Czytanie ze zrozumieniem

Prezentacja na temat: "Czytanie ze zrozumieniem"— Zapis prezentacji:

1 Czytanie ze zrozumieniem
Par Jocelyne GIASSON Procesy integracji Ch. 4 : Procesy integracji

2 Dwa typy oznak spójności
Pozwalają tworzyć związki między zdaniami lub między frazami. Odnośniki 1 2. Dwa typy oznak spójności Łączniki Pozwalają tworzyć związki między zdaniami lub między frazami. 1.Dwa typy oznak spójności odnośniki / łączniki 2. Wnioskowanie (dedukowanie)‏ Wnioskowanie

3 Procesy integracji Funkcja: stworzyć relacje między zdaniami lub frazami. Wyrażone przez autora przesłanki: *aby ustanowić związki między zdaniami *aby zagwarantować spojność tekstu. Związki lub oznaki spojności : - czasami obecne w tekście ->sprecyzowane : odnośniki i łączniki - czasami domyślne → do wydedukowania przez czytającego, który przy pomocy tekstu i własnych informacji ma uzupełnić luki pozostawione przez autora Funkcja: stworzyć relacje między zdaniami lub frazami. / wyrażone przez przesłanki autora / *aby ustanowić związki między zdaniami *aby zagwarantować spojność tekst. Związki lub oznaki spojnośc: -czasami obecne w tekście ->sprecyzowane: odnośniki i łączniki -czasami domyślne -> do wydedukowania przez czytającego, który przy pomocy tekstu i własnych informacji ma uzupełnić luki pozostawione przez autora wnioskownie = wnioskownie

4 Procesy integracji Innymi słowy : Rozumienie przesłanek o relacjach między zdaniami i frazami, to znaczy: Dedukcja relacji niesprecyzowanych między zdaniami i frazami. Procesy integracji Innymi słowy: * Rozumienie przesłanek o relacjach między zdaniami i frazami, to znaczy odnośnikami i łącznikami * Dedukcja relacji niesprecyzowanych (domyślnych) między zdaniami i frazami. (strzałki do:) opartych na tekście, opartych na wiedzy czytającego. opartych na wiedzy czytającego. opartych na tekście Odnośnikami Łącznikami

5 Procesy integracji 1.Odnośniki. DEFINICJA
O synonimie mówimy, kiedy słowo jest używane, by nim zastąpić inne słowo. 1. Odnośniki. Definicja O synonimie mówimy, kiedy słowo (lub wyrażenie) jest używane, by nim zastąpić inne słowo. Przykład: zaimek, przysłówek, rzeczownik lub grupa nominalna, przymiotnik,..... Jan jest moim przyjacielem. On mieszka blisko mnie Przykład: zaimek, przysłówek, rzeczownik lub grupa nominalna, przymiotnik... Jan jest moim przyjacielem. On mieszka blisko mnie

6 Procesy integracji Ważne elementy w procesie odnnoszenia się:
A.poprzednik B. termin, który zastępuje poprzednika - synonim C. związek między obydwoma A B C Procesy integracji Ważne elementy w procesie odnnoszenia (odwoływania) się: A.poprzednik B. termin, który zastępuje poprzednika - synonim C. związek między obydwoma A B I_____________I C Odwoływanie się / Praca czytającego =s tworzeniu związku między A i B (czasami oczywistego związku, czasami wręcz przeciwnie!!!)‏ Odwoływanie się Praca czytającego =w tworzeniu związku między A i B (czasami oczywistego związku, czasami wręcz przeciwnie!!!)‏

7 Procesy integracji Różne typy odnośników i klasyfikacji!
według typu poprzednika i typu słowa, przez które jest on zastępowany (tabelka, str.55)‏ według kryterium bliskości znaczenia : - relacje przylegające : poprzednik i synonim, który go zastępuje, znajdują się w następujących po sobie zdaniach. - relacje oddalone : poprzednik i synonim, który go zastepuje są oddzielone minimum jednym zdaniem. Przykład. według kryterium przed-po : - relacja "przed": poprzednik pojawia się przed słowem, które zastępuje - relacja "po": poprzednik pojawia się po słowie, które zastępuje Przykład 4 Procesy integracji Różne typy odnośników i klasyfikacji! *według typu poprzednika i typu słowa, przez które jest on zastępowany (tabelka, str.55) przykład 4 *według kryterium bliskości znaczenia:: - relacje przylegające: poprzednik i synonim, który go zastępuje, znajdują się w następujących po sobie zdaniach. -relacje oddalone: poprzednik i synonim, który go zastepuje są oddzielone minimum jednym zdaniem. Przykład. *według kryterium przed-po: -relacja "przed": poprzednik pojawia się przed słowem, które zastępuje -relacja "po": poprzednik pojawia się po słowie, które zastępuje

8 Procesy integracji Stopień trudności odnośników :
-relacje znaczeniowo oddalone są trudniejsze do utworzenia niż bliższe, -relacje "po" są trudniejsze do utworzenia niż relacje "przed", -relacje, w których synonim odnosi się do zdania bardziej skomplikowanego do utworzenia niż relacje, w których synonim odnosi się do rzeczownika Procesy integracji Stopień trudności odnośników: -relacje znaczeniowo oddalone są trudniejsze do utworzenia niż bliższe, -relacje "po" są trudniejsze do utworzenia niż relacje "przed" -relacje, w których synonimodnosi się do z dania bardziej skomplikowanego do utworzenia niż relacje, w których synonim odnosi się do rzeczownika ! W porozumieniu odnośników odgrywają rolę również rodzaje tekstu i uprzednia wiedza W porozumieniu odnośników odgrywają rolę również rodzaje tekstu i uprzednia wiedza .

9 Procesy intergracji Nauczanie odnośników.
Zobacz propozycje na str + przykład "Jan i Sylwia" Zobacz również J.Giasson, Od teorii do praktyki, str Procesy intergracji Nauczanie odnośników. Zobacz propozycje na str + przykład "Jan i Sylwia" Zobacz również J.Giasson, Th a pratique, str Przykład Uwaga : uwaga na wszystkie déictiques !

10 Dwa typy oznak spójności
Pozwalają tworzyć związki między zdaniami lub między frazami. Odnośniki 1 2. Dwa typy oznak spójności Łączniki Patrz slajd 2 Wnioskowanie

11 Procesy integracji 2. Łączniki DEFINICJA
Łącznikami są słowa, które łączą dwa wydarzenia między nimi. Mogą one być również używane do połączenia dwóch wniosków lub dwóch zdań. Przykład: i, lub, też, prócz, przed, mimo, ponieważ, przed, po, ... Procesy integracji 2.Łączniki. Definicja Łącznikami są słowa, które łączą dwa wydarzenia między nimi. Mogą one być również używane do połączenia dwóch wniosków lub dwóch zdań. Przykład: i, lub, też, prócz, przed, mimo, ponieważ, przed, po,... Niektóre łatwo zrozumieć, niektóre nie! Przykład: *Julia wróciła i potem zjadła jabłko. *Jan wrócił ze szkoły po Marii. Niektóre łatwo zrozumieć, niektóre nie! Przykład : *Julia wróciła i potem zjadła jabłko. *Jan wrócił ze szkoły po Marii.

12 Procesy integracji Różne typy łączników i ich klasyfikacja!
Lista: str Połączenie: i, też,.... Rozłącznie:lub,... Wykluczenie: oprócz, poza,... Czas: przed, jak tylko,... Miejsce: przed, powyżej,... Przyczyna: ponieważ, z powodu,... Porównanie: jak, tak jak,... Kontrast: przeciwnie do,... Opozycja: mimo, pomimo, że,.. Zezwolenie: mimo, że,... Konsekwancja: w ten sposób, że, do tego stopnia, że,... Cel: aby, w celu,... Warunek: jeśli, o ile,... Sposób: jak,... Procesy integracji Różne typy łączników i ich klasyfikacja! Lista: str Połączenie: i, też,.... Rozłącznie:lub,... Wykluczenie: oprócz, poza,... Czas: przed, jak tylko,... Miejsce: przed, powyżej,... Przyczyna: ponieważ, z powodu,... Porównanie: jak, tak jak,... Kontrast: przeciwnie do,... Opozycja: mimo, pomimo, że,.. Zezwolenie: mimo, że,... Konsekwancja: w ten sposób, że, do tego stopnia, że,... Cel: aby, w celu,... Warunek: jeśli, o ile,... Sposób: jak,...

13 Procesy integracji Łączniki są sprecyzowane lub domyślne.
-trudniejsze do zrozumienia -muszą być wydedukowane przez czytającego Procesy integracji Łączniki są sprecyzowane lub domyślne. / -trudniejsze do zrozumienia -muszą być wydedukowane przez czytającego Istnieje tendencja nauczycieli do skracania zdań tekstu przeznaczonego dla młodszych uczniów. Tymczasem, "dla czytającego trudniejszym jest zrozumienie dwóch krótszych zdań bez łączników niż dłuższych zdań ze sprecyzownymi łącznikami". (str.59)‏ Istnieje tendencja nauczycieli do skracania zdań tekstu przeznaczonego dla młodszych uczniów. Tymczasem, "dla czytającego trudniejszym jest zrozumienie dwóch krótszych zdań bez łączników niż dłuższych zdań ze sprecyzownymi łącznikami". (str.59)‏

14 Procesy integracji Inne uwagi!
Dwa łączniki, które w tekście są najczęściej domyślne, to łączniki czasu i przyczyny. Łączniki są czasem zbyt odległe lub niesprecyzowane; stąd dodatkowa trudność w zrozumieniu. Procesy integracji Inne uwagi! (pierwsza strzałka) Dwa łączniki, które w tekście są najczęściej domyślne, to łączniki czasu i przyczyny. (druga strzałka) Łączniki są czasem zbyt odległe lub niesprecyzowane; stąd dodatkowa trudność w zrozumieniu (pod dwoma strzałkami) Należy więc zwracać szczególną uwagę na łączniki, zwłaszcza na łączniki przyczyny. Nauczanie łączników, str. 60 Należy więc zwracać szczególną uwagę na łączniki, zwłaszcza na łączniki przyczyny. Nauczanie łączników, str. 60

15 Dwa typy oznak spójności
Pozwalają tworzyć związki między zdaniami lub między frazami. Odnośniki 1 2. Dwa typy oznak spójności Łączniki Patrz slajd 2 Wnioskowanie

16 Procesy integracji 3. Wnioskowanie. DEFINICJA
Wnioskowanie zachodzi wtedy, kiedy czytający wychodzi poza zrozumienie dosłowne, czyli kiedy wychodzi poza to, co znajduje sie na powierzchni tekstu. Odpowiedź jest dosłowna, jeśli jest ona znaczeniowo ekwiwalentna lub synonimiczna względem częsci tekstu (to widać w gramatyce, składni, synonimach). Przykłady Procesy integracji 3.Wnioskowanie (dedukowanie)‏ Definicja Wnioskowanie zachodzi wtedy, kiedy czytający wychodzi poza zrozumienie dosłowne, czyli kiedy wychodzi poza to, co znajduje sie na powierzchni tekstu. Odpowiedź jest dosłowna, jeśli jest ona znaczeniowo ekwiwalentna lub synonimiczna względem częsci tekstu (to widać w gramatyce, składni, synonimach). Przykłady: Indianie kierowali się w stronę zachodzącego słońca. / Indianie podróżowali w stronę zachodząceog słońca. To jest zrozumienie dosłowne Indianie podróżowali na zachód. To jest zrozumienie dedukcyjne Indianie kierowali się w stronę zachodzącego słońca. Indianie podróżowali w stronę zachodząceog słońca. To jest zrozumienie dosłowne Indianie kierowali się w stronę zachodzącego słońca. Indianie podróżowali na zachód. To jest zrozumienie dedukcyjne

17 Procesy integracji TEKST Klasyfikacja: Wnioskowanie oparte na tekście
= wnioskowanie logiczne Wnioskowanie oparte na wiedzy czytającego Wnioskowanie pragmatyczne Wnioskowanie kreatywne Procesy integracji Klasyfikacja: TEKST Wnioskowanie oparte na tekście = wnioskowanie logiczne Wnioskowanie oparte na wiedzy czytającego / / wnioskowanie wnioskowanie kreatywne pragmatyczne Wnioskowanie logiczne jest wspólne dla prawie wszystkich ludzi, wnioskowanie pragmatyczne i kreatywne jest już o wiele bardziej indywidualne. Od lewej do prawej, do momentu gdzie czytający używa własne formy poznania ? Wnioskowanie logiczne jest wspólne dla prawie wszystkich ludzi, wnioskowanie pragmatyczne i kreatywne jest już o wiele bardziej indywidualne.

18 Procesy integracji Nauczanie wnioskowania. Przykłady
*Nauczyciele zadają w klasie pięć razy więcej pytań do odpowiedzi dosłownych, niż tych opartych na wnioskowaniu. *Zdolność do wnioskowania zaczyna się bardzo wcześnie *Klasyfikacja wnioskowania opartego na wiedzy czytającego: miejsce, podmiot, czas, akcja, narzędzie, kategoria, obiekt, przyczyna-skutek, problem-rozwiązanie, uczucie-postawa. (str )‏ *Jak postepować? Przykłady str Procesy integracji Nauczanie wnioskowania. Przykłady: *Nauczyciele zadają w klasie pięć razy więcej pytań do odpowiedzi dosłownych, niż tych opartych na wnioskowaniu. *Zdolność do wnioskowania zaczyna się bardzo wcześnie *Klasyfikacja wnioskowania opartego na wiedzy czytającego: miejsce, podmiot, czas, akcja, narzędzie, kategoria, obiekt, przyczyna-skutek, problem- rozwiązanie, uczucie-postawa. (str )‏ *Jak postepować? Przykłady str