Konstytucyjny system źródeł prawa

Prezentacja na temat: "Konstytucyjny system źródeł prawa"— Zapis prezentacji:

1 Konstytucyjny system źródeł prawa
Ustawa Specyfika ustawy budżetowej

2 Ustawa w rozumieniu Konstytucji RP
akt normatywny - zawierający normy abstrakcyjne i generalne, akt prawa powszechnie obowiązującego, uchwalany w szczególnym trybie akt samoistny

3 Cechy szczególne ustawy
Prymat ustawy (z zastrzeżeniem art. 91 ust. 2 i 3 Konstytucji) Zasada wyłączności ustawodawczej parlamentu Specjalna procedura uchwalana ustaw Ogólność ustawy (wyjątek ustawa budżetowa) Nieograniczona treść ustawy

4 Ad. nieograniczona treść ustawy
Konstytucja nie określa treści ustawy. Ustawa może regulować wszelkie materie pod warunkiem: zachowania normatywnego charakteru jej postanowień, zgodności z Konstytucją i umowami międzynarodowymi, w tym traktatami UE określającymi zakres kompetencji wyłącznych UE, a więc wyłączonych z zakresu kompetencji ustawodawczej polskiego parlamentu.

5 Nieograniczona treść ustawy
wyjątek od zasady nieograniczonej treści ustawy – materie zastrzeżone dla regulaminu Sejmu i Senatu (art. 112, 61 ust. 4, 123 ust. 2 Konstytucji) materie zastrzeżone dla Regulaminu ZN (art. 114 ust. 2)

6 Zasada absolutnej wyłączności ustawy
Art. 42 Konstytucji Art. 217 Konstytucji

7 Jednorodność ustawy w Konstytucji RP
Nie jest to cecha uniwersalna ustawy, ale charakterystyczna dla Konstytucji RP. Konstytucja nie różnicuje mocy obowiązującej ustaw ani z punktu widzenia podmiotu uchwalającego ani ze względu na tryb ich wydawania.

8 Jednorodność ustawy w Konstytucji RP
Konstytucja nie wyróżnia: tzw. ustaw referendalnych - uchwalonych w referendum ustaw organicznych (pośrednich między konstytucją a ustawami zwykłymi)

9 Trwanie ustawy w czasie
Wyjątek tzw. ustawy epizodyczne, z góry określające czas swojego obowiązywania oraz ustawa budżetowa (zasada jednoroczności budżetu).

10 Ustawa budżetowa Cechy szczególne

11 Budżet Szczegółowy plan dochodów i wydatków oraz przychodów i rozchodów organów władzy ustawodawczej, sądowniczej i organów administracji rządowej oraz organów kontroli i ochrony prawa – z wyłączeniem samorządu terytorialnego, ponieważ Konstytucja gwarantuje mu samodzielność finansową. Budżet jest corocznym planem finansowym państwa.

12 Ustawa budżetowa Budżet państwa uchwalany jest w formie ustawy budżetowej. Uchwalanie budżetu w formie ustawy realizuje na płaszczyźnie finansowej zasadę podziału władz.

13 Specyfika ustawy budżetowej
Zdaniem TK ustawa budżetowa to ustawa formalna i szczególna.

14 Specyfika ustawy budżetowej
Treść materialną ustawy budżetowej tworzą z reguły normy planowe, skonkretyzowane czasowo i kwotowo, a nie normy o charakterze generalnym i abstrakcyjnym, Konsekwencja: ustawa budżetowa nie może zmieniać innych ustaw

15 Struktura ustawy budżetowej
Tekst ujęty w artykuły i wyznaczający pewne ramy budżetu (określenie wysokości dochodów i wydatków, deficytu budżetowego, sposób wykonania budżetu) Załącznik w formie tabel, zawierający specyfikację dochodów i wydatków na konkretne cele poszczególnych organów państwowych

16 Cechy szczególne ustawy budżetowej
Zasada jednoroczności budżetu (art ust. 1 Konstytucji). Konstytucja dopuszcza w wyjątkowych przypadkach określenie dochodów i wydatków państwa w okresie krótszym niż rok przez ustawę o prowizorium budżetowym.

17 Procedura uchwalania ustawy budżetowej
wyłączna inicjatywa ustawodawcza RM w konstytucyjnie określonym terminie skrócenie terminów dla Senatu i Prezydenta fakultatywne skrócenie kadencji Sejmu

18 Zakres kontroli TK w stosunku do ustawy budżetowej
Zakres kontroli sprawowanej przez TK w stosunku do ustawy budżetowej jest ograniczony (np. wady proceduralne uchwalenia ustawy budżetowej) Ustawa budżetowa jest aktem polityki finansowej państwa na dany rok. Treści planistyczne ustawy budżetowej mogą podlegać badaniu TK w bardzo ograniczonym zakresie.