Uczenie się Michał Białek.

Prezentacja na temat: "Uczenie się Michał Białek."— Zapis prezentacji:

1 Uczenie się Michał Białek

2 Warunkowanie klasyczne
Odruch – powodowany jest przez bodziec bezwarunkowy lub warunkowy. To cały rodzaj aktywności. Przebiega bez udziału świadomości. Jest natychmiastowy.

3 Warunkowanie klasyczne
Bodziec bezwarunkowy – to bodziec biologicznie ważny, na który nie można nie zareagować. Jeśli nie zareagujemy, stanie się coś niekorzystnego dla organizmu. Bodziec warunkowy – jest biologicznie obojętny tzn., że nie musimy na niego reagować. Bodziec ten nabiera cech bodźca biologicznie ważnego, jest z nim kojarzony i wtedy występuje odruch.

4 Warunkowanie klasyczne
Reakcja bezwarunkowa – zachowanie wywołane przez bodziec bezwarunkowy.

5 Reakcje warunkowe nabyta reakcja organizmu. Odruch warunkowy klasyczny powstaje podczas życia osobnika na bazie odruchu bezwarunkowego. Występuje dopiero po analizie danego bodźca przez ośrodek kojarzenia w mózgowiu, głównie w pniu mózgu. Powstawanie odruchów warunkowych wynika z powtarzalności pewnych sytuacji oraz integracyjnej funkcji mózgowia, które korzystając z danych przekazywanych przez różne zmysły może postrzegać otoczenie wieloaspektowo. Reakcja warunkowa nie różni się niczym od reakcji bezwarunkowej, różne są tylko bodźce, które je wywołują.

6 Pierwsze kontakty ze światem regulowane są przez odruchy bezwarunkowe.

7 Reakcje wrodzone: - Bezwarunkowy odruch ssania – występuje nie tylko, gdy drażnimy wargi dziecka lub języka, ale też całej twarzy (od 9 dnia życia znika). - Odruch obejmowania – szybki ruch prostowania rąk i rozszerzania palców i szybkie zgięcie rąk i przyciśnięcie pięści dla klatki piersiowej (znika od 2 miesiąca). - Odruch chwytny – drażnienie wewnętrznych powierzchni dłoni powoduje jej zamknięcie (zanika po 2 miesiącu)

8 Reakcje wrodzone: - Odruch mrugania – reakcja na bodźce dotykowe, szczególnie w okolicy twarzy - Reakcje węchowe i smakowe - wrażliwość na drażniące zapachy oraz na smak gorzki, kwaśny i słony - Odruch źrenicowy – reakcja na bodźce wzrokowe (u 6-miesięcznego płodu), np. światło - Odruch orientacyjno-badawczy – zwracanie głowy i oczu w kierunku światła, wodzenie oczami za przedmiotami

9 Reakcje nabyte Warunkowy odruch ssania – występuje przy ułożeniu w pozycji do karmienia

10 Warunkowanie klasyczne
1 etap. Bodziec bezwarunkowy (pokarm) + bodziec obojętny np. dzwonek → wydzielanie śliny. Po wielokrotnym powtórzeniu powyższej sytuacji. 2 etap. Dzwonek - dotychczasowy bodziec obojętny, towarzyszący karmieniu → wydzielanie śliny Dzwonek nabył właściwości bodźca bezwarunkowego, mimo że w niczym nie przypomina pokarmu!

11 Warunkowanie instrumentalne

12 Warunkowanie instrumentalne
Prawo efektu – zachowanie, które w danym momencie przynosi satysfakcje zostaje skojarzone z nią, i jeśli sytuacja się w przyszłości powtórzy, to powtórzone zostanie także zachowanie.

13 Warunkowanie instrumentalne
Różne konsekwencje działania: Wzmocnienie pozytywne: nagroda, zwiększa szanse na wystąpienie zachowania Wzmocnienie negatywne: pozwala uniknąć negatywnych reakcji Kara; negatywna konsekwencja zachowania Pomijanie – po wystąpieniu zachowanie nie pojawiają się konsekwencje, które wystąpiłyby przy jego zaniechaniu. Wzmacniają inne zachowania.

14 Warunkowanie instrumentalne
Która forma oddziaływania ma największą siłę?

15 Warunkowanie instrumentalne
Rozkłady wzmocnień: precyzują, jak często i pod jakimi warunkami zachowanie jednostki będzie wzmacniane. Rozkład stały – wzmacniane każde poprawne wykonanie czynności Rozkład o stałych odstępach czasowych Rozkład o zmiennych odstępach czasowych Rozkład o stałych proporcjach Rozkład o zmiennych proporcjach

16 Warunkowanie instrumentalne
Wygaszanie najwolniejsze przy wzmocnieniu zmiennym, słabsze przy regularnym, ale nie stałym. Stałe wzmocnienia ulegają najszybszemu wygaszeniu.

17 Myślenie Michał Białek

18 Myślenie – proces łączenia reprezentacji poznawczych w dłuższe ciągi
Myślenie – proces łączenia reprezentacji poznawczych w dłuższe ciągi. Ciąg zastępuje realnie obserwowane zachowanie Rozumowanie – proces formułowanie wniosku na podstawie przesłanek oraz poprzednio nabytej wiedzy.

19 Egzaptacja – proces dostosowywanie umysłu do nowych warunków
Racjonalność ekologiczna: – niedoskonałe dostosowanie umysłu do rozumowania abstrakcyjnego na korzyść rozumowania praktycznego

20

21 Kryteria opisu myslenia
Modele deskryptywne – opisują jak ludzie naprawdę myślą. Głównie opisują heurystyki –0 uproszczone procedury wnioskowania i podejmowania decyzji Modele normatywne – formułują zasady poprawności rozumowania przy odniesieniu do innych, zewnętrznych systemów norm – np. logiki lub rachunku prawdopodobieństwa. Modele preskryptywne- poprawność ze względu na stosowanie heurystyk (np. heurystyka reprezentatywności).

22 Rodzaje myślenia: Autystyczne – nie nastawione na żaden cel, podtrzymywanie aktywności mózgu Myślenie realistyczne – nastawione na cel, uwzględnia ograniczenia nakładane przez rzeczywistość.

23 Realistyczne dzieli się na:
Produktywne – tworzące nowe treści intelektualne. Ciąg reakcji jeszcze nie wypróbowanych. Reproduktywne – odtwarzanie przeszłego doświadczenia. Ciąg wypróbowanych, już raz wykonywanych czynności umysłowych.

24 Myślenie produktywne dzieli się na
Twórcze – odtwórcze. Ocena w sensie społecznym a nie psychologicznym. Różnice są w stosunku efektu myślenia do już posiadanej wiedzy.

25 Myślenie Krytyczne rodzaj myślenia realistycznego, ukierunkowanego na ewaluację. Zawiera elementy myślenia produktywnego i reproduktywnego. Proces metapoznawczy – proces zajmujący się innymi procesami poznawczymi. Myślenie krytyczne prowadzi do uzyskania celu pożądanego, a myślenie twórcze do nowego. Krytycyzm utrudnia stworzenie wniosku nowego, zapobiega powstaniu wniosku bezużytecznego.

26 Teorie myślenia:

27 Teoria Berlyne`a Myślenie to ciąg symbolicznych, zastępczych dla realnego obiektu, bodźców i reakcji. Przykładem reakcji symbolicznych są: mowa, gesty, czynności obrzędowe. Przykład – klucz w szczelinie między płytami chodnikowymi.

28 Teoria Berlyne`a Myślenie S – przenoszenie utrwalonych reakcji na sytuacje nowe (podobne do myślenia reproduktywnego) Myślenie R – wykonanie reakcji lub sekwencji reakcji wcześniej nie wykonywanych

29 Teoria Barona Poszukiwanie
Wnioskowanie – wnioskowanie i formułowanie konkluzji na postawie przesłanek na drodze rozumowania

30 Teoria Barona Poszukiwanie może dotyczyć:
Możliwości – opcje rozwiązania zadania, zbiór możliwych rozwiązań Celów – kryteria oceny możliwości. Np. cel zajęć akademickich wymaga odkrycia, nieraz sporo po fakcie ich odbycia Dowodów – informacje pomocne w ustaleniu zakresu, w którym możliwość spełnia postawione cele

31 Teoria Barona Sposoby poszukiwani celów:
Wewnętrzne - Wydobywanie z pamięci Zewnętrzne – dowolne źródła informacji nie będące pochodzenia pamięciowego

32 Teoria Barona Integralny składnik myślenia to planowanie – zawiera 3 poziomy: Całość zadania Części zadania Detale

33 Struktura myślenia

34 Materiał – rodzaj informacji przetwarzanych w procesie myślenia.
Operacje umysłowe – przekształcenia dokonywane na operacjach umysłowych Reguły – sposoby porządkowania łańcucha operacji umysłowych, składających się na proces myślenia

35 Operacje umysłowe: Synteza – łączenie części w całość (łączenie informacji w teorie) Analiza – rozbicie całości na elementy składowe w poszukiwaniu składników elementarnych Strategie myślenia – rodzaj i układ operacji prowadzących do realizacji zadania

36 Reguły w myśleniu W autystycznym: Prawo kojarzenia prawo podobieństwa
kontrastu mediacji)

37 Reguły w myśleniu W celowym:
Algorytm (niezawodny, żmudny) -skończona sekwencja operacji, jaka należy wykonać aby osiągnąć cel Heurystyka (szybka, zawodna) – nieformalna, spekulatywna i uproszczona metoda rozwiązywania problemu. Stosowana gdy mało czasu, niska waga problemu lub zadanie nie jest jasno określone.

38 Cztery reguły myślenia:
Składnia transformacji – zastosowanie dwóch transformacji przez umysł można zastąpić wykonaniem jednej, odmiennej, bardziej złożonej. Transformacja tożsamościowa – istnieją operacje nie dające żadnej zmiany, jednak ich efekt nie jest wcześniej wiadomy Odwracalność transformacji – przekształcenia można odwrócić, wracając do poprzedniego stanu Łączenie transformacji – jeśli wykonujemy trzy transformacje, to zastąpienie dwóch z nich na zasadzie zastąpienia daje identyczny efekt.

39 Myślenie a inne złożone procesy poznawcze: