Podstawy Pomocy Psychologicznej

Prezentacja na temat: "Podstawy Pomocy Psychologicznej"— Zapis prezentacji:

1 Podstawy Pomocy Psychologicznej

2 Norma Ilościowa – wynik pomiaru odzwierciedlający rozkład cechy w populacji. Społeczno-kulturowa – (a) to, co powszechne, typowe dla danej kultury, zgodne ze zwyczajami, konwencjami; (b) zgodne z normami skodyfikowanymi, moralnymi i prawnymi. Teoretyczna – odwołanie się do prawidłowości lub twierdzeń wyprowadzonych z teorii naukowych.

3 Kryteria anormalności 1 (Seligman, M., Rosenhan, D.)
Cierpienie - ból fizyczny i psychiczny, dolegliwości z powodu lęku, braku energii, braku chęci do życia, głębokiego niezaspokojenia, poczucia obciążenia i trudności uniemożliwiających realizację zadań życiowych (wiele zaburzeń psychicznych tego warunku nie spełnia, np. stan maniakal­ny, patologia społeczna). Trudność w przystosowaniu indywidualnym — niezdolność lub ograni­czenie realizacji zadań życiowych i zaspokajania potrzeb, stagnacja, brak sensu i rozwoju. Naruszanie norm społecznych - niezgodność postępowania z oczekiwa­niami społecznymi; odchylenie od typowości oraz naruszanie norm społe­cznych i etycznych (tę formę nienormalności ocenia obserwator, reprezen­tanci porządku społecznego i prawnego; istnieje możliwość nadużyć spo­łecznych i stosowania kryteriów pochodzących od norm patologicznej subkultury oraz, z drugiej strony, zaliczenia do patologii zachowań nie­konwencjonalnych czy też opozycyjnych). W tym kryterium mieszczą się wszystkie zachowania antyspołeczne, zagrażające życiu i zdrowiu innych ludzi oraz niszczące ład społeczny. Problem polega jednak na tym, czy są to tylko dewiacje, przestępstwa, czy zachowania antyspołeczne, których wewnętrzny mechanizm wskazuje na istnienie patologii.

4 Kryteria anormalności 2 (Seligman, M., Rosenhan, D.)
Nieracjonalność i dziwaczność - zachowania i wypowiedzi są obiektyw­nie rzecz biorąc sprzeczne ze sprawdzianem rzeczywistości i logiki, chodzi tu o przekonania urojeniowe pozostające w rażącej sprzeczności z faktami, o rozerwanie myśli i wypowiedzi. Zachowania niekontrolowane, nieprzewidywalne - chodzi tu najczęściej o zachowania pod wpływem silnych emocji (np. przerażenia wskutek halu­cynacji, napadu złości), silnego pobudzenia wskutek uszkodzeń w mózgu. Zachowania niekonwencjonalne - są to zachowania niezgodne z kon­wencją dominującą w danym okresie, stylem zachowania, ubiorem; jest to pewien typ łagodnej dewiacji, która utrudnia życie społeczne, np. styl życia i brak higieny ludzi bezdomnych, zachowania grup młodzieżowych; są to też zachowania rzadkie i społecznie niepożądane; kryterium ich oceny może być bardzo subiektywne. Dyskomfort obserwatora - występuje zdaniem autorów wówczas, gdy ludzie naruszają niepisane immanentne zasady postępowania; mogą to być dziedziczne wzory zachowań lub reguły bardzo głęboko tkwiące we wzo­rach kultury. Człowiek, który nie czuje w swoim zachowaniu nic nie­stosowanego (np. pluje innym pod nogi, klepie po ramieniu, przekracza granice intymne, biega nago po stadionie itp.) wywołuje u obserwatorów wrażenie nienormalności, a od tego - jak piszą autorzy - już tylko jeden krok do rozpoznania patologii.

5 Gotowość klienta do zmiany (Miller, za Paluchowski, J.)
Zadowolenie ze status quo Ambiwalencja Faktyczne zmiany Rozmyślanie Rozważanie Przygotowanie Działanie Utrzymywanie Wygaśnięcie

6 Zmiany rozwojowe wg Flavell (za Paluchowski, J.)
kumulowania się efektów zmian tak, że właściwości późniejsze uzupełniają właściwości wcześniejsze; zastępowania (w całości lub w części) starych form przez nowe; modyfikacji (przez różnicowanie lub uogólnianie) starych form pod wpływem nowych doświadczeń; inkluzji, czyli tworzenia nowej organizacji struktury czy funkcji ze zmodyfikowanych starych właściwości; mediacji (vs. fiksacji) występującej wtedy, gdy stan wcześniejszy staje się modyfikatorem (katalizatorem) zmiany późniejszej.

7 Podstawowe cele modyfikacji (Frey, Raming, za Paluchowski, J.)
zmiana rzeczywistych („pozaterapeutycznych") interakcji, inaczej mówiąc; dążyć należy do transferu efektów uczenia się z sytuacji terapeutycznej; intelektualne i emocjonalne zrozumienie siebie, nadanie nowego kierunku w myśleniu o sobie, akceptacja siebie; usunięcie specyficznych objawów; wzmocnienie funkcjonowania ego, by zachowania były bardziej zgodne z jego stanami i z warunkami społecznymi; ukształtowanie takiej postawy wobec życia, która charakteryzuje się poczu­ciem adekwatności, kompetencji i odpowiedzialności; uświadomienie pozy­tywnych wewnętrznych zasobów; wykształcenie wrażliwości na otoczenie i zdolności do jego kontroli, umiejętności zmiany lub zaadaptowania się do konfliktowych sytuacji społecznych; akceptacja, integracja i zmiana negatywnych myśli i odczuć.

8 Techniki (procesy, mechanizmy) osiągania celów modyfikacji (Frey, Raming, za Paluchowski, J.)
akceptacja klienta: z jednej strony zdolność do niekrytycznego słuchania ze zrozumieniem i empatią, bez oceniania i dziwienia się, z drugiej - podporządkowanie się wpływom terapeuty; aktywne poszukiwanie informacji na temat trudności przeżywanych przez jednostkę; koncentracja na wewnętrznych doświadczeniach jednostki - głównie nieświadomych - w celu ich rekonstrukcji; manipulowanie niepokojem - wywołanym uznaniem własnej bezsilności wobec problemów osobistych i niezdolności do skutecznego kierowania własnym życiem - przez organizowanie doświadczeń jednostki, by podnieść jej próg lęku; wyjaśnianie i/lub interpretacja natury i powodów przeżywanych konfliktów emocjonalnych oraz uczenie i utrwalenie sposobów ich kontroli; dokonywanie zmian przy zachowaniu i podtrzymywaniu autonomii jednostki i jej spontaniczności.