PRZEMIANY LUDNOŚCIOWE W POLSCE PRZYSZŁOŚĆ DEMOGRAFICZNA

Prezentacja na temat: "PRZEMIANY LUDNOŚCIOWE W POLSCE PRZYSZŁOŚĆ DEMOGRAFICZNA"— Zapis prezentacji:

1 PRZEMIANY LUDNOŚCIOWE W POLSCE PRZYSZŁOŚĆ DEMOGRAFICZNA
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY PRZEMIANY LUDNOŚCIOWE W POLSCE PRZYSZŁOŚĆ DEMOGRAFICZNA Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej Honorowy Patronat Prezesa Rady Ministrów Warszawa, 1 października 2014 roku

2 Przyszłość demograficzna Polski do 2050 roku
prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej

3 Istota prognoz demograficznych
Prognozy demograficzne muszą brać pod uwagę: Dotychczasowe procesy rozwoju ludności, Czynniki wpływające na rozwój ludności (urodzenia, zgony, migracje), Perspektywiczną politykę ludnościową, Założenia dotyczące procesów demograficznych. Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej

4 Podstawowe cechy rozwoju ludnościowego Polski w okresie ostatnich kilkudziesięciu lat
Dzietność W Polsce kluczowe znaczenie mają zmiany wzorców płodności oraz zmiany w strukturze kobiet w wieku rozrodczym – powodują systematyczne zmniejszanie się liczby urodzeń. Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej

5 Współczynniki płodności 1983 - 2013
Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej

6 Współczynniki dzietności w Polsce 1970 - 2013
Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej

7 Podstawowe cechy rozwoju ludnościowego Polski w okresie ostatnich kilkudziesięciu lat
Od 1989 r. wartości współczynnika dzietności oznaczają zawężoną zastępowalność pokoleń. Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej

8 Zmiany w strukturze kobiet w wieku prokreacyjnym (w %)
Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej

9 Urodzenia w Polsce (w tys.) 1970 - 2013
Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej

10 Podstawowe cechy rozwoju ludnościowego Polski w okresie ostatnich kilkudziesięciu lat
Umieralność W latach dziewięćdziesiątych miała miejsce wyraźna poprawa współczynników umieralności, Od połowy pierwszej dekady XXI wieku obserwuje się systematyczny wzrost liczby zgonów, Systematyczny spadek umieralności niemowląt. Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej

11 Liczba zgonów (w tys.) Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej

12 Zgony według przyczyny (w %) 1990, 2000, 2012
Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej

13 Podstawowe cechy rozwoju ludnościowego Polski w okresie ostatnich kilkudziesięciu lat
Notowana w okresie kilkunastu lat poprawa stanu zdrowia populacji (potwierdzają to badania z lat 1996, 2004 i 2009), wynikająca zarówno z postępu medycyny, jak i większej dbałości o własną kondycję zdrowotną (dietę, aktywność fizyczną), wpłynęły zarówno na spadek natężenia zgonów, jak i wydłużanie przeciętnego trwania życia. Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej

14 Przeciętne trwanie życia w Polsce 1950 - 2013
Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej

15 Podstawowe cechy rozwoju ludnościowego Polski w okresie ostatnich kilkudziesięciu lat
Migracje wewnętrzne Osłabienie natężenia migracji wewnętrznych, Od 2000 roku obserwowane jest dodatnie saldo migracji wewnętrznych na pobyt stały dla wsi. Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej

16 Intensywność migracji wewnętrznych (w %) 1950 - 2013
Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej

17 Saldo migracji wewnętrznych na pobyt stały dla miast i wsi (w tys
Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej

18 Podstawowe cechy rozwoju ludnościowego Polski w okresie ostatnich kilkudziesięciu lat
Migracje zagraniczne Polska jest krajem emigracyjnym, co oznacza, że liczba osób opuszczających kraj na stałe jest cały czas większa od liczby ludności doń napływającej (od 1960 r. ujemne saldo migracji zagranicznych na pobyt stały), Głównym kierunkiem emigracji na stałe są kraje Europy, a szczególnie UE, do której kieruje się ok. 85% emigrantów z Polski, W latach osiemdziesiątych pojawiła się nowa cecha migracji zagranicznych Polaków polegająca na dynamicznym rozwoju emigracji czasowych, ale migracje na stałe stanowią małą część strumieni migracyjnych. Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej

19 Założenia prognozy Założenia zostały opracowane biorąc pod uwagę wyżej wymienione trendy oraz przy uwzględnieniu szeregu dokumentów strategicznych, w szczególności raportu „Polska Wyzwania rozwojowe. Długookresowa Strategia Rozwoju Kraju”. Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej

20 Prognozowane współczynniki dzietności w Polsce 2014 - 2050
Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej

21 Przeciętne trwanie życia w Polsce w latach 1960 - 2013 oraz prognoza dla lat 2014 - 2050
Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej

22 Saldo migracji wewnętrznych dla miast i wsi wg trzech wariantów (w tys
Saldo migracji wewnętrznych dla miast i wsi wg trzech wariantów (w tys.) – po 2035 r. założono stałe wartości Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej

23 Saldo migracji zagranicznych według trzech wariantów (w tys
Saldo migracji zagranicznych według trzech wariantów (w tys.) – po 2035 roku założono stałe wartości Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej

24 Założenia prognozy Do oficjalnej prognozy wybrano następujące warianty: Urodzeń – średni, Umieralności – A1, Migracji wewnętrznych – wariant 2, Migracji zagranicznych – wariant 2. Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej

25 Założenia prognozy Wyszczególnienie 2015 2020 2025 2030 2035 2040 2045 2050 Współczynnik dzietności ogólnej Miasto 1,15 1,23 1,31 1,37 1,41 1,44 1,47 1,49 Wieś 1,35 1,46 1,50 1,52 1,54 1,55 1,56 Średni wiek rodzenia 29,76 30,29 30,64 30,90 31,11 31,29 31,44 31,58 28,89 29,41 29,81 30,14 30,41 30,65 30,86 31,04 Przeciętne dalsze trwanie życia Mężczyźni 73,5 74,9 76,3 78,0 79,1 80,3 81,6 83,0 Kobiety 81,5 82,5 83,6 84,8 85,6 86,5 87,4 88,4 Migracje wewnętrzne definitywne (na pobyt stały) w tys. Napływ 219,9 201,6 182,1 168,2 161,3 Odpływ 249,8 230,0 209,1 192,2 182,4 178,8 169,3 160,4 152,6 148,6 148,9 140,8 133,4 128,6 127,5 Migracje zagraniczne definitywne (na pobyt stały) w tys. Imigracja 10,6 12,4 14,2 16,0 17,8 Emigracja 17,9 4,0 4,6 5,3 6,0 6,6 6,5 Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej

26 Wyniki prognozy Pogłębiający się ujemny przyrost naturalny
Liczba urodzeń będzie malała w całym okresie objętym prognozą, od poziomu około 370 tys. w 2013 r. do wartości ponad 254 tys. w 2050 r. Przeciwny kierunek zmian będzie występował w zakresie umieralności. Zgodnie z prognozą, liczba zgonów będzie systematycznie i równomiernie rosła aż do 2040 r. (do poziomu 440 tys.), po czym nastąpi dekada wyraźnego spadku liczby zgonów (poniżej 430 tys.). Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej

27 Urodzenia i zgony (w tys.) 2013 - 2050
ª Dane rzeczywiste Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej

28 Urodzenia i zgony w latach 1990 - 2013 oraz prognoza na okres 2014 - 2050
Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej

29 Wyniki prognozy Systematyczny ubytek liczby ludności
W ciągu najbliższych 7 lat (do 2020 r.) liczba ludności zmniejszy się o 358 tys., zaś w kolejnych okresach będzie następowało znaczne przyśpieszenie tempa zmian. Po 2035 r. każde pięciolecie prognozowanego okresu zaznaczy się spadkiem liczebności populacji o ponad 800 tys. W 2050 r. liczba ludności Polski wyniesie tys., a więc będzie mniejsza o ponad 4,5 mln (11,8%) w porównaniu z 2013 r. Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej

30 Zmiany stanów ludności 2013 - 2050
ª Dane rzeczywiste Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej

31 Ludność Polski w latach 1970 - 2013 oraz prognoza na lata 2014-2050 (w mln)
Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej

32 Wyniki prognozy Proces urbanizacji
Liczba mieszkańców miast w 2050 r. wyniesie 18,8 mln i będzie mniejsza o ponad 4,4 mln osób, natomiast na wsi pozostanie prawie na tym samym poziomie (mniejsza o ok. 100 tys. osób), Udział ludności miejskiej zmniejszy się z 60,4% w 2013 r. do 55,4% w 2050 r. Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej

33 Prognoza liczby ludności miejskiej i wiejskiej do 2050 r. (w tys.)
Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej

34 Wyniki prognozy Głębokie zmiany w strukturze ludności według wieku
Postępujący proces starzenia się ludności Polski, Duży ubytek i starzenie się ludności w wieku produkcyjnym, Malejąca liczba dzieci i młodzieży, Ubytek kobiet w wieku prokreacyjnym. Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej

35 Piramida populacji (w tys.) 2013, 2050
Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej

36 Zmiany stanów ludności według biologicznych grup wieku (w tys.)
Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej

37 Zmiany stanów ludności według ekonomicznych grup wieku (w tys
Zmiany stanów ludności według ekonomicznych grup wieku (w tys.) – z uwzględnieniem zmian w wieku emerytalnym Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej

38 Ludność wg ekonomicznych grup wieku (w tys
Ludność wg ekonomicznych grup wieku (w tys.) – przy uwzględnieniu zmian w wieku emerytalnym Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej

39 Prognozowane współczynniki obciążenia demograficznego wg dwóch wariantówa klasyfikacji grup ekonomicznych a Wariant 1 – bez uwzględnienia zmian w wieku emerytalnym Wariant 2 – po uwzględnieniu zmian w wieku emerytalnym Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej

40 Główne wyzwania wynikające z rozwoju demograficznego
Konieczność aktywizacji pronatalistycznej polityki demograficznej, Potrzeba wypracowania polityki społecznej wobec osób starszych, Przygotowanie się na niedobór podaży zasobów pracy. Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej

41 Dziękuję za uwagę Prof. dr hab. Janusz Witkowski Prezes Głównego Urzędu Statystycznego Przemiany ludnościowe w Polsce - przyszłość demograficzna Konferencja jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej