Dominik Stefański kl: IIIc

Prezentacja na temat: "Dominik Stefański kl: IIIc"— Zapis prezentacji:

1 Dominik Stefański kl: IIIc
Rozbiory Polski Dominik Stefański kl: IIIc

2 Rozbiory Polski, trzy podziały terytorialne państwa polskiego dokonane w latach 1772, i 1795 przez sąsiednie państwa: Rosję, Austrię i Prusy. Po śmierci Augusta III (1763) w Polsce utworzyły się dwa obozy polityczne: Familia pod przewodnictwem Czartoryskich, posiadająca program reform mających przywrócić świetność Rzeczypospolitej, zakładająca, że sojusznikiem Polski w walce o reformy będzie Rosja - i tzw. "republikanie", których program opierał się na obronie "złotej wolności" i sprzeciwie wobec wszelkich zmian ustrojowych. Na czele "republikanów" stała rodzina Potockich.

3 "Republikanie" dążyli do sojuszu z Austrią i Francją, ich koncepcje zbieżne były z interesami sąsiadów Rzeczypospolitej, już od 1732 istniało bowiem porozumienie (tzw. układ Loewenwolda) między przyszłymi krajami rozbiorowymi o niedopuszczaniu do zmian ustrojowych w Polsce.

4 Początkowo Katarzyna II chciała sama uzależnić Polskę, jednakże częste niepokoje wewnętrzne, zwłaszcza trwająca cztery lata ( ) konfederacja barska, przekonały cesarzową, że nie utrzyma w ryzach podbitych Polaków. Ostatecznie 5 VIII 1772 Rosja, Prusy i Austria zawarły konwencję mającą na celu zabór znacznych części terytorium Rzeczypospolitej.

5 I Rozbiór Polski W wyniku I rozbioru Prusy uzyskały: Warmię, województwo pomorskie, malborskie i chełmińskie (bez Gdańska i Torunia) oraz tereny położone nad Notecią i Gopłem, łącznie 36 tys. km2 i 580 tys. mieszkańców. Rosja (rosyjski zabór) zajęła tereny położone na wschód od Dźwiny, Drui i Dniepru, obejmujące 92 tys. km2 i 1 mln 300 tys. ludności. Austria - południową część województwa krakowskiego i sandomierskiego, księstwa oświęcimskie i zatorskie, województwo ruskie (bez ziemi chełmskiej) oraz część województwa bełskiego, razem 83 tys. km2 i 2 mln 600 tys. ludności.

6 Na żądanie zaborców traktat rozbiorowy musiał zatwierdzić sejm Rzeczypospolitej. Nie przyniosły skutku interwencje króla Stanisława Augusta Poniatowskiego na dworach europejskich i tragiczny protest T. Rejtana. Poza traktatem sejm musiał przyjąć niekorzystne uchwały gospodarcze i handlowe. Skonfederowany sejm podjął próbę reformy państwa, powołał Radę Nieustającą i Komisję Edukacji Narodowej, uchwalił zwiększenie armii do 30 tys. żołnierzy i jej reorganizację. Ponadto przeprowadził reformę skarbową.

7 II Rozbiór Polski Bezpośrednią przyczyną II rozbioru Polski była przegrana wojna polsko-rosyjska 1792, toczona w obronie Konstytucji 3 Maja. Król ugiął się przed żądaniami Katarzyny II i w lipcu 1792 przystąpił do konfederacji targowickiej. Przywódcy patriotycznego stronnictwa reform musieli opuścić kraj. 23 I Prusy i Rosja podpisały konwencję w sprawie II rozbioru Polski, który został zatwierdzony przez zdominowany przez targowiczan sejm grodzieński (1793).

8 W wyniku II rozbioru Prusy zajęły: województwo poznańskie, kaliskie, gnieźnieńskie, sieradzkie, łęczyckie, inowrocławskie, brzesko-kujawskie, płockie, ziemię dobrzyńską, część województw rawskiego i mazowieckiego oraz Toruń i Gdańsk, razem 58 tys. km2 i ponad 1 mln mieszkańców. Zabór rosyjski objął ziemie ukraińskie i białoruskie na wschód od linii Druja-Pińsk-Zbrucz, razem 280 tys. km2 i 3 mln mieszkańców.

9 III Rozbiór Polski Klęska skierowanego przeciwko rozbiorom powstania kościuszkowskiego (1794) spowodowała ostateczną likwidację państwa polskiego. Po przewlekłych sporach 24 X 1795 państwa rozbiorowe ustaliły granice podziału pozostałych ziem polskich. W wyniku III rozbioru Rosja otrzymała resztę ziem litewskich, białoruskich i ukraińskich na wschód od Bugu i linii Niemirów-Grodno, o łącznej powierzchni 120 tys. km2 i 1,2 mln ludności. Prusy - pozostałą część Podlasia i Mazowsza z Warszawą wraz ze skrawkami Żmudzi i Małopolski o powierzchni 55 tys. km2 i 1 mln ludności. Austria - Kraków i część Małopolski pomiędzy Pilicą, Wisłą i Bugiem, część Podlasia i Mazowsza o łącznej powierzchni 47 tys. km2 i 1,2 mln ludności.

10 Wywieziony do Grodna król Stanisław August Poniatowski abdykował 25 XI Mocarstwa rozbiorowe zawarły tzw. konwencję petersburską (1797), która obejmowała postanowienia w sprawie długów państwa i króla polskiego oraz zobowiązanie, że monarchowie umawiających się stron nigdy nie będą używać w tytulaturze określenia Królestwo Polskie.