Przedsiębiorcy - zagadnienia wybrane

Prezentacja na temat: "Przedsiębiorcy - zagadnienia wybrane"— Zapis prezentacji:

1 Przedsiębiorcy - zagadnienia wybrane
dr Filip Grzegorczyk Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie Katedra Prawa Zakład Prawa Cywilnego i Gospodarczego

2 Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej
Art. 1. Ustawa reguluje podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zadania organów w tym zakresie.

3 Działalność gospodarcza
Art. 2. Działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Art. 2a. Do działalności gospodarczej: budowlanej, handlowej i usługowej, oraz działalności zawodowej polegającej na świadczeniu usług stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 4 marca 2010 r. o świadczeniu usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej Art. 3. Przepisów ustawy nie stosuje się do działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego, a także wynajmowania przez rolników pokoi, sprzedaży posiłków domowych i świadczenia w gospodarstwach rolnych innych usług związanych z pobytem turystów.

4 Art. 4. 1. Przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest:
Przedsiębiorcy Art. 4. 1. Przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest: osoba fizyczna, osoba prawna jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. 2. Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.

5 Pojęcie przedsiębiorcy
ROZUMIENIE POJĘCIA PRZEDSIĘBIORCY PRZESŁANKI PODMIOTOWE PRZESŁANKI PRZEDMIOTOWE OSOBA FIZYCZNA (wymóg pełnej zdolności do czynności prawnych; inne wymogi wynikają z przepisów szczególnych OSOBA PRAWNA (w zasadzie każda, niezależnie od celu i sposobu powołania) JEDNOSTYKI OPRGANIZACYJNE NIEPOSIADAJĄCE OSOBOWOŚCI PRAWNEJ (art. 331 k.c.) – w zakresie ograniczonym działanie we własnym imieniu, (tj. samodzielna organizacja działania oraz występowanie w obrocie gospodarczym we własnym imieniu prowadzenie działalności gospodarczej (art. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej) lub prowadzenie działalności zawodowej rozumiane jako wykonywanie określonego zawodu, np. architekta PRZEDSIĘBIORCA art. 431 k.c.)

6 Mikro-, mali i średni Art. 104. Za mikroprzedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:   1)   zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz   2)   osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów euro. Art. 105. Za małego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:   1)   zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz   2)   osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 10 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 10 milionów euro. Art. 106. Za średniego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:   1)   zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz   2)   osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 50 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 43 milionów euro.

7 Usdg - Przepisy ogólne Art. 8. 1. Organy administracji publicznej wspierają rozwój przedsiębiorczości, tworząc korzystne warunki do podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej, w szczególności wspierają mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców. Art. 9. Wykonując swoje zadania, w szczególności w zakresie nadzoru i kontroli, właściwy organ działa wyłącznie na podstawie i w granicach prawa, z poszanowaniem uzasadnionych interesów przedsiębiorcy. Art. 11. 1. Właściwy organ jest obowiązany do załatwiania spraw przedsiębiorców bez zbędnej zwłoki.

8 Usdg – pisemne interpretacje
Art. 10. 1. Przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. 2. Wniosek o wydanie interpretacji może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych. 3. Przedsiębiorca we wniosku o wydanie interpretacji jest obowiązany przedstawić stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe oraz własne stanowisko w sprawie. Art. 10a. 1. Interpretację wydaje się bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w terminie 30 dni od dnia otrzymania przez organ administracji publicznej lub państwową jednostkę organizacyjną kompletnego i opłaconego wniosku. W razie niewydania interpretacji w terminie uznaje się, że w dniu następującym po dniu, w którym upłynął termin wydania interpretacji, została wydana interpretacja stwierdzająca prawidłowość stanowiska przedsiębiorcy przedstawionego we wniosku o wydanie interpretacji. 2. Interpretacja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, jednakże przedsiębiorca nie może być obciążony jakimikolwiek daninami publicznymi, sankcjami administracyjnymi, finansowymi lub karami w zakresie, w jakim zastosował się do uzyskanej interpretacji. 3. Interpretacja jest wiążąca dla organów administracji publicznej lub państwowych jednostek organizacyjnych właściwych dla przedsiębiorcy i może zostać zmieniona wyłącznie w drodze wznowienia postępowania. Nie zmienia się interpretacji, w wyniku której nastąpiły nieodwracalne skutki prawne.

9 Podejmowanie działalności gospodarczej
Art. 14.1. Przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą w dniu złożenia wniosku o wpis do ewidencji działalności gospodarczej albo po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym. 2. Wpisowi do ewidencji podlegają przedsiębiorcy będący osobami fizycznymi. 3. Przedsiębiorca ma prawo we wniosku o wpis do ewidencji działalności gospodarczej określić późniejszy dzień podjęcia działalności gospodarczej niż dzień złożenia wniosku. 4. Spółka kapitałowa w organizacji może podjąć działalność gospodarczą przed uzyskaniem wpisu do rejestru przedsiębiorców.

10 Podejmowanie działalności gospodarczej – CEIDG 1
Art. 23. 1. Tworzy się Centralną Ewidencję i Informację o Działalności Gospodarczej, zwaną dalej "CEIDG". 2. CEIDG prowadzi w systemie teleinformatycznym minister właściwy do spraw gospodarki. 3. Zadaniem CEIDG jest:   1)   ewidencjonowanie przedsiębiorców będących osobami fizycznymi;   2)   udostępnianie informacji o przedsiębiorcach i innych podmiotach w zakresie wskazanym w ustawie;   3)   umożliwienie wglądu do danych bezpłatnie udostępnianych przez Centralną Informację Krajowego Rejestru Sądowego;   4)   umożliwienie ustalenia terminu i zakresu zmian wpisów w CEIDG oraz wprowadzającego je organu.

11 Podejmowanie działalności gospodarczej – CEIDG 2
Art. 25. 1. Wpisowi do CEIDG podlegają:   1)   firma przedsiębiorcy oraz jego numer PESEL, o ile taki posiada;   2)   numer identyfikacyjny REGON przedsiębiorcy, o ile taki posiada;   3)   numer identyfikacji podatkowej (NIP), o ile taki posiada;   4)   informacja o obywatelstwie polskim przedsiębiorcy, o ile takie posiada, i innych obywatelstwach przedsiębiorcy;   5)   oznaczenie miejsca zamieszkania i adresu, adres do doręczeń przedsiębiorcy oraz adres, pod którym jest wykonywana działalność gospodarcza, a jeżeli przedsiębiorca wykonuje działalność poza miejscem zamieszkania - adres głównego miejsca wykonywania działalności i oddziału, jeżeli został utworzony; dane te są zgodne z oznaczeniami kodowymi przyjętymi w krajowym rejestrze urzędowym podziału terytorialnego kraju;   6)   adres poczty elektronicznej przedsiębiorcy oraz jego strony internetowej, o ile takie posiada;   7)   data rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej;   8)   określenie przedmiotów wykonywanej działalności gospodarczej, zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności (PKD);   9)   informacje o istnieniu lub ustaniu małżeńskiej wspólności majątkowej;   10)  informacje o umowie spółki cywilnej, jeżeli taka została zawarta;   11)  dane pełnomocnika upoważnionego do prowadzenia spraw przedsiębiorcy, o ile przedsiębiorca udzielił ogólnego pełnomocnictwa;   12)  informacja o zawieszeniu i wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej;   13)  informacja o ograniczeniu lub utracie zdolności do czynności prawnych oraz o ustanowieniu kuratora;   14)  informacja o ogłoszeniu upadłości z możliwością zawarcia układu, o ogłoszeniu upadłości obejmującej likwidację majątku dłużnika, zmianie postanowienia o ogłoszeniu upadłości z możliwością zawarcia układu na postanowienie o ogłoszeniu upadłości obejmującej likwidację majątku dłużnika i zakończeniu tego postępowania;   15)  informacja o wszczęciu postępowania naprawczego;   16)  informacja o zakazie prowadzenia działalności gospodarczej określonej we wpisie do CEIDG.

12 Podejmowanie działalności gospodarczej – „jedno” okienko
Art. 26. 1. Osoba fizyczna składa wniosek o wpis do CEIDG za pośrednictwem formularza elektronicznego dostępnego na stronie internetowej CEIDG oraz w Biuletynie Informacji Publicznej ministra właściwego do spraw gospodarki. System teleinformatyczny CEIDG przesyła wnioskodawcy na wskazany adres poczty elektronicznej potwierdzenie złożenia wniosku. 2. Wniosek o wpis do CEIDG może być również złożony na formularzu zgodnym z określonym wzorem wniosku, o którym mowa w art. 25 ust. 6, w wybranym przez przedsiębiorcę urzędzie gminy:   1)   osobiście albo   2)   wysłany listem poleconym. 3. Organ gminy weryfikuje treść wniosku, o którym mowa w ust. 2, pod względem formalnym i potwierdza wnioskodawcy, za pokwitowaniem, przyjęcie wniosku. 4. Organ gminy przekształca wniosek na formę elektroniczną i przesyła do CEIDG nie później niż następnego dnia roboczego od jego otrzymania.

13 Podejmowanie działalności gospodarczej – KRS
1) rejestr przedsiębiorców (m.in. spółek handlowych) 2) rejestr stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz publicznych zakładów opieki zdrowotnej 3) rejestr dłużników niewypłacalnych - prowadzą sądy rejonowe (sądy gospodarcze) w systemie informatycznym -  istnieje Centralna Informacja KRS -  akta rejestrowe obejmujące w szczególności dokumenty będące podstawą -  wpisy do rejestru podlegają obowiązkowi ogłoszenia do MSiG -  rejestr jest jawny -  każdy ma prawo przeglądać akta rejestrowe podmiotów wpisanych do rejestru przedsiębiorców - Rękojmia wiary publicznej wpisów do KRS

14 Podejmowanie działalności gospodarczej – osoby zagraniczne
Swoboda przedsiębiorczości (TFUE) Art. 13. 1. Osoby zagraniczne z państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich EFTA - stron umowy o EOG oraz osoby zagraniczne z państw niebędących stronami umowy o EOG, które mogą korzystać ze swobody przedsiębiorczości na podstawie umów zawartych przez te państwa ze Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi, mogą podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na takich samych zasadach jak obywatele polscy. Art. 22a. 1. Minister właściwy do spraw gospodarki prowadzi punkt kontaktowy. 2. Zadaniem punktu kontaktowego jest umożliwienie dopełnienia procedur związanych z podejmowaniem, wykonywaniem i zakończeniem działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej; 3. Punkt kontaktowy umożliwia złożenie drogą elektroniczną do właściwych organów wniosków, oświadczeń lub notyfikacji niezbędnych do podjęcia, wykonywania lub zakończenia działalności gospodarczej oraz uznania kwalifikacji zawodowych. 4. Punkt kontaktowy nie prowadzi doradztwa w indywidualnych sprawach. 5. Punkt kontaktowy jest prowadzony za pośrednictwem strony internetowej, zwanej dalej "stroną internetową punktu kontaktowego".

15 Oddziały i przedstawicielstwa przedsiębiorców zagranicznych
Art. 85. 1. Dla wykonywania działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przedsiębiorcy zagraniczni mogą, na zasadzie wzajemności, o ile ratyfikowane umowy międzynarodowe nie stanowią inaczej, tworzyć oddziały z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwane dalej "oddziałami". Art. 93. Przedsiębiorcy zagraniczni mogą tworzyć przedstawicielstwa z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwane dalej "przedstawicielstwami".

16 Wykonywanie działalności gospodarczej
Obowiązek korzystania z NIP (art. 16) Poszanowanie zasad uczciwej konkurencji, dobrych obyczajów oraz słusznych interesów konsumentów (art. 17) Poszanowanie przepisów dot. ochrony przed zagrożeniem życia, zdrowia ludzkiego i moralności publicznej, a także ochrony środowiska (art. 18) Uprawnienia zawodowe (art. 19) Etykietowanie (art. 20, 21) Płatności: rachunek bankowy (art. 22)

17 Zawieszenie działalności gospodarczej 1
Art. 14a. 1. Przedsiębiorca niezatrudniający pracowników może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na okres od 1 miesiąca do 24 miesięcy. 2. W przypadku wykonywania działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej jest skuteczne pod warunkiem jej zawieszenia przez wszystkich wspólników. 3. W okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej.

18 Zawieszenie działalności gospodarczej 2
Art. 14a. 4. W okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca:   1)   ma prawo wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów;   2)   ma prawo przyjmować należności lub obowiązek regulować zobowiązania, powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;   3)   ma prawo zbywać własne środki trwałe i wyposażenie;   4)   ma prawo albo obowiązek uczestniczyć w postępowaniach sądowych, postępowaniach podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej;   5)   wykonuje wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa;   6)   ma prawo osiągać przychody finansowe, także z działalności prowadzonej przed zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej;   7)   może zostać poddany kontroli na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą. 5. Zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej oraz wznowienie wykonywania działalności gospodarczej następuje na wniosek przedsiębiorcy. 6. Okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej rozpoczyna się od dnia wskazanego we wniosku o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej, nie wcześniej niż w dniu złożenia wniosku, i trwa do dnia złożenia wniosku o wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej. 7. W stosunku do zobowiązań o charakterze publicznoprawnym zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej wywiera skutki prawne od dnia, w którym rozpoczyna się zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej, do dnia poprzedzającego dzień wznowienia wykonywania działalności gospodarczej.

19 Reglamentacja działalności gospodarczej
Koncesje Zezwolenia Działalność regulowana Działalność niereglamentowana

20 Koncesje Art. 46. 1. Uzyskania koncesji wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie:   1)   poszukiwania lub rozpoznawania złóż kopalin, wydobywania kopalin ze złóż, bezzbiornikowego magazynowania substancji oraz składowania odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych;   2)   wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym;   3)   wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, przesyłania, dystrybucji i obrotu paliwami i energią;   4)   ochrony osób i mienia;   5)   rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych;   6)   przewozów lotniczych;   7)   prowadzenia kasyna gry.

21 Zezwolenia Art. 75. 1. Uzyskania zezwolenia wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie określonym w przepisach: m. in.: Gry hazardowe specjalne strefy ekonomiczne Tablice rejestracyjne Rynek finansowy (sektory: bankowy, ubezpieczeniowy, emerytalny, rynek kapitałowy) Apteki (ponad 30)

22 Kontrola działalności przedsiębiorcy 1
Art. 77. 1. Kontrola działalności gospodarczej przedsiębiorców przeprowadzana jest na zasadach określonych w niniejszej ustawie, chyba że zasady i tryb kontroli wynikają z bezpośrednio stosowanych przepisów powszechnie obowiązującego prawa wspólnotowego albo z ratyfikowanych umów międzynarodowych. 2. W zakresie nieuregulowanym w niniejszym rozdziale stosuje się przepisy ustaw szczególnych. 3. Zakres przedmiotowy kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy oraz organy upoważnione do jej przeprowadzenia określają odrębne ustawy. 4. Przedsiębiorcy, który poniósł szkodę na skutek przeprowadzenia czynności kontrolnych z naruszeniem przepisów prawa w zakresie kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy, przysługuje odszkodowanie. 5. Dochodzenie roszczenia, o którym mowa w ust. 4, następuje na zasadach i w trybie określonych w odrębnych przepisach. 6. Dowody przeprowadzone w toku kontroli przez organ kontroli z naruszeniem przepisów prawa w zakresie kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy, jeżeli miały istotny wpływ na wyniki kontroli, nie mogą stanowić dowodu w żadnym postępowaniu administracyjnym, podatkowym, karnym lub karno-skarbowym dotyczącym kontrolowanego przedsiębiorcy.

23 Kontrola działalności przedsiębiorcy 2
zawiadomienie o zamiarze wszczęcie kontroli książka kontroli nie można równocześnie podejmować i prowadzić więcej niż jednej kontroli działalności przedsiębiorcy czas trwania wszystkich kontroli organu kontroli u przedsiębiorcy w jednym roku kalendarzowym nie może przekraczać: 1)   w odniesieniu do mikroprzedsiębiorców - 12 dni roboczych; 2)   w odniesieniu do małych przedsiębiorców - 18 dni roboczych; 3)   w odniesieniu do średnich przedsiębiorców - 24 dni roboczych;   4)   w odniesieniu do pozostałych przedsiębiorców - 48 dni roboczych

24 Prawo firmowe - zasady Zasada prawdziwości firmy - art. 434 § 2 k.c. + k.s.h. II. Zasada wyłączności firmy - art. 431 § k.c. III. Zasada jawności (notyfikacji) firmy - art. 433 § 3 k.c. IV. Zasada ciągłości (kontynuacji) firmy - art. 438 § k.c. V. Zasada jedności firmy

25 Spółki Spółki cywilna (KC) handlowe (KSH)

26 USTAWA z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych
Art. 1. § 1. Ustawa reguluje tworzenie, organizację, funkcjonowanie, rozwiązywanie, łączenie, podział i przekształcanie spółek handlowych. § 2. Spółkami handlowymi są: spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna. Art. 2. W sprawach określonych w art. 1 § 1 nieuregulowanych w ustawie stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego. Jeżeli wymaga tego właściwość (natura) stosunku prawnego spółki handlowej, przepisy Kodeksu cywilnego stosuje się odpowiednio. Art. 3. Przez umowę spółki handlowej wspólnicy albo akcjonariusze zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu przez wniesienie wkładów oraz, jeżeli umowa albo statut spółki tak stanowi, przez współdziałanie w inny określony sposób.

27 Spółki prawa handlowego
Osobowe: Jawna Partnerska Komandytowa Komandytowo – akcyjna ewentualnie: Europejskie Zgrupowanie / Ugrupowanie Interesów Gospodarczych Kapitałowe: z ograniczoną odpowiedzialnością akcyjna europejska spółka akcyjna (Societas Europea)

28 Spółki osobowe -- osobowość prawna: brak, mają tylko zdolność prawną
-- cel zakładania spółki: tylko cel gospodarczy -- odpowiedzialność (zasada ogólna): wspólnicy odpowiadają całym swoim majątkiem osobistym (wyjątki: sp.p., sp.k. i s.k.a.) -- prowadzenie spraw spółki i reprezentacja spółki (zasada ogólna): wspólnicy (wyjątki: s.k.a. i ewentualnie sp.p.) -- zmiana składu osobowego (zasada ogólna): z reguły powoduje rozwiązanie spółki, chyba że umowa stanowi inaczej albo nastąpi przeniesienie ogółu praw i obowiązków -- siła głosu: niezależna od wartości wniesionego wkładu (wyjątek: s.k.a.) -- minimalna wysokość wkładu: nie istnieje (z wyjątkiem s.k.a.) -- liczba wspólników zakładających spółkę: co najmniej dwóch, a jeżeli w czasie trwania spółki pozostanie tylko jeden wspólnik, spółka ulega rozwiązaniu

29 Spółki kapitałowe - osobowość prawna: tak
- cel zakładania spółki: jakikolwiek dopuszczalny prawne - odpowiedzialność (zasada ogólna): odpowiada tylko spółka - prowadzenie spraw spółki i reprezentacja spółki (zasada ogólna): organy (in principio zarząd) - zmiana składu osobowego (zasada ogólna): nie powoduje rozwiązania spółki, ale w sp. z o.o. mogą być - ograniczenia dotyczące zbycia udziału, zaś umowa sp. z o.o. może stanowić, że jest to powód rozwiązania spółki; SA — mogą być ograniczenia odnośnie do rozporządzania akcjami imiennymi - siła głosu: zależy od wartości wniesionego kapitału (chyba że umowa lub statut przewiduje przywileje głosowe) - minimalna wysokość wkładu: pln (sp. z o.o.), pln (S.A.) - liczba wspólników zakładających spółkę: jeden lub więcej, ale nie może być zawiązana wyłącznie przez inną jednoosobową sp. z o.o.; możliwe jest jednak istnienie takiej spółki, jeżeli w czasie trwania spółki pozostanie tylko jednoosobowa

30 Spółka jawna – s. j. Art. 22. § 1. Spółką jawną jest spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, a nie jest inną spółką handlową. § 2. Każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką, z uwzględnieniem art. 31. Art. 23. Umowa spółki powinna być zawarta na piśmie pod rygorem nieważności. Art. 24. § 1. Firma spółki jawnej powinna zawierać nazwiska lub firmy (nazwy) wszystkich wspólników albo nazwisko albo firmę (nazwę) jednego albo kilku wspólników oraz dodatkowe oznaczenie "spółka jawna". § 2. Dopuszczalne jest używanie w obrocie skrótu "sp. j.„ Art. 251. § 1. Spółka jawna powstaje z chwilą wpisu do rejestru. § 2. Osoby, które działały w imieniu spółki po jej zawiązaniu, a przed jej wpisaniem do rejestru, za zobowiązania wynikające z tego działania odpowiadają solidarnie.

31 Spółka jawna – stosunek do osób trzecich
Art. 28. Majątek spółki stanowi wszelkie mienie wniesione jako wkład lub nabyte przez spółkę w czasie jej istnienia. informacje o jednostce Art. 29. § 1. Każdy wspólnik ma prawo reprezentować spółkę. § 2. Prawo wspólnika do reprezentowania spółki dotyczy wszystkich czynności sądowych i pozasądowych spółki. § 3. Prawa reprezentowania spółki nie można ograniczyć ze skutkiem wobec osób trzecich. Art. 30. § 1. Umowa spółki może przewidywać, że wspólnik jest pozbawiony prawa reprezentowania spółki albo że jest uprawniony do jej reprezentowania tylko łącznie z innym wspólnikiem lub prokurentem. § 2. Pozbawienie wspólnika prawa reprezentowania spółki może nastąpić wyłącznie z ważnych powodów na mocy prawomocnego orzeczenia sądu.

32 Spółka jawna – stosunki wewnętrzne 1
Art. 37. § 1. Przepisy niniejszego rozdziału mają zastosowanie, jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej. § 2. Umowa spółki nie może ograniczyć lub wyłączyć przepisów art. 38. Art. 38. § 1. Nie można powierzyć prowadzenia spraw spółki osobom trzecim z wyłączeniem wspólników. § 2. Nieważne jest umowne ograniczenie prawa wspólnika do osobistego zasięgania informacji o stanie majątku i interesów spółki oraz umowne ograniczenie prawa do osobistego przeglądania ksiąg i dokumentów spółki. Art. 39. § 1. Każdy wspólnik ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki. § 2. Każdy wspólnik może bez uprzedniej uchwały wspólników prowadzić sprawy nieprzekraczające zakresu zwykłych czynności spółki. § 3. Jeżeli jednak przed załatwieniem sprawy, o której mowa w § 2, choćby jeden z pozostałych wspólników sprzeciwi się jej przeprowadzeniu, wymagana jest uprzednia uchwała wspólników. Art. 40. § 1. Prowadzenie spraw spółki może być powierzone jednemu lub kilku wspólnikom bądź na mocy umowy spółki, bądź na podstawie późniejszej uchwały wspólników. Pozostali wspólnicy są wówczas wyłączeni od prowadzenia spraw spółki. § 2. Jeżeli prowadzenie spraw spółki powierzono kilku wspólnikom, do prowadzenia przez nich spraw spółki stosuje się przepisy ustawy dotyczące prowadzenia spraw przez wszystkich wspólników. Uchwałę wszystkich wspólników zastępuje wówczas uchwała tych wspólników, którym powierzono prowadzenie spraw spółki. Art. 41. § 1. Ustanowienie prokury wymaga zgody wszystkich wspólników mających prawo prowadzenia spraw spółki. § 2. Odwołać prokurę może każdy wspólnik mający prawo prowadzenia spraw spółki. Art. 42. Jeżeli w sprawach nieprzekraczających zwykłych czynności spółki wymagana jest uchwała wspólników, konieczna jest jednomyślność wszystkich wspólników mających prawo prowadzenia spraw spółki. Art. 43. W sprawach przekraczających zakres zwykłych czynności spółki wymagana jest zgoda wszystkich wspólników, w tym także wspólników wyłączonych od prowadzenia spraw spółki.

33 Spółka jawna – stosunki wewnętrzne 2
Art. 44. Wspólnik mający prawo prowadzenia spraw spółki może bez uchwały wspólników wykonać czynność nagłą, której zaniechanie mogłoby wyrządzić spółce poważną szkodę. Art. 46. Za prowadzenie spraw spółki wspólnik nie otrzymuje wynagrodzenia. Art. 47. Prawo prowadzenia spraw spółki może być odebrane wspólnikowi z ważnych powodów, na mocy prawomocnego orzeczenia sądu; dotyczy to również zwolnienia wspólnika od obowiązku prowadzenia spraw spółki. Art. 48. § 1. W razie wątpliwości uważa się, że wkłady wspólników są równe. § 2. Wkład wspólnika może polegać na przeniesieniu lub obciążeniu własności rzeczy lub innych praw, a także na dokonaniu innych świadczeń na rzecz spółki. § 3. Prawa, które wspólnik zobowiązuje się wnieść do spółki, uważa się za przeniesione na spółkę. Art. 49. § 1. Jeżeli wspólnik zobowiązał się wnieść tytułem wkładu do spółki rzeczy inne niż pieniądze na własność lub do używania, wówczas do jego obowiązku świadczenia i ryzyka przypadkowej utraty przedmiotu świadczenia stosuje się odpowiednio przepisy o sprzedaży lub o najmie. Art. 50. § 1. Udział kapitałowy wspólnika odpowiada wartości rzeczywiście wniesionego wkładu. § 2. Wspólnik nie jest uprawniony ani zobowiązany do podwyższenia umówionego wkładu. Art. 51. § 1. Każdy wspólnik ma prawo do równego udziału w zyskach i uczestniczy w stratach w tym samym stosunku bez względu na rodzaj i wartość wkładu. § 2. Określony w umowie spółki udział wspólnika w zysku odnosi się, w razie wątpliwości, także do jego udziału w stratach. § 3. Umowa spółki może zwolnić wspólnika od udziału w stratach. Art. 52. § 1. Wspólnik może żądać podziału i wypłaty całości zysku z końcem każdego roku obrotowego.

34 Spółka partnerska – sp. p.
Art. 86. § 1. Spółką partnerską jest spółka osobowa, utworzona przez wspólników (partnerów) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą. § 2. Spółka może być zawiązana w celu wykonywania więcej niż jednego wolnego zawodu, chyba że odrębna ustawa stanowi inaczej. Art. 87. § 1. Partnerami w spółce mogą być wyłącznie osoby fizyczne, uprawnione do wykonywania wolnych zawodów, określonych w art. 88 lub w odrębnej ustawie. § 2. Wykonywanie wolnego zawodu w spółce może być uzależnione od spełnienia dodatkowych wymagań przewidzianych w odrębnej ustawie. Art. 88. Partnerami w spółce mogą być osoby uprawnione do wykonywania następujących zawodów: adwokata, aptekarza, architekta, inżyniera budownictwa, biegłego rewidenta, brokera ubezpieczeniowego, doradcy podatkowego, maklera papierów wartościowych, doradcy inwestycyjnego, księgowego, lekarza, lekarza dentysty, lekarza weterynarii, notariusza, pielęgniarki, położnej, radcy prawnego, rzecznika patentowego, rzeczoznawcy majątkowego i tłumacza przysięgłego. Art. 89. W sprawach nieuregulowanych w niniejszym dziale do spółki partnerskiej stosuje się odpowiednio przepisy o spółce jawnej, chyba że ustawa stanowi inaczej. spółki partnerskiej powinna zawierać nazwisko co najmniej jednego partnera, dodatkowe oznaczenie "i partner" bądź "i partnerzy" albo "spółka partnerska" oraz określenie wolnego zawodu wykonywanego w spółce. § 2. Dopuszczalne jest używanie w obrocie skrótu "sp.p." § 3. Firmy z oznaczeniem "i partner" bądź "i partnerzy" albo "spółka partnerska" oraz skrótu "sp.p." może używać tylko spółka partnerska.

35 Spółka partnerska – stosunek do osób trzecich
Art. 95. § 1. Partner nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania spółki powstałe w związku z wykonywaniem przez pozostałych partnerów wolnego zawodu w spółce, jak również za zobowiązania spółki będące następstwem działań lub zaniechań osób zatrudnionych przez spółkę na podstawie umowy o pracę lub innego stosunku prawnego, które podlegały kierownictwu innego partnera przy świadczeniu usług związanych z przedmiotem działalności spółki. § 2. Umowa spółki może przewidywać, że jeden albo większa liczba partnerów godzą się na ponoszenie odpowiedzialności tak jak wspólnik spółki jawnej. Art. 96. § 1. Każdy partner ma prawo reprezentować spółkę samodzielnie, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. § 2. Pozbawienie partnera prawa reprezentowania spółki może nastąpić tylko z ważnych powodów uchwałą powziętą większością trzech czwartych głosów w obecności co najmniej dwóch trzecich ogólnej liczby partnerów. Umowa spółki może przewidywać surowsze wymogi powzięcia uchwały. § 3. Pozbawienie partnera prawa reprezentowania spółki na podstawie § 2 staje się skuteczne z chwilą wpisu do rejestru. Art. 97. § 1. Umowa spółki partnerskiej może przewidywać, że prowadzenie spraw i reprezentowanie spółki powierza się zarządowi. Przepisów art. 96 nie stosuje się. § 2. Do zarządu powołanego zgodnie z § 1 stosuje się odpowiednio przepisy art i art

36 Spółka komandytowa – sp. k.
Art. 102. Spółką komandytową jest spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona. Art. 103. W sprawach nieuregulowanych w niniejszym dziale do spółki komandytowej stosuje się odpowiednio przepisy o spółce jawnej, chyba że ustawa stanowi inaczej. Art. 104. § 1. Firma spółki komandytowej powinna zawierać nazwisko jednego lub kilku komplementariuszy oraz dodatkowe oznaczenie "spółka komandytowa". § 2. Dopuszczalne jest używanie w obrocie skrótu "sp.k." § 3. Jeżeli komplementariuszem jest osoba prawna, firma spółki komandytowej powinna zawierać pełne brzmienie firmy (nazwy) tej osoby prawnej z dodatkowym oznaczeniem "spółka komandytowa". Nie wyklucza to zamieszczenia nazwiska komplementariusza, który jest osobą fizyczną. § 4. Nazwisko komandytariusza nie może być zamieszczane w firmie spółki. W przypadku zamieszczenia nazwiska lub firmy (nazwy) komandytariusza w firmie spółki, komandytariusz ten odpowiada wobec osób trzecich tak jak komplementariusz.

37 Spółka komandytowa – stosunek do osób trzecich
Art. 111. Komandytariusz odpowiada za zobowiązania spółki wobec jej wierzycieli tylko do wysokości sumy komandytowej. Art. 112. § 1. Komandytariusz jest wolny od odpowiedzialności w granicach wartości wkładu wniesionego do spółki. § 2. W przypadku zwrotu wkładu w całości albo w części odpowiedzialność zostaje przywrócona w wysokości równej wartości dokonanego zwrotu. § 3. W przypadku uszczuplenia majątku spółki przez stratę, uważa się za zwrot wkładu w stosunku do wierzycieli każdą wypłatę dokonaną przez spółkę na rzecz komandytariusza przed uzupełnieniem wkładu do pierwotnej wartości określonej w umowie spółki. Dokonanie takich wypłat nie wymaga wpisu do rejestru. § 4. Komandytariusz nie jest obowiązany do zwrotu tego, co pobrał tytułem zysku na podstawie sprawozdania finansowego, chyba że działał w złej wierze. Art. 113. Obniżenie sumy komandytowej nie ma skutku prawnego wobec wierzycieli, których wierzytelności powstały przed chwilą wpisania obniżenia do rejestru. Art. 114. Kto przystępuje do spółki w charakterze komandytariusza, odpowiada także za zobowiązania spółki istniejące w chwili wpisania go do rejestru. Art. 117. Spółkę reprezentują komplementariusze, których z mocy umowy spółki albo prawomocnego orzeczenia sądu nie pozbawiono prawa reprezentowania spółki. Art. 118. § 1. Komandytariusz może reprezentować spółkę jedynie jako pełnomocnik. § 2. Jeżeli komandytariusz dokona w imieniu spółki czynności prawnej, nie ujawniając swojego pełnomocnictwa, odpowiada za skutki tej czynności wobec osób trzecich bez ograniczenia; dotyczy to także reprezentowania spółki przez komandytariusza, który nie ma umocowania albo przekroczy jego zakres.

38 Spółka komandytowa – stosunki wewnętrzne
Art. 121. § 1. Komandytariusz nie ma prawa ani obowiązku prowadzenia spraw spółki, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. § 2. W sprawach przekraczających zakres zwykłych czynności spółki wymagana jest zgoda komandytariusza, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. § 3. Ograniczeń, o których mowa w art. 56 i art. 57, nie stosuje się do komandytariusza nieposiadającego prawa do prowadzenia spraw spółki lub jej reprezentowania, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Art. 122. W przypadku zbycia ogółu praw i obowiązków komandytariusza na nabywcę nie przechodzi prawo do prowadzenia spraw spółki. Art. 123. § 1. Komandytariusz uczestniczy w zysku spółki proporcjonalnie do jego wkładu rzeczywiście wniesionego do spółki, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. § 2. Zysk przypadający komandytariuszowi za dany rok obrotowy jest przeznaczany w pierwszej kolejności na uzupełnienie jego wkładu rzeczywiście wniesionego do wartości umówionego wkładu. § 3. W razie wątpliwości komandytariusz uczestniczy w stracie jedynie do wartości umówionego wkładu. Art. 124. § 1. Śmierć komandytariusza nie stanowi przyczyny rozwiązania spółki. Spadkobiercy komandytariusza powinni wskazać spółce jedną osobę do wykonywania ich praw. Czynności dokonane przez pozostałych wspólników przed takim wskazaniem wiążą spadkobierców komandytariusza. § 2. Podział udziału komandytariusza w majątku spółki między spadkobierców jest skuteczny wobec spółki jedynie za zgodą pozostałych wspólników.

39 Spółka komandytowo – akcyjna: S.K.A.
Art. 125. Spółką komandytowo-akcyjną jest spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem. Art. 126. § 1. W sprawach nieuregulowanych w niniejszym dziale do spółki komandytowo-akcyjnej stosuje się:   1)   (w zakresie stosunku prawnego komplementariuszy, zarówno między sobą, wobec wszystkich akcjonariuszy, jak i wobec osób trzecich, a także do wkładów tychże wspólników do spółki, z wyłączeniem wkładów na kapitał zakładowy - odpowiednio przepisy dotyczące spółki jawnej,   2)   w pozostałych sprawach - odpowiednio przepisy dotyczące spółki akcyjnej, a w szczególności przepisy dotyczące kapitału zakładowego, wkładów akcjonariuszy, akcji, rady nadzorczej i walnego zgromadzenia. § 2. Kapitał zakładowy spółki komandytowo-akcyjnej powinien wynosić co najmniej złotych. Art. 127. § 1. Firma spółki komandytowo-akcyjnej powinna zawierać nazwiska jednego lub kilku komplementariuszy oraz dodatkowe oznaczenie "spółka komandytowo-akcyjna". § 2. Dopuszczalne jest używanie w obrocie skrótu "S.K.A." § 3. Jeżeli komplementariuszem jest osoba prawna, firma spółki komandytowo-akcyjnej powinna zawierać pełne brzmienie firmy (nazwy) tej osoby prawnej z dodatkowym oznaczeniem "spółka komandytowo-akcyjna". Nie wyklucza to zamieszczenia nazwiska komplementariusza, który jest osobą fizyczną. Art. 128. Akcjonariusz jest obowiązany jedynie do świadczeń określonych w statucie.

40 Spółka komandytowo – akcyjna – stosunek do osób trzecich
Art. 135. Akcjonariusz nie odpowiada za zobowiązania spółki. Art. 136. § 1. Jeżeli statut dopuszcza przyjęcie do spółki nowego komplementariusza, dotychczasowy akcjonariusz może uzyskać status komplementariusza, albo osoba trzecia może przystąpić do spółki w charakterze komplementariusza, za zgodą wszystkich dotychczasowych komplementariuszy. § 2. Oświadczenie nowego komplementariusza, a także oznaczenie wartości jego wkładów oraz zgoda na brzmienie statutu wymaga formy aktu notarialnego. § 3. Nowy komplementariusz odpowiada także za zobowiązania spółki istniejące w chwili wpisania go do rejestru. Art. 137. § 1. Spółkę reprezentują komplementariusze, których z mocy statutu lub prawomocnego orzeczenia sądu nie pozbawiono prawa reprezentowania spółki. § 2. Późniejsze pozbawienie komplementariusza prawa reprezentowania spółki stanowi zmianę statutu spółki i wymaga zgody wszystkich pozostałych komplementariuszy. § 3. Pozbawienie komplementariusza prawa reprezentowania spółki wbrew jego sprzeciwowi może nastąpić jedynie z ważnych powodów na mocy prawomocnego orzeczenia sądu. § 4. Sprzeciw, o którym mowa w § 3, należy zgłosić do protokołu walnego zgromadzenia lub w formie pisemnej z podpisem notarialnie poświadczonym nie później niż w ciągu miesiąca od dnia powzięcia uchwały przez walne zgromadzenie. § 5. Pozbawienie komplementariusza prawa reprezentowania spółki wbrew sprzeciwowi, o którym mowa w § 3 i § 4, zwalnia tego wspólnika od odpowiedzialności osobistej za zobowiązania spółki powstałe od chwili dokonania odpowiedniego wpisu w rejestrze. Art. 138. § 1. Akcjonariusz może reprezentować spółkę jedynie jako pełnomocnik. § 2. Jeżeli akcjonariusz dokona czynności prawnej w imieniu spółki nie ujawniając swojego pełnomocnictwa, odpowiada za skutki tej czynności wobec osób trzecich bez ograniczenia; dotyczy to także reprezentowania spółki przez akcjonariusza, który nie ma umocowania albo przekroczy jego zakres.

41 Spółka komandytowo – akcyjna – stosunki wewnętrzne
Art. 140. § 1. Każdy komplementariusz ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki. § 2. Statut spółki może przewidywać, że prowadzenie spraw spółki powierza się jednemu albo kilku komplementariuszom. § 3. Zmiana statutu, pozbawiająca prawa prowadzenia spraw spółki lub przyznająca takie prawo komplementariuszowi dotychczas go pozbawionemu, wymaga zgody wszystkich pozostałych komplementariuszy. Art. 141. Komplementariuszowi nie przysługuje prawo do prowadzenia spraw spółki, przekazanych do kompetencji walnego zgromadzenia albo rady nadzorczej przez przepisy niniejszego działu lub statut spółki. Art. 142. § 1. W spółce komandytowo-akcyjnej można ustanowić radę nadzorczą. Jeżeli liczba akcjonariuszy przekracza dwadzieścia pięć osób, ustanowienie rady nadzorczej jest obowiązkowe. § 2. Członków rady nadzorczej powołuje i odwołuje walne zgromadzenie. § 3. Komplementariusz albo jego pracownik nie może być członkiem rady nadzorczej. § 4. Jeżeli komplementariusz objął lub nabył akcje spółki komandytowo-akcyjnej, nie wykonuje on prawa głosu z tych akcji przy podejmowaniu uchwał, o których mowa w § 2. Nie może on również być pełnomocnikiem pozostałych akcjonariuszy na walnym zgromadzeniu przy podejmowaniu takich uchwał. § 5. Przepisy § 3 i § 4 nie dotyczą komplementariusza pozbawionego prawa prowadzenia spraw spółki lub jej reprezentowania. Art. 143. § 1. Rada nadzorcza sprawuje stały nadzór nad działalnością spółki we wszystkich dziedzinach jej działalności.

42 Spółka komandytowo – akcyjna – stosunki wewnętrzne, cd.
Art. 145. § 1. Walne zgromadzenie może być zwyczajne albo nadzwyczajne. § 2. Prawo uczestniczenia w walnym zgromadzeniu ma akcjonariusz oraz komplementariusz także w przypadku, gdy nie jest akcjonariuszem spółki komandytowo-akcyjnej. § 3. Każda akcja objęta lub nabyta przez osobę, która nie jest komplementariuszem, daje prawo do jednego głosu, chyba że statut stanowi inaczej. Nie można całkowicie pozbawić akcjonariusza prawa głosu. § 4. Każda akcja objęta lub nabyta przez komplementariusza daje prawo do jednego głosu. Art. 146. § 1. Uchwały walnego zgromadzenia oprócz innych spraw, wymienionych w dziale niniejszym lub w statucie, wymaga:   1)   rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania komplementariuszy z działalności spółki oraz sprawozdania finansowego spółki za ubiegły rok obrotowy, 2)   udzielenie komplementariuszom prowadzącym sprawy spółki absolutorium z wykonania przez nich obowiązków,  3)   udzielenie członkom rady nadzorczej absolutorium z wykonania przez nich obowiązków,  4)   wybór biegłego rewidenta, chyba że statut przewiduje w tej sprawie kompetencję rady nadzorczej,  5)   rozwiązanie spółki. § 2. Zgody wszystkich komplementariuszy wymagają, pod rygorem nieważności, uchwały walnego zgromadzenia w sprawach:   1)   powierzenia prowadzenia spraw oraz reprezentowania spółki jednemu albo kilku komplementariuszom,  2)   podziału zysku za rok obrotowy w części przypadającej akcjonariuszom,  3)   zbycia i wydzierżawienia przedsiębiorstwa spółki lub jego zorganizowanej części oraz ustanowienia na nim prawa użytkowania,  4)   zbycia nieruchomości spółki,  5)   podwyższenia i obniżenia kapitału zakładowego,  6)   emisji obligacji,  7)   połączenia i przekształcenia spółki,  8)   zmiany statutu,  9)   rozwiązania spółki,  10)  innych czynności przewidzianych w dziale niniejszym lub w statucie. § 3. Zgody większości komplementariuszy wymagają, pod rygorem nieważności, uchwały walnego zgromadzenia w sprawach:   1)   podziału zysku za rok obrotowy w części przypadającej komplementariuszom,  2)   sposobu pokrycia straty za ubiegły rok obrotowy,  3)   innych czynności przewidzianych w statucie. Art. 147. § 1. Komplementariusz oraz akcjonariusz uczestniczą w zysku spółki proporcjonalnie do ich wkładów wniesionych do spółki, chyba że statut stanowi inaczej.

43 posiada osobowość prawną (ma zdolność prawną, zdolność do czynności prawnych, zdolność upadłościową, zdolność sądową i procesową); Może prowadzić działalności gospodarczej; Mimo, że kapitałowa, oparta jest na osobistej więzi pomiędzy wspólnikami (uwaga: możliwość ograniczenia zbywalności udziału, wyłączenia wspólnika, indywidualny nadzór).

44 zawarcie umowy spółki (akt notarialny), powstaje spółka w organizacji
wybór organów spółki pokrycie w całości kapitału zakładowego przy akcyjnej jeszcze – tryb przeprowadzenie subskrypcji, źródła regulacji obrotu giełdowego (ustawy kapitałowe). Spółka prywatna a spółka publiczna, prawa i obowiązki związane z akcją. Być może także odpowiedzialność cywilnoprawna. rejestracja spółki w KRS 44

45 kapitał zakładowy kapitały rezerwowe kapitał zapasowy
co najmniej złotych fakultatywne zmiana umowy spółki – sposoby obniżenia i podwyższenia kapitału zakładowego, organy spółki, prawa i obowiązki wspólników spółki. Przy akcyjnej jeszcze – tryb przeprowadzenie subskrypcji, źródła regulacji obrotu giełdowego (ustawy kapitałowe). Spółka prywatna a spółka publiczna, prawa i obowiązki związane z akcją. Być może także odpowiedzialność cywilnoprawna. kapitały rezerwowe kapitał zapasowy 45

46 rada nadzorcza lub komisja rewizyjna
Organ obligatoryjny, powołany do prowadzenia spraw spółki i reprezentacji spółki. W sprawach określonych w art. 228 , 229 i 230 k.s.h. wymagana jest uchwała zgromadzenia wspólników. zarząd Organ obligatoryjny, właścicielski. Uchwały zapadają w głosowaniu jawnym, bezwzględną większością głosów (wyjątki – art. 246 k.s.h.) wedle udziału w kapitale spółki. Uchwały zgromadzenia wspólników są zaskarżalne w trybie przewidzianym przez k.s.h. zgromadzenie wspólników zmiana umowy spółki – sposoby obniżenia i podwyższenia kapitału zakładowego, organy spółki, prawa i obowiązki wspólników spółki. Przy akcyjnej jeszcze – tryb przeprowadzenie subskrypcji, źródła regulacji obrotu giełdowego (ustawy kapitałowe). Spółka prywatna a spółka publiczna, prawa i obowiązki związane z akcją. Być może także odpowiedzialność cywilnoprawna. Organ fakultatywny, jeżeli kapitał zakładowy przewyższa kwotę złotych i wspólników jest więcej niż 25, powołanie rady nadzorczej jest obligatoryjne. W braku rady, nadzór nad działalnością spółki jest sprawowany indywidualnie przez każdego wspólnika. rada nadzorcza lub komisja rewizyjna 46

47 wspólnicy mają równe prawa i obowiązki w spółce, chyba że umowa spółki stanowi inaczej; uprzywilejowanie może dotyczyć prawa głosu, udziału w zysku lub udziału w masie likwidacyjnej; wspólnik ma obowiązek pokrycia udziału, umowa może go nadto zobowiązywać do dopłat lub do spełniania powtarzających się świadczeń niepieniężnych; wspólnik może zbyć swój udział, ma prawo pierwszeństwa objęcia nowopowstałych udziałów, ma prawo do udziału w zysku spółki (dywidendy), prawo głosu na zgromadzeniu wspólników, prawo do indywidualnego nadzoru nad działalnością spółki, prawo do zaskarżania uchwał zgromadzenia wspólników.

48 posiada osobowość prawną
Może prowadzić działalność gospodarczą jest modelową spółką kapitałową (brak więzi osobistej pomiędzy akcjonariuszami, brak możliwości wykluczenia akcjonariusza, praktycznie brak ograniczeń w obrocie akcjami).

49 podpisanie statutu spółki (akt notarialny)
wybór organów spółki subskrypcja akcji (ogłoszenie, zapisy na akcje, objęcie i przydział akcji), powstaje spółka akcyjna w organizacji przy akcyjnej jeszcze – tryb przeprowadzenie subskrypcji, źródła regulacji obrotu giełdowego (ustawy kapitałowe). Spółka prywatna a spółka publiczna, prawa i obowiązki związane z akcją. Być może także odpowiedzialność cywilnoprawna. dokonanie wpłat na akcje – pokrycie kapitału zakładowego w granicach określonych w art. 309 k.s.h. zgłoszenie i rejestracja spółki w KRS 49

50 kapitał zakładowy kapitał zapasowy kapitały rezerwowe
obligatoryjne kapitał zakładowy co najmniej złotych kapitał zapasowy art. 396 k.s.h.: na kapitał zapasowy przelewa się co rok 8% zysku aż do osiągnięcia 1/3 kapitału zakładowego zmiana umowy spółki – sposoby obniżenia i podwyższenia kapitału zakładowego, organy spółki, prawa i obowiązki wspólników spółki. Przy akcyjnej jeszcze – tryb przeprowadzenie subskrypcji, źródła regulacji obrotu giełdowego (ustawy kapitałowe). Spółka prywatna a spółka publiczna, prawa i obowiązki związane z akcją. Być może także odpowiedzialność cywilnoprawna. fakultatywny kapitały rezerwowe 50

51 walne zgromadzenie akcjonariuszy
Organ obligatoryjny, powołany do prowadzenia spraw spółki i reprezentacji spółki. W sprawach określonych w art. 393 i 394 k.s.h. wymagana jest uchwała walnego zgromadzenia akcjonariuszy. Por. 246 k.s.h. i 354 k.s.h. zarząd Organ obligatoryjny, właścicielski. Uchwały zapadają w głosowaniu jawnym, bezwzględną większością głosów (wyjątki – art. 415 k.s.h.) co do zasady wedle ilości posiadanych akcji. Uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy są zaskarżalne w trybie przewidzianym przez k.s.h. walne zgromadzenie akcjonariuszy Organ obligatoryjny, sprawuje nadzór nad działalnością spółki i dokonuje wyboru zarządu, w sytuacjach wyjątkowych reprezentuje spółkę (art. 379 k.s.h.), ma prawo zawieszania członków zarządu w czynnościach i delegowania członków rady do czasowego wykonywania czynności członka zarządu. rada nadzorcza 51

52 akcje uprzywilejowane
statut może ograniczać ich zbywalność, mogą być uprzywilejowane, może się z nimi wiązać obowiązek powtarzających się świadczeń niepieniężnych, mogą być wydawane przed pełnym pokryciem, akcjonariusz akcji imiennych podlega ujawnieniu w księdze akcyjnej, zbywane przez indos (art. 339 k.s.h.) akcje imienne akcje uprzywilejowane akcje „nieme” są akcjami uprzywilejowanymi co do dywidendy akcje zdematerializowane akcje spółek publicznych 52

53 akcjonariusze mają równe prawa i obowiązki w spółce, chyba że statut stanowi inaczej; uprzywilejowanie może dotyczyć prawa głosu, udziału w zysku lub udziału w masie likwidacyjnej; akcjonariusz ma obowiązek dokonania terminowej wpłaty na akcje, statut może akcjonariusza zobowiązywać do spełniania powtarzających się świadczeń niepieniężnych (obowiązek ten może być związany wyłącznie z akcją imienną); akcjonariusz może zbyć swoje akcje (brak ograniczeń w zakresie zbywalności akcji na okaziciela), ma prawo pierwszeństwa objęcia nowowyemitowanych akcji (prawo poboru), ma prawo do udziału w zysku spółki (dywidendy), prawo głosu na walnym zgromadzeniu, prawo do zaskarżania uchwał zgromadzenia wspólników.

54 Odpowiedzialność funkcjonariuszy spółek kapitałowych za działanie na szkodę spółki
Członek zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej oraz likwidator odpowiada wobec spółki za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem lub postanowieniami umowy spółki, chyba że nie ponosi winy. Członek zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej oraz likwidator powinien przy wykonywaniu swoich obowiązków dołożyć staranności wynikającej z zawodowego charakteru swojej działalności. Uwaga! Art. 4a ustawy o rachunkowości

55 Transformacje spółek Fazy: - menedżerska - właścicielska - sądowa

56 Łączenie spółek Spółki kapitałowe mogą się łączyć między sobą oraz ze spółkami osobowymi Spółka osobowa nie może być spółką przejmującą ani spółką nowo zawiązaną Spółki osobowe mogą się łączyć między sobą tylko przez zawiązanie spółki kapitałowej Połączenie może być dokonane: 1) przez przeniesienie całego majątku spółki (przejmowanej) na inną spółkę (przejmującą) za udziały lub akcje, które spółka przejmująca wydaje wspólnikom spółki przejmowanej – per incorporationem 2) przez zawiązanie spółki kapitałowej, na którą przechodzi majątek wszystkich łączących się spółek za akcje lub udziały nowej spółki (per unionem)

57 Podział spółek Spółkę kapitałową można podzielić na dwie albo więcej spółek kapitałowych. Nie jest dopuszczalny podział spółki akcyjnej, jeżeli kapitał zakładowy nie został pokryty w całości. Spółka osobowa nie podlega podziałowi. Podział może być dokonany:   1)   przez przeniesienie całego majątku spółki dzielonej na inne spółki za udziały lub akcje spółki przejmującej, które obejmują wspólnicy spółki dzielonej (podział przez przejęcie),   2)   przez zawiązanie nowych spółek, na które przechodzi cały majątek spółki dzielonej za udziały lub akcje nowych spółek (podział przez zawiązanie nowych spółek),   3)   przez przeniesienie całego majątku spółki dzielonej na istniejącą i na nowo zawiązaną spółkę lub spółki (podział przez przejęcie i zawiązanie nowej spółki),   4)   przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub na spółkę nowo zawiązaną (podział przez wydzielenie).

58 Przekształcenia spółek
Spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna (spółka przekształcana) może być przekształcona w inną spółkę handlową (spółkę przekształconą). Spółka cywilna może być przekształcona w spółkę handlową, inną niż spółka jawna.

59 Spółka Europejska (SE)
Kapitał minimalny – euro Powstanie Łączenie spółek akcyjnych Utworzenie SE – holding Utworzenie SE - spółki zależnej Przekształcenie SA w SE Ład korporacyjny: System dualistyczny, albo System monistyczny Możliwość przeniesienia siedziby do inne państwa członkowskiego UE

60 Inne podmioty mogące prowadzić DG
1) Spółdzielnie 2) Państwowe osoby prawne: Przedsiębiorstwa państwowe Jednoosobowe spółki Skarbu Państwa Instytuty badawcze Agencje wykonawcze (np. ANR, WAM) Instytucje gospodarki budżetowej 3) Skarb Państwa i Jednostki samorządu terytorialnego poprzez jednostki budżetowe 4) Fundacje 5) Stowarzyszenia