Konspekt najistotniejszych zjawisk informacyjnych © Adam Nowak

Prezentacja na temat: "Konspekt najistotniejszych zjawisk informacyjnych © Adam Nowak"— Zapis prezentacji:

1 Konspekt najistotniejszych zjawisk informacyjnych © Adam Nowak
Idea Biblioteki Aleksandryjskiej Portal jako próba wizualizacji danych przestrzennych Bibliografia drugiego stopnia Archiwa a biblioteki Henryk Sawoniak: Rozwój i metodyka powszechnych i narodowych bibliografii bibliografii. Warszawa 1971 s , 67-71, Archiwa polskie i ich zbiory, red. K. Kozłowski, Warszawa-Szczecin 2000 Helena Więckowska, Archiwum a biblioteka. Odmienność materiału i metod pracy. „ Przegląd Biblioteczny” 1929 (Kraków) R. 3, s. 15 – 27

2 Kwantyzacja sygnału analogowego w digitalny
2

3 Cechy charakterystyczne epoki cyfrowej w środowisku społecznym
Rosnąca rola softwaru jako zjawiska stymulującego, regulującego i ustanawiającego nowe reguły korzystania z dóbr wirtualnych [przykład książki]. Software i hardware jako wyznaczniki nowego społeczeństwa sieciowego. Presja i wymuszanie stałej aktywności n użytkownikach sieciowych. Biblioteka zautomatyzowana, wirtualna a cyfrowa. Repozytoria cyfrowe, bazy danych Warunki niezbędne dla totalnego wykorzystania zdobyczy cyfryzacji [ czynnik osobowy, oprogramowanie, hardware, ośrodki logistyczne Programy społecznościowe jako narzędzia wyszukiwania informacji [problem zbiorowej inteligencji] Alienacja internetowa 50+ Strona Edwina Benedyka Portal Holis i wizualizacja przestrzenna zjawiska wzajemnych powiązań – czasami dalekich od siebie zjawisk społecznych Dojrzałość w sieci, czyli po co starszym ludziom internet? 25 październik 2010, poniedziałek Dziś Koalicja “Dojrzałość w sieci” ogłosiła raport “Między alienacją a adaptacją. Polacy w wieku 50+ wobec internetu”, poświęcony cyfrowemu wykluczeniu osób starszych. Badaniami kierował Dominik Batorski (on również odpowiada za “Diagnozę społeczną” w części poświęconej nowym mediom). Wyniki są smutne: 78 proc. spośród 13 polskich seniorów (osób powyżej 50. roku życia) nie korzysta z internetu. [...]

4 Idea Biblioteki Aleksandryjskiej
Casus Biblioteki Aleksandryjskiej. [ok. pół miliona zwojów] III / II w.p.n.e Gesner Conrad : Bibliotheca Universalis T. 1-3 Tiguri Theophilus Georgi: Allgemeines europäisches Bücherlexicon. Th. 1-5 Suppl.1-3 Leipzig 1742 – tyś.] Brunet Jacques-Charles: Manuel du libraire et de l’amateur de livres. T. 1-6, Suppl. 1-2 Paris 1860 – 1880 [45 tyś] Ebert Friedrich Adolf: Allgemeines bibliographisches Lexikon. Bd. 1-2 Leipzig 1821 – 1830 [24 tyś] Graesse Georg Théodore: Trésor de livres rares et précieux ou Nouveau dictionnaire bibliographique. T Dresden 1859 – 1869 [100 tyś] Mundaneum Poula Otleta zostało wykreowane w roku 1910 i było ideą zebrania całej wiedzy świata w jednym miejscu, uporządkowania jej według UKD i zorganizowania według kartek bibliotecznych i materiałów ikonograficznych na placu 50-lecia w Belgii. These collections are the International Museum, the International Library, the International Bibliographic Catalogue and the Universal Documentary Archives. Memex [Memory Extender] został wypromowany w roku 1941 przez Vannevara Busha w umieszczonym w "The Atlantic Monthly" artykule "As We May Think„ Xanadu i Ted Nelson określił Xanadu mianem scentralizowanego repozytorium informacji, któremu nadał miano docuverse. Kwestia płynności danych, transkluzji i jednego IP internetowego i zysków (mikropłatności), będących suma cząstkowych traskluzji. (inna forma copy-paste). Transkluzja a Nanologia Cyfrowa idea zintegrowania całości wiedzy ludzkiej jak nowa forma Biblioteki Aleksandryjskiej. Transkluzja (dosł. przeniesienie i włączenie) - sposób włączenia w systemie hipertekstowym fragmentów innych dokumentów.

5 Bibliografia Bibliografii. Bibliografia drugiego stopnia w Polsce
Bibliografia Bibliografii. Bibliografia drugiego stopnia w Polsce. konspekt W roku 1919 Jan Muszkowski opracował „Przegląd bibliografii polskiej” Red. W.T. Wisłocki – Bibliografia Bibliofilstwa i Bibliografii Polskiej (Exlibris)1918 jako bieżąca bibliografia bibliografii Red. M. Friedbergowa w 1930 jako dodatek do Przeglądu Bibliotecznego BBBB Wiktor Hahn przed wojną Wiktor Hahn po wojnie H. Sawoniak jako bibliograf najczystszej wody i jego rola w animacji Bibliografii drugiego stopnia. Reedycja, Hahna, Bibliografia Sawoniaka Rola Instytutu Bibliograficznego w rozwoju bieżącej bibliografii drugiego stopnia i kontynuacji Sawoniaka. Bibliografia Bibliografii i Nauki o Książce po 1968 rozdzielona na dwie części. Bieńkowa, Eichlerowa i następny etap rozwoju bibliografii drugiego stopnia. Pawlikowa Teresa, Przybysz Marzena, „Bibliografia bibliografii polskich ”. T. 1-2 by adam

6 Bibliografia drugiego stopnia za granicą. konspekt
Istotna funkcja bibliografii drugiego stopnia jak pierwszego etapu bibliograficznej heurystyki. Rola bibliografii bibliografii w dobie Internetu. Poprzednicy bib. bib.: Phillipe Labbe, Antoine Teissier, Gabriel Peignot, Julius Petzholdt (najwybitniejsza bibliografia o starych bibliografiach i informatorach) Najważniejsze bibliografie drugiego stopnia na świecie: Theodore Besterman: „A world bibliography of bibliographies” , vol. Geneve Toomey, Alice F – Uzupełnienie z 1977 Najsłynniejsza Bibliografia drugiego stopnia) L. N. Malclès: „Les sources de travail bibliographique” T.1-3. Geneve 1977 Index Bibliographicus od 1923 (Godet, Vorstius) Index Bibliographicus 1949 (Besterman - ) Bibliographishe berichte (The Bibliographic Reports …) od 1954 bieżąca bibliografia bibliografii Arnim, Max / Hodes, Franz. Internationale Personalbibliographie und Bibliografia ta jest poświęcona źródłom o pisarzach i uczonych z całego świata od okresu 1800 do czasów współczesnych Index Translationum od 1932; międzynarodowa bibliografia przekładów by adam

7 Źródła informacji w centrum zainteresowania USA
Ts = Tnz+Tp+Tw Ts – czas starzenia się informacji Tnz – czas niezbędny do zebrania informacji Tp – czas przetwarzania i przesłania Tw – czas wykorzystania informacji Przemysłowe wytwarzanie nowej wiedzy: Plan Farmingtoński, przewidywał on m.in. pozyskiwanie zasobów 60 wielkich bibliotek USA i wybranych sprawozdań z prac naukowo-badawczych wykonywanych w ponad 30 krajach świata. Równolegle narastało inne zjawisko, które prof. Z. Sadowski określił jako „przemysłowe wytwarzanie nowej wiedzy” w laboratoriach koncernów i materializowanie jej w towarach (technologiach). O wysokości zysku decydować zaczęła szybkość realizacji na rynku. Powstawać też zaczęło olbrzymie potencjalne zapotrzebowanie na różne źródła informacji o osiągnięciach światowych. Aby zapewnić ich dopływ do USA (poza ich kupnem, prenumeratą lub wymianą), powstał ogólnopaństwowy Plan Farmingtoński. Przewidywał on m.in. pozyskiwanie dla 60 wielkich bibliotek USA wybranych sprawozdań z prac naukowo-badawczych wykonywanych w ponad 30 krajach świata. Zapotrzebowanie na źródła informacji w skali państwa rosło. Powstał nowy program pozyskiwania „mózgów” specjalistów, znany u nas jako Brain Drain (plan drenażu mózgów). Zagranicznym specjalistom stwarzano w USA lepsze warunki pracy niż mieli w swych macierzystych krajach. W ostatnich latach tej metody pozyskiwania wiedzy próbują RFN i Wielka Brytania. Wyławiano najlepszych specjalistów za pomocą „Science Citation Index”, sprzyjała też temu odpowiednia polityka migracyjna. Zapotrzebowanie na źródła informacji w skali państwa rosło. Powstał nowy program pozyskiwania „mózgów” specjalistów, znany u nas jako Brain Drain (plan drenażu mózgów). Zagranicznym specjalistom stwarzano w USA lepsze warunki pracy niż mieli w swych macierzystych krajach. W ostatnich latach tej metody pozyskiwania wiedzy próbują RFN i Wielka Brytania. Wyławiano najlepszych specjalistów za pomocą „Science Citation Index”, sprzyjała też temu odpowiednia polityka migracyjna.

8 Problem „drugiego życia książek”
Każda własność twórcza przechodzi przez kilka „faz życia” Faza marketingowej (prawo autorskie – copywright) aktywności. (relacje kupno - sprzedaż) Faza drugiego życia (relacja kupno – sprzedaż znika) - Antykwariaty i biblioteki stanowią więc drugie życie książki. Telewizja, filmy, muzyka, radio i internet nie mają gwarancji „drugiego życia”. Za najważniejszą cechę rewolucji cyfrowej należy uznać fakt, że po raz pierwszy od czasów Biblioteki Aleksandryjskiej możemy sobie wyobrazić stworzenie archiwów zawierających wszystkie wytworzone lub upowszechnione twory kultury. Technologia pozwala na stworzenie archiwum wszystkich opublikowanych książek, a także, z czasem, wszystkich filmów i nagrań radiowych oraz muzyki. 1/4/2011 By adam

9 Historia archiwów zbiory archiwalne a biblioteczne
Do wieku XIX biblioteka była miejscem przechowywania zasobów archiwalnych, jako, że nie rozróżnianiano ich między sobą. Dopiero WRF wprowadziła zmiany i zaczęto rozróżniać odmienność zasobów archiwalnych, które utożsamiano z zasobami dokumentów wytwarzanymi przez organy państwowe. Powstało Archiwum Narodowe z sekcją historyczną opracowującą dokumenty państwowe dla celów naukowych. Biblioteki zajmują się kolekcjami prywatnymi droga kupna lub darowizny nie bacząc na ich charakter urzędowy lub prywatny, archiwa zaś otrzymują materiał urzędowy. W1862 roku Archiwum Narodowe w Paryżu zażądało od bibliotek wydania całego przechowywanego materiału archiwalnego. Biblioteki nie podporządkowały się temu żądaniu, ale od tej pory zaczęły unikać przyjmowania materiału typowo archiwalnego. W 1890 roku von Löher zaproponował kompromis na zasadzie wyłączania zbiorów archiwalnych z zasobów bibliotek a zbiorów bibliotecznych z archiwów. Materiał archiwalny przynależy do registratury, kancelarii, akt (zarówno rękopis jak i druk) i jest świadectwem stosunków prawnych, nawet jeżeli taki nie był w swoim początku. Materiał biblioteczny to materiał literacki w najszerszym znaczeniu – oświata, informacja, nuka. Materiały o charakterze mieszanym, w zależności od przewagi materiału bądź do biblioteki bądź do archiwum Monday, December 14, 2009 © By Adam Nowak

10 Historia archiwów zbiory archiwalne a biblioteczne
Pochodzenie materiału decyduje o jego docelowym przechowaniu Nawet więc książka może być zakwalifikowana do objątku archiwum jeżeli była załącznikiem do akt ( np. załącznik konfiskaty przez cenzurę), a dokument prawny może znaleźć się w bibliotece jeżeli przynależał do zbioru słynnego pisarza. Materiał archiwalny zakresowo jest odziedziczony a więc ograniczony przez terytorium, pochodzenie instytucjonalne i osobowe zasobu. Obowiązuje wiec zasada proweniencji (zdefiniowana została w 1898 roku przez Samuela Mullera, Johana Adriana Feitha i Roberta Fruina ) i pertynencji (Zasada pertynencji terytorialnej - to jedna z podstawowych zasad archiwistyki, zasada "naturalna", stosowana przez archiwistów już przed jej sformułowaniem przez Bertholda Niebuhra w 1815 roku, która głosi że: akta powstałe na danym terytorium lub poza nim, lecz w trybie sprawowania nad nim władzy do tegoż terytorium przynależą) i określonej procedury, a więc jednolitości i zwartości objątku. Inne jest też metoda pracy nad zasobami bibliotecznymi a archiwalnymi. Archiwa musiały pogodzić zasadę ochrony unikatowych, niepowtarzalnych materiałów z ich udostępnianiem publiczności, które musiało być inne niż w przypadku bibliotek. A więc inna jest metoda archiwalna a inna metoda biblioteczna. Metoda archiwalna powinna uwzględnić specyfikę i „ustrój” instytucji, której zasób jest opracowany. Zasada proweniencji narzuca taki a nie inny układ i opracowanie zasobu w celu zachowania jego zwartości. Opracowanie materiału musi być zgodne z charakterem i strukturą instytucji od której materiał pochodzi. 1/4/2011 © By adam

11 Zbiory archiwalne a biblioteczne
Metoda archiwalna powinna uwzględnić specyfikę i „ustrój” instytucji, której zasób jest opracowany. Zasada proweniencji narzuca taki a nie inny układ i opracowanie zasobu w celu zachowania jego zwartości. Opracowanie materiału musi być zgodne z charakterem i strukturą instytucji od której materiał pochodzi. Metoda biblioteczna dopuszcza większą swobodę w opracowaniu i porządkowaniu materiału, który jest niejednolity, niejednorodny i nie tworzy zwartych całości. Ale egzystujące w bibliotekach zasoby archiwalne powinny podlegać zasadom prowniencji ("akta pochodzące od jednego twórcy (z jednej registratury) tworzą całość organicznie powiązaną" ) jak gdyby znajdowały się w archiwum, np. listy Chodźki w Raperwillu. Katalogowanie zasobów archiwalnych jest zminimalizowane do identyfikacji dokumentu ale funkcjonującego w obrębie, a układ zgodny ze specyfiką instytucji wytwarzającej. Katalogowanie biblioteczne nawet materiałów o charakterze archiwalnym powinno (zdaniem Kutrzeby), bardziej być potraktowane rzeczowo i funkcjonalnie a mniej proweniencyjnie. 1/4/2011 By adam

12 Bazy danych archiwalnych on-line
Sezam: Baza danych SEZAM w obecnej wersji zawiera informacje o narodowym zasobie archiwalnym przechowywanym w archiwach państwowych, a także następujących instytucjach: Archiwum Polskiej Akademii Nauk w Warszawie i Oddziale w Poznaniu, Archiwum Nauki Polskiej Akademii Nauk i Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie, Archiwum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie, Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy, Stowarzyszeniu Archiwum „Solidarności” i Zarządzie Oddziału Związku Sybiraków w Łodzi oraz Instytucie Józefa Piłsudskiego w Nowym Jorku i Polskim Instytucie Naukowym w Nowym Jorku. Przedstawia stan wiedzy o zasobie archiwalnym na 2005 r. Aktualizowana jest co roku w Centralnym Ośrodku Informacji Archiwalnej. Inwentarze zasobów archiwalnych: System zawiera scalone informacje z baz grupujących dane o materiałach archiwalnych - dokumentacji aktowej, technicznej i kartograficznej. W sumie prezentowanych jest inwentarzy, czyli ok. 22% wszystkich zespołów przechowywanych w archiwach państwowych. Pradziad: Baza danych Program Rejestracji Akt Metrykalnych i Stanu Cywilnego (PRADZIAD) zawiera informacje o księgach metrykalnych i stanu cywilnego przechowywanych we wszystkich archiwach państwowych Fonoteka Radia Wolna Europa Monday, October 30, 2006 By adam