PRAWO HANDLOWE Gr.1 SSP IV 2014/2015 mgr Konrad Gralec

Prezentacja na temat: "PRAWO HANDLOWE Gr.1 SSP IV 2014/2015 mgr Konrad Gralec"— Zapis prezentacji:

1 PRAWO HANDLOWE Gr.1 SSP IV 2014/2015 mgr Konrad Gralec
Zakład Prawa Gospodarczego i Handlowego Konsultacje pokój 106, budynek A Poniedziałek 16: :45 Piątek 16: :30

2 Wyprzedzając pytanie: Tak, to będzie na mojej stronie osobistej
PLAN ZAJĘĆ: r. - zajęcia organizacyjne, - źródła prawa handlowego - pojęcie przedsiębiorcy i przedsiębiorstwa - firma i jej ochrona - spółka cywilna r. - spółka jawna - spółka partnerska r. - spółka komandytowa - spółka komandytowo-akcyjna

3 PLAN ZAJĘĆ: r. - spółka z o.o. r. - spółka akcyjna r. - M&A - upadłość i likwidacja r. - KOLOKWIUM Kolokwium: Forma: pytania jednokrotnego wyboru. Pytania: 50. od 26. poprawnych odpowiedzi ocena dostateczna.

4 Kolokwium: Forma: pytania jednokrotnego wyboru. Pytania: 50. od 26. poprawnych odpowiedzi ocena dostateczna. Pytania: z przepisów oraz mini kazusy Grupy: dwie Wyniki: zgodnie z regulaminem Poprawa: tylko ustnie! na konsultacjach

5 ZRÓDŁA PRAWA HANDLOWEGO
PRZEPISY PRAWA STANOWIONEGO REGULACJE UMOWNE UMOWY MIEDZYNARODOWE ZWYCZAJE; ORZECZNICTWO SĄDOWE; DOKTRYNA

6 Źródła stosunku zobowiązaniowego (ważne!)
Art Kodeksu Cywilnego Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Art Kodeksu Cywilnego § 1. Czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy jest nieważna, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, w szczególności ten, iż na miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy. § 2. Nieważna jest czynność prawna sprzeczna z zasadami współżycia społecznego. § 3. Jeżeli nieważnością jest dotknięta tylko część czynności prawnej, czynność pozostaje w mocy co do pozostałych części, chyba że z okoliczności wynika, iż bez postanowień dotkniętych nieważnością czynność nie zostałaby dokonana.

7 Przedsiębiorca Najważniejsze definicje legalne tego pojęcia znajdziemy w Kodeksie Cywilnym oraz Ustawie o swobodzie działalności gospodarczej. Kodeks Cywilny – podstawowa definicja dla stosunków prywatnoprawnych UoSDG – podstawowa definicja o charakterze publicznoprawnym

8 Zgodnie z KC Przedsiębiorcą jest: 1) osoba fizyczna, 2) osoba prawna
Kodeks cywilny Zgodnie z KC Przedsiębiorcą jest: 1) osoba fizyczna, 2) osoba prawna 3) jednostka organizacyjna niebędąca osoba prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową. Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej: Zgodnie z UoSGD Przedsiębiorcą jest: 1) osoba fizyczna, 2) osoba prawna i 3) jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność: - wytwórcza - budowlana - handlowa - usługowa - poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż - działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

9 UWAGA! Powszechnie przyjmuje się ze powyższe definicje mają charakter źródłowy dla prawa cywilnego i prawa administracyjnego Jednakże, niektóre akty prawne wprowadzają swoje własne definicje omawianego pojęcia Dla przykładu: Ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktyką rynkowym przedsiębiorcy – rozumie się przez to osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, które prowadzą działalność gospodarczą, zarobkową lub zawodową, bez względu na to, czy działalność ta ma charakter główny czy uboczny, a także osoby działające w ich imieniu lub na ich rzecz;

10

11 Przedsiębiorstwo Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności: 1) oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa); 2) własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości; 3) prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych; 4) wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne; 5) koncesje, licencje i zezwolenia; 6) patenty i inne prawa własności przemysłowej; 7) majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne; 8) tajemnice przedsiębiorstwa; 9) księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

12 Powyżej cytowany artykuł 551 KC zawiera definicję legalną przedsiębiorstwa –w znaczeniu przedmiotowym lub -przedmiotowo-funkcjonalnym (sporne) Posługując się dużym uproszczeniem można stwierdzić : Przedsiębiorca = osoba Przedsiębiorstwo = zespół rzeczy które służą (w tym prawna) przedsiębiorcy do prowadzenia działalności

13 FIRMA Potocznie przedsiębiorstwo określa się jako „firmę”, słowo to ma inne znaczenie prawne. Firma to nazwa, pod którą przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą lub zawodową Każdy przedsiębiorca musi mieć firmę. Firmę ujawnia się we właściwym rejestrze, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej. Firma nie może być zbyta. Przedsiębiorca może upoważnić innego przedsiębiorcę do korzystania ze swej firmy, jeżeli nie wprowadza to w błąd. Firma oddziału osoby prawnej zawiera pełną nazwę tej osoby oraz określenie "oddział" ze wskazaniem miejscowości, w której oddział ma siedzibę.

14 FIRMA Firmą osoby fizycznej jest jej imię i nazwisko.
Nie wyklucza to włączenia do firmy pseudonimu lub określeń wskazujących na przedmiot działalności przedsiębiorcy, miejsce jej prowadzenia oraz innych określeń dowolnie obranych. Firmą osoby prawnej jest jej nazwa. Firma zawiera określenie formy prawnej osoby prawnej, które może być podane w skrócie, a ponadto może wskazywać na przedmiot działalności, siedzibę tej osoby oraz inne określenia dowolnie obrane. Firma osoby prawnej może zawierać nazwisko lub pseudonim osoby fizycznej, jeżeli służy to ukazaniu związków tej osoby z powstaniem lub działalnością przedsiębiorcy. Umieszczenie w firmie nazwiska albo pseudonimu osoby fizycznej wymaga pisemnej zgody tej osoby, a w razie jej śmierci - zgody jej małżonka i dzieci. Przedsiębiorca może posługiwać się skrótem firmy

15 Zasady prawa firmowego
uregulowane są w Kodeksie Cywilnym a także w Kodeksie spółek handlowych. zasada prawdziwości zasada wyłączności zasada ciągłości zasada jawności zasada jedności zasada niezbywalności

16 Spółka cywilna NIE jest to spółka handlowa
Jest to umowa zobowiązaniowa, uregulowana w Kodeksie Cywilnym Art. 860 KC § 1. Przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów. § 2. Umowa spółki powinna być stwierdzona pismem. Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej: Art. 4 ust 2 Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.

17 Spółka cywilna Spółka Cywilna nie posiada osobowości prawnej!
Nie jest ułomną osobą prawną! Nie stanowi więc samodzielnego podmiotu prawa, podmiotami prawa pozostają wspólnicy. Spółka cywilna nie ma własnego mienia Rejestracji w CIDG podlegają wspólnicy a nie spółka. (ujawnia się jednak NIP spółki) Nabywane prawa i zaciągane zobowiązania wchodzą do wspólnego majątku wspólników, stanowiącego ich współwłasność. Stroną dokonywanych czynności prawnych są wspólnicy a nie spółka cywilna

18 UWAGA! Niezależnie od powyższego Spółka Cywilna posiada podmiotowość podatkową!! Dlatego spółka cywilna ma inny NIP niż jej wspólnicy - co było pokazane na poprzednich zajęciach

19 Spółka cywilna Zawierając umowę, wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego, ale nie musi to być działalność zarobkowa. Dopuszczalne jest np. powołanie spółki cywilnej w celu wspólnej budowy drogi. Umowa spółki powinna zostać zawarta na piśmie ad probationem. Istotą spółki cywilnej jest stałość jej składu osobowego (zasada niezmienności składu osobowego), wobec czego wspólnik nie może rozporządzać udziałem w majątku wspólnym ani w jego składnikach (przynajmniej do rozwiązania spółki), utrudnione jest także wystąpienie ze spółki.

20 Spółka cywilna Każdy wspólnik jest zobowiązany i uprawniony do reprezentowania spółki. ​ W czynnościach zwykłego zarządu, do momentu kiedy nie ma sprzeciwu chociaż jednego ze wspólników, nie potrzeba uchwały. Każdy wspólnik może wykonać czynność nagłą, gdyby niewykonanie jej mogło narazić spółkę straty. ​ Wspólnik jest umocowany do reprezentowania spraw spółki w zakresie w jakim jest upoważniony do prowadzenia jej spraw.

21 Spółka cywilna Zawarcie umowy spółki cywilnej powoduje miedzy wspólnikami współwłasność łączną Współwłasność ta obejmuje zarówno wkłady wniesione do spółki jak i nabyte w toku jej działalności Domniemuje się że wytworzony majątek jest własnością wszystkich wspólników. Wspólność łączna jest odrębnym majątkiem, który nie wchodzi w skład majątków osobistych poszczególnych wspólników ALE nie ma też odrębnego majątku spółki bo ta nie ma osobowości prawnej Nie rozumiecie? to skomplikujmy sprawę.

22 Spółka cywilna Co jeżeli wspólnicy spółki cywilnej pozostają w związku małżeńskim?​ ​ Moim zdaniem w takim wypadku prawa współmałżonka (nie-wspólnika) nie obejmują składników majątkowych spółki (wspólników), które objęte są współwłasnością łączną. Trzeba przy tym pamiętać, że współmałżonek (nie-wspólnik) może mieć prawo do udziału w części zysków lub majątku spółki tylko po rozwiązaniu umowy spółki. Dlaczego jest to ważne? Bo wspólnicy spółki cywilnej odpowiadają solidarnie za zobowiązania powstałe w związku z stosunkiem spółki cywilnej. Odpowiedzialność ta jest odpowiedzialnością: OSOBISTĄ, NIEOGRANICZONĄ I PIERWSZORZĘDNĄ

23 Ale co z wierzycielem osobistym wspólnika spółki cywilnej?
Dla jego ochrony służy instytucja WYPOWIEDZENIA WKŁADU​ ​ Jeżeli umowa zawarta była na okres nieoznaczony, wspólnik może ze spółki wystąpić poprzez wypowiedzenie swojego wkładu na 3 miesiące przed końcem roku obrachunkowego. Z ważnych powodów wspólnik nie musi zachowywać terminu.​ Wypowiedzieć udział wspólnika może również jego wierzyciel. Warunki, jakie musi spełnić, aby takie wypowiedzenie było możliwe to: -bezskuteczna egzekucja w ciągu ostatnich 6 miesięcy, prowadzona z ruchomości, -jest to wierzyciel osobisty, -uzyskał zajęcie praw przysługujących wspólnikowi na wypadek wystąpienia ze spółki lub wypowiedzenia udziału. Termin wypowiedzenia dla wierzyciela osobistego wynosi 3 miesiące, ale jeżeli umowa przewidywała krótszy to może zostać tu zastosowany.

24 Spółka cywilna Prawo do udziału w zyskach i obowiązek pokrywania strat mają wszyscy wspólnicy; może on, choć nie musi, zostać skorelowany z wysokością wkładów. Jeżeli zatem umowa nie stanowi inaczej, domniemywa się, że udział w zyskach i stratach jest równy. Obowiązek pokrywania strat można wyłączyć w umowie, nie wolno wykluczyć wspólnika od udziału w zyskach.

25 Spółka cywilna Spółka z ważnych powodów może zostać rozwiązana przez sąd na żądanie każdego ze wspólników. Spółka ulega rozwiązaniu z dniem ogłoszenia upadłości wspólnika. Po rozwiązaniu stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. ale: po spłacie długów zwraca się wspólnikom wkłady, a pozostałą część majątku dzieli się według ich udziału w zyskach.