować w tej materii nowych ocen prawnych, sprzecznych z wyrażonym poglądem (por. wyrok NSA z dnia 8 kwietnia 2014 r., sygn. akt II OSK 2684/12 – LEX nr ).

 orzekającym w sprawie organom postawiono ….zasadniczy zarzut, że wyznaczając obszar oddziaływania obiektu na potrzeby planowanej przez inwestora inwestycji wzięły pod uwagę jedynie funkcję, formę i konstrukcję projektowanych obiektów oraz ich usytuowanie na działce nr [...] i na tej podstawie oceniły możliwe oddziaływanie inwestycji na otoczenie. Tymczasem wyznaczenie obszaru oddziaływania obiektu winno nastąpić biorąc również pod uwagę sposób zagospodarowania terenu znajdującego się w otoczeniu projektowanej inwestycji, uwzględniając treść nakazów i zakazów zawartych w przepisach odrębnych (por. także wyrok NSA z dnia 9 października 2007 r., sygn. akt II OSK 1321/06 – LEX nr ).

Skarżąca dysponująca tytułem prawnym do dwóch działek bezpośrednio sąsiadujących z terenem inwestycji (działką inwestora) zgłosiła kilka zarzutów. - konieczność znoszenia niedopuszczalnych immisji z terenu działki inwestora - brak dostępu działki inwestora do drogi publicznej. ….Zważywszy na charakter zarzutów i umotywowanie podjętych rozstrzygnięć pogląd organów, że skarżącej nie przysługuje przymiot strony w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę jest co najmniej przedwczesny. Zasadniczo z tego powodu, że nie wykluczono w sposób jednoznaczny i stanowczy, iż działki skarżącej nie leżą w obszarze oddziaływania inwestycji……

Skarżąca postawiła także zarzut, iż  jeszcze przed wydaniem pozwolenia budowlanego teren został podwyższony. WSA: W takiej sytuacji, nawet gdyby rozwiązania projektowe nie przewidywały podniesienia terenu przed rozpoczęciem budowy, kwestia ta przed zatwierdzeniem projektu i udzieleniem pozwolenia winna stanowić przedmiot oceny organu architektoniczno - budowlanego. Nie znajduje usprawiedliwienia pogląd, że zagadnienie to może być rozstrzygnięte wyłącznie przed organem nadzoru budowlanego lub przed organem prowadzącym postępowania na podstawie przepisów ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne ( Dz. U. z 2015 r., poz. 469 ze zm.).

Ponownie rozpoznając sprawę organ będzie miał na uwadze: - sposób rozumienia "obszaru oddziaływania obiektu", o którym mowa w art. 3 pkt 20 ustawy – Prawo budowlane, wynikający z niniejszego wyroku oraz orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego; - wyjaśnienie sposobu zagospodarowania działek skarżącej, przede wszystkim w odniesieniu do sposobu użytkowania budynków na tych działkach w kontekście wpływu na realizację zamierzenia budowlanego. Aczkolwiek do obowiązków organu administracji należy ustalenie nakazów i zakazów zawartych w odrębnych przepisach, które należy brać pod uwagę wyznaczając obszar oddziaływania obiektu, to jednak nie oznacza to, że strona zgłaszająca zarzut, tym bardziej reprezentowana przez fachowego pełnomocnika, zwolniona jest od powinności współdziałania z organem w tym zakresie

Przy ocenie, czy skarżąca jest stroną nie będzie miało znaczenia, czy faktycznie został naruszony jej interes prawny, lecz czy taki interes osobie tej przysługiwał (chodzi o możliwość spowodowania szkodliwego oddziaływania inwestycji na teren działek skarżącej). Uznanie przez organ, że skarżąca winna być stroną postępowania wyklucza możliwość wydania decyzji na podstawie art. 151 § 1 pkt 1 K.p.a. w związku z art. 145 § 1 pkt 4 K.p.a.

Wyrok w przedmiocie pozwolenia na budowę - oddalający skargę na decyzję Wojewody Śląskiego utrzymującą w mocy decyzję Prezydenta Miasta zatwierdzającą projekt budowlany i udzielającą pozwolenia na budowę: - pawilonu handlowo-usługowego wraz z instalacjami sanitarnymi i elektrycznymi o danych charakterystycznych budynku: powierzchnia zabudowy 2.538,96 m², powierzchnia użytkowana - 2,685,55m², kubatura ,63m³ kategoria obiektu budowlanego - XVII - 34 miejsc postojowych - kategoria obiektu budowlanego - XXII na działce w [...].

 Okoliczności - organ stwierdził nieprawidłowości w zakresie budowy miejsc postojowych w odległości mniejszej niż 20 m od okien pomieszczeń mieszkalnych budynku zlokalizowanego na sąsiedniej działce, co było niezgodne z § 19 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim odpowiadać powinny budynki i ich usytuowanie; - w związku z tym – właściciel tej działki został uznany za stronę postępowania - postanowieniem, wydanym na podstawie art. 35 ust. 3 wezwano inwestora do usunięcia nieprawidłowości w przedłożonym projekcie budowlanym Dokonano korekty projektu zagospodarowania działki… Prezydent Miasta udzielił pozwolenia. Właścicielka wyżej opisywanej działki sąsiedniej – odwołała się

 Skarżąca podniosła, że:  odległość inwestycji od okien jest nazbyt krótka, a to będzie negatywnie oddziaływać na sąsiednią, należącą od niej nieruchomość. Dodała, że istnieje uzasadniona obawa, że wskutek planowanej rozbudowy immisje emitowane przez pawilony zyskają na intensywności, m.in. z uwagi na przewidziane od tej strony miejsce wyładunku towarów. Nie można też zgodzić się, że miejsca parkingowe przeznaczone będą dla samochodów osobowych, wszak towary dowożone są samochodami ciężarowymi, które wykorzystują obecne miejsca postojowe do rozładunku. Dodatkowo rozbudowa parkingu zwiększy ruch pojazdów w sąsiedztwie jej nieruchomości, czyli zwiększy się hałas, ilość splin itp., co w istotny sposób pogorszy jakość życia.  Uciążliwością będzie także budowa agregatów chłodniczych/urządzeń klimatyzacyjnych, które są także dodatkowym źródłem hałasu. Jej zdaniem, nie można zgodzić się z tezą uzasadnienia, że obsadzenie terenu zwartym żywopłotem powodować będzie naturalną barierę zmniejszającą hałas. Uczynić to może dopiero budowa ekranów dźwiękochłonnych.

 Wojewoda podzielił stanowisko Prezydenta Miasta.  Sprawa trafiła do WSA w Gliwicach, który oddalił skargę, stwierdzając, że: - wobec spełnienia niezbędnych wymagań określonych w art. 35 ust. 1 i art. 32 ust. 4 ustawy Prawo budowlane stosowanie do treści art. 35 ust. 4 tej ustawy właściwy organ nie mógł odmówić wydania decyzji o pozwoleniu na budowę; - nie można podzielić stanowiska, iż dokonano błędnej wykładni art. 3 ust. 20 w związku z art. 5 ust. 1 pkt 9 tej ustawy. Organy w sposób prawidłowy określiły obszar oddziaływania projektowanego obiektu, uznając, że nieruchomość należąca do skarżącej znajduje się w obszarze oddziaływania planowanego obiektu. Trzeba jednak podkreślić, że właściciel takiej nieruchomości może domagać się poszanowania swoich interesów wynikających z prawa do korzystania ze swojej własności, ale tylko w takim zakresie w jakim jest to "uzasadnione". Nie chodzi zatem o wszelkie utrudnienia, jakie może przynieść planowane przedsięwzięcie, a jedynie o takie, które wiążą się z naruszeniem konkretnych przepisów szeroko rozumianego prawa budowlanego, prawa cywilnego - w głównej mierze tzw. prawa sąsiedzkiego.

 Sąd podkreślił: Dla uznania bowiem, że ochrona interesów osób trzecich nie została należycie zabezpieczone nie wystarcza subiektywne poczucie strony formującej taki pogląd, ale musi on mieć oparcie w okolicznościach obiektywnych znajdujących potwierdzenie w przepisach obowiązującego prawa, w szczególności w przepisach techniczno- budowlanych. Z ROZSTRZYGNIĘĆ GINB: Subiektywne odczucia i uciążliwości danego podmiotu spowodowane funkcjonowaniem jakiegoś obiektu nie poparte żadnym ograniczeniem prawnym świadczy jedynie o interesie faktycznym, a nie prawnym skarżącego podmiotu a tylko posiadanie interesu prawnego uzasadnia przyznanie przymiotu strony postępowania (por. wyrok NSA z dnia r., sygn. akt II OSK 1772/11, wyrok WSA w Poznaniu z dnia r. sygn. akt IV SA/Po 1092/12).