JEDNA SPÓŁKA – TRZY WALUTY Z historiI ZaKŁADÓW ZIELENIEWSKIEGO

Prezentacja na temat: "JEDNA SPÓŁKA – TRZY WALUTY Z historiI ZaKŁADÓW ZIELENIEWSKIEGO"— Zapis prezentacji:

1 JEDNA SPÓŁKA – TRZY WALUTY Z historiI ZaKŁADÓW ZIELENIEWSKIEGO
Leszek Koziorowski

2 Zanim powstała spółka akcyjna (1)
Antoni Zieleniewski (ur. w Raciążu w 1770, zm. 1831) założył w 1804 roku w Krakowie warsztat kowalski od 1839 roku warsztat prowadził jego syn Ludwik przemiana zakładu rzemieślniczego w fabrykę związana była z rozpoczęciem od 1847 roku produkcji maszyn rolniczych (od 1853 roku koncesja, z którą związane było zwolnienie z przynależności do cechu wydana po dwóch latach starań) w związku z rozwojem działalności L. Zieleniewski uzyskał pożyczkę od Adam hr. Potockiego w kwocie zł reńskich, co pozwoliło na rozbudowę fabryki w nowym miejscu (ul. Św. Marka 31)

3 Zanim powstała spółka akcyjna (2)
na fabrykę Zieleniewskiego w 1856 roku przypadało 40,5% wartości produkcji wszystkich fabryk krakowskiej Izby Handlowo - Przemysłowej ( zł reńskich) w 1860 roku fabryka wykonała pierwszy kocioł parowy, a w 1861 roku pierwszą maszynę parową, w tym czasie jednak narastał kryzys w sprzedaży maszyn rolniczych w 1885 roku umarł Ludwik Zieleniewski w 1886 roku wybuchł pożar w fabryce, ale za uzyskane z ubezpieczenia kwoty fabryka została przeniesiona na ul. Krowoderską

4 Zanim powstała spółka akcyjna (3)
w 1886 roku fabryka uzyskała pierwsze większe zamówienie od kolei transwersalnej (w latach roboty kolejowe stanowiły 45-55% wartości produkcji) w 1890 roku zorganizowano spółkę jako spółkę jawną (kapitał ,19 zł reńskich) w 1904 roku fabryka L. Zieleniewskiego i Pierwsze Galicyjskie Towarzystwo Akcyjne Budowy Wagonów w Sanoku weszły jako jedyne dwa przedsiębiorstwa z Galicji do kartelu mostowego

5 Powstanie spółki akcyjnej (1906 rok)
dotychczasowe przedsiębiorstwo zostało wycenione na koron; właściciele dopłacili koron i objęli akcje za łącznie koron pozostały kapitał objęły Austriacki Zakład Kredytowy dla Handlu i Przemysłu ( koron), Dolno-Austriackie Towarzystwo Eskontowe ( koron) i Zakłady Skody ( koron)

6 Przejęcia przedsiębiorstw
w 1912 roku w przemyśle austriackim rozpoczął się kryzys do spółki zwróciły się Fabryka maszyn i odlewnia Ochsnera w Białej, Fabryka armatur Rudolphiego w Trzebini, Fabryka maszyn parowych Bredta w Ottynii i Fabryka ks. Lubomirskiego we Lwowie z propozycją przejęcia ich zakładów w 1913 roku kupiono tą ostatnią za cenę koron, a w zamian ks. Andrzej Lubomirski nabył 750 akcji spółki Zieleniewskiego (kapitał spółki w tym momencie wynosił koron) w tymże samym roku doszło do fuzji z Pierwszym Galicyjskim Towarzystwem Akcyjnym dla Budowy Wagonów i Maszyn przedtem K. Lipiński (za 8 akcji o wartości nominalnej 500 koron fabryki sanockiej wydano 17 akcji o wartości nominalnej 200 koron Zieleniewskiego); w związku z tą fuzją dodatkowo powiększono kapitał do koron

7 Zniszczenia wojenne fabryka w Krakowie nigdy nie doświadczyła bezpośrednich skutków wojny fabryka w Sanoku znalazła się dwukrotnie pod okupacją rosyjską fabryka we Lwowie pozostawała pod okupacją w okresie od września 1914 roku do czerwca 1915 roku

8

9 Odbudowa potencjału fabryki po I wojnie światowej
w latach szybkiego narastania inflacji, a z nią koniunktury gospodarczej, możliwe stało się szybkie odbudowywanie przemysłu w Polsce fabryka w Krakowie otrzymywała szczególnie dużo zamówień na kotły przemysłowe ze strony przemysłu naftowego, natomiast fabryka sanocka otrzymała zamówienia na wagony kolejowe powyższe spowodowało konieczność znalezienia finansowania działalności – typowym rozwiązaniem tamtego okresu były częste emisje akcji (6 wrzesień 1919 roku do koron – II emisja, 28 czerwiec 1920 roku do kwoty mkp – III emisja oraz IV emisja (5 luty 1921 roku) podzielona na trzy części do łącznej kwoty mkp.

10

11 Współpraca i przejęcia
w 1923 roku spółka zawarła układ z Friedenshuette SA, na mocy którego m.in. nastąpiła V emisja akcji ( sztuk) wówczas także zakłady Zieleniewskiego nabyły 81% akcji Spółki Akcyjnej „Wagon” w Ostrowie Wielkopolskim

12 Przewalutowanie kapitału
Na walnym zgromadzeniu 21 III 1925 roku ustalono wysokość kapitału w złotych na kwotę ( akcji po 100 zł) – za każde 8 akcji 1000 mkp wydano jedną złotową (tzw. emisja I)

13 Fuzja z Fitzner Gamper W 1928 roku została podjęta decyzja o połączeniu z Fabryką Kotłów SA W. Fitzner i K. Gamper oraz nabyciu W. Fitzner sp. z o.o. w Siemianowicach. W jej wyniku wyemitowano akcji (tzw. emisja II, oznaczona datą 25 maja 1928) wydanych akcjonariuszom Fitzner Gamper.

14 Spółka Fitzner Gamper założona w 1881 roku w Sosnowcu przekształcona w spółkę akcyjną w 1897 roku przedmiotem działalności spółki była produkcja kotłów parowych w momencie fuzji Fitzner Gamper miał wyemitowanych zwykłych i uprzywilejowanych akcji markowych

15 Założenie Polskich Zakładów Babcock-Zieleniewski
ze względu na konieczność poniesienia znacznych nakładów inwestycyjnych zdecydowano o założeniu spółki z udziałem Babcock & Wilcox Ltd, która wydzierżawiła zakłady w Sosnowcu udział Zieleniewskiego wynosił 51%, a Babcock & Wilcox Ltd 49% w łącznym kapitale złotych

16 Przerachowanie bilansu
w dniu 1 XII 1928 roku nastąpiło zatwierdzenie przerachowania bilansu, a z otrzymanej nadwyżki podwyższono kapitał zakładowy o kwotę zł i wydano akcje tzw. III emisji

17 Wymiana akcji wobec wyczerpania kuponów dywidendowych (ostatni za 1937 rok) na walnym zgromadzeniu 8 IV 1938 roku postanowiono wydać nowe akcje w miejsce akcji trzech poprzednich emisji akcje te były wydawane w odcinkach zbiorowych (1, 5 i 10 akcji różniących się kolorystycznie)

18 Dziękuję pięknie za cierpliwe wysłuchanie
Leszek Koziorowski