Parlament.

Prezentacja na temat: "Parlament."— Zapis prezentacji:

1 Parlament

2 Art. 10 Konstytucji RP (zasada trójpodziału)
władza ustawodawcza – Sejm i Senat władza wykonawcza – Prezydent RP i Rada Ministrów władza sądownicza – sądy i trybunały

3 Geneza parlamentum (średniowieczna łacina) -
kolegialny organ obradujący nad sprawami państwa Anglia: w Plea Roll z 1236 r. i w Chancery Roll z 1242 r. Od 1265 r. nazwy “parlament” zaczęto w Anglii używać dla wspólnych zjazdów feudałów świeckich i duchownych oraz przedstawicieli rycerstwa i miast

4

5 Struktura parlamentu Jednoizbowy Wieloizbiowy (od 2 do 5) A. Esmain:
„podział ciała prawodawczego na dwie izby zapobiega uniesieniom i błędom, którym z taką łatwością ulega zgromadzenie obradujące”

6 Pomarańczowy – jednoizbowe
Niebieski – dwuizbowe

7 Parlamenty jednoizbowe
National People's Congress in the People's Republic of China Legislative Yuan of the Republic of China (Taiwan) Croatian Sabor National Assembly of People’s Power of Cuba The Folketing of Denmark Parlamento Nacional of East Timor The Eduskunta of Finland The Vouli ton Ellinon of Greece The Althing of Iceland Knesset of Israel National Assembly of Iraq The Landtag of Liechtenstein The National Assembly of Mauritius New Zealand Parliament The Storting of Norway (2009) Assembly of the Republic of Portugal Assemblée Nationale of Seychelles Gukhoe of South Korea Parliament of Singapore National Congress of Honduras Parliament of Sri Lanka The Riksdag of Sweden (1971) Turkey's Grand National Assembly Asamblea Nacional of Venezuela Scottish Parliament The Parliaments of Spanish Autonomous Communities The Nebraska State Legislature Colonial legislatures of Pennsylvania and Georgia All German state parliaments

8 Pekin – 14 marca 2006 r. wystąpienie premiera Wen Jiabao's

9 Bikameralizm państwa federalne państwa unitarne
tradycje arystokratyczne części składowe państw federalnych państwa arabskie (reformy)

10 Bikameralizm w państwach federalnych
Argentyna, Australia, Belgia, Brazylia, Kanada, Niemcy, Indie, Malezja, Pakistan, Rosja, Afryka Południowa, Hiszpania, (prawie) Szwajcaria, USA

11 Washington DC Capitol

12 Tradycje arystokratyczne
Wielka Brytania Japonia (do zakończenia II wojny światowej)

13 Bikameralizm w państwach unitarnych
Japonia, Francja, Włochy, Holandia Filipiny, Republika Czeska, Republika Irlandii, Rumunia, Polska,

14 części składowe państw federalnych
W federacjach takich jak USA i Australia również części składowe mają parlamenty dwuizbowe Wyjątki: Nebraska (USA) Queensland (Australia)

15 Państwa arabskie (reformy)
Bahrajn – od 2002 system dwuizbowy Chamber of Deputies, Shura Council

16 Model trzyizbowy Afryka południowa Simon Bolivar (Ameryka Południowa)
House of Assembly — 178 członków, House of Representatives — 85 członków, House of Delegates — 45 członków, Simon Bolivar (Ameryka Południowa) Chamber of Tribunes Senate, Censors

17 Polska Sejm RP Senat RP Zgromadzenie Narodowe
(art. 114 Konstytucji RP)

18 Zgromadzenia Narodowe
Czy ZN jest odrębnym organem ? zostało wymienione i nazwane przez konstytucję, dysponuje własnymi kompetencjami, może przyjąć własny regulamin ZN

19 Zgromadzenie Narodowe - kompetencje
przyjmuje przysięgę od nowo wybranego prezydenta (art Konstytucji RP) uznaje trwałą niezdolność prezydenta do sprawowania urzędu ze względu na stan zdrowia (art. 131 ust. 2 p. 4) stawia prezydenta w stan oskarżenia wysłuchuje orędzia prezydenta uchwala własny regulamin

20 Kadencja parlamentu Kadencja (łac. cadentia - upadek) określony przez prawo okres pełnienia danej funkcji (urzędu) przez urzędnika lub organ pochodzący z wyboru. Określona w konstytucji kadencja Sejmu i Senatu trwa 4 lata.

21 Długość kadencji Obecnie: 4 -5 lat
– od 3 miesięcy do 12 lat (historycznie) Obecnie: 4 -5 lat

22 Skrócenie kadencji Sejmu
na mocy własnej uchwały podjętej większością, co najmniej 2/3 głosów ustawowej liczby posłów, Przez Prezydenta RP: obligatoryjnie w wypadku nie powołania rządu przez Sejm w ramach tzw. trzeciej procedury fakultatywnie w wypadku nie przedłożenia do podpisu ustawy budżetowej w terminie 4 miesięcy od skierowania do Sejmu

23 Przedłużenie kadencji
Przedłużenie kadencji obu izb byłoby możliwe wyłącznie w drodze zmiany konstytucji Jedynym wyjątkiem jest przedłużenie kadencji obu izb w czasie trwania stanu nadzwyczajnego do 90 dni po jego zakończeniu.

24 Sejm składa się z 460 posłów, wybieranych w wyborach powszechnych, równych, bezpośrednich, proporcjonalnych, w głosowaniu tajnym.

25 Funkcje Sejmu Funkcje Sejmu możemy podzielić na: ustrojodawczą,
ustawodawczą, kreacyjną, kontrolną.

26 Funkcja ustrojodawcza
Funkcja ustrojodawcza polega na określaniu zasad ustroju politycznego i społeczno-gospodarczego. Realizując swój udział w wykonywaniu tej funkcji Sejm uczestniczyć może w procedurze nowelizacji konstytucji

27 Funkcja ustawodawcza Funkcja ustawodawcza jest najważniejszą kompetencją organu przedstawicielskiego, jakim jest Sejm. Polega na stanowieniu prawa

28 Funkcja kontrolna Funkcja ta polega na kontroli sprawowanej przez Sejm nad działalności innych organów państwowych (w szczególności Rady Ministrów). Kontrola taka może być wykonywana: przez Sejm działający in pleno, przez komisje sejmowe, przez parlamentarzystów działających indywidualnie. Sejm, w realizacji funkcji kontrolnej dysponuje również wyspecjalizowanym organem, jaki jest Najwyższa Izba Kontroli.

29 Funkcja kreacyjna Kompetencje kreacyjne polegają na powoływaniu przez Sejm innych organów państwowych. Kompetencje te możemy podzielić na: wykonywane samodzielnie przez Sejm (np. powołanie składu trybunału Konstytucyjnego), wykonywane przez Sejm z uczestnictwem Senatu (np. powoływanie Rzecznika Praw Obywatelskich, wykonywane przez Sejm na wniosek innych organów (np. powoływanie na wniosek prezydenta Prezesa Narodowego Banku Polskiego).

30 - art. 171 ust. 3 Konstytucji RP - art. 230 ust. 1 Konstytucji RP
Działalność Sejmu wkraczająca w sferę zarezerwowaną dla organów innych władz - art. 89 – 90 Konstytucji RP - art. 116 Konstytucji RP - art. 171 ust. 3 Konstytucji RP - art. 230 ust. 1 Konstytucji RP - art. 231 Konstytucji RP - art. 232 zd. 2 Konstytucji RP

31 Dziękuję i do zobaczenia