MODEL RACJONALNY DECYDOWANIA

Prezentacja na temat: "MODEL RACJONALNY DECYDOWANIA"— Zapis prezentacji:

1 MODEL RACJONALNY DECYDOWANIA
Teoria gier. Cz. 1. Dr hab. Jacek Ziółkowski

2 Geneza teorii gier Gry wojenne – modele symulacyjne pola walki
Matematyczna teoria gier od XVII w. B. Pascal John von Neumann, Oskar Morgenstern, Theory of games and economic behavior Nagrody Nobla z dziedziny teorii gier: 1975 L. Kantorowicz, T. C. Koopmans 1972: K.J. Arrow 1983: G. Debreu 1994: J. Nash, J. Harsanyi, R. Selten 2005: R. Aumann, T. Schelling 2007: L. Hurwicz, E. Maskin, R. Myerson

3 Zastosowanie teorii gier
jako metoda badawcza, jako teoria skutecznego działania jako teoria skutecznego rozwiązywania konfliktów. Jako metoda analityczno-prognostyczna

4 Założenia teorii gier „teoria gier pozwala zrozumieć co to znaczy działać inteligentnie i opierać własną politykę na inteligentnym przewidywaniu reakcji innych inteligentnych ludzi na naszą politykę".- J. Harsanyi Teoria gier, jako teoria takich właśnie sytuacji, sformułować ma zalecenia racjonalnego i skutecznego działania, przy założeniu, że drugi uczestnik jest również racjonalny.

5 Teoria gier pojęcia Uczestnicy Interesy Sprzeczność interesów
Strategie Wyniki Działania Zasady Racjonalność

6 Podstawowe strategie strategia pokojowa (P). – „miękka”:
Geneza strategii pokojowej Efekty Strategia pokojowa a warunki polityki strategia wojenna (W). – „twarda”: Geneza Polityka jako stan wojny

7 MOŻLIWOŚCI TEORII GIER W WYJAŚNIANIU DECYZJI POLITYCZNYCH
Uczestnicy Interesy Sprzeczność interesów Strategie Wyniki Działania Zasady Racjonalność

8 Zachowania racjonalne i nieracjonalne
Ograniczenia racjonalności Zachowania nieracjonalne Zachowania emocjonalne Casus zachowań aracjonalnych Typy racjonalności: Kooperatywna (P) Indywidualna (P i W) Rywalizacyjna (W)

9 Gry polityczne W grach politycznych najważniejszym problemem pozostają sytuacje, w których: informacja jest niepełna, uczestnicy nie wiedzą kto jeszcze gra, jakie mają interesy i hierarchię preferencji mają inni gracze, jakie będą wyniki starcia różnych strategii jaką skłonność do ryzyka wykazują pozostali gracze.

10 Postacie zapisu gry: normalna

11 Zakład o Boga Pascala

12 Drzewo topologiczne

13 Postać rozwinięta gry

14 Wypłaty w grach Zasada maksymalizacji użyteczności:
Użyteczność indywidualistyczna a kolektywna Użyteczność rywalizacyjna Teoria gier a gry polityczne vide: teatralizacja Rodzaje wypłat: Horyzont czasowy Wymiar wypłat: Materialne Militarne Potęgocentryczne Prestiżowe inne

15 Politologiczne zarzuty wobec teorii gier
Nie bada genezy sprzeczności interesów Nie jest teorią naukową Nie ma zastosowania gdy: Nie wiadomo ilu jest graczy Nie wiadomo jako są zasady Nie wiadomo jakie interesy mają gracze Nie wiadomo jak jest ich matryca użyteczności Gracze nie zachowują się racjonalnie

16 Błędy polityczne Błędy teoretyczne: Błędy praktyczne:
Błąd koncepcji, idei Błędy mispercepcji (np.: wartości, interesów) Błędy metodologiczne a błędy efektów Problemy błędów typu long-term Błędy praktyczne: Niesprawne działanie Rutyna - vide: syndrom wyuczonej bezradności Brak wprawy, doświadczenia

17 Racjonalność decyzji Typy racjonalności: Rzeczowa Metodologiczna
Optymalizacja decyzji: kryteria Aksjologiczna Prakseologiczna Społeczna Organizacyjna

18 Nieracjonalność graczy politycznych
Ograniczenia wiedzy Determinanty emocjonalne Ograniczenia metodologiczne Ograniczenia organizacyjne np.: biurokracja Niepewność sytuacyjna – turbulencja Problemy z określeniem strategii innych graczy Problemy antycypacyjne – błędy a posteriori