Uchwalenie i nowelizacje Konstytucji RP

Prezentacja na temat: "Uchwalenie i nowelizacje Konstytucji RP"— Zapis prezentacji:

1 Uchwalenie i nowelizacje Konstytucji RP
Angelika Laskowska

2 PIERWSZA KONSTYTUCJA POLSKA
Polska stała się państwem konstytucyjnym w XVIII wieku, kiedy 3 maja 1791 obradujący od 1788 Sejm Czteroletni przyjął Konstytucję 3 maja. Wtedy została uchwalona pierwsza w Europie, a druga na świecie konstytucja - po Konstytucji Stanów Zjednoczonych z 1787 r., która regulowała ustrój prawny Rzeczypospolitej Obojga Narodów.

3 Konstytucja polska, a amerykańska
Polska Konstytucja w porównaniu do Konstytucji Stanów Zjednoczonych bardzo się różni. Co najważniejsze, Konstytucja USA nadal obowiązuje. Od jej powstania do tej pory do Konstytucji Stanów Zjednoczonych wprowadzono 27 poprawek, ponieważ jest to konstytucja sztywna. (najpierw potrzebne jest 2/3 głosów obu izb parlamentu, potem 3/4 stanów musi te zmiany zaakceptować w określonym czasie, zazwyczaj w ciągu 2 lat). Natomiast Konstytucja polska przeszła długą drogę by wyglądać w takiej formie, jaka obowiązuje dziś.

4 Uchwalenie Konstytucji:
Stanów Zjednoczonych *ustrój - republika *władza ustawodawcza - kongres *władza wykonawcza- prezydent *władza sądownicza - Sąd Najwyższy Polskiej *ustrój - monarchia konstytucyjna *władza ustawodawcza - sejm, izba poselska i senatorska *władza wykonawcza - król *władza sadownicza- Sąd Najwyższy

5 Uchwalenie Konstytucji 3 Maja
Wykorzystując nieobecność znacznej części wrogich reformom członków stronnictwa hetmańskiego, dnia 3. maja, bez wcześniejszego ogłoszenia projektu ustawa, poprzez aklamację, została przyjęta. Głównymi twórcami Konstytucji byli: Stanisław Małachowski, Ignacy Potocki, Hugo Kołłątaj i Stanisław Staszic, a podpisał ją ostatni król Polski – Stanisław August Poniatowski. Konstytucja 3 Maja obowiązywała przez 14 miesięcy.

6 Jednak historia polskich konstytucji to nieraz burzliwe dzieje , od nadawanych przez francuskiego cesarza i rosyjskiego cara aż po akceptowaną przez wszystkich Polaków w referendum. Między pierwszą konstytucją, a tą która obowiązuje dziś miało miejsce jeszcze 8 innych konstytucji.

7 Polskie konstytucje Konstytucja 3 Maja (1791)
Konstytucja Księstwa Warszawskiego (1807) Konstytucja Królestwa Polskiego (1815) Mała Konstytucja 20 II 1919 Konstytucja Marcowa (1921) Konstytucja Kwietniowa (1935) Ustawa Konstytucyjna 17 IX 1947 (Mała Konstytucja) Konstytucja PRL (1952) Ustawa Konstytucyjna 17 X 1992 (Mała Konstytucja) Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej

8 KONSTYTUCJA RZECZYPOLSPOLITEJ POLSKIEJ
Więc przejdźmy do tego najważniejszego aktu prawnego, który obowiązuje nas dziś. A jest to Konstytucja RP uchwalona 2 kwietnia 1997r. przez Zgromadzenie Narodowe (451 głosów za, 40 przeciw, 6 wstrzymujących się) , zatwierdzony w ogólnonarodowym referendum 25 maja 1997r, gdzie społeczeństwo większością 52,71% głosów opowiedziało się za przyjęciem Konstytucji. Po uznaniu ważności referendum przez Sąd Najwyższy, nastąpiło uroczyste podpisanie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej przez Prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego dnia 16 VII 1997. Akt ten wszedł w życie po 6 miesiącach od uchwalenia, a po 3 miesiącach od daty ogłoszenia, czyli 17 października 1997r. Utraciła moc obowiązująca ustawa konstytucyjna z 17 X 1992 z obowiązującymi dotychczas postanowieniami konstytucji z Wejście w życie ustawy zasadniczej z 2 IV 1997 kończyło prowizorium konstytucyjne. Złożona jest z preambuły i 13 rozdziałów, w tym z 243 artykułów.

9 NOWELIZACJE KONSTYTUCJI RP
Nowelizacja to częściowa zmiana obowiązującego aktu prawodawczego przez inny akt normatywny tej samej lub wyższej mocy prawnej, później wydany. uaktualnienie ustawy, zarządzenia itp., np. poprzez dodanie odpowiednich przypisów, skreślenie niektórych postanowień uznanych za nieaktualne, nowela.

10 NOWELIZACJE KONSTYTUCJI RP
Inicjatywę ustawodawczą w sprawie zmiany Konstytucji RP ma: - 1/5 ustawowej liczby posłów - Senat - Prezydent RP Sejm uchwala ustawę o zmianie Konstytucji RP większością 2/3 głosów w obecności quorum. Senat uchwala ustawę o zmianie Konstytucji RP większością bezwzględną w obecności quorum. Możliwość przeprowadzenia referendum zatwierdzającego jest w takich przypadkach zmiany Konstytucji RP, jeżeli ustawa o zmianie Konstytucji dotyczy przepisów rozdziału I, II, XII. Z wnioskiem o przeprowadzenie referendum zatwierdzającego zmiany w Konstytucji RP może wystąpić: - 1/5 ustawowej liczby posłów - Senat - Prezydent RP

11 NOWELIZACJE KONSTYTUCJI RP
Nowelizacja z 2006 8 września 2006 Sejm uchwalił ustawę o zmianie art. 55 konstytucji, dotyczącą możliwości wydania obywatela polskiego, który jest ścigany za popełnienie czynu stanowiącego przestępstwo zarówno za granicą, jak i w Polsce (Europejski nakaz aresztowania) (głosowało – 421, za – 344, przeciw – 48, wstrzymało się – 29, nie głosowało – 39. Tekst ustawy został przekazany następnie do Senatu, który 14 września 2006 – na podstawie art. 235 ust. 2 in fine Konstytucji – uchwalił ustawę w brzmieniu uchwalonym przez Sejm. 6 listopada 2006 Prezydent RP podpisał nowelę, którą 7 listopada 2006 opublikowano w Dz. U. z 2006 r. Nr 200, poz. 1471; zgodnie z art. 2 ustawy o zmianie Konstytucji, nowelizacja weszła w życie z dniem ogłoszenia.

12 NOWELIZACJE KONSTYTUCJI RP
Nowelizacja z 2009 7 maja 2009 Sejm VI kadencji uchwalił ustawę o zmianie art. 99 konstytucji (dodano ust. 3), dotyczącą rozszerzenia przesłanek biernego prawa wyborczego – wybraną do Sejmu lub do Senatu nie może być osoba skazana prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności za przestępstwo umyślne, ścigane z oskarżenia publicznego (głosowało – 413, za – 404, przeciw – 0, wstrzymało się – 9, nie głosowało – 47). Ustawa została 1 lipca 2009 uchwalona przez Senat a następnie podpisana 9 lipca 2009 przez Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego i opublikowana 20 lipca Zmiana weszła w życie 21 października 2009, mając jednak zastosowanie do kolejnych kadencji Sejmu i Senatu (t.j. od VII kadencji Sejmu i VIII kadencji Senatu).

13 Materiały źródłowe