Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu

Prezentacja na temat: "Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu"— Zapis prezentacji:

1 Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl
Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu mogą być wykorzystywane przez jego Użytkowników wyłącznie w zakresie własnego użytku osobistego oraz do użytku w szkołach podczas zajęć dydaktycznych. Kopiowanie, wprowadzanie zmian, przesyłanie, publiczne odtwarzanie i wszelkie wykorzystywanie tych treści do celów komercyjnych jest niedozwolone. Plik można dowolnie modernizować na potrzeby własne oraz do wykorzystania w szkołach podczas zajęć dydaktycznych.

2 ENERGETYKA W POLSCE Justyna Drop

3 Podział źródeł energii
Podstawę rozwoju przemysłu stanowi energetyka, która wytwarza, gromadzi, przetwarza i wykorzystuje energię niezbędną do uruchomienia i wykonania pracy urządzeń, maszyn, automatów w procesie produkcji. Energia jest czynnikiem warunkującym wszelkie działania, umożliwiającym przekształcanie zasobów naturalnych w dobra i przedmioty użytkowe, służące zarówno poszczególnym ludziom, jak i całemu społeczeństwu. ODNAWIALNE Biomasa Energia wody Energia wiatru Energia słoneczna Energia geotermalna NIEODNAWIALNE Węgiel kamienny, Węgiel brunatny, Łupki bitumiczne, Ropa naftowa, Gaz ziemny, Uran i inne pierwiastki promieniotwórcze ŹRÓDŁA ENERGII

4 Nieodnawialne źródła energii
1. Węgiel kamienny To paliwo kopalniane, zalegające na różnych głębokościach o zróżnicowanej strukturze i różnej wartości kalorycznej. Jest podstawowym surowcem energetycznym Polski. Zaspokaja zapotrzebowanie energetyczne naszego kraju w 60%. Polskie złoża węgla kamiennego oceniane są na 58 mld ton, co stanowi 5% zasobów światowych, z których większość skoncentrowana jest w Górnośląskim Okręgu Węglowym. W 2008 r wydobycie węgla w Polsce kształtowało się na poziomie ok. 78 mln ton węgla rocznie. Jest to wartość niska w porównaniu z ponad 190 mln ton wydobytego węgla w roku 1985, czy nawet z rokiem 2000 – 104 mln ton. Na tak znaczną redukcję wydobycia największy wpływ miało zmniejszenie zapotrzebowania na węgiel, związane z restrukturyzacją gospodarki – przede wszystkim z ograniczeniem produkcji w tradycyjnych, energochłonnych gałęziach przemysłu. Baza surowcowa: Łaziska Górne, Łagisza, Siersza, Jaworzno, Rybnik, Skawina, Trzebinia, Połaniec, Stalowa Wola, Kozienice, Dolna Odra, Ostrołęka Elektrownie opalane węglem kamiennym znajdują się w Górnośląskim Okręgu Przemysłowym, np. Rybnik (ROW), Jaworzno III i Łaziska. Kilka elektrowni opalanych węglem kamiennym zlokalizowano nad dużymi rzekami. Są to największe elektrownie węgla kamiennego w Polsce: Kozienice – 2880 MW Połaniec – 1800 MW Dolna Odra MW

5 Elektrownia Rybnik Obecnie Elektrownia „Rybnik” S.A. posiada łącznie moc wytwórczą 1775 MW. Elektrownia „Rybnik” S.A. jest największą elektrownią na Górnym Śląsku.  Moc zainstalowana elektrowni stanowi około 7% mocy zainstalowanej w Polsce. Elektrownia zużywa rocznie ok. 4-4,5 mln ton węgla. Temperatura pary w kotle to 540°C. Dwa najwyższe kominy mają wysokość 260 i 300 m. Zbiornik wodny przy elektrowni ma powierzchnię 550 ha.  Moc zainstalowana 1 775 MW  Produkcja energii elektrycznej brutto  MWh

6 2. Węgiel brunatny Złoża węgla brunatnego występują w rejonie Legnicy, Bełchatowa, Bogatyni, Mosiny (koło Poznania), Rogoźna (na północny-wschód od Łodzi), Konina i Turka, Cybinki (Ziemia Lubuska). Z nich eksploatowane są jedynie złoża w rejonie Bełchatowa, Konina-Turka i Bogatyni. Elektrownie opalane węglem brunatnym zlokalizowane są tuż przy kopalniach odkrywkowych. Są to elektrownie: Bełchatów, Zespół Elektrowni Pątnów-Adamów-Konin, Turów. Złoże w Bełchatowie to największe tego typu złoże w Polsce – jedyna czynna tu kopalnia „Bełchatów” produkuje ponad 50% krajowego wydobycia, szacowanego na 61 mln ton rocznie. Polska pod względem posiadanych zasobów węgla brunatnego należy do ścisłej czołówki światowej, ponieważ posiada 58 mld ton zasobów w złożach perspektywicznych i oszacowanych na 140 mld ton zasobów w obszarach węglonośnych. Rozpoznane zasoby prognostyczne węgla brunatnego o cechach bilansowych wynoszą 23,578 mld ton. Ocenia się, że przy utrzymaniu wydobycia na aktualnym poziomie, zasobów w dokumentowanych złożach wystarczy na przeszło 400 lat, a uwzględniając zasoby złóż perspektywicznych zbadanych wstępnie - na około 950 lat. Węgiel brunatny zasoby bilansowe w Polsce: 14 mld ton Węgiel brunatny wydobycie: ok. 61 mln ton ( 2009r.) Zagłębia wydobycia węgla brunatnego:   1. Bełchatowskie (60 %) 2. Konińsko – Tureckie (20%) 3. Turoszowskie (20%)

7 Elektrownia Bełchatów
Uruchomiona w 1981 roku, największa w Europie elektrownia cieplna (kondensacyjna) i największa na świecie elektrownia wytwarzająca energię elektryczną z węgla brunatnego. Eksploatowanych jest 12 bloków energetycznych o łącznej mocy maksymalnej 4440 MW.

8 3. Ropa Naftowa Ropa naftowa jest surowcem, występującym w Polsce w małych ilościach. Wydobycie ropy naftowej zaspokaja około 1-2% naszego zapotrzebowania. W 2008 roku stan bilansowych zasobów wydobywalnych ropy naftowej wyniósł 23,42 mln ton i w porównaniu do roku poprzedniego zwiększył się o 0,29 mln ton. Wydobycie ropy naftowej w 2008 r. ze złóż na lądowym obszarze kraju oraz z polskiej strefy ekonomicznej Bałtyku wynosiło 740,14 tys. ton. W stosunku do roku poprzedniego wydobycie wzrosło o 39,65 tys. ton. Ilość złóż w Polsce: 89, w tym: - Karpaty - 32, na wyczerpaniu, - przedgórze Karpat - 11, na wyczerpaniu, - Niż Polski - 41, - Bałtyk - 2. W Polsce, największe obecnie znaczenie gospodarcze mają złoża ropy naftowej występujące na Niżu Polskim. W 2008 r. wydobywalne zasoby złóż na Niżu stanowiły blisko 85 %, a zasoby złóż polskiej stefy ekonomicznej Bałtyku 11% zasobów krajowych. Największym złożem jest BMB (skrót od nazw miejscowości Barnówko-Mostno-Buszewo) koło Gorzowa Wielkopolskiego. Zasoby tego złoża były ponad dwukrotnie większe od stanu zasobów ropy naftowej w Polsce przed jego odkryciem. Na Niżu występują również inne znaczące zasobowo złoża ropy naftowej jak: Lubiatów, Grotów i Cychry.  W Polsce ropę naftową wydobywa się:   w Zagłębiu Pomorskim: Kamień Pomorski, Wolin na szelfie, na północ od przylądka Rozewie, z platformy wiertniczej spod dna Bałtyku w karpackim zagłębiu roponośnym (Jasło, Krosno, Gorlice, złoża są na wyczerpaniu) w Barnówku, k. Dębna w okolicach Gorzowa Wlkp.

9 Największe rafinerie w Polsce: Płock, Gdańsk, Czechowice – Dziedzice,
Ropa naftowa Pierwsza polska kopalnia ropy powstała w 1854 r. z inicjatywy Ignacego Łukasiewicza w Bóbrce k. Krosna, a pierwszy szyb naftowy o współczesnej konstrukcji wywiercono w 1859 r. w USA.  Pierwszy polski zakład destylacji ropy naftowej powstał w 1856 r. w Ulaszowicach koło Jasła (dzisiaj w granicach miasta).  Jedna z najstarszych rafinerii na świecie z 1884 znajduje się w Gorlicach. W ostatnich latach wydobycie surowca krajowego wzrosło kilkakrotnie, sięgając miliona ton rocznie, co stanowi jedną dwunastą ropy przerabianej przez rafinerię w Płocku. Największe rafinerie w Polsce: Płock, Gdańsk, Czechowice – Dziedzice, Włocławek

10 4. Gaz ziemny Gaz ziemny zwany również błękitnym paliwem – paliwo kopalne pochodzenia organicznego, gaz zbierający się w skorupie ziemskiej w pokładach wypełniających przestrzenie, niekiedy pod wysokim ciśnieniem. Pokłady gazu ziemnego występują samodzielnie lub towarzyszą złożom ropy naftowej lub węgla kamiennego. W 2008 r. stan wydobywalnych zasobów gazu ziemnego wynosił mln m3 i w porównaniu z rokiem poprzednim nastąpił przyrost zasobów o mln m3. Zasoby zagospodarowanych złóż gazu ziemnego wynoszą 109,35 mld m3, co stanowi  77,8 % ogólnej ilości zasobów wydobywalnych. Wydobycie gazu ziemnego w Polsce jest niewielkie (ok. 5 mld m3 rocznie) - zasoby gazu w Polsce pokrywają % naszego zapotrzebowania na ten surowiec Głównym importerem jest Rosja, skąd przesyłany jest do Polski: gazociągiem orenburskim, biorącego początek w południowej części Uralu, 2. gazociągiem Zorza Polarna (z okolic Wuktyłu, przez Kobryń - Brześć do Warszawy), 3. gazociągiem jamalskim (z Połwyspu Jamał w zachodniej Syberii) Gaz ziemny w Polsce występuje: przede wszystkim Niż Polski- na pograniczu Niziny Śląskiej i Niziny Wielkopolskiej (okolice Ostrowa Wielkopolskiego, Trzebnicy), na Ziemi Lubuskiej (miejscowość Garki), w Kotlinie Sandomierskiej, na granicy z Wyżyną Lubelską (okolice Lubaczowa i Jarosławia) oraz na Podkarpaciu (okolice Przemyśla) – gaz wysokometanowy.

11 Elektrownie w Polsce Produkcja energii elektrycznej
w Polsce ( GWh),2004 r. 30 tyś 20 tyś 10 tyś 5 tyś 1 tyś Wodne przepływowe Wodne szczytowo-pompowe cieplne

12 Energia z odnawialnych źródeł energii
Odnawialne źródła energii (OZE) są ostatnio coraz częściej wykorzystywane. Główną przyczyną tej rosnącej popularności jest nieszkodliwość OZE dla środowiska i ich niewyczerpywalność. Cechy te odróżniają je od źródeł konwencjonalnych, których eksploatacja jest główną przyczyną niepokojących zmian klimatu, i których światowe zasoby prędzej czy później zostaną całkowicie wyczerpane. Ocenia się, że najdłużej, bo jeszcze przez prawie 220 lat, będzie można korzystać ze złóż węgla, o wiele krócej – ok lat - trwać będzie eksploatacja gazu ziemnego, zaś ropy naftowej wystarczy na jakieś 30 lat. Perspektywa wyczerpania się wszystkich tych surowców, jak również szkody, powodowane w środowisku przez ich wykorzystywanie, sprawiają, że ludzie już teraz poszukują alternatyw. Do odnawialnych źródeł energii należą: biomasa - będąca najstarszym znanym źródłem energii, energia wody - dostarczająca światu około 20% elektryczności, energia wnętrza Ziemi - zwana też geotermalną, energia wiatru – (aeroenergetyka)- wykorzystywana już przed 4 tysiącami lat energia Słońca helioenergetyka - trudna do akumulacji, lecz za to tysiąckrotnie przekraczająca globalne zapotrzebowanie. Odnawialne Źródła Energii to takie źródła energii, których zasoby uzupełniają się w naturalnych procesach.

13 1. Biomasa Elektrownia biomasy
Biomasa to najstarsze i najszerzej współcześnie wykorzystywane odnawialne źródło energii. Biomasa to cała istniejąca na Ziemi materia organiczna, wszystkie substancje pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego ulegające biodegradacji. Biomasą są resztki z produkcji rolnej, pozostałości z leśnictwa, odpady przemysłowe i komunalne. Różne rodzaje biomasy mają różne właściwości. Na cele energetyczne wykorzystuje się drewno i odpady z przerobu drewna, rośliny pochodzące z upraw energetycznych, produkty rolnicze oraz odpady organiczne z rolnictwa, niektóre odpady komunalne i przemysłowe. Im suchsza, im bardziej zagęszczona jest biomasa, tym większą ma wartość jako paliwo. Bardzo wartościowym paliwem jest na przykład produkowany z rozdrobnionych odpadów drzewnych brykiet. Paliwo uszlachetnione, takie jak brykiet czy pelety drzewne, uzyskuje się poprzez suszenie, mielenie i prasowanie biomasy. Koszty ogrzewania takim paliwem są obecnie niższe od kosztów ogrzewania olejem opałowym. Elektrownia biomasy brykiet

14 2.Energia wody Światowe zasoby wody to wielki magazyn energii, z którego współcześnie pochodzi około 20% globalnej energii elektrycznej. Nasz kraj nie posiada zbyt dobrych warunków do rozwoju energetyki wodnej. Co prawda to właśnie woda dostarcza nam najwięcej energii elektrycznej spośród wszystkich odnawialnych źródeł energii, jednak jej zasoby są wykorzystywane zaledwie w 11%. ( Dla porównania - na Białorusi eksploatuje się jedynie 3% wszystkich zasobów; w Norwegii, która ze spadku wody pozyskuje aż 98% energii elektrycznej). Polskie hydroenergetyczne zasoby techniczne wynoszą 13,7 tys. GWh na rok, z czego ponad 45% przypada na Wisłę. W Polsce pracuje obecnie 128 elektrowni wodnych i około 580 małych elektrowni wodnych. Struktura polskiej elektroenergetyki jest oparta na paliwach kopalnych (węglu kamiennym i brunatnym).   Zalety hydroelektrowni: - pozyskiwanie energii elektrycznej bez emisji szkodliwych gazów i pyłów, - uzyskiwanie relatywnie tańszej energii, - możliwość lokalizacji małych (lokalnych) elektrowni wodnych, - właściwa lokalizacja zbiorników retencyjnych działa przeciwpowodziowo i jednocześnie może być źródłem zaopatrzenia miast w wodę, - uatrakcyjnienie krajobrazu, - rozwój kompleksów rekreacyjnych i sportów wodnych.

15 Większe Elektrownie wodne w Polsce
Nazwa elektrowni Moc Rodzaj Zbiornik wodny Żarnowiec w Czymanowie 716 MW-turbinowej i 800MW-pompowej Szczytowo -pompowa Jez. Żarnowieckie Elektrownia we Włocławku 160,2 MW Przepływowa Zalew Włocławski na Wiśle Porąbka Żar 500 MW dla pracy turbinowej i 540MW dla pracy pompowej Szczytowo-pompowa Jez. Międzybrodzkie Żydowo 156MW Jezioro Kamienne – zbiornik górny, Jez. Kwiecko - zb. dolny Rożnów 56MW Jez. Rożnowski Dębie 20MW Zalew Zegrzyński Zespół elektrowni Solina - Myczkowce Solina – 200MW Myczkowce - Szczytowo – pompowa, Przepływowo-wyrównawcza Jez. Solińskie, Łączna moc elektrowni wodnych w Polsce wynosi około 2100 MW, a samych tylko elektrowni szczytowo-pompowych 1330 MW.

16 Elektrownia szczytowo-pompowa jest zakładem przemysłowym, którego zadaniem jest magazynowanie energii. W elektrowni szczytowo pompowej zamienia się energię elektryczną na energię potencjalną grawitacji poprzez wpompowanie wody ze zbiornika dolnego do górnego w okresie niskiego zapotrzebowania na energię elektryczną (np. w nocy), a następnie, w godzinach szczytu, następuje odwrócenie procesu. Elektrownia Żarnowiec -największa w Polsce elektrownia szczytowo-pompowa Elektrownie przepływowe - jak sama nazwa wskazuje, nastawione są na wykorzystanie energii przepływu wody. Ilość wyprodukowanej energii zależy od ilości wody płynącej w rzece w danym momencie. Cała hydroelektrownia umieszczona jest bezpośrednio w korycie rzeki w odpowiednio skonstruowanym budynku, który jest przedłużeniem jazu, przegradzającego rzekę.

17 3.Energia wiatru Energia wiatru jest jednym z odnawialnych źródeł energii. Współcześnie stosowane turbiny wiatrowe przekształcają ją na energię mechaniczną, która dalej zamieniana jest na elektryczną. Sprawność przemiany energii kinetycznej wiatru na energię elektryczną wynosi około 30% i jest ona zależna od konstrukcji elektrowni wiatrowej i prędkości wiatru. Nowoczesne elektrownie wiatrowe działają poprawnie przy prędkości wynoszącej 4 m/s dla małych i 6 m/s dla dużych siłowni. Ciągłe zmiany kierunku i prędkości wiatru powodują konieczność instalowania systemów stabilizacji mocy i częstotliwości oraz systemu orientacji turbiny względem wiatru. Przy prędkościach wiatru poniżej 4m/s i powyżej 25m/s elektrownia automatycznie zatrzymuje się.       Zaletą elektrowni wiatrowej jest to, że nie zanieczyszcza środowiska naturalnego, nie wymaga dostaw paliwa ani wody i wykorzystuje niewyczerpywalne źródło energii jakim jest wiatr. Do wad elektrowni wiatrowej należą: wysoki koszt inwestycji w porównaniu z uzyskiwaną mocą, nierównomierność dostaw energii elektrycznej i jej duże wahania w określonym czasie.   

18 Elektrownie wiatrowe    Wyprodukowanie 1TWh energii elektrycznej w siłowni wiatrowej zapobiega emisji następujących zanieczyszczeń do atmosfery: ton SO2, ton NOX, ton CO2, ton pyłów i żużli. Ocenia się, że na ok. 30% powierzchni Polski panują warunki uzasadniające ekonomiczną opłacalność uruchomienia aeroelektrowni. Warunki takie wystepują na: Pojezierzu Suwalskim, Wybrzeżu Bałtyckim – zwłaszcza od Koszalina po Hel Środkowej części Pojezierza Wielkopolskiego i Niziny Mazowieckiej, Niektórych obszarach górskich i podgórskich.

19 4. Energia słoneczna Słońce jest podstawowym źródłem energii dla naszej planety. Można bezpośrednio wykorzystywać energię słoneczną poprzez zastosowanie specjalnych systemów do pozyskiwania i akumulowania energii słonecznej. Promieniowanie słoneczne jest to strumień energii emitowany przez Słońce równomiernie we wszystkich kierunkach. Miarą wielkości promieniowania słonecznego docierającego ze słońca do ziemi jest tzw. stała słoneczna. Jest ona wartością gęstości strumienia energii promieniowania słonecznego na powierzchni stratosfery i obecnie wynosi 1,4 kW/m2. Trzeba jednak pamiętać, że Słońce jest również wykorzystywane w procesie fotosyntezy przez rośliny, które następnie tworzą rezerwy biomasy. Energia paliw kopalnych, stanowiących obecnie główny surowiec energetyczny jest także energią pochodzącą od Słońca. Przed milionami lat została ona uwięziona w biomasie, a następnie uległa przekształceniu w procesach biochemicznych i fizykochemicznych w węgiel, ropę naftową i gaz ziemny. Także energia wiatru i fal morskich powstaje dzięki promieniowaniu słonecznemu. Kolektor słoneczny służy do zamieniania energii słonecznej na energię cieplną. Kolektory wykorzystuje się do ogrzewania pomieszczeń, a także do podgrzewania wody w domach, gospodarstwach rolnych, obiektach sportowych i rekreacyjnych oraz zakładach przemysłowych, do ogrzewania wody w basenach.

20 Rozkład promieniowania Słonecznego w Polsce
Roczna gęstość promieniowania słonecznego w Polsce na płaszczyznę poziomą waha się w granicach kWh/m2, natomiast średnie usłonecznienie wynosi 1600 godzin na rok. Warunki meteorologiczne charakteryzują się bardzo nierównym rozkładem promieniowania słonecznego w cyklu rocznym. Około 80% całkowitej rocznej sumy nasłonecznienia przypada na sześć miesięcy sezonu wiosenno-letniego, od początku kwietnia do końca września, przy czym czas operacji słonecznej w lecie wydłuża się do 16 godz/dzień, natomiast w zimie skraca się do 8 godzin dziennie. Region Polski Przeciętna roczna dawka promieniowania słonecznego (kWh/m2) Przeciętne roczne usłonecznienie (h) Stołeczny 967 1580 Suwalszczyzna 975 1576 Podhale 988 1467 Dolny Śląsk 1030 1529 Zamojszczyzna 1033 1572 Pas nadmorski 1064 1624 Zasoby energii słonecznej w wybranych regionach Polski.

21 5. Energia geotermalna   Energia geotermalna jest to energia zakumulowana w głębi Ziemi w postaci gorących skał i wód. Jest ona praktycznie niewyczerpalna gdyż pochodzi z wnętrza Ziemi w wyniku konwekcji i przewodzenia. Źródłem ciepła wnętrza Ziemi są reakcje rozpadu pierwiastków promieniotwórczych 238U, 235U, 232Th oraz 40K. Rocznie Ziemia traci 1021 J ciepła. Źródła energii geotermalnej ze względu na stan skupienia nośnika ciepła i jego wysokość temperatury można podzielić na następujące grupy: - grunty i skały do głębokości 2500 m, z których ciepło pobiera się za pomocą pomp ciepła, - wody gruntowe jako dolne źródło ciepła dla pomp grzejnych, - wody gorące, wydobywane za pomocą głębokich odwiertów eksploatacyjnych, - para wodna wydobywana za pomocą odwiertów, mająca zastosowanie do produkcji energii elektrycznej, - pokłady solne, z których energia odbierana jest za pomocą solanki lub cieczy obojętnych wobec soli, - gorące skały, gdzie woda pod dużym ciśnieniem cyrkuluje przez porowatą strukturę skalną.

22 Elektrownie geotermalne w Polsce
W Polsce już z górą tysiąc lat temu wykorzystywano zasoby geotermalne Sudetów (Cieplice, Lądek - Zdrój). Jednak zastosowanie energii wnętrza Ziemi na skalę przemysłową to sprawa dopiero ostatniego stulecia. Regiony kraju, gdzie możliwe jest wykorzystywanie wód geotermalnych do produkcji ciepła to regiony zasobne w wody o tem st. C : Podkarpacie Północne Strefa kontaktu wielkich jednostek tektonicznych – prekambryjskiej platformy wschodnioeuropejskiej z młodszymi strukturami geologicznymi. Najstarsza w Polsce ciepłownia geotermalna Bańska k. Szaflar - dostarcza energię cieplną do Białego Dunajca, Poronina i Zakopanego. Parametr Bańska – Biały Dunajec Pyrzyce Mszczonów Uniejów Bańska Niż. – Biały Dunajec Słomniki k. Krakowa Rok uruchom. 1994 1996 1999 2001 2002 Tem. Źródła [ st.C] 86 61 40 67-70 76-80 17 Całkowita moc w [MW] 9 50 12 4,6 125 3,5 Wybrane elektrociepłownie w Polsce. Pozostałe są w m.in . Czarnkowie, Stargardzie Szczecińskim oraz prywatne instalacje w Bukowinie Tatrzańskiej i Szaflarach.

23 Źródła odnawialne - Polska
 Moc - cała Polska ( MW) Wiatr 724 = 100% Biomasa 252 = 100% Biogaz 71 = 100% Woda 945 = 100% Źródło: Opracowanie PSEW na podstawie danych URE. Procentowe rozmieszczenie mocy technologii OZE w poszczególnych województwach Polski. Stan na

24 Bilans zasobów energetycznych Polski w przeliczeniu na jednostkę energii:
węgla kamiennego i brunatnego wystarczy na lat, ropy - na 15 lat, własnego gazu, rozpoznanego i udokumentowanego - na 100 lat (wg potrzeb z 2005 roku). Bilans energetyczny zasobów odnawialnych: W uszeregowaniu i kolejności największe i niewyczerpywalne nasze bogactwo narodowe to geotermia, której zasoby rzeczywiste znajdują się pod powierzchnią przeszło 80% obszaru Polski. Są one największe w Europie w stosunku do powierzchni państwa i liczby mieszkańców i wynoszą ponad PJ, co stanowi przeszło 150 razy więcej niż nasze roczne potrzeby energetyczne. To dotyczy wnętrza Ziemi tylko do głębokości 3000 m. Rozwijająca się gospodarka pochłania coraz więcej energii, czemu tylko w niewielkim stopniu można zapobiec przez wprowadzenie nowych, energooszczędnych technologii produkcji. W strukturach wykorzystania pierwotnych źródeł energii i produkcji energii jeszcze długo dominującą rolę zachowają węgiel kamienny i brunatny. Energia uzyskiwana z alternatywnych źródeł energii w małych elektrowniach wodnych i elektrowniach wykorzystujących paliwa płynne i gazowe nadal będzie tylko uzupełnieniem produkcji wytwarzanej w konwencjonalnych elektrowniach węglowych.