Obowiązki prezesów okręgów i oddziałów wobec pracowników administracji i obsługi wynikające ze Statutu ZNP.

Prezentacja na temat: "Obowiązki prezesów okręgów i oddziałów wobec pracowników administracji i obsługi wynikające ze Statutu ZNP."— Zapis prezentacji:

1 Obowiązki prezesów okręgów i oddziałów wobec pracowników administracji i obsługi wynikające ze Statutu ZNP

2 Obowiązki prezesów poszczególnych ogniw ZNP wobec pracowników niepedagogicznych, członków ZNP wynikają bezpośrednio ze Statutu ZNP i pośrednio z ustawy o związkach zawodowych. Statut ZNP Art. 71 ust.1 W ZNP działają następujące sekcje związkowe: 1/ Sekcja Pracowników Administracji i Obsługi, 2/ Sekcja Emerytów i Rencistów.

3 ust.2 Oddziałowe, zakładowe i okręgowe sekcje związkowe są powoływane przez zarządy i rady odpowiednich ogniw na wniosek pracowników administracji i obsługi oraz emerytów i rencistów zrzeszonych w danych ogniwach. Krajowe sekcje związkowe działają przy Zarządzie Głównym ZNP i Radzie Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP. Art.46 ust.3 pkt.2 W skład zarządu okręgu wchodzą przewodniczący okręgowych sekcji związkowych.

4 Art. 48 ust.1 pkt.3 W skład prezydium zarządu okręgu wchodzą przewodniczący okręgowych sekcji związkowych. Art.51 ust.2 pkt 2 W skład zarządu oddziału wchodzą przewodniczący sekcji związkowych działających w oddziale. Art. 53 ust.1 pkt.3 W skład prezydium zarządu oddziału wchodzą przewodniczący oddziałowych sekcji związkowych. Do podstawowych obowiązków każdego prezesa oddziału należy reprezentowanie ZNP i jego członków wobec pracodawców oraz organów prowadzących szkoły i inne placówki oświatowe na terenie działania oddziału.

5 Ustawa o związkach zawodowych Art. 23, a przede wszystkim art
Ustawa o związkach zawodowych Art. 23, a przede wszystkim art. 26 tejże ustawy, art. 27 i 30 – oznacza to, że prezes jako przedstawiciel zakładowej organizacji związkowej, reprezentując Zarząd na zewnątrz ma obowiązek: 1/ wystąpienia do pracodawców o: - uzgadnianie i ustalenie regulaminu wynagradzania, premiowania, przyznawania nagród, - uzgadnianie regulaminu funduszu świadczeń socjalnych, - uzgadnianie regulaminu pracy,

6 2/ opiniowania: projektu arkusza organizacyjnego, gdzie znajduje się struktura zatrudnienia pracowników niepedagogicznych , wysokości premii dla tej grupy zawodowej, 3/ interwencji w sprawach indywidualnych wynikających ze stosunku pracy w tym reprezentowanie każdego członka ZNP w myśl art.23², art. 38 i 52 kodeksu pracy.

7 Prezes Oddziału ma obowiązek występowania do organu prowadzącego: - o przekazanie projektu budżetu gminy i zaopiniowanie go, - wystąpienia dla pracowników niepedagogicznych o naliczenie waloryzacji i podwyżek płac, - uzgodnienie struktury zatrudnienia w podległych placówkach.

8 Procedury postępowania prezesa zakładowej organizacji związkowej – oddziału przy projektowaniu i opiniowaniu budżetu gminy, powiatu, województwa. 1. Pismo o udostępnienie projektu budżetu gminy. 2. Pismo w sprawie waloryzacji i podwyżek płac dla pracowników niepedagogicznych. 3. Założenia do budżetu gminy. 4. Dochody gminy. 5. Wynagradzanie pracowników administracji i obsługi: na podstawie ustawy o pracownikach samorządowych, regulaminu wynagradzania, układów zbiorowych pracy.

9 Ad. 1 Wzór Prezydent Miasta /Wójt, Burmistrz, Starosta, Marszałek/ w ……………………………………… Wniosek o udostępnienie informacji publicznej Zarząd Oddziału ZNP w …………………….. prosi o udostępnienie i przesłanie projektu budżetu gminy na rok 2008.

10 Uzasadnienie. Zgodnie z treścią ustawy z dnia 6 września 2001r
Uzasadnienie Zgodnie z treścią ustawy z dnia 6 września 2001r. o dostępie do informacji publicznej /Dz. U. Nr 112 poz.1198 z późn. zm. z 2001r./ każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną i podlega udostępnieniu na zasadach i w trybie określonym w niniejszej ustawie. Prawo to przysługuje każdemu i nie ma on obowiązku wykazania swojego interesu prawnego lub faktycznego, podmiotom zobowiązanym do udostępnienia informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne. W szczególności są nimi osoby prawne samorządu terytorialnego. Prawo do informacji publicznej obejmuje uprawnienia do uzyskania informacji publicznej, w tym uzyskania informacji przetworzonej w takim zakresie, w jakim jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego.

11 Związku Nauczycielstwa Polskiego
Prawo do informacji publicznej zobowiązuje właściwy organ publiczny do niezwłocznego przekazania informacji publicznej zawierającej aktualną wiedzę o sprawach publicznych. W związku z powyższym prosimy o przesłanie powyższych informacji w ustawowym terminie dni. Prezes Oddziału Związku Nauczycielstwa Polskiego w ……………………….

12 Ad. 2 Wzór Prezydent Miasta /Wójt, Burmistrz, Starosta, Marszałek/ w ……………………………………… W związku z pracami nad budżetem gminy na rok 2008, Zarząd Oddziału ZNP w ………………………… wnioskuje o zaplanowanie środków finansowych na waloryzację płac w wysokości 2,3% i podwyżkę płac w wysokości 8 % dla pracowników administracji i obsługi zatrudnionych w placówkach oświatowo-wychowawczych prowadzonych przez gminę.

13 Prezes Oddziału Związku Nauczycielstwa Polskiego w ……………………….
Wysokość waloryzacji wynika ze średniorocznego wskaźnika wzrostu cen i usług konsumpcyjnych na 2008r, a wysokość podwyżki ze średniorocznego wzrostu wynagrodzeń pracowników samorządowych w stosunku do 2007r. w warunkach porównywalnych. Wskaźniki te przyjmuje się do opracowania projektu budżetu gminy /powiatu, województwa/ na 2008r. Jednocześnie prosimy o podjęcie rozmów w w/w sprawie. Prezes Oddziału Związku Nauczycielstwa Polskiego w ……………………….

14 Na podstawie art.30 ust. 1, art. 52 ust.1 ustawy
Ad. 3 Każdy samorząd ma obowiązek przygotowania założeń do budżetu i przekazania ich podległym jednostkom. Założenia te przekazywane są w formie zarządzenia w sprawie przygotowania projektu budżetu na 2008r. /prezydenta, wójta, burmistrza, starosty, marszałka/. Wzór Na podstawie art.30 ust. 1, art. 52 ust.1 ustawy o samorządzie gminnym /Dz.U. z 2001rr. Nr 142, poz 1591 z późn. zm./, art. 179 ustawy z 30 czerwca 2005r o finansach publicznych /Dz.U. Nr 249, poz z późn. zm./.

15 Zarządzam co następuje: 1
Zarządzam co następuje: 1. Radni, przedstawiciele osiedli oraz reprezentanci społecznych komitetów i stowarzyszeń mieszkańców, mogą składać do merytorycznych wydziałów Urzędu Miasta wnioski do projektu budżetu, w terminie do 15 września 2007r. Wydziały te przygotowują kalkulację kosztów i przedkładają je Skarbnikowi Miasta. 2. Dyrektorzy i kierownicy gminnych jednostek organizacyjnych, a także kierownicy miejskich służb ,inspekcji i straży opracowują i przedkładają Skarbnikowi Miasta, za pośrednictwem wydziałów Urzędu Miasta, w terminie do 30 września 2007r., plany rzeczowe zadań oraz projekty planów finansowych.

16 3. Projekty planów finansowych opracowywane są na podstawie: stawek podatkowych, opłat i cen obowiązujących w roku poprzedzającym rok budżetowy, z uwzględnieniem zmian wchodzących w życie z dniem 1 stycznia roku budżetowego, prognozy cen w roku budżetowym, przewidywanego stanu zatrudnienia w roku budżetowym /w oparciu o zatrudnienie w roku poprzedzającym rok budżetowy/, wynagrodzeń wg angaży na sierpień 2007r. z uwzględnieniem skutków podwyżek wynagrodzeń.

17 4. Skarbnik Miasta w oparciu o przedłożone projekty planów finansowych, prognozowane kwoty dochodów własnych, planowane dotacje celowe na realizację zadań własnych oraz z zakresu administracji rządowej i subwencje z budżetu państwa, opracowuje zbiorcze zestawienie dochodów i wydatków do projektu budżetu.

18 5. Do opracowania projektu budżetu na rok 2008 przyjmuje się za podstawę następujące wskaźniki i założenia: - średnioroczny wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych – 2,3 %, - średnioroczny wzrost wynagrodzeń pracowników samorządowych o 3 punkty procentowe w stosunku do 2007 r. w warunkach porównywalnych, - wydatki na wynagrodzenia osobowe nauczycieli, zgodnie z ustawą KN, - wydatki rzeczowe, po wyłączeniu wydatków jednorazowych, na poziomie przewidywanego wykonania r., - wydatki na dodatkowe wynagrodzenie roczne – 8,0% przewidywanego wykonania

19 wydatki na wynagrodzenia osobowe w 2007r
wydatki na wynagrodzenia osobowe w 2007r., prognozowane przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej w II półroczu 2007r, stanowiące podstawę do naliczania zakładowego funduszu świadczeń socjalnych – 2 355 zł. Art. 41 ust.2 pkt. 2 Rada pedagogiczna opiniuje w szczególności projekt planu finansowego szkoły lub placówki.

20 Ad. 4 Dochody jednostek samorządu terytorialnego dzielą się na trzy kategorie: 1/ dochody własne, 2/ subwencje ogólne, 3/ dotacje celowe z budżetu państwa. ad.1/ Dochody własne to m.in..: * wpływy z podatków lokalnych – rolny, leśny, od nieruchomości, czynności cywilnoprawnych, spadków i darowizn, posiadania psów, itp., * wpływy z opłat – skarbowa, targowa, administracyjna, miejscowa, itp., * dochody majątkowe – ze sprzedaży, najmu, dywidendy, itp., * udziały w podatkach stanowiących dochód budżetu państwa – podatek dochodowy od osób fizycznych, podatek dochodowy od osób prawnych.

21 Samorząd ma wpływ na te dochody, na ich wysokość poprzez wysokość stawek, zwolnienia, rozwój gospodarczy, a tym samym ma pełną swobodę w dysponowaniu środkami z tych źródeł. ad. 2/ Subwencje ogólne są środkami przekazywanymi jednostkom samorządu terytorialnego z budżetu państwa zgodnie z ustalonymi zasadami systemowymi. Stąd ich nazwy – oświatowa, drogowa, podstawowa, rekompensująca. Wyliczenie odbywa się na podstawie kryteriów np. liczby uczniów, długości dróg, potencjał dochodowy.

22 Samorząd może dowolnie dysponować środkami subwencyjnymi, a ponadto ma zabezpieczenie terminowego przekazywania rat subwencji w postaci prawa do odsetek w przypadku opóźnień ze strony budżetu państwa. Subwencja ogólna dla gmin i powiatów podzielona jest na część wyrównawczą, równoważącą oraz oświatową. Podział subwencji dla województw to część wyrównawcza, regionalna i oświatowa

23 Podział części oświatowej subwencji ogólnej dokonywany jest z uwzględnieniem w szczególności:
finansowania wydatków bieżących w tym wynagrodzeń pracowników wraz z pochodnymi, szkół i placówek oświatowych prowadzonych przez JST, których prowadzenie stanowi zarówno zadanie szkolne jak i pozaszkolne, dotowanie publicznych oraz niepublicznych szkół i placówek oświatowych, realizujących zadania szkolne i pozaszkolne, prowadzonych przez osoby prawne inne niż jst oraz przez osoby fizyczne, finansowania zadań z zakresu dokształcania i doskonalenia zawodowego nauczycieli, z uwzględnieniem doradztwa metodycznego,

24 finansowania wydatków związanych z indywidualnym nauczaniem,
finansowania wydatków związanych z indywidualnym nauczaniem, * dofinansowania wydatków związanych z wypłacaniem odpraw nauczycielom na podstawie ustawy KN oraz udzielaniem urlopów dla poratowania zdrowia, * dofinansowania kształcenia uczniów niebędących obywatelami polskimi, * finansowania odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych dla nauczycieli będących emerytami i rencistami, * finansowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci

25 W miarę potrzeby wprowadza się inne elementy podziału np
W miarę potrzeby wprowadza się inne elementy podziału np. na zadania związane z prowadzeniem młodzieżowych ośrodków wychowawczych i młodzieżowych ośrodków socjoterapii

26 ad.3/ Dotacje celowe są środkami uzyskiwanymi z budżetu państwa na wniosek jednostki samorządu terytorialnego. Kryteria ich przyznawania są uznaniowe. Dotacje celowe mogą być wykorzystane tylko na ściśle określony cel, niewykorzystane środki zwraca się do budżetu państwa. Przyznanie dotacji nie oznacza gwarancji otrzymania ich w pełnej kwocie. W myśl przepisów ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego dla tych jednostek przewiduje się dotacje celowe z budżetu państwa m.in. na dofinansowanie zadań własnych, zwłaszcza z zakresu oświaty.

27 Wśród j. s. t. największymi dochodami dysponują gminy
Wśród j.s.t. największymi dochodami dysponują gminy. Także gminy mają w swojej strukturze dochodów najwyższy udział dochodów własnych. Udział w dochodach powiatów i województw wynosi ok. 50 %.

28 Budżet samorządu terytorialnego.
Budżet jest planem dochodów i wydatków jednostki samorządu terytorialnego. Planowanie odbywa się w cyklu rocznym. Decyzję o budżecie podejmuje rada gminy, powiatu, sejmik województwa w formie uchwały. Budżet powinien przedstawiać dochody w rozbiciu na poszczególne źródła oraz wyodrębniać wydatki w układzie działów np. oświata i wychowanie, kultura i sztuka, pomoc społeczna, gospodarka komunalna, administracyjna. Uchwała budżetowa odrębnie przedstawia dochody i wydatki związane z realizacją zadań zleconych z zakresu administracji rządowej.

29 Projekt uchwały budżetowej powinien być przedstawiony organowi uchwałodawczemu nie później niż do 15 listopada roku poprzedzającego rok budżetowy. Uchwalenie budżetu powinno nastąpić przed rozpoczęciem roku budżetowego, ale ponieważ ostateczny kształt budżetu lokalnego zależy od budżetu państwa, który może być uchwalony do końca marca, granicznym terminem uchwalenia budżetu jednostki samorządu jest koniec pierwszego kwartału. Działalność finansową samorządu nadzoruje i kontroluje Regionalna Izba Obrachunkowa.

30 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA FINANSÓW z dnia 14 czerwca 2006 r
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA FINANSÓW z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz. U. Nr 107, poz. 726) (Zmiany: Dz. U. Nr 137, poz. 976 i Nr 195, poz. 1443; z 2007 r. Nr 48, poz. 322 i Nr 128, poz. 890)

31 Na podstawie art. 16 ust. 4 pkt 1 i ust
Na podstawie art. 16 ust. 4 pkt 1 i ust. 5 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz i Nr 169, poz oraz z 2006 r. Nr 45, poz. 319 i Nr 104, poz. 708) zarządza się, co następuje: § 1. Ustala się klasyfikację dochodów i wydatków publicznych, przychodów, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 5, oraz środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych, zwanej dalej "ustawą o finansach publicznych", według:   1)   działów, zgodnie z załącznikiem nr 1 do rozporządzenia;   2)   rozdziałów, zgodnie z załącznikiem nr 2 do rozporządzenia; 3) paragrafów dochodów, przychodów i środków, zgodnie z załącznikiem nr 3 do rozporządzenia;   4)   paragrafów wydatków i środków, zgodnie z załącznikiem nr 4 do rozporządzenia.

32 I tak : Dział (załącznik nr 1 do rozporządzenia): 801 Oświata i wychowanie 851 Ochrona zdrowia (profilaktyka przeciwalkoholowa - np. zajęcia pozalekcyjne w ramach profilaktyki) 854 Edukacyjna opieka wychowawcza Rozdziały (załącznik nr 2 do rozporządzenia): Dział 801 -   Oświata i wychowanie 80101        Szkoły podstawowe 80102        Szkoły podstawowe specjalne 80103        Oddziały przedszkolne w szkołach podstawowych 80104        Przedszkola 80105        Przedszkola specjalne 80110        Gimnazja 80111        Gimnazja specjalne 80113        Dowożenie uczniów do szkół 80114        Zespoły obsługi ekonomiczno-administracyjnej szkół

33 80120        Licea ogólnokształcące 80121        Licea ogólnokształcące specjalne 80123        Licea profilowane 80124        Licea profilowane specjalne 80130        Szkoły zawodowe 80131        Kolegia pracowników służb społecznych 80132        Szkoły artystyczne 80134        Szkoły zawodowe specjalne 80135        Szkolnictwo polskie za granicą 80136        Kuratoria oświaty 80140        Centra kształcenia ustawicznego i praktycznego oraz ośrodki dokształcania zawodowego 80141        Zakłady kształcenia nauczycieli 80142        Ośrodki szkolenia, dokształcania i doskonalenia kadr 80143        Jednostki pomocnicze szkolnictwa 80144        Inne formy kształcenia osobno niewymienione

34 80145 Komisje egzaminacyjne
80145        Komisje egzaminacyjne W rozdziale tym ujmuje się wszystkie komisje egzaminacyjne funkcjonujące w systemie oświaty, z wyłączeniem komisji egzaminacyjnych powoływanych do przeprowadzenia postępowania egzaminacyjnego o nadanie stopnia nauczyciela mianowanego         Dokształcanie i doskonalenie nauczycieli 80147        Biblioteki pedagogiczne 80148        Stołówki szkolne (będzie obowiązywał od 1 stycznia 2008) 80178        Usuwanie skutków klęsk żywiołowych 80195        Pozostała działalność 80197        Gospodarstwa pomocnicze Dział 851 -   Ochrona zdrowia 85154        Przeciwdziałanie alkoholizmowi

35 Dział 854 -   Edukacyjna opieka wychowawcza 85401        Świetlice szkolne 85402        Specjalne ośrodki wychowawcze 85403        Specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze 85404        Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka 85406        Poradnie psychologiczno-pedagogiczne, w tym poradnie specjalistyczne 85407        Placówki wychowania pozaszkolnego 85410        Internaty i bursy szkolne 85411        Domy wczasów dziecięcych 85412        Kolonie i obozy oraz inne formy wypoczynku dzieci i młodzieży szkolnej, a także szkolenia młodzieży 85413        Kolonie i obozy dla młodzieży polonijnej w kraju 85415        Pomoc materialna dla uczniów 85416        Ochotnicze Hufce Pracy 85417        Szkolne schroniska młodzieżowe

36 85418        Przeciwdziałanie i ograniczanie skutków patologii społecznej 85419        Ośrodki rewalidacyjno-wychowawcze 85420        Młodzieżowe ośrodki wychowawcze 85421        Młodzieżowe ośrodki socjoterapii 85446        Dokształcanie i doskonalenie nauczycieli 85478        Usuwanie skutków klęsk żywiołowych 85495        Pozostała działalność 85497        Gospodarstwa pomocnicze KLASYFIKACJA PARAGRAFÓW WYDATKÓW I ŚRODKÓW (załącznik nr 4 do rozporządzenia) 3020   Wydatki osobowe niezaliczone do wynagrodzeń Paragraf ten obejmuje wypłaty pieniężne oraz wartość świadczeń w naturze niezaliczone do wynagrodzeń, a w szczególności:

37 świadczenia rzeczowe, wynikające z przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy (w tym profilaktycznych posiłków i napojów), oraz ekwiwalenty za te świadczenia, a także ekwiwalenty za pranie odzieży roboczej wykonywane przez pracowników, ekwiwalenty za używanie własnej odzieży i obuwia roboczego, * dodatki mieszkaniowe i wiejskie dla nauczycieli, * wypłaty przeznaczone na pomoc zdrowotną dla nauczycieli, * odprawy pośmiertne, 3260   Inne formy pomocy dla uczniów 4010   Wynagrodzenia osobowe pracowników 4040   Dodatkowe wynagrodzenie roczne Paragraf ten obejmuje wydatki ponoszone zgodnie z ustawą z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (Dz. U. Nr 160, poz. 1080, z późn. zm.).

38 4110   Składki na ubezpieczenia społeczne 4120  Składki na Fundusz Pracy 4140   Wpłaty na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Paragraf ten obejmuje wpłaty, o których mowa w art. 21 ustawy z dnia 27 sierpnia o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 123, poz. 776, z późn. zm.). 4170   Wynagrodzenia bezosobowe Paragraf ten obejmuje wynagrodzenia z tytułu umów zlecenia lub umów o dzieło, z wyjątkiem honorariów zaliczanych do paragrafu 409, a w szczególności: wynagrodzenia wypłacane na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, 4210   Zakup materiałów i wyposażenia Nie zalicza się do tego paragrafu zakupów dokonanych z paragrafów , 474 i 475, a także zakupów dóbr przekazywanych osobom fizycznym w ramach deputatów i innych świadczeń w naturze dokonywanych z wydatków osobowych.

39 4220   Zakup środków żywności 4240  Zakup pomocy naukowych, dydaktycznych i książek 4260   Zakup energii 4270   Zakup usług remontowych 4280   Zakup usług zdrowotnych 4300   Zakup usług pozostałych 4350   Zakup usług dostępu do sieci Internet 4360   Opłaty z tytułu zakupu usług telekomunikacyjnych telefonii komórkowej 4370   Opłaty z tytułu zakupu usług telekomunikacyjnych telefonii stacjonarnej 4410   Podróże służbowe krajowe 4440   Odpisy na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych 4700  Szkolenia pracowników niebędących członkami korpusu służby cywilnej 4740  Zakup materiałów papierniczych do sprzętu drukarskiego i urządzeń kserograficznych 4750  Zakup akcesoriów komputerowych, w tym programów i licencji

40 Ad. 5/ Status prawny pracowników nie będących nauczycielami zatrudnionych w szkołach i placówkach prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego określają przepisy o pracownikach samorządowych. Ich prawa i obowiązki określają: * ustawa z dnia 22 marca 1990r o pracownikach samorządowych /Dz.U. nr 142, poz.1593 z 2001r. z późn.zm./, * rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 sierpnia 2005r w sprawie zasad wynagradzania pracowników samorządowych zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych jednostek samorządu terytorialnego /Dz.U. nr 146, poz /, wydane na podstawie art ust. 2 i art. 21 ust.2 ustawy o pracownikach samorządowych, * ustawa z dnia 25 sierpnia 2006r o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych /Dz.U. nr 169, poz.1201/,

41 rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 marca 2007r w sprawie sposobu i trybu dokonywania ocen kwalifikacyjnych pracowników samorządowych /Dz.U. nr 55, poz.361/ Ustawa o pracownikach samorządowych , ani ustawa kodeks pracy nie przewidują dla tej grupy pracowniczej regulaminu wynagradzania, co nie znaczy, że nie mogą one funkcjonować. Rozporządzenie w sprawie zasad wynagradzania ….. reguluje zasady wynagradzania i wymagania kwalifikacyjne pracowników zatrudnionych w szkołach i placówkach oświatowych . Rada gminy, powiatu, sejmik wojewódzki ustala najniższe wynagrodzenie zasadnicze w I kategorii zaszeregowania określone w tabeli miesięcznych stawek wynagrodzenia zasadniczego obowiązujące na terenie gminy, powiatu, województwa.

42 Wartość jednego punktu w złotych ustala pracodawca w porozumieniu z radą gminy, powiatu, z sejmikiem województwa. Tabelę miesięcznych stawek wynagrodzenia zasadniczego oraz stawek dodatku funkcyjnego ustala się jako sumę najniższego wynagrodzenia zasadniczego oraz iloczynu liczby punktów ustalonych dla poszczególnych kategorii i wartości jednego punktu, czyli: Najniższe wynagrodzenie zasadnicze + liczba punktów x wartość punktu w złotych Wszystkie te elementy ustanawiane są w formie uchwały rady gminy, powiatu, sejmiku wojewódzkiego.

43 Wzór Uchwała Nr …… Rady ………………………. z dnia ………………………
Wzór Uchwała Nr …… Rady ……………………….. z dnia ………………………. w sprawie ustalenia najniższego wynagrodzenia zasadniczego oraz wartości jednego punktu w złotych, stanowiących podstawę sporządzenia tabeli miesięcznych stawek wynagrodzenia zasadniczego dla pracowników samorządowych zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych ………………...

44 Działając na podstawie art. 18 ust. 2 pkt
Działając na podstawie art.18 ust.2 pkt.15 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym /Dz.U. z 2001r. nr 142, poz.1591 z późn.zm./ oraz § 2 pkt.2 i § 3 ust. 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 2 sierpnia 2005r w sprawie zasad wynagradzania i wymagań kwalifikacyjnych pracowników samorządowych zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych jednostek samorządu terytorialnego /Dz.U. nr 146, poz.1222/ Rada Miasta ………………………. uchwala co następuje: 1. Ustala się najniższe wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 850,00 zł stanowiące podstawę sporządzenia miesięcznych stawek wynagrodzenia zasadniczego dla pracowników samorządowych zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych miasta ……………………. wymienionych w załączniku do uchwały.

45 2. Ustala się w porozumieniu z dyrektorami jednostek organizacyjnych, o których mowa w pkt.1 – wartość jednego punktu w złotych, stanowiącą podstawę sporządzenia tabeli miesięcznych stawek wynagrodzenia zasadniczego dla pracowników samorządowych zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych miasta ………………..... zgodnie z załącznikiem do niniejszej uchwały. Załączniki zawierają wszystkie jednostki organizacyjne jednostek samorządu terytorialnego. Najniższe wynagrodzenie w I kategorii zaszeregowania obowiązujące na terenie gminy, powiatu, województwa jest jednakowe dla jednostek organizacyjnych danych jst, natomiast wartość punktu w złotych może już być różna np.:

46 przedszkola, szkoły i inne placówki oświatowo-wychowawcze. 5,00 zł
przedszkola, szkoły i inne placówki oświatowo-wychowawcze 5,00 zł * domy pomocy społecznej ,00 zł * dom dziecka 4,00 zł * biuro gospodarki mieniem 6,50 zł * ośrodek sportu i rekreacji 5,20zl * zarząd dróg i zieleni ,00 zł Pozostałe elementy wynagrodzenia i dodatki do wynagrodzenia reguluje w/w ustawa i rozporządzenie, są to: * wcześniej wymieniane wynagrodzenie zasadnicze, * dodatek funkcyjny, * dodatek za wieloletnią pracę,

47 dodatek za pracę w warunkach szkodliwych dla zdrowia, uciążliwych lub niebezpiecznych, * wynagrodzenie za pracę w nocy, * odprawa przy przejściu na emeryturę lub rentę, * nagroda jubileuszowa, * nagroda za szczególne osiągnięcia w pracy zawodowej, * premia. Mimo iż przepisy, które regulują prawa i obowiązki pracowników samorządowych nie przewidują dla tej grupy zawodowej instytucji regulaminu wynagradzania, to istnienie i funkcjonowanie tych regulaminów nie narusza obowiązujących uregulowań prawnych. Istnienie takich regulaminów ma wtedy sens jeżeli wnoszą one coś nowego i korzystniejszego. W innym przypadku będzie to przepisanie uchwały samorządowej, przepisów ustawy o pracownikach samorządowych i rozporządzenia o wynagrodzeniach

48 REGULAMIN WYNAGRADZANIA dla pracowników niebędących nauczycielami zatrudnionych w § 1 Regulamin wynagradzania tworzy się w uzgodnieniu ze związkami zawodowymi działającymi w placówce na podstawie: 1) art. 77² Kodeksu pracy (Dz.U,. Nr 24 poz. 110 z 1996r. z póź zm.) 2) rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 2 sierpnia 2005 roku w sprawie zasad wynagradzania i wymagań kwalifikacyjnych pracowników samorządowych zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych jednostek samorządu terytorialnego (Dz.U. Nr 146 poz z 2005r.)

49 3) ustawy z dnia 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U
3) ustawy z dnia 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych (Dz.U. Nr 142 poz z 2001 r. z późn. zm.) 4) uchwały Rady …………… w sprawie ustalenia najniższego wynagrodzenia zasadniczego oraz wartości jednego punktu w złotych, stanowiących podstawę sporządzenia tabeli miesięcznych stawek wynagrodzenia zasadniczego dla pracowników samorządowych zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych …………………………………… Regulamin wynagradzania określa zasady wynagradzania i przyznawania innych świadczeń wynikających ze stosunku pracy pracowników niebędących nauczycielami. 3. Ilekroć w regulaminie jest mowa o: 1) przepisach prawa pracy – rozumie się przez to przepisy Kodeksu Pracy i przepisy wydane na jego podstawie ) ustawie – rozumie się to ustawę o pracownikach samorządowych z dnia 22 marca 1990r. (Dz.U. Nr 21 poz z póź. zm.)

50 3) rozporządzeniu płacowym – rozumie się przez to Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 sierpnia 2005 roku w sprawie zasad wynagradzania i wymagań kwalifikacyjnych pracowników samorządowych zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych jednostek samorządu terytorialnego (Dz.U Nr 146,poz z póź. zm.) 4) pracownikach – rozumie się przez to osoby zatrudnione w na podstawie stosunku pracy. 5) pracodawcy – rozumie się przez to dyrektora placówki, 6) organizacji związkowej – rozumie się przez to związki zawodowe działające w placówce, 7) wynagrodzeniu zasadniczym – rozumie się przez to stawkę osobistego zaszeregowania określonego w tabeli stawek na podstawie rozporządzenia w sprawie wynagrodzeń, 8) najniższym wynagrodzeniu – rozumie sie przez to najniższe wynagrodzenie zasadnicze ustalone przez radę gminy w I kategorii zaszeregowania, określone w tabeli miesięcznych stawek wynagrodzenia zasadniczego sporządzonej wg zasad rozporządzenia płacowego § 3 ust. 4.

51 § 2 Pracownikom z tytułu zatrudnienia przysługuje: 1) wynagrodzenie zasadnicze, 2) dodatek za wieloletnią pracę, 3) dodatek funkcyjny, 4) dodatek za pracę w warunkach uciążliwych, szkodliwych dla zdrowia lub niebezpiecznych, 5) nagroda jubileuszowa, 6) jednorazowa odprawa pieniężna w związku z przejściem na emeryturę lub rentę, 7) nagroda z funduszu nagród za szczególne osiągnięcia w pracy zawodowej, 8) dodatkowe wynagrodzenie za pracę w nocy, 9) premia – określona zakładowym regulaminem premiowania, 10) dodatkowe wynagrodzenie dla kierowcy – za dodatkowe czynności nie wchodzące w zakres obowiązków, 11) dodatkowe roczne wynagrodzenie tzw. “13”, 12) dodatkowe wynagrodzenie za dodatkowe czynności.

52 § 3 Ustala się wynagrodzenie wg tabeli miesięcznych stawek wynagrodzenia zasadniczego sporządzonej według zasad określonych w rozporządzeniu płacowym w § 3 ust. 4 dla poszczególnych kategorii zaszeregowania i wymagań kwalifikacyjnych pracowników (załącznik nr ) oraz tabelę dodatków funkcyjnych według zasad określonych w rozporządzeniu płacowym (zał. nr ). § 4 1. Pracownikowi przysługuje za pracę wynagrodzenie zasadnicze wynikające z przyznanej kategorii zaszeregowania i stawki wynagrodzenia oraz przewidziane w regulaminie inne składniki wynagrodzenia, zgodnie z zajmowanym stanowiskiem. Wynagrodzenie pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy nie może być niższe od najniższego wynagrodzenia, zgodnego z ustawą o minimalnym wynagrodzeniu z dnia października 2002r. (Dz.U. Nr 200, poz. 1679). 2. Pracownikom zatrudnionym w niepełnym wymiarze czasu pracy przysługuje wynagrodzenie zasadnicze, inne składniki wynagrodzenia w wysokości proporcjonalnej do wymiaru czasu pracy określonego w umowie o pracę.

53 § 5 1. Pracownikom zatrudnionym na stanowiskach kierowniczych przysługuje dodatek funkcyjny. 2. Wykaz stanowisk kierowniczych oraz tabele dodatków funkcyjnych określa załącznik nr do regulaminu. § 6 1. Pracownikowi przysługuje dodatek za wieloletnią pracę określony w art.22 ustawy o pracownikach urzędów państwowych, w art.21 ustawy o pracownikach samorządowych oraz w par.7 rozporządzenia „płacowego”. 2. Pracownikowi przysługuje dodatek za pracę w warunkach uciążliwych, szkodliwych dla zdrowia lub niebezpiecznych określonych w rozporządzeniu płacowym § Pracownikowi przysługuje nagroda jubileuszowa ustalana zgodnie z przepisami art.21 ustawy o pracownikach samorządowych i rozporządzenia „płacowego” – par. 8, a wysokość określa art.23 ustawy o pracownikach urzędów państwowych.

54 4. Pracownikowi przysługuje odprawa pieniężna w związku z przejściem na emeryturę lub rentę ustaloną zgodnie z art.21 ust.1 ustawy o pracownikach samorządowych, art.28 ustawy o pracownikach urzędów państwowych 5. Pracownikowi wykonującemu pracę w porze nocnej przysługuje dodatkowe wynagrodzenie za godzinę pracy w porze nocnej w wysokości 20% godzinowej stawki wynagrodzenia zasadniczego - § 13 ust rozporządzenia płacowego. 6. Pracownikowi zatrudnionemu w zmianowym systemie płac przysługuje dodatek w wysokości 10% godzinowej stawki wynagrodzenia zasadniczego – § 3 ust.2 rozporządzenia . 7. Kierowcy za dodatkowe czynności, nie wchodzące w zakres jego normalnych obowiązków przysługuje dodatek w wysokości do 60% najniższego wynagrodzenia zasadniczego – na zasadach określonych w rozporządzeniu płacowym - § 11

55 8. Pracownikowi przysługuje dodatkowe wynagrodzenie za wykonanie na rzecz pracodawcy dodatkowych, nie wynikających z zakresu obowiązków, czynności w wysokości 20% wynagrodzenia zasadniczego. § 7 W ramach posiadanych środków na wynagrodzenia tworzy się fundusz nagród w wysokości 1% planowanego osobowego funduszu płac z przeznaczeniem na nagrody za szczególne osiągnięcia w pracy. Zasady przyznawania nagród, o których mowa w ust. 1 określa pracodawca w uzgodnieniu ze związkami zawodowymi.

56 § 8 W ramach posiadanych środków na wynagradzania tworzy się fundusz premiowy w wysokości 20% płac zasadniczych z przeznaczeniem na premie pracowników. Zasady podziału funduszu premiowego oraz warunki przyznawania premii określa zakładowy regulamin premiowania uzgodniony przez pracodawcę z zakładowa organizacją związkową. § 9 Zasady wynagradzania za pracę w godzinach nadliczbowych, a także w niedzielę i święta ustawowo i dodatkowo wolne od pracy określa Kodeks pracy. § 10 Zasady wynagradzania za czas niezdolności do pracy spowodowanej chorobą określają powszechnie obowiązujące przepisy.

57 § 11 Pracownikowi przysługuje prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego tzw. “13” określonego ustawą z dnia 12 grudnia 1997r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (Dz.U. Nr 160 poz z póź. zm.). § Pracownikowi pełniącemu obowiązki społecznego inspektora pracy przysługuje zryczałtowane miesięczne wynagrodzenie w wysokości wynagrodzenia za 10 godzin pracy. 2. Zasady wynagradzania określa ustawa z 24 czerwca 1983r. o społecznej inspekcji pracy (Dz.U. Nr 35 poz. 163 z póź. zm.). § Pracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny za pranie odzieży roboczej, zgodnie z zarządzeniem pracodawcy. 2. Wysokość ekwiwalentu na każdy rok kalendarzowy określa pracodawca w uzgodnieniu ze związkami zawodowymi.

58 § 14 1. Wypłata wynagrodzenia następuje w dniu
§ Wypłata wynagrodzenia następuje w dniu każdego miesiąca w sekretariacie (księgowości, kasie) placówki. 2. Wypłata wynagrodzenia może nastąpić przez przekazanie na rachunek osobisty pracownika jeżeli uprzednio wyraził na to zgodę na piśmie. 3. Jeżeli ustalony dzień wypłaty wynagrodzenia za pracę jest dniem wolnym od pracy, wynagrodzenie wypłaca się w dniu poprzedzającym. 4. Pracodawca, na żądanie pracownika zobowiązany jest udostępnić do wglądu dokumenty, na których podstawie zostało obliczone jego wynagrodzenie. 5. Wynagrodzenie i inne należności wypłacone są pracownikom. Należne wynagrodzenie może być podjęte przez inną osobę tylko po przedłożeniu pisemnego upoważnienia, podpisanego przez pracownika oraz dowodu osobistego osoby upoważnionej.

59 § 15 W kwestiach nie uregulowanych niniejszym regulaminem obowiązują przepisy Kodeksu pracy i aktów wykonawczych do Kodeksu pracy, a także przepisy dotyczące pracowników jednostek budżetowych jednostek samorządu terytorialnego. § Regulamin może być zmieniany w formie aneksów uzgodnionych z zakładowymi organizacjami związkowymi. 2. Aneksy zaczynają obowiązywać w terminach i po podaniu ich do wiadomości pracowników w sposób przyjęty dla regulaminów wynagradzania. § Regulamin wchodzi w życie po upływie dwóch tygodni od dnia ogłoszenia, czyli od dnia

60 (Podpisy zakładowej organizacji związkowej
2. Regulamin jest do wglądu w kadrach, sekretariacie u pracodawcy. § 18 Regulamin został uzgodniony z zakładową organizacją związkową. (Podpisy zakładowej organizacji związkowej i pracodawcy)

61 Najkorzystniejszą formą regulującą prawa i obowiązki pracownika jest ponadzakładowy układ zbiorowy pracy.

62 Przepisy regulujące sposób zawierania układów, zakres podmiotowy, treść układu, rejestrację układów określa: * ustawa z dnia 26 czerwca 1974r. kodeks pracy/ Dz.U. Nr 24, poz. 110 z 1996r, z późn.zm./- dział XI, * rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 4 kwietnia 2001r. w sprawie trybu postępowania w sprawie rejestracji układów zbiorowych pracy, prowadzenia rejestru układów i akt rejestrowych oraz wzorów klauzul rejestrowych i kart rejestrowych /Dz.U. 34, poz.408/. Przy zawieraniu układów pracy należy pamiętać o dwóch podstawowych zasadach prawa pracy określonych w art. 9 i art. 18 kodeksu pracy. Nie mniej ważnym problemem jest wypowiadanie układów zbiorowych pracy.

63 Wypowiadać czy nie układ zbiorowy pracy – a co po wypowiedzeniu
Wypowiadać czy nie układ zbiorowy pracy – a co po wypowiedzeniu? Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 18 listopada 2002r /Dz.U. Nr 196,poz. 1660/ dał prawo do jednostronnego wypowiadania układów zbiorowych pracy. W związku z ogłoszeniem tego wyroku z dniem 16 listopada 2002r utracił moc obowiązującą par. 4 art. 241z indeksem 7 kodeksu pracy, gdyż Trybunał Konstytucyjny uznał go za niezgodny z art. 20 i art. 59 ust.2 Konstytucji RP, z art.4 Konwencji Nr 98 MOP z 1 lipca 1949r. /Dz.U. Nr 29 z 1958r.poz.126/ oraz z art.6 ust.2 Europejskiej Karty Społecznej z 18 października 1961r /Dz.U. Nr 8 z 1999r, poz.67/.

64 Prawo jednostronnego wypowiadania układów zbiorowych pracy mają wszystkie strony zawierające układ. Korzystając z tego przyzwolenia pracodawcy nagminnie zaczęli wypowiadać układy chcąc w ten sposób szybko uwolnić się od ciężarów socjalnych i finansowych z nimi związanych. Jednak samo wypowiedzenie nie jest jedyna czynnością konieczną do ustania uprawnień pracowniczych związanych z układem. Uprawnienia pracownicze wynikające z przepisów układowych są integralną treścią indywidualnego stosunku pracy danego pracownika i mogą one ustać jedynie w drodze wypowiedzenia zmieniającego lub porozumienia.

65 Wypowiedzenie zmieniające polega nie tylko na wypowiedzeniu warunków płacy i pracy wynikających z wypowiedzianego układu zbiorowego pracy, ale także na zaproponowaniu nowych. Zanim pracodawca po wypowiedzeniu układu rozpocznie wypowiadanie indywidualnych umów wynikających ze stosunku pracy, należy ustalić ilu pracowników zatrudnia. Jeżeli jest to mniej niż 20 pracowników, wtedy wdraża procedurę wypowiadania warunków płacy i pracy w trybie art.42 i art. 38 kodeksu pracy. Natomiast w zakładach pracy zatrudniających co najmniej 20 pracowników nowe warunki pracy i płacy muszą być określone przez regulamin wynagradzania.

66 Po wypowiedzeniu układu zbiorowego pracy w myśl art
Po wypowiedzeniu układu zbiorowego pracy w myśl art. 77² kodeksu pracy, pracodawca ustala wynagrodzenie za pracę w regulaminie wynagradzania uzgodnionym z zakładową organizacją związkową. Regułą jest, że tam gdzie istniały układy zbiorowe pracy, nie ma regulaminu. Trzeba go dopiero opracować i wprowadzić w życie, a jego treść obowiązkowo skonsultować i uzgodnić ze związkami zawodowymi.

67 Zanim więc pracownikowi zostaną zaproponowane nowe warunki, trzeba je zapisać w nowym regulaminie. Po zakończeniu tworzenia, konsultowania i uzgadniania nowego aktu prawa pracy, jakim jest regulamin wynagradzania, pracodawca musi rozpocząć procedurę wypowiadania warunków płacy i pracy przy zachowaniu zasady obowiązkowej konsultacji ze związkami zawodowymi w trybie atr. 42 i art. 38 kodeksu pracy.

68 W praktyce oznacza to, że wypowiedzenie układu zbiorowego pracy pociąga za sobą konieczność wdrożenia i przestrzegania przewidzianych prawem procedur, co wymaga czasu. Z pewnością nie jest to sposób na uzdrowienie sytuacji finansowej w zakładach pracy czy w jednostkach samorządu terytorialnego.

69 Dziękuję za uwagę

70 Budżet jednostki samorządu terytorialnego
Akty prawne

71 o finansach publicznych
Akty prawne: USTAWA z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2104) (Zmiany: Dz. U. Nr 169, poz. 1420; z 2006 r. Nr 45, poz. 319, Nr 104, poz. 708, Nr 170, poz. 1217 i 1218, Nr 187, poz i Nr 249, poz. 1832; z 2007 r. Nr 82, poz. 560, Nr 88, poz. 587, Nr 115, poz. 791 i Nr 140, poz. 984)

72 (Tekst jednolity: Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591)
USTAWA z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. (Tekst jednolity: Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591) (Zmiany: Dz. U. z 2002 r. Nr 23, poz. 220, Nr 62, poz. 558, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz i Nr 214, poz. 1806; z 2003 r. Nr 80, poz. 717 i Nr 162, poz. 1568; z 2004 r. Nr 102, poz i Nr 116, poz. 1203; z 2005 r. Nr 172, poz i Nr 175, poz. 1457; z 2006 r. Nr 17, poz. 128 i Nr 181, poz. 1337; z 2007 r. Nr 48, poz. 327 i Nr 138, poz. 974)

73 Zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym
Art. 30.  1. Wójt wykonuje uchwały rady gminy i zadania gminy określone przepisami prawa. 2. Do zadań wójta należy w szczególności: 1)   przygotowywanie projektów uchwał rady gminy, 2)   określanie sposobu wykonywania uchwał, 3)   gospodarowanie mieniem komunalnym, 4)   wykonywanie budżetu, 5)   zatrudnianie i zwalnianie kierowników gminnych jednostek organizacyjnych. 6)   (skreślony). 3. W realizacji zadań własnych gminy wójt podlega wyłącznie radzie gminy.

74 Art. 51.  1. Gmina samodzielnie prowadzi gospodarkę finansową na podstawie budżetu gminy, zwanego dalej budżetem. 2. Budżet jest uchwalany na rok kalendarzowy. 3. Statut gminy określa uprawnienia jednostki pomocniczej do prowadzenia gospodarki finansowej w ramach budżetu gminy. Art. 52.  1. Projekt budżetu przygotowuje wójt. 1a. Bez zgody wójta gminy rada gminy nie może wprowadzić w projekcie budżetu gminy zmian powodujących zwiększenie wydatków nieznajdujących pokrycia w planowanych dochodach lub zwiększenie planowanych dochodów bez jednoczesnego ustanowienia źródeł tych dochodów. 2.  Projekt budżetu wraz z informacją o stanie mienia komunalnego i objaśnieniami wójt przedkłada radzie gminy najpóźniej do 15 listopada roku poprzedzającego rok budżetowy i przesyła projekt regionalnej izbie obrachunkowej, celem zaopiniowania. 3. Budżet jest uchwalany do końca roku poprzedzającego rok budżetowy.

75 Art. 53.  1. Procedurę uchwalania budżetu oraz rodzaje i szczegółowość materiałów informacyjnych towarzyszących projektowi określa rada gminy. 2. Do czasu uchwalenia budżetu przez radę gminy, jednak nie później niż do 31 marca roku budżetowego, podstawą gospodarki budżetowej jest projekt budżetu przedłożony radzie gminy. 3. W przypadku nieuchwalenia budżetu w terminie, o którym mowa w ust. 2, regionalna izba obrachunkowa ustala budżet gminy w zakresie obowiązkowych zadań własnych oraz zadań zleconych w terminie do końca kwietnia roku budżetowego. Do dnia ustalenia budżetu przez regionalną izbę obrachunkową podstawą gospodarki budżetowej jest projekt budżetu, o którym mowa w ust. 2.

76 Art. 54.  1. Dochodami gminy są:   1)   podatki, opłaty i inne wpływy określone w odrębnych ustawach jako dochody gminy, 2)   dochody z majątku gminy, 3)   subwencja ogólna z budżetu państwa. 2. Dochodami gminy mogą być: 1)   (skreślony), 2)   dotacje celowe na realizację zadań zleconych oraz na dofinansowanie zadań własnych, 3)   wpływy z samoopodatkowania mieszkańców, 4)   (skreślony), 5)   spadki, zapisy i darowizny, 6)   inne dochody.

77 Art. 55.  1. Subwencje ogólne są ustalane dla gmin według zobiektywizowanych kryteriów, które określa odrębna ustawa. 2. Minister Finansów ustala, zgodnie z ust. 1, wysokość i rozdziela subwencje ogólne na rzecz każdej gminy bezpośrednio z budżetu państwa. Art. 57.  W uchwale budżetowej określa się źródła pokrycia niedoboru budżetu, jeżeli planowane wydatki budżetu przewyższają planowane dochody.

78 Art. 58.  1. Uchwały i zarządzenia organów gminy dotyczące zobowiązań finansowych wskazują źródła dochodów, z których zobowiązania te zostaną pokryte. 2. Uchwały rady gminy, o których mowa w ust. 1, zapadają bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu rady.

79 Art. 60.  1. Za prawidłową gospodarkę finansową gminy odpowiada wójt. 2. Wójtowi gminy przysługuje wyłączne prawo:    1)   zaciągania zobowiązań mających pokrycie w ustalonych w uchwale budżetowej kwotach wydatków, w ramach upoważnień udzielonych przez radę gminy, 2)   emitowania papierów wartościowych, w ramach upoważnień udzielonych przez radę gminy, 3)   dokonywania wydatków budżetowych, 4)   zgłaszania propozycji zmian w budżecie gminy, 5)   dysponowania rezerwami budżetu gminy, 6)   blokowania środków budżetowych, w przypadkach określonych ustawą.

80 Art. 61.  1. Gospodarka finansowa gminy jest jawna. 2. Wójt niezwłocznie ogłasza uchwałę budżetową i sprawozdanie z jej wykonania w trybie przewidzianym dla aktów prawa miejscowego. 3.  Wójt informuje mieszkańców gminy o założeniach projektu budżetu, kierunkach polityki społecznej i gospodarczej oraz wykorzystywaniu środków budżetowych. Art. 62.  Kontrolę gospodarki finansowej gmin i związków sprawują regionalne izby obrachunkowe.

81 Ustawa o finansach publicznych
DZIAŁ IV  Budżet jednostki samorządu terytorialnego Rozdział 1  Podstawowe definicje i zasady

82 Art. 165.  1. Budżet jednostki samorządu terytorialnego jest rocznym planem dochodów i wydatków oraz przychodów i rozchodów tej jednostki. 2. Budżet jednostki samorządu terytorialnego jest uchwalany w formie uchwały budżetowej na rok budżetowy. 3. Uchwała budżetowa stanowi podstawę gospodarki finansowej jednostki samorządu terytorialnego w roku budżetowym. 4. Uchwała budżetowa zawiera także plany przychodów i wydatków zakładów budżetowych, gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych i funduszy celowych oraz dochodów własnych jednostek budżetowych.

83 Art. 165a.  1. Dochody budżetu jednostki samorządu terytorialnego ujmuje się w podziale na dochody bieżące i dochody majątkowe. 2. Wydatki budżetu jednostki samorządu terytorialnego ujmuje się w podziale na wydatki bieżące i wydatki majątkowe. 3. Do dochodów majątkowych zalicza się: 1)   dotacje i środki otrzymane na inwestycje; 2)   dochody ze sprzedaży majątku; 3)   dochody z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności. 4. Przez dochody bieżące budżetu jednostki samorządu terytorialnego rozumie się dochody budżetowe niebędące dochodami majątkowymi. 5. Do wydatków majątkowych zalicza się wydatki na: 1)   inwestycje i zakupy inwestycyjne; 2)   zakup i objęcie akcji; 3)   wniesienie wkładów do spółek prawa handlowego. 6. Przez wydatki bieżące budżetu jednostki samorządu terytorialnego rozumie się wydatki budżetowe niebędące wydatkami majątkowymi.

84 Art. 167.  1. Źródła dochodów jednostek samorządu terytorialnego określa odrębna ustawa. 2. Wydatki budżetów jednostek samorządu terytorialnego są przeznaczone na realizację zadań określonych w odrębnych przepisach, w szczególności na: 1)   zadania własne jednostek samorządu terytorialnego; 2)   zadania z zakresu administracji rządowej i inne zadania zlecone jednostkom samorządu terytorialnego ustawami; 3)   zadania przejęte przez jednostki samorządu terytorialnego do realizacji w drodze umowy lub porozumienia; 4)   zadania realizowane wspólnie z innymi jednostkami samorządu terytorialnego; 5)   pomoc rzeczową lub finansową dla innych jednostek samorządu terytorialnego, określoną przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego odrębną uchwałą.

85 1) sprzedaży papierów wartościowych wyemitowanych
1. Różnica między dochodami a wydatkami budżetu jednostki samorządu terytorialnego stanowi odpowiednio nadwyżkę budżetu jednostki samorządu terytorialnego lub deficyt budżetu jednostki samorządu terytorialnego. 2. Deficyt budżetu jednostki samorządu terytorialnego może być sfinansowany przychodami pochodzącymi z: 1)   sprzedaży papierów wartościowych wyemitowanych przez jednostkę samorządu terytorialnego; 2)   kredytów; 3)   pożyczek; 4)   prywatyzacji majątku jednostki samorządu terytorialnego; 5)   nadwyżki budżetu jednostki samorządu terytorialnego z lat ubiegłych; 6) wolnych środków jako nadwyżki środków pieniężnych na rachunku bieżącym budżetu jednostki samorządu terytorialnego, wynikających z rozliczeń kredytów i pożyczek z lat ubiegłych.

86 Art. 173.  1. W budżecie jednostki samorządu terytorialnego mogą być tworzone rezerwy celowe i rezerwa ogólna. 2. Rezerwy celowe są tworzone na wydatki, których szczegółowy podział na pozycje klasyfikacji budżetowej nie może być dokonany w okresie opracowywania budżetu. 3. Suma rezerw celowych nie może przekroczyć 5 % wydatków budżetu jednostki samorządu terytorialnego. 4. Rezerwa ogólna nie może być wyższa niż 1 % wydatków budżetu jednostki samorządu terytorialnego. 5. Rezerwami, o których mowa w ust. 1, dysponuje zarząd jednostki samorządu terytorialnego.

87 Art. 174.  1. Z budżetu jednostki samorządu terytorialnego mogą być udzielane dotacje przedmiotowe dla zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych, kalkulowane według stawek jednostkowych. 2. Z budżetu jednostki samorządu terytorialnego mogą być udzielane dotacje przedmiotowe również innym podmiotom niż wymienione w ust. 1, o ile tak stanowią odrębne przepisy. 3. Kwoty i zakres dotacji, o których mowa w ust. 1 i 2, określa uchwała budżetowa. 4. Stawki dotacji przedmiotowych ustala organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego.

88 Art. 175.  1. Z budżetu jednostki samorządu terytorialnego może być udzielona pomoc finansowa innym jednostkom samorządu terytorialnego w formie dotacji celowej albo pomoc rzeczowa. 2. Podstawą przekazania środków na realizację pomocy, o której mowa w ust. 1, jest umowa określająca przeznaczenie i zasady rozliczenia środków.

89 Art. 176.  1. Podmioty niezaliczane do sektora finansów publicznych i niedziałające w celu osiągnięcia zysku mogą otrzymywać z budżetu jednostki samorządu terytorialnego dotacje na cele publiczne związane z realizacją zadań tej jednostki. 2. Zlecenie zadania i udzielenie dotacji następuje zgodnie z przepisami ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, a jeżeli dotyczy ono innych zadań niż określone w tej ustawie - na podstawie umowy jednostki samorządu terytorialnego z podmiotem, o którym mowa w ust. 1; przepis art. 131 ust. 2 stosuje się odpowiednio. 3. Tryb postępowania o udzielenie dotacji na inne zadania niż określone w ustawie, o której mowa w ust. 2, sposób jej rozliczania oraz sposób kontroli wykonywania zleconego zadania określa w drodze uchwały organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, mając na uwadze zapewnienie jawności postępowania o udzielenie dotacji i jej rozliczenia.

90 Opracowywanie i uchwalanie budżetu jednostki samorządu terytorialnego
Rozdział 2 Opracowywanie i uchwalanie budżetu jednostki samorządu terytorialnego Art. 179 Przygotowanie projektu uchwały budżetowej wraz z objaśnieniami, a także inicjatywa w sprawie zmian tej uchwały, należą do wyłącznej kompetencji zarządu jednostki samorządu terytorialnego.

91 Art. 180.  Zarząd jednostki samorządu terytorialnego opracowuje prognozę łącznej kwoty długu na koniec roku budżetowego i lata następne, wynikającej z planowanych i zaciągniętych zobowiązań oraz informację o stanie mienia komunalnego, zawierającą: 1)   dane dotyczące przysługujących jednostce samorządu terytorialnego praw własności; 2)   dane dotyczące: a)  innych niż własność praw majątkowych, w tym w szczególności o ograniczonych prawach rzeczowych, użytkowaniu wieczystym, wierzytelnościach, udziałach w spółkach, akcjach, b)  posiadania; 3)   dane o zmianach w stanie mienia komunalnego, w zakresie określonym w pkt 1 i 2, od dnia złożenia poprzedniej informacji; 4)   dane o dochodach uzyskanych z tytułu wykonywania prawa własności i innych praw majątkowych oraz z wykonywania posiadania; 5)   inne dane i informacje o zdarzeniach mających wpływ na stan mienia komunalnego.

92 Art. 181.  1. Projekt uchwały budżetowej wraz z objaśnieniami oraz prognozę i informację, o których mowa w art. 180, zarząd jednostki samorządu terytorialnego przedstawia: 1)   regionalnej izbie obrachunkowej - celem zaopiniowania, 2)   organowi stanowiącemu jednostki samorządu terytorialnego - do dnia 15 listopada roku poprzedzającego rok budżetowy. 2. Opinię regionalnej izby obrachunkowej o projekcie uchwały budżetowej oraz o prognozie, o której mowa w art. 180, zarząd jednostki samorządu terytorialnego jest obowiązany przedstawić, przed uchwaleniem budżetu, organowi stanowiącemu jednostki samorządu terytorialnego.

93 3. W przypadku gdy dochody i wydatki państwa określa ustawa o prowizorium budżetowym, organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, na wniosek zarządu, może podjąć uchwałę o prowizorium budżetowym jednostki samorządu terytorialnego na okres objęty ustawą o prowizorium budżetowym. Art. 182.  Uchwałę budżetową organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego uchwala przed rozpoczęciem roku budżetowego, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach - nie później niż do dnia 31 marca roku budżetowego.

94 Art. 183. 1. Do czasu uchwalenia uchwały budżetowej, jednak nie później niż do dnia 31 marca roku budżetowego, podstawą gospodarki finansowej jest projekt uchwały budżetowej przedstawiony organowi stanowiącemu jednostki samorządu terytorialnego. 2. Bez zgody zarządu jednostki samorządu terytorialnego organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego nie może wprowadzić w projekcie uchwały budżetowej jednostki samorządu terytorialnego zmian powodujących zmniejszenie dochodów lub zwiększenie wydatków i jednocześnie zwiększenie deficytu budżetu jednostki samorządu terytorialnego. 3. W przypadku nieuchwalenia uchwały budżetowej w terminie, o którym mowa w ust. 1, regionalna izba obrachunkowa w terminie do dnia 30 kwietnia roku budżetowego ustala budżet jednostki samorządu terytorialnego w zakresie zadań własnych oraz zadań zleconych. Do dnia ustalenia budżetu przez regionalną izbę obrachunkową podstawą gospodarki finansowej jest projekt uchwały, o której mowa w ust. 1.

95 Wykonywanie budżetu jednostki samorządu
Rozdział 3 Wykonywanie budżetu jednostki samorządu terytorialnego Art. 185.  1. W terminie 7 dni od dnia przekazania projektu uchwały budżetowej organowi stanowiącemu jednostki samorządu terytorialnego zarząd jednostki samorządu terytorialnego przekazuje podległym jednostkom informacje niezbędne do opracowania projektów ich planów finansowych. 2. Jednostki, o których mowa w ust. 1, opracowują projekty planów finansowych w terminie 30 dni od dnia otrzymania informacji określonej w ust. 1, nie później jednak niż do dnia 22 grudnia

96 Art. 186. 1. W terminie 21 dni od dnia uchwalenia uchwały budżetowej zarząd jednostki samorządu terytorialnego: 1)   opracowuje układ wykonawczy budżetu jednostki samorządu terytorialnego w szczegółowości określonej w art. 128 ust. 2; 2)   przekazuje podległym jednostkom informacje o ostatecznych kwotach dochodów i wydatków tych jednostek oraz wysokości dotacji i wpłat do budżetu; 3)   opracowuje plan finansowy zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych jednostce samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami, przyjmując jako podstawę dla tego planu kwotę dotacji przyznanych na ten cel w danym roku budżetowym oraz wielkość dochodów związanych z realizacją tych zadań, które podlegają przekazaniu do budżetu państwa. 2. Jednostki organizacyjne jednostki samorządu terytorialnego dostosowują projekty planów do uchwały budżetowej. 3. W planie finansowym urzędu jednostki samorządu terytorialnego ujmuje się wszystkie wydatki budżetowe nieujęte w planach finansowych innych jednostek budżetowych, w tym wydatki związane z funkcjonowaniem organu stanowiącego i zarządu jednostki samorządu terytorialnego.

97 4. W planie, o którym mowa w ust. 3, ujmuje się także:
  1)   dotacje dla zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych; 2)   pozostałe dotacje i środki przekazywane na rzecz budżetów innych jednostek samorządu terytorialnego i związków komunalnych; 3)   wpłaty na rzecz związków jednostek samorządu terytorialnego; 4)   wpłaty do budżetu państwa z przeznaczeniem na zwiększenie części subwencji ogólnej, określone w odrębnych przepisach; 5)   płatności oraz składki wpłacane na rzecz instytucji krajowych i zagranicznych. 5. Zarząd jednostki samorządu terytorialnego może opracować harmonogram realizacji budżetu jednostki samorządu terytorialnego i poinformować o nim podległe i nadzorowane jednostki. Opracowanie harmonogramu w jednostce, o której mowa w art. 49 ust. 2, jest obowiązkowe.

98 Art. 187. 1. Zarząd jednostki samorządu terytorialnego sprawuje ogólny nadzór nad realizacją, określonych uchwałą budżetową, dochodów i wydatków, przychodów i rozchodów budżetu jednostki samorządu terytorialnego. 2. Przewodniczący zarządu jednostki samorządu terytorialnego kontroluje przestrzeganie, przez podległe i nadzorowane przez siebie jednostki sektora finansów publicznych, realizacji procedur w zakresie celowości zaciągania zobowiązań finansowych i dokonywania wydatków. 3. Kontrola, o której mowa w ust. 2, obejmuje w każdym roku co najmniej 5 % wydatków podległych jednostek organizacyjnych.

99 Art. 188. 1. W toku wykonywania budżetu zarząd jednostki samorządu terytorialnego może dokonywać zmian w planie dochodów i wydatków budżetu jednostki samorządu terytorialnego, polegających na: 1)   zmianach planu dochodów i wydatków związanych ze zmianą kwot lub uzyskaniem dotacji celowych przekazywanych z budżetu państwa oraz z budżetów innych jednostek samorządu terytorialnego; 2)   przenoszeniu wydatków z rezerw budżetowych, zgodnie z planowanym przeznaczeniem wydatków; 3)   zmianach w planie dochodów jednostki samorządu terytorialnego, wynikających ze zmian kwot subwencji w wyniku podziału rezerw.

100