GMO a polskie rolnictwo ???

Prezentacja na temat: "GMO a polskie rolnictwo ???"— Zapis prezentacji:

1 GMO a polskie rolnictwo ???
Tomasz Twardowski Instytut Chemii Bioorganicznej PAN i Instytut Biochemii Technicznej, Politechnika Łódzka

2 European BioPerspectives
Cologne, German 30 May – 1 June 2007

3 DZIAŁY GOSPODARKI GMO TRZY KOLORY
agrobiotech = zielona biotech przemysł = biała biotech zdrowie = czerwona biotech fioletowa = legislacja (IPR)‏ A zatem: Kontrybucja biotechnologii do całej BIOgospodarki

4 Szanse i zagrożenia Społeczne; Ekonomiczne [KBBE]; Środowiskowe;
Naukowe i techniczne; Filozoficzne.

5 Polska a legislacja międzynarodowa:
Biosafety Protocol; WTO; FAO; OECD; EPO, WIPO; EUROPEAN UNION.

6 Polska legislacja a GMO

7 Ramowe Stanowisko Rządu RP w sprawie GMO [7.03.2006r. ] [18.11.2008r.]
I. Zamknięte TAK II. Uwolnienie doświadczalne NIE III. Produkty GM inne niż żywność i pasze NIE IV. GM żywność TAK, ale V. Pasze NIE VI. Uprawa GM roślin NIE

8 weszła w życie z dniem 26 października 2001 r.
Podstawowym aktem prawnym normującym sprawy organizmów genetycznie zmodyfikowanych w Polsce jest: ustawa z dnia 22 czerwca 2001 r. o organizmach genetycznie zmodyfikowanych (Dz. U. Nr 76, poz. 811 z późn. zm.), weszła w życie z dniem 26 października 2001 r.

9 Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia
(Dz U Nr 63, poz. 634 ze zm) Ustawa z dnia 23 sierpnia 2001r. o środkach żywienia zwierząt (Dz.U. Nr 123, poz ze zm.)‏

10 2006 r./2008 r. Ustawa „o paszach”; ALE: r. Prezydent L. Kaczyński podpisał nowelizację: możemy stosować GM pasze do r. Ustawa „o nasiennictwie”; ALE … nowy projekt „Prawo o GMO” przedstawione do konsultacji społecznej

11 „cała władza w ręce samorządu”
Nowa legislacja Projekt ustawy [z r.] „Prawo o GMO” przyjęty przez Urząd Rady Ministrów r. – odrzucony Marzec 2008 „cała władza w ręce samorządu” Ten projekt przedstawiony do konsultacji społecznej

12 Decyzja Komisji UE z 12.10.2007 r., opublikowana 19.1.2008 r.
(…) jeżeli kraj członkowski wprowadza uregulowania odmienne od stanu prawnego Wspólnoty to takie uregulowania muszą być uzasadnione nowymi danymi naukowymi wykazującymi zagrożenie (…)‏ (…) Rząd RP nie przedstawil żadnych danych (…)‏ (…) Polska legislacja nie może być przyjęta (…)

13 Decyzja Komisji UE z 24.03.2009 r., opublikowana .2009 r. (…) (…)‏
(…) (…)‏ (…) (…)

14 Czemu służy biotechnologia w rolnictwie
ŻYWNOŚĆ; 3% produkcji UE; brak samowystarczalności PASZE; import ok. 2 mln ton soi GM i kukurydzy GM BIOMATERIAŁY; bawełna, biosteel, biodegradowalne „bioplastiki” BIOENERGETYKA; bioetanol, diodiesel, biomasa, H2, algi INNE.

15 Cele i zadania inżynierii genetycznej:
identyfikacja właściwości jako genu; transfer i/lub modyfikacja genu regeneracja zmodyfikowanego organizmu KOMERCJALIZACJA [legislacja, biobezpieczeństwo, odbiór społeczny]

16 Rośliny GM Odporność na herbicydy [glifosat, glifosynat];
odporność na szkodniki [Bt] Odporność na wirusy markery antybiotykowe cechy technologiczne

17 areał w r. Areał roślin transgenicznych uprawianych komercyjnie 124 mln ha. (z 1,5 mld ha na świecie). 25 państw; 13,5 mln rolników. W Polsce: 3000(?) ha w 2008r.

18 GM rośliny w UE w latach 1995-2002
81 projektów badawczych z udziałem GMO w zakresie biobezpieczeństwa. Na podstawie tego kompleksowego doświadczenia Komisja mogła oświadczyć, że prace z GMO nie tylko nie są zagrożeniem, ale w realnych warunkach są wręcz bezpieczniejsze niż standardowe rośliny Firoz AMIJEE, Pioneer Overseas Corporation and European Network of GMO Laboratories, United Kingdom, Brussels,

19 fundamental data concerning DNA and peptides in GM food and feed
All DNAs and peptides [including rDNA and peptides as the products of expression of rDNA] are composed of the same 4 nucleotides and 20 amino acids, respectively; Recombinant DNA technologies neither change the chemical properties of DNA either peptides; DNA and rDNA are hydrolysed according to the same kinetics; DNA [either rDNA] are not toxic [at standard consumption]; DNA [either rDNA] neither is allergenic nor immunogenic according to available data; DNA [either rDNA] is not incorporated into genom of vegetrabes during the consumption; Consumption of GM food or feed does not change the total amount of consumed DNA or proteins.

20 Polskie doświadczenia z GMO w rolnictwie
Produkty GM [składniki żywności i pasze] są na rynku i wszyscy konsumujemy. Rośliny GM w Polsce: 340 ha/2007; ha/ Liczne prace doświadczalne Całkowity [prawie] brak krajowych patentów.

21 Ogórki [prof. S. Malepszy]; pszenżyto [prof. J. Zimny]; len [prof. S
Ogórki [prof. S. Malepszy]; pszenżyto [prof.. J. Zimny]; len [prof. S. Szopa]; ziemniaki [prof.. E. Zimnoch-Guzowska]; sałata, łubin [prof. A. Legocki]; pomidory [prof. K. Niemirowicz-Szczytt]

22 Polskie uregulowania w zakresie praw własności intelektualnej
ustawa „Prawo własności przemysłowej” (z 30 czerwca 2000 r. ; Dz. U. z r. Nr 119, poz. 1117, z późniejszymi zmianami).

23 Patentowanie LMO: mikroorganizmów, roślin i zwierząt? TAK
Zdolność patentową posiadają: Sposoby wytwarzania mikroorganizmów, roślin i zwierząt. Mikroorganizmy. Rośliny (z wyłączeniem nowych odmian). Zwierzęta (z wyłączeniem nowych ras).

24 REJESTRACJA ODMIANY plant breeder’s rights
1. wyróżniająca (distinctive) 2. jednorodna (uniform) 3. stabilna (stable) [lub potocznie: OWT – odrębna, wyróżniająca się, trwała] PATENT industrial patent now (new)‏ nieoczywiste (inventive)‏ zastosowanie przemysłowe (commercial)‏ ZASADNICZE RÓŻNICE: produkcja dystrybucja dalsze korzystanie

25 CODZIENNE PRODUKTY INŻYNIERII GENETYCZNEJ
Kukurydza Bt; sojaRoundUpReady; gensulina i inne leki; terapie genowe; zawartość GMO w żywności i paszach; metody detekcji; zasadność wydawania zgody na prace z GMO; konsumpcja GMO i skutki; rDNA w układzie trawiennym; IP- NO GM oraz znakowanie GMO.

26 Lista zakupów:

27 Dziękuję i zapraszam do dyskusji