Inkwizycja i inkwizytorzy

Prezentacja na temat: "Inkwizycja i inkwizytorzy"— Zapis prezentacji:

1 Inkwizycja i inkwizytorzy

2 Mors

3 Hieronym Bosch ( ) Societas et civitas

4 Medicina

5 Słów kilka o relacjach pomiędzy sacerdotium i regnum w średniowieczu

6 1. Model gelziański (V-Xw.)
Sacerdotium Regnum 1. Model gelziański (V-Xw.) Sacerdotium 2. Model gregoriański (XI-XIII w.) Regnum

7 inter Deum et hominem medius constitutus,
pp. Innocenty III Sum enim inter Deum et hominem medius constitutus, citra Deum sed ultra hominem, minor Deo, sed maior homine. [Sermo 3, In consecr. pont. (PL 217, 658)] Plenitudo potestatis Princeps legibus solutus

8 Sacerdotium Regnum Regnum
3. Idzi Rzymianin OSA ( ) De ecclesiastica potestate (1301) Kontynuacja: Augustyn Triuphus (z Ancony) Motto: Papa, qui postest dici Ecclesia Regnum Regnum 4. Marsyliusz z Padwy ( ) Defensor pacis (1324) Sacerdotium Regnum 5. Wilhelm Ockham OFM ( ) Dzieła przeciwko pp. Janowi XXII Sacerdotium Papa

9 Herezje w średniowieczu

10 Herezje w średniowieczu
Tkacze Herezje w średniowieczu Waldensi Katarzy Bogomili Paulicjanie

11 Sobór Laterański III 1179 Ustalenie większości kwalifikowanej (2/3 głosów kardynałów) jako warunku ważności wyboru papieża, przez co ostatecznie ustały walki o biskupstwo Rzymu na tle nieporozumień wyborczych. Pierwszy kanon (kan. 1: "Licet de evitanda") obowiązuje do dziś powołanie szkół katedralnych i parafialnych kan. 7: potępienie albigensów i wezwania do ścigania heretyków określenie progów wieku dla osób obejmujących urzędy kościelne (min. 30 l. biskup) Chrześcijanie nie mogą być sługami Żydów Piotr Waldo

12 Etapy kształtowania się Inkwizycji Papieskiej
Od początku biskupi byli odpowiedzialni za czystość wiary 1179 r. Za pp. Aleksandra III Sobór Laterański III (1179 rok): w VII kanonie ogłoszona została krucjata przeciwko albigensom 1184 r., papież Lucjusz III, na synodzie w Weronie ogłasza dekret Ad abolendam haeresim zwany także Kartą Inkwizycji 1199 r. Papież Innocenty III ogłasza dekret Vergentis in senium, wydanym dla miasta Viterbo (1199). Zrównuje herezję ze zbrodnią obrazy majestatu – Krucjata przeciw Albigensom 1227 i 1229: synody lokalne ustalają procedurę inkwizycyjną

13 1231 – pp. Grzegorz IX ogłasza bullą Excommunicamus powstanie Inkwizycji Papieskiej

14 Przebieg procesu inkwizycyjnego
Kazanie inkwizycyjne Okres łaski (14-30 dni) Postępowanie zgodnie z Edyktem wiary Przesłuchanie [Od 1252 r. bullą Ad extirpanda – środki przymusu] Przyznanie jako confessio est regina probationum Sermo - wyrok Kara

15 Kary POKUTY (I) Kary dyscyplinarne Znaki pokutne Pielgrzymki

16 Wyrok post mortem – ekshumacja Damnatio memoriae
POKUTY (II) Grzywna Więzienie Przestrzeń: Murus largus, m. strictus, m. strictissimus Czas: Carcer perpetuus, c. perpetuus irremissibile Konfiskata dóbr Wyrok post mortem – ekshumacja Damnatio memoriae Brak wyroku i przekazanie brachium saeculare

17 Kary ze strony brachium saeculare

18 Auto-da-fé (portugalski): "Akt wiary" – publiczna deklaracja przyjęcia lub odrzucenia wiary przez osobę ochrzczoną, kończąca proces inkwizycyjny, a także uroczystość jej towarzysząca

19 Spalenie In persona In effigie In absentia In memoria

20 Procesy o czary Super illius specula Summis desiderantes affectibus
Bulla pp. Jana XXII Super illius specula 1326 Bulla pp. Innocentego VIII Summis desiderantes affectibus 1484 Heinrich Kramer OP Malleus Maleficarum 1484(?)

21

22

23 Jan XXII 1327 (IV) – początek Inkwizycji w Polsce (1316-1334)
1511 – pierwszy proces o czary w Polsce (Chwaliszew – Poznań)

24 Stanisław z Bochni (po 1328-przed 1337)
Stanisław z Krakowa (1338, po 1354/56?) Piotr s. Stefana kantora ( ) Jan z Polski ( /1429) Mikołaj z Brześcia ( ) Marcin Kaczer ( ) Wojciech z Siecienia ( ) Mikołaj ze Żnina ( , ) Feliks z Krakowa (z Kazimierza) (1519) Stanisław z Bochni (po 1328-przed 1337) Henryk Havrer (ok /1344) Stanisław z Krakowa (1343/1344, po 1354/56?) Piotr s. Stefana kantora ( ) Jan z Polski ( /1429) Mikołaj z Brześcia ( ) Marcin Kaczer ( ) Wojciech z Siecienia ( ) Mikołaj ze Żnina ( , ) Feliks z Krakowa (z Kazimierza) (1519)

25 Koniec Dziękuję za uwagę