Genetyczne aspekty w onkologii ginekologicznej

Prezentacja na temat: "Genetyczne aspekty w onkologii ginekologicznej"— Zapis prezentacji:

1 Genetyczne aspekty w onkologii ginekologicznej
Katedra i Klinika Ginekologii Operacyjnej i Onkologii Ginekologicznej Dorosłych i Dziewcząt PAM Kierownik: Prof. zw.dr hab. n. med. Izabella Rzepka–Górska

2 regulujące procesy naprawcze ?

3 Rak jest chorobą genetyczną

4 Na obecnym etapie wiedzy ma podłoże dziedziczne
można przyjąć, że % nowotworów ma podłoże dziedziczne

5 Do głównych genów, których odziedziczone uszkodzenie
jest przyczyną raków jajnika/piersi są antyonkogeny BRCA1/2 oraz BRCA X

6 rodowodowo-kliniczne
Kryteria uznania danej choroby nowotworowej za uwarunkowaną dziedzicznie są: rodowodowo-kliniczne molekularne

7 3 krewnych dotkniętych rakiem piersi/jajnika
Kryteria rodowodowe Diagnoza definitywna: przynajmniej 3 krewnych dotkniętych rakiem piersi/jajnika rozpoznanych w dowolnym wieku

8 Z wysokim prawdopodobieństwem: A/ 2 raki piersi/jajnika
wśród krewnych I0 (lub II0 przez mężczyznę)

9 (rozpoznany w dowolnym wieku) (rozpoznany przed 50 rokiem życia)
B/ 1 rak jajnika (rozpoznany w dowolnym wieku) i 1 rak piersi (rozpoznany przed 50 rokiem życia)

10 C/ 1 Rak piersi lub jajnika w rodzinie

11 wystąpienie raka piersi poniżej 40 roku życia
wystąpienie raka piersi obustronnego - jeden z nich rozpoznany przed 50 rokiem życia

12 Wystąpienie raka piersi rdzeniastego lub atypowego rdzeniastego
wystąpienie raka piersi i jajnika u tej samej osoby wystąpienie raka piersi u mężczyzny

13 Kryteria kliniczne wystąpienie raka jajnika w wieku lat, o stopniu morfologicznej złośliwości G3 i w III/IV0 zaawansowania klinicznego (FIGO)

14 wystąpienie raka jajnika w wieku lat, o stopniu morfologicznej złośliwości G1/2 i w I/II0 zaawansowania klinicznego (FIGO)

15 Stwierdzenie dziedzicznej mutacji konstytucyjnej genu
Molekularne Stwierdzenie dziedzicznej mutacji konstytucyjnej genu

16 Ryzyko wystąpienia raka w zależności od rodzaju mutacji genu
BRCA / 2 Gruczoł piersiowy: % / 30-60% Jajnik: % / 10-30% Otrzewna/Jajowód: % / ?

17 obecność mutacji: 5382insC niż stwierdzenie mutacji
Penetracja genu obecność mutacji: 5382insC 2x częściej powoduje wystąpienie raka niż stwierdzenie mutacji 4153delA

18 Na obecnym etapie wiedzy wykorzystując efekt mutacji założyciela można wykryć mutację genu
BRCA1 w ~ 14% kolejnych raków jajnika, a w grupie rodzin spełniających kryteria rodowodowo-kliniczne w ~ 40%.

19 Mutację genu BRCA2 w którym to nie wykryto w populacji polskiej efektu założyciela stwierdza się W
4 - 10% raków jajnika w rodzinach o spełnionych kryteriach rodowodowo-klinicznych

20 ~50% nie potrafimy Wyniki te oznaczają, że w
raków w rodzinach których spełnione są kryteria rodowodowo-kliniczne nie potrafimy na obecnym etapie wiedzy wykazać podłoża molekularnego

21 Międzynarodowe Centrum Nowotworów Dziedzicznych
Prof. dr habil. n. med. Jan Lubiński do kwietnia 2005 < wykrytych mutacji genu BRCA1 Jest to największy rejestr w świecie

22 Gen (y) BRCA X

23 Typy kliniczne dziedzicznych raków piersi/jajnika
HBC - SS HOC - SS HBOC (~80%)

24 Charakterystyka kliniczna raków jajnika rozwijających się na bazie mutacji genów BRCA1/2

25 BRCA1 – niższy od średniej populacyjnej
Wiek diagnozy BRCA1 – niższy od średniej populacyjnej o lat BRCA2 – równy lub wyższy od średniej populacyjnej o lat

26 Zaawansowanie kliniczne
(FIGO) BRCA1/2 - III/IV0

27 Stopień morfologicznej złośliwości (G)
BRCA1/2 – G3 (~90%)

28 Typ histopatologiczny
surowiczy BRCA1/2 – %

29 Opieka nad rodzinami w których nowotwory złośliwe rozwijają się na podłożu dziedzicznym

30 Badania Kontrolne USG Markery

31 Badaniami przezpochwowymi USG wczesnych postaci raka jajnika
można wykryć zaledwie 10% wczesnych postaci raka jajnika NAROD S.A. ONTARIO 1999

32 Markery

33 Profilaktyka zabiegowa

34 Do grudnia 2004 w Klinice wykonano – 120 operacji profilaktycznych u nosicielek mutacji genu BRCA1

35 RODOWODY RODZIN

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45 jest wskazaniem do wykonania testów molekularnych genów
Każdy rak jajnika i piersi jest wskazaniem do wykonania testów molekularnych genów BRCA