Naprawa systemu ochrony zdrowia

Prezentacja na temat: "Naprawa systemu ochrony zdrowia"— Zapis prezentacji:

1 Naprawa systemu ochrony zdrowia
Założenia opr. na podstawie materiałów Ministerstwa Zdrowia

2 System ochrony zdrowia został stworzony dla pacjenta
System ochrony zdrowia został stworzony dla pacjenta. Dobro pacjenta powinno być wyznacznikiem wszystkich celów stawianych przed systemem ochrony zdrowia. W oparciu o to przesłanie zostały przygotowane wszystkie propozycje zmian w systemie ochrony zdrowia przedstawione w niniejszym materiale. Przykłady wad i uchybień występujących obecnie w systemie ochrony zdrowia Proponowane kierunki działań Kluczowe ustawy Harmonogram prac nad naprawą systemu ochrony zdrowia

3 Przykłady wad i uchybień występujących obecnie w systemie ochrony zdrowia
Pacjent niedopuszczalnie długi okres oczekiwania na świadczenia opieki zdrowotnej w zakresie ambulatoryjnej specjalistyki, jak również na planowane zabiegi w lecznictwie szpitalnym; niedostateczne zabezpieczenie potrzeb zdrowotnych niektórych grup chorych (np. hemofilia – czynniki krzepnięcia, rzadkie choroby w newralgicznych obszarach takich jak pediatria, onkologia); brak troski systemu o świadomość pacjenta brak znajomości prawi i obowiązków pacjenta, faktyczna trudność w egzekwowaniu praw pacjenta niewystarczająca promocja zdrowia i edukacja prozdrowotna

4 system doskonalenia kadr medycznych oderwany od potrzeb systemu
Przykłady wad i uchybień występujących obecnie w systemie ochrony zdrowia Kadry niedostosowanie liczby specjalistów w wielu dziedzinach medycyny do potrzeb zdrowotnych obywateli niedostosowanie liczby pielęgniarek i położnych do potrzeb w zakresie opieki pielęgniarskiej w systemie ochrony zdrowia; wieloletni brak strategii w zakresie wynagradzania personelu medycznego oraz powiązania wynagrodzeń z procesem podnoszenia kwalifikacji; system doskonalenia kadr medycznych oderwany od potrzeb systemu

5 Przykłady wad i uchybień występujących obecnie w systemie ochrony zdrowia
Finanse i zarządzanie monopolistyczna pozycja NFZ przerzucanie odpowiedzialności i kosztów na publiczne zakłady opieki zdrowotnej z tytułu diagnostyki i ewentualnych powikłań brak instrumentów do rozpoznania realnych potrzeb zdrowotnych społeczeństwa brak systemu informatycznego umożliwiającego pełną identyfikację i kontrolę faktycznie wykonywanych świadczeń zdrowotnych; nieracjonalne wydatkowanie środków publicznych – zbyt niskie finansowanie profilaktyki i diagnostyki (pacjent trafia do lekarza specjalisty zbyt późno, co znacznie podraża koszt leczenia); niedostosowanie struktury szpitali do potrzeb zdrowotnych obywateli (łóżka „ostre” i „przewlekłe”); niewłaściwa polityka lekowa, brak jasnych kryteriów tworzenia list leków refundowanych; znaczne opóźnienia w procesie uzupełniania dokumentacji produktów leczniczych, zgodnie z wymogami UE, co może skutkować od 1 stycznia 2009 r. wycofaniem z obrotu znaczącej liczby produktów leczniczych; zbyt skomplikowana sprawozdawczość – nieodzwierciedlająca rzeczywistości placówek ochrony zdrowia nierówny dostęp publicznych i niepublicznych zoz do środków publicznych nieprzystosowane do realiów funkcjonowania placówek szczegółowe warunki kontraktowania wymuszające ich nieracjonalne zachowania brak pełnego dostosowania prawa polskiego w dziedzinie ochrony zdrowia do prawa Unii Europejskiej; brak regulacji ustawowych wykonywania wielu zawodów medycznych; brak spójności i występowanie sprzeczności w prawie medycznym występowanie w systemie prawa regulującego ochronę zdrowia szeregu przepisów nieadekwatnych do obowiązującego stanu prawnego, na przykład: art. 62 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej dotyczący szczególnych zasad rachunku kosztów w publicznych zakładach opieki zdrowotnej - w obecnym stanie prawnym upoważnienie jest niekonstytucyjne z uwagi na brak wytycznych; art. 18c ust. 6 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej dotyczący zasad działania Rady Akredytacyjnej – nie może funkcjonować zinstytucjonalizowany system akredytacji w ochronie zdrowia ponieważ w obecnym stanie prawnym upoważnienie jest niekonstytucyjne;

6 Proponowane kierunki działań
Działania Rządu skoncentrowane będą na wprowadzeniu długofalowych planowych rozwiązań systemowych mających na celu stabilizację oraz poprawę sytuacji w systemie ochrony zdrowia poprzez: wyeliminowanie sprzeczności i niespójności w aktach prawnych regulujących ochronę zdrowia – zasadnicze zmiany do końca 2008 r. stworzenie zasad ustrojowych zakładów opieki zdrowotnej (możliwość przekształcania zoz w spółki handlowe – projekt ustawy wniesiony do laski marszałkowskiej). Ustawy związane z projektem (o akredytacji, o konsultantach, o szczególnych uprawnieniach pracowników) – zostaną wniesione do laski marszałkowskiej do połowy lutego 2008 r. wprowadzenie koszyka świadczeń zdrowotnych oraz dodatkowych dobrowolnych ubezpieczeń zdrowotnych (wraz z utworzeniem Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych) – projekt ustawy wniesiony do laski marszałkowskiej) nowelizacja ustawy o państwowym ratownictwie medycznym – projekt w trakcie opracowania, planowany czas złożenia do laski marszałkowskiej w trzecim kwartale 2008 roku podział NFZ na kilka funduszy regionalnych – projekt zostanie opracowany do czwartego kwartale 2008 roku, planowana data wejścia w życie ustawy – 1 stycznia 2010 r. otwarcie rynku ubezpieczeń zdrowotnych dla ubezpieczycieli niepublicznych – 1 stycznia 2012 r. Prawa pacjenta projekt ustawy o ochronie indywidualnych i zbiorowych praw pacjenta oraz o Rzeczniku Praw Pacjenta wniesiony do laski marszałkowskiej).

7 Proponowane kierunki działań
Ponadto w trybie prac legislacyjnych rządu, zgodnie z zatwierdzonym planem pracy Rady Ministrów do czerwca 2008 r zostaną skierowane do laski marszałkowskiej projekty 10 ustaw. Rozporządzenia porządkujące podstawy ekonomiczne zakładów opieki zdrowotnej, m.in.: nowelizacja rozporządzenia ministra zdrowia i opieki społecznej w sprawie szczególnych zasad rachunku kosztów w publicznych zakładach opieki zdrowotnej nowelizacja rozporządzenia ministra finansów w sprawie amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, a także aktualizacji wyceny środków trwałych

8 Prawa Pacjenta, Rzecznik Praw Pacjenta Projekt ustawy o ochronie indywidualnych i zbiorowych praw pacjenta oraz o Rzeczniku Praw Pacjenta Ustawa określa prawa i obowiązki pacjenta w związku z udzielanymi świadczeniami zdrowotnymi, zasady udostępniania pacjentowi dokumentacji medycznej, obowiązki podmiotów udzielających świadczeń zdrowotnych związane z prawami pacjenta, zasady funkcjonowania Rzecznika Praw Pacjenta i tryb postępowania w sprawach praktyk naruszających zbiorowe prawa pacjentów. Prawami pacjenta są w szczególności: prawo do świadczeń zdrowotnych odpowiadających wymaganiom aktualnej wiedzy medycznej, prawo do zgłoszenia sprzeciwu od orzeczenia lekarza, prawo do udzielenia mu świadczeń zdrowotnych w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego w rozumieniu przepisów o Państwowym Ratownictwie Medycznym, prawo do intymności i poszanowania godności osobistej, prawo do informacji o swoim stanie zdrowia, prawo do informacji o rodzaju i zakresie świadczeń zdrowotnych udzielanych przez podmioty udzielające świadczeń zdrowotnych, prawo do zachowania przez osoby wykonujące zawód medyczny, w tym udzielające mu świadczeń zdrowotnych, w tajemnicy informacji związanych z pacjentem (w tym dotyczących jego stanu zdrowia), prawo do wyrażenia zgody na udzielenie określonych świadczeń zdrowotnych lub odmowy takiej zgody, prawo do pisemnej zgody na wykonanie zabiegu operacyjnego lub innej procedury medycznej w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych stwarzających podwyższone ryzyko dla pacjenta, prawo do dostępu do dokumentacji medycznej,

9 Prawa Pacjenta, Rzecznik Praw Pacjenta Projekt ustawy o ochronie indywidualnych i zbiorowych praw pacjenta oraz o Rzeczniku Praw Pacjenta Sprzeciw od orzeczenia lekarskiego W projekcie proponuje się nowe rozwiązania uprawniające pacjenta lub jego przedstawiciela ustawowego do wniesienia sprzeciwu, w przypadku gdy nie zgadzają się z rozpoznaniem dokonanym przez lekarza orzekającego o stanie zdrowia pacjenta, jeżeli to orzeczenia ma wpływ na jego prawa lub obowiązki wynikające z przepisów prawa. Sprzeciw wnosi się do Komisji Lekarskiej działającej przy okręgowej radzie lekarskiej. Od rozstrzygnięcia Komisji Lekarskiej nie przysługuje odwołanie. Do postępowania przed Komisją Lekarską nie stosuje się przepisów kodeksu postępowania administracyjnego. Rzecznik Praw Pacjenta Proponuje się także wprowadzenie instytucji Rzecznika Praw Pacjenta stojącego na straży praw pacjenta określonych w ustawie i innych przepisach prawa. Rzecznika powołuje Sejm za zgodą Senatu, na 5–letnią kadencję. Rzecznik będzie w swojej działalności niezależny od innych organów państwowych i odpowiadać będzie jedynie przed Sejmem. W sprawach karnych i w sprawach o wykroczenia Rzecznik będzie mógł występować przed sądami powszechnymi jako oskarżyciel posiłkowy. W sprawach cywilnych (np. sprawy odszkodowawcze) Rzecznik będzie mógł spowodować wszczęcie postępowania lub brać udział w toczącym się postępowaniu. Rzecznik będzie mógł występować także przed sądami odpowiedzialności zawodowej zawodów medycznych jako strona. Ponadto Rzecznik ma być organem w postępowaniu w sprawach praktyk naruszających zbiorowe prawa pacjentów. Przez praktykę naruszającą zbiorowe prawa pacjentów rozumie się bezprawne, bezpośrednie lub pośrednie zorganizowane działania lub zaniechania podmiotów udzielających świadczeń zdrowotnych mające na celu pozbawienie pacjentów praw określonych w przepisach ustawy oraz innych ustaw, lub ograniczenie tych praw, w szczególności podejmowane celem osiągnięcia korzyści majątkowej. Stroną postępowania o naruszenie zbiorowych praw pacjentów będzie każdy, kto wnosi o wydanie decyzji w sprawie praktyki naruszającej zbiorowe prawa pacjentów, lub wobec kogo zostało wszczęte postępowanie o stosowanie takiej praktyki.

10 Koszyk świadczeń medycznych Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.  Projekt wprowadza mechanizmy podejmowania decyzji dotyczących finansowania świadczeń opieki zdrowotnej ze środków publicznych (świadczenia gwarantowane) oraz określa zasady i tryb kwalifikowania świadczeń opieki zdrowotnej jako świadczeń częściowo gwarantowanych i niegwarantowanych. Na mocy tej nowelizacji Minister Zdrowia będzie mógł określić w drodze rozporządzenia wykaz świadczeń niegwarantowanych czyli tych, które nie będą finansowane ze środków publicznych, oraz określić wykaz świadczeń częściowo gwarantowanych, czyli tych, za które będą w części opłacane ze środków publicznych. Ustawa określa tryb podejmowania decyzji oraz procedury w zakresie kwalifikacji świadczeń opieki zdrowotnej jako świadczeń częściowo gwarantowanych albo niegwarantowanych. Określenie trybu i procedur jest niezbędne dla transparentności procesu podejmowania decyzji w tym zakresie. Projekt określa także zasady funkcjonowania, organizację i zadania Agencji Oceny Technologii Medycznych, do zadań której będzie należeć rozpatrywanie wniosków o zakwalifikowanie konkretnego świadczenia jako częściowo gwarantowanego albo niegwarantowanego. Wynikiem prac Agencji będzie raport, który posłuży Radzie Konsultacyjnej do opracowania rekomendacji dla Ministra Zdrowia w zakresie ustalenia wykazów ww. świadczeń.

11 Dodatkowe dobrowolne ubezpieczenia zdrowotne Projekt ustawy o dobrowolnych dodatkowych ubezpieczeniach zdrowotnych Ustawa o dobrowolnych dodatkowych ubezpieczeniach zdrowotnych, ma stworzyć warunki dla rozwoju ubezpieczeń dobrowolnych obejmujących w szczególności usługi, które są ujęte w koszyku świadczeń niegwarantowanych. Wdrożenie i funkcjonowanie ustawy jest uzależnione od opracowania koszyka świadczeń niegwarantowanych i częściowo gwarantowanych. Ustawa tworzy ramy prawne dla: funkcjonowania rynku dobrowolnych dodatkowych ubezpieczeń zdrowotnych, zrównania sytuacji prawnej publicznych i prywatnych zakładów opieki zdrowotnej w zakresie udzielania odpłatnych świadczeń opieki zdrowotnej oraz instytucjonalnych gwarancji nadzoru i regulacji nad ubezpieczeniami zdrowotnymi oraz działalnością instytucji ubezpieczeniowych – poprzez powierzenie go jednej instytucji – Urzędowi Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych. Do zadań UNUZ należeć będzie nadzór nad Narodowym Funduszem Zdrowia (po demonopolizacji NFZ – nad wszystkimi instytucjami ubezpieczenia obowiązkowego), a tym samym ubezpieczeniami obowiązkowymi i nad zakładami ubezpieczeń realizującymi dobrowolne dodatkowe ubezpieczenia zdrowotne.      Zgodnie z założeniami projektu zakłady ubezpieczeń w ramach ubezpieczenia zdrowotnego będą mogły oferować świadczenia zdrowotne  zakwalifikowane jako: gwarantowane świadczenia opieki zdrowotnej; częściowo gwarantowane świadczenia opieki zdrowotnej; niegwarantowane świadczenia opieki zdrowotnej.

12 Dodatkowe dobrowolne ubezpieczenia zdrowotne Projekt ustawy o dobrowolnych dodatkowych ubezpieczeniach zdrowotnych Ustawa przewiduje w ramach ubezpieczeń dobrowolnych: suplementarne ubezpieczenie zdrowotne – dobrowolne dodatkowe ubezpieczenie zdrowotne, w ramach którego zakład ubezpieczeń zapewnia ubezpieczonemu dostęp do gwarantowanych świadczeń opieki zdrowotnej, z których korzystania ubezpieczony zrzekł się na zasadach określonych w ustawie; komplementarne ubezpieczenie zdrowotne - dobrowolne dodatkowe ubezpieczenie zdrowotne, w ramach którego zakład ubezpieczeń zapewnia ubezpieczonemu dostęp do niegwarantowanych świadczeń opieki zdrowotnej lub sfinansowanie części kosztów świadczeń częściowo gwarantowanych, na zasadach określonych w ustawie.   Ustawa przewiduje jednocześnie możliwość zawierania przez ubezpieczonych (świadczeniobiorców) umów cywilnoprawnych ze świadczeniodawcami, których przedmiotem może być również udzielanie świadczeń zdrowotnych zakwalifikowanych jako gwarantowane.   Ustawa przewiduje jednocześnie zmianę ustawy o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych w sposób umożliwiający pracodawcom finansowanie ze środków Funduszu również polis ubezpieczeniowych w zakresie dobrowolnych dodatkowych ubezpieczeń zdrowotnych.

13 Zakłady opieki zdrowotnej Projekt ustawy o zakładach opieki zdrowotnej
W celu uporządkowania obszaru funkcjonowania zakładów opieki zdrowotnej i dostosowania regulacji prawnych do aktualnej rzeczywistości konieczne jest przygotowanie pakietu ustaw, które zastąpią obecną ustawę (która nie spełnia wymogów nowoczesnej polityki zdrowotnej, oraz która w skutek wielokrotnych nowelizacji jest niespójna). Wśród kluczowych zagadnień związanych z tym pakietem ustaw jest przejęcie przez samorząd województwa wszystkich szpitali, dla których samorząd jest organem założycielskim. Publiczne zakłady opieki zdrowotnej będą działać jako samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, spółki handlowe albo jednostki budżetowe. Tworzenie spółek handlowych będzie zalecane jako naturalne dla rynku, ale nie będzie konieczne.

14 Projekt ustawy o zakładach opieki zdrowotnej Najważniejsze z proponowanych zmian
Przewiduje się, że pracownicy dotychczasowego spzoz będą mogli nabyć nieodpłatnie 15% udziałów albo akcji spółki. Ustawa o zakładach opieki zdrowotnej precyzyjnie określi procedurę przekształcenia samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej w spółkę handlową. W publicznym zakładzie opieki zdrowotnej prowadzonym w formie spółki handlowej większość kapitału zakładowego należeć będzie do podmiotu, który utworzył zakład (75% w przypadku szpitali klinicznych i 51% w przypadku pozostałych zakładów opieki zdrowotnej). Czynności prawne, w wyniku których udział w kapitale zakładowym spółki handlowej miałby ulec obniżeniu poniżej progu minimalnego są z mocy prawa nieważne. Wprowadzenie mechanizmów zapewniających odpowiedzialność jednostki samorządu terytorialnego pełniącego funkcję podmiotu tworzącego za kondycję ekonomiczną samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej oraz określenie szczegółowego trybu postępowania w przypadku, gdy ujemny wynik finansowy nie może być pokryty przez zakład opieki zdrowotnej we własnym zakresie.

15 Projekt ustawy o zakładach opieki zdrowotnej Najważniejsze z proponowanych zmian
Wprowadzenie regulacji prawa upadłościowego i naprawczego w stosunku do samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej. Możliwość powierzenia zarządzania publicznym zakładem opieki zdrowotnej osobie fizycznej lub prawnej. Możliwe będzie także ustanowienie wspólnego zarządcy dla więcej niż jednego zakładu opieki zdrowotnej, także wtedy, gdy zostały one utworzone przez różne podmioty; Sprecyzowanie zasad gospodarki finansowej publicznych zakładów opieki zdrowotnej, w szczególności źródła pozyskiwania środków finansowych, a także celów, na jakie samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej będzie mógł uzyskać dotację budżetową. Określenie wymagań, jakie spełniać powinien kierownik samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej oraz okoliczności, w jakich kierownik może zostać odwołany. Wśród tych okoliczności znajdzie się kwestia jego osobistej odpowiedzialności za sytuację finansową zakładu.

16 Projekt ustawy o zakładach opieki zdrowotnej Najważniejsze z proponowanych zmian
Rezygnacja z powoływania w publicznym zakładzie opieki zdrowotnej rady społecznej, jako organu doradczego kierownika oraz inicjującego i opiniodawczego podmiotu, który zakład utworzył. Projekt wprowadza możliwość dwóch systemów zarządzania stroną medyczną zakładu: ordynatorski i konsultancki. Minister Zdrowia, wojewodowie i podmioty tworzące zakłady opieki zdrowotnej będą sprawować nadzór nad tymi zakładami – w zakresie określonym w nowej ustawie o zakładach opieki zdrowotnej i przy pomocy narzędzi określonych w tej ustawie, m.in. także poprzez nakładanie kar administracyjnych.

17 Projekt ustawy o zakładach opieki zdrowotnej Najważniejsze z proponowanych zmian
Publiczny zakład opieki zdrowotnej prowadzony w formie spółki handlowej nie może zaciągać zobowiązań odpowiadających ponad połowie wartości jej aktywów, przy czym roczny koszt obsługi tych zobowiązań nie może być wyższy niż 15% przychodów planowanych na dany rok obrotowy. Zbycie lub obciążenie praw do nieruchomości, zaciągnięcie zobowiązania o wartości przewyższającej równowartość zł lub wysokość kapitału zakładowego wymaga zgody odpowiedniego organu. Nie wyłącza to obowiązku uzyskania przez spółki odrębnej zgody ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa na dokonanie określonych czynności rozporządzających z ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o zasadach wykonywania uprawnień przysługujących Skarbowi Państwa. Nieruchomości użytkowane nieodpłatnie przez zakłady opieki zdrowotnej przekształcone w spółki handlowe powinny pozostać własnością samorządów i nie wchodzić do masy upadłościowej szpitala. Spółka nie musi być właścicielem budynków - może je np. dzierżawić od gminy. Wówczas w przypadku upadłości spółki właścicielem budynków pozostanie gmina.