Uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi Założenia projektowanych zmian Hanna Pręcikowska, Sylwia Senator na podstawie opracowania ; Agaty.

Prezentacja na temat: "Uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi Założenia projektowanych zmian Hanna Pręcikowska, Sylwia Senator na podstawie opracowania ; Agaty."— Zapis prezentacji:

1 Uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi Założenia projektowanych zmian Hanna Pręcikowska, Sylwia Senator na podstawie opracowania ; Agaty Samoraj, Mirosławy Pacuska doradcy metodyczni ( Kształcenie zintegrowane)

2 Tekst propozycji zmian dostępny
konferencje regionalne lub Jak organizować edukację uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi? Przewodnik Założenia projektowanych zmian. Uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Informator

3 Szkoła instytucją diagnozy i wsparcia ucznia o specjalnych potrzebach edukacyjnych

4 Uczeń o specjalnych potrzebach edukacyjnych:
Uczniowie niepełnosprawni- posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego (z upośledzeniem umysłowym, słabo słyszący, słabo widzący, z autyzmem, z niesprawnością ruchową) Uczniowie przewlekle chorzy Uczniowie z ADHD Uczniowie z poważnymi zaburzeniami w komunikowaniu się. Uczniowie ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się (dysleksja, dyskalkulia) Uczniowie niedostosowani społecznie Uczniowie wybitnie zdolni

5 Podstawowe zmiany dotyczą:
Powołania szkolnych zespołów do spraw specjalnych potrzeb edukacyjnych uczniów Ujednolicenia Indywidualnych Programów Edukacyjno- Terapeutycznych Wprowadzenia Karty Potrzeb i Świadczeń Wprowadzenia Programu Wsparcia Innych zmian organizacyjno- prawnych Zmiany w prawie oświatowym

6 W każdej szkole powstanie zespół do spraw specjalnych potrzeb edukacyjnych uczniów, który będzie musiał spotkać się przy udziale rodziców ucznia przynajmniej raz w roku. Skład zespołu: nauczyciel – wychowawca (odpowiedzialny za program i jego realizację.) wszyscy nauczyciele (!!!) realizujący tygodniowy wymiar godzin zajęć edukacyjnych specjaliści: psycholog, logopeda, terapeuci (np. mowy), rehabilitant, inni. przedstawicieli organu prowadzącego szkołę (na zaproszenie dyrektora), Przedstawiciel poradni psychologiczno-pedagogicznej opiekującej się szkołą (na wniosek dyrektora),

7 Do zadań zespołu należeć będzie w szczególności:
rozpoznawanie przyczyn niepowodzeń szkolnych; rozpoznawanie specyficznych trudności w uczeniu się uczniów, w tym ryzyka dysleksji, na poziomie szkoły podstawowej; rozpoznawanie potencjalnych możliwości uczniów; rozpoznawanie indywidualnych potrzeb rozwojowych uczniów; określanie sposobów zaspokajania potrzeb uczniów; opracowywanie oraz ewaluacja indywidualnych programów edukacyjnych dla uczniów, w tym:

8 programów edukacyjno-terapeutycznych dla uczniów niepełnosprawnych lub niedostosowanych społecznie,
programów wsparcia uczniów ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się, programów nauczania dla uczniów wybitnie zdolnych; planowanie – w szczególności na poziomie gimnazjum i szkoły ponadgimnazjalnej – zadań z zakresu doradztwa edukacyjno-zawodowego oraz ich realizacja; podejmowanie działań wychowawczych i profilaktycznych wynikających z programu wychowawczego szkoły i programu profilaktyki; planowanie zadań umożliwiających rozwijanie umiejętności wychowawczych rodziców i nauczycieli;

9 podejmowanie działań mediacyjnych i interwencyjnych w sytuacjach kryzysowych;
dokonywanie okresowej oceny efektywności udzielanego wsparcia,w tym prowadzonych zajęć specjalistycznych, rewalidacyjnych, socjoterapeutycznych; przedstawianie wniosków i zaleceń do dalszej pracy z uczniem. Ponadto zespół dokona przeglądu i oceny skuteczności świadczonej uczniowi pomocy oraz zatwierdzi zmiany w indywidualnych programach edukacyjnych

10 Indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny
Indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny dla każdego ucznia niepełnosprawnego opracowuje zespół nauczycieli i specjalistów pracujących w szkole (wychowawca, nauczyciele przedmiotu, specjaliści), we współpracy z rodzicami Rola rodziców współtwórcy indywidualnych programów (udział w posiedzeniu zespołu ustalającego program), realizatorzy elementów programu edukacji w warunkach domowych, pełnoprawni uczestnicy procesu kształcenia i rewalidacji

11 Indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny powinien być:
1. Adaptacją podstawy programowej do możliwości uczniów niepełnosprawnych, w zależności od dysfunkcji. Ma być on o wiele dokładniejszy niż dotychczas. 2. Całkowicie autorskim programem. W zakresie funkcji terapeutycznej indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny powinien zawierać działania mające na celu nawiązanie z uczniem pozytywnego kontaktu emocjonalnego, usprawnianie zaburzonych funkcji, kompensowanie braków, wspieranie rozwoju umysłowego i społecznego, rozwijanie procesów poznawczych czy eliminowanie zachowań niepożądanych. Powinien także zawierać inne formy terapii.

12 Przy konstruowaniu IPET należy kierować się:
informacjami o dziecku i jego specjalnych potrzebach, które pochodzą: 1) z wywiadów i rozmów z rodzicami, 2) z orzeczeń od lekarzy i specjalistów z obserwacji nauczyciela a) w jaki sposób się porusza b) jak się komunikuje c) jak pisze d) jak czyta e) jak wyraża swoje emocje i funkcjonuje w relacjach z innymi.

13 Można również skorzystać z gotowych narzędzi diagnostycznych, szczególnie w odniesieniu do dzieci z upośledzeniem umysłowym i dzieci autystycznych.

14 W indywidualnym programie edukacyjno-terapeutycznym powinny znaleźć się następujące informacje:
1. dane personalne ucznia, 2. krótka charakterystyka ucznia 3. opis grupy szkolnej 4. tygodniowy rozkład zajęć ucznia, a także: 5. zgoda rodziców na realizację programu, 6. podpis osoby odpowiedzialnej za przygotowanie programu (wychowawcy klasy) 7. informacja o zatwierdzeniu programu przez dyrektora szkoły.

15 IPET powinien także zawierać:
Konkretne umiejętności, w które zamierzamy wyposażyć ucznia – cele edukacyjne (ogólne i szczegółowe); Cele powinny być krótkoterminowe (1-3 miesiące). treści nauczania. Program nauczania należy modyfikować w takim zakresie, jaki jest konieczny procedury osiągania celów (wymagań szczegółowych) – metody, formy , środki rodzaje pomocy i wsparcia przewidywane osiągnięcia ocenę osiągnięć ucznia – ocenę opisową ,czyli informację o przebiegu edukacji w zakresie spełniania wymagań szkolnych; ewaluację programu. Ewaluacji dokonują wszystkie strony zaangażowane w tworzenie i realizację programu.

16 Karta Potrzeb i świadczeń: będzie to dokument, który posiadałaby każda osoba do 21. roku życia, a w przypadku osób z głębokim upośledzeniem umysłowym – do 24./25. roku życia uczestnicząca w zajęciach prowadzonych w szkołach i placówkach systemu edukacji, u której stwierdzone zostały specjalne potrzeby rozwojowe (w przypadku dzieci od urodzenia do rozpoczęcia nauki w szkole) lub specjalne potrzeby edukacyjne

17 Czysta Karta Potrzeb i Świadczeń wydawana byłaby przez poradnię psychologiczno‑pedagogiczną opiekującą się szkołą. Specjaliści z poradni mieliby też obowiązek monitorowania realizacji zaleceń zawartych w Karcie. Karta Potrzeb i Świadczeń, byłaby wypełniana na bieżąco przez działający w szkole zespół ds. specjalnych potrzeb edukacyjnych uczniów

18 Karta Potrzeb i świadczeń to zintegrowany plan działań na kolejny okres, tworzony we współpracy ze wszystkimi zainteresowanymi i wymienionymi w karcie służbami: edukacji, zdrowia, pomocy społecznej oraz z rodzicami. Zespół taki spotykałby się w jednym miejscu i czasie (pomieszczenia szkolne, przedszkolne, itp.), i wspólnie konstruował plan działań, precyzyjnie określając co do kogo należy i w jakim terminie powinny być realizowane te działania.

19 Karta Powinna zawierać:
dane osobowe dziecka/ucznia, diagnozę wynikającą z orzeczenia lub opinii rozpoznanie dokonane przez nauczycieli i specjalistów na poziomie szkoły – w przypadku ucznia nie posiadającego orzeczenia lub opinii diagnozę medyczną obszary funkcjonowania, w których uczeń potrzebuje wsparcia potencjalne zdolności i umiejętności dziecka zalecane świadczenia, pomagające rodzicom i władzom edukacyjnym w podejmowaniu decyzji dotyczącej formy spełniania obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązku szkolnego i obowiązku nauki, w tym propozycje form wsparcia na kolejny okres oraz sposobu ich realizacji, z określeniem czasu trwania i tygodniowego wymiaru godzin,

20 rodzaj udzielanego wsparcia i okres, w jakim było udzielane,
okresowe oceny efektywności podejmowanych wobec ucznia działań.

21 Program wsparcia uczniów ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się (dysleksja, dysgrafia, dysortografia, dyskalkulia) Zindywidualizowany program wsparcia zawierać będzie elementy wsparcia, przygotowany przez nauczycieli i specjalistów. Program ten będzie dotyczył: dzieci posiadających opinię, dzieci, które zostały zdiagnozowane w szkole przez nauczyciela na pierwszym etapie edukacyjnych ( u których z obserwacji nauczyciela wynika, iż istnieje ryzyko pojawienia się specyficznych trudności w czytaniu, liczeniu, mówieniu). Będzie to możliwe dzięki nauczycielowi przedmiotu, który systematycznie pracuje z uczniem na co dzień.

22 Czynności nauczyciela przedmiotu powinny przebiegać zgodnie z planem skutecznych oddziaływań:
dostrzeżenie oznak trudności, zaplanowanie i realizacja obserwacji dziecka, postawienie wstępnej hipotezy, zaplanowanie działań pomocowych, realizacja pomocy, sprawdzanie skuteczności, ewentualna modyfikacja planu, wzmocnienie pozytywnych zmian.

23 Nauczyciele przedmiotu, we współpracy ze specjalistami z poradni psychologiczno-pedagogicznych,powinni pozyskać wiedzę o rozpoznawaniu specyficznych trudności w uczeniu się i zdecydują o odpowiednich formach i sposobach udzielanego uczniowi wsparcia . Działania powinny być podejmowane we współpracy z rodzicami, z innymi nauczycielami, z pedagogiem szkolnym i innymi specjalistami, w tym również z poradni psychologiczno-pedagogicznej. Rolę koordynatora prac takiego zespołu nauczycieli może pełnić wychowawca

24 W sytuacji, gdy nauczyciel stwierdza, że stopień złożoności problemu wymaga specjalistycznej pomocy, informuje rodziców o potrzebie zgłoszenia się z dzieckiem do poradni psychologiczno-pedagogicznej. Udział ucznia w zajęciach o charakterze terapii pedagogicznej prowadzonej na terenie poradni jest wskazany dopiero wówczas, gdy nauczyciel wykorzysta wszystkie formy wsparcia na terenie przedszkola, szkoły czy placówki . W ocenianiu prac pisemnych ucznia ma być położony nacisk na zawartość merytoryczną pracy, a nie na popełnione błędy, charakterystyczne dla tych trudności.

25 Nauczyciele będą: indywidualizować pracę z uczniem w czasie obowiązkowych i dodatkowych zajęć edukacyjno – wychowawczych, prowadzić systematyczną obserwację ucznia i rozpoznawać specyficzne trudności w uczeniu się, w szczególności w klasie I ,ale nie później niż do końca pierwszego etapu edukacyjnego, dostosowywać metody i formy pracy do potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia, współpracować z poradniami psychologiczno – pedagogicznymi, oraz z placówkami doskonalenia zawodowego nauczycieli w zakresie podnoszenia swoim kompetencji zawodowych niezbędnych do efektywnego wspierania ucznia.

26 Wspieranie uczniów wybitnie zdolnych
Praca z uczniem zdolnym powinna zależeć od jego; predyspozycji, wieku i przyjąć formę indywidualnego programu wspierania jego rozwoju. Do pracy z takim uczniem oprócz nauczyciela bezpośrednio z nim pracującego powinni włączyć się (np.rodzice, psycholog, pedagog, specjaliści w jakiejś dziedzinie). Wsparciu ucznia zdolnego mogą służyć: - indywidualny program nauczania z jednego lub kilku przedmiotów i indywidualny tok nauki, - wcześniejsze rozpoczęcie nauki - promocje śródroczne i.t.p. Konkretne propozycje rozwiązań może przedstawić szkolny zespół do spraw specjalnych potrzeb edukacyjnych

27 Zmiany organizacyjno- prawne
Nauczyciel wyrażą opinię, na podstawie której możliwe będzie – wspólnie z rodzicami ucznia – podjęcie decyzji o promowaniu ucznia klasy I lub II także w ciągu roku szkolnego lub niepromowaniu ucznia klas I-III, na poziomie szkoły, bez potrzeby uzyskania w tej sprawie opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej. Dyrektor będzie decydował, w jakich warunkach i formie uczniowie przystępują do sprawdzianu i egzaminu gimnazjalnego dostosowanego do ich indywidualnych potrzeb. Na podstawie opinii zespołu do spraw specjalnych potrzeb edukacyjnych uczniów, zaświadczenie lekarskie lub – jak dotychczas – opinia poradni psychologiczno-pedagogicznej.

28 Ujednolicone zostaną terminy wydawania opinii o specyficznych trudnościach w uczeniu się poprzez wskazanie, że wydaje się ją nie później niż do ukończenia szkoły podstawowej, z tym, że w przypadku ucznia przystępującego do sprawdzianu nie wcześniej niż po ukończeniu klasy III i nie później niż do końca września roku szkolnego, w którym przeprowadzany jest sprawdzian. Wydana opinia ważna będzie przez cały okres edukacji szkolnej. Rola poradni psychologiczno-pedagogicznej; opiniowanie i orzekanie, ale przede wszystkim: - specjalistyczna, pogłębiona diagnoza uczniów, w szczególności w sytuacjach, gdy udzielone w przedszkolu, szkole czy placówce wsparcie okaże się niewystarczające,

29 wsparcie (przez specjalistów zatrudnionych w poradni) nauczycieli przedszkoli, szkół i placówek w tworzeniu indywidualnych programów edukacyjno-terapeutycznych oraz innych programów wspierających rozwój ucznia. zobowiązane będą do udzielania wsparcia metodycznego i merytorycznego nauczycielom organizującym pomoc psychologiczno-pedagogiczną uczniom, w tym organizowania i prowadzenia konsultacji i szkoleń, odpowiednio do zgłaszanych potrzeb,

30 Poszerzona zostanie świadczona w szkole pomoc psychologiczno-pedagogiczna o: prowadzenie obserwacji pedagogicznych mających na celu poznanie możliwości i potrzeb rozwojowych dziecka, - ocenę podejmowanych działań przez powołany w szkole zespół do spraw specjalnych potrzeb edukacyjnych uczniów, - poszerzenie zadań pedagoga i psychologa szkolnego, którzy będą zobowiązani do współpracy z nauczycielami i specjalistami zatrudnionymi w szkole przy opracowywaniu indywidualnych programów edukacyjnych - indywidualizację pracy z każdym uczniem, na każdych zajęciach

31 Zmiany zatem wiążą się z: • Wpisaniem w zakres zadań nauczycieli przedmiotu indywidualizacji pracy z uczniem, • Dodaniem nowego zadania dla przedszkola i szkoły, polegającego na rozpoznawaniu specyficznych trudności w uczeniu się, w tym ryzyka dysleksji, • zobowiązaniem nauczycieli do opracowywania, we współpracy z innymi nauczycielami i specjalistami, indywidualnego programu pracy z uczniem ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się oraz uczniem zdolnym,

32 • obowiązkiem monitorowania pracy z dzieckiem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi i dokumentowanie podejmowanych działań, • okresową ocenę efektywności udzielanego uczniowi wsparcia przez działający w szkole zespół, • monitorowaniem na poziomie szkoły efektywności udzielanego dziecku wsparcia psychologiczno-pedagogicznego, • możliwością zwolnienia uczniów z afazją z nauki drugiego języka obcego, • rezygnacją z możliwości niepromowania ucznia lub nieukończenia szkoły przez ucznia z naganną oceną zachowania,

33 •Dodanie do obowiązujących regulacji konieczności przygotowywania na obowiązkowy sprawdzian oraz egzamin gimnazjalny zestawów zadań dostosowanych do rodzaju niepełnosprawności wszystkich uczniów •Uczniowie w gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych powinni mieć zagwarantowany dostęp do informacji, doradztwa i poradnictwa edukacyjno – zawodowego, co umożliwi młodzieży przygotowanie się do wyboru dalszego kształcenia i zawodu.

34 Nowelizacje aktów prawnych
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 stycznia 2003 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U. Nr 11, poz. 114) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 11 grudnia2002 r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych (Dz. U. z 2003 r. Nr 5, poz. 46)

35 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 18 stycznia 2005 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych (Dz. U. Nr 19, poz. 167) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 18 stycznia 2005 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w specjalnych przedszkolach, szkołach i oddziałach oraz ośrodkach (Dz. U. Nr 19, poz. 166)

36 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 marca 2005 r. w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych, warunków pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach oraz wysokości i zasad odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt dzieci w tych placówkach (Dz. U. Nr 52, poz. 467) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 11 grudnia 2002 r. w sprawie ramowego statutu publicznej poradni psychologiczno- pedagogicznej, w tym publicznej poradni specjalistycznej (Dz. U. Nr 223, poz. 1869)

37 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r.
w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola i publicznych szkół (Dz. U. Nr 61, poz. 624 z późn. zm.) Rozporządzenie Ministra Edukacji z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 83, poz. 562 z późn. zm.)

38 Uwagi należy przesyłać:
MEN- Zarząd Główny ZNP- Zespół Polityki Edukacyjnej-