Språkkurs for nybegynnere

Prezentacja na temat: "Språkkurs for nybegynnere"— Zapis prezentacji:

1 Språkkurs for nybegynnere
Polsk 1 Språkkurs for nybegynnere - Verb (nåtid) - Waldemar Szyngwelski

2 Personer norsk navn polsk navn personer i entall▼ osoby w liczbie pojedynczej▼ 1. jeg 1. ja 2. du 2. ty 3. han hun det 3. on ona ono personer i flertall▼ osoby w liczbie mnogiej▼ 1. vi 1. my 2. dere 2. wy 3. de 3. oni

3 Bøyningsmønstre til verb
Vi skiller mellom fire konjugasjonsgrupper (lat. coniugare, binde sammen, bøye), avhengig av hvilken endelse som er typisk for verbene i første (jeg) og andre person (du) i entall i nåtid. konjugasjon I konjugasjon II konjugasjon III konjugasjon IV

4 Konjugasjonsgrupper bøyningsmønster endelser: første person, entall
ja (jeg) endelser: andre person, entall ty (du) Konjugasjon I -ę piszę (jeg skriver) -esz piszesz (du skriver) Konjugasjon II -ę mówię/slyszę (jeg snakker/hører) -isz, -ysz mówisz/słyszysz (du snakker/hører) Konjugasjon III -am mam/czytam (jeg har/leser) -asz masz/czytasz (du har/leser) Konjugasjon IV -em wiem (jeg vet) -esz wiesz (du vet)

5 Typiske eksempler (endelser i nåtid)
infinitiv► pisać/móc/próbować (å skrive/å kunne/å prøve) mówić/słyszeć (å snakke/å høre) mieć/czytać (å ha/ å lese) wiedzieć (å vite) grammatisk person (entall/flertall)▼ ja piszę/mogę/próbuję mówię/słyszę czytam wiem ty piszesz/możesz/próbujesz mówisz/słyszysz czytasz wiesz on ona ono pisze/może/próbuje mówi/słyszy czyta wie my piszemy/możemy/próbujemy mówimy/słyszycie czytamy wiemy wy piszecie/możecie/próbujecie mówicie/słyszycie czytacie wiecie oni piszą/mogą/próbują mówią/słyszą czytają wiedzą

6 Fortsettelse: typiske eksempler (endelser i nåtid)
infinitiv► tonąć (å drukne) nazywać (å kalle) wskazywać (å peke) kłamać (å lyve) ciągnąć (å trekke) grammatisk person (entall/flertall)▼ ja tonę nazywam wskazuję kłamię ciągnę ty toniesz nazywasz wskazujesz kłamiesz ciągniesz on ona ono tonie nazywa wskazuje kłamie ciągnie my toniemy nazywamy wskazujemy kłamiemy ciągniemy wy toniecie nazywacie wskazujecie kłamiecie ciągniecie oni toną nazywają wskazują kłamią ciągną

7 Bøyning av verbet być i nåtid
infinitiv► być (å være) grammatisk person (entall/flertall)▼ ja jestem ty jesteś on ona ono jest my jesteśmy wy jesteście oni są

8 Bøyning av verbet brać i nåtid:
infinitiv► brać (å ta) grammatisk person (entall/flertall)▼ ja biorę ty bierzesz on ona ono bierze my bierzemy wy bierzecie oni biorą

9 Bøyning i nåtid av verb som i infinitiv slutter på –c
piec/tłuc/uciec (å bake/å knuse, å slå i stykker/å flykte, å rømme) grammatisk person (entall/flertall)▼ ja piekę/tłukę/uciekam ty pieczesz/tłuczesz/uciekasz on ona ono piecze/tłucze/ucieka my pieczemy/tłuczemy/uciekamy wy pieczecie/tłuczecie/uciekacie oni pieką/tłuką/uciekają

10 Refleksiv diatese: bøyning av verb i nåtid
infinitiv► nazywać się (å hete) zastanawiać się (å lure på) myć się (å vaske seg) grammatisk person (entall/flertall)▼ ja nazywam się zastanawiam się myję się ty nazywasz się zastanawiasz się myjesz się on ona ono nazywa się zastanawia się myje się my nazywamy się zastanawiamy się myjemy się wy nazywacie się zastanawiacie się myjecie się oni nazywają się zastanawiają się myją się

11 Andre eksempler infinitiv► stać (å stå) ciąć (å skjære) mleć
(å male: for eksempel korn) iść (å gå) mdleć (å besvime) grammatisk person (entall/flertall)▼ ja stoję tnę mielę idę mdleję ty stoisz tniesz mielesz idziesz mdlejesz on ona ono stoi tnie miele idzie mdleje my stoimy tniemy mielemy idziemy mdlejemy wy stoicie tniecie mielecie idziecie mdlejecie oni stoją tną mielą idą mdleją