Pobierz prezentację
Pobieranie prezentacji. Proszę czekać
OpublikowałJadwiga Lewicka Został zmieniony 5 lat temu
1
Dostęp do informacji publicznej i ochrona danych osobowych
r. pr. dr Anna Zalesińska
2
Kontakt Konsultacje zamieszczone na stronie osobistej
Gabinet: Centrum Badań Problemów Prawnych i Ekonomicznych Komunikacji Elektronicznej nr 004D (budynek D, parter, koło wejścia na stołówkę) Termin: środy godz. 17:00 – 19:00 oraz w dni zjazdów (daty i godziny na stronie osobistej) Konsultacje nie odbywają się w czasie dni (godzin) rektorskich i dziekańskich oraz w czasie urlopu
3
Ogłoszenia dla studentów
Trzeba śledzić informacje, w szczególności w zakresie ewentualnych zmian w godzinach konsultacji
4
Nieobecność Każdy ma prawo do jednej nieobecności
Każda następna (nawet usprawiedliwiona) wymaga odrobienia. Zaliczenie polega na ustnej obecności z materiału, który był na zajęciach. Brak odrobienia nieobecności stanowi podstawę do obniżenia oceny (1 nieobecność = 0,5 oceny) Zarządzenie nr 18/2017 Dziekana Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego z dnia 27 lipca 2017 r. w sprawie monitorowania obecności na zajęciach na Wydziale Prawa, Administracji i Ekonomii UWr Po trzeciej nieobecności danego studenta na zajęciach mam obowiązek pisemnie zgłosić ten fakt do dziekanatu (par. 2 ust. 1). Dziekan ma prawo skreślić studenta z listy studentów (par. 3). Wyjątek: studenci, którzy uzyskali zgodę na eksternistyczne zaliczanie niektórych zajęć, zgodnie z Regulaminem studiów w Uniwersytecie Wrocławskim.
5
Zaliczenie Kolokwium – 19 stycznia 2020 r.
I część test jednokrotnego wyboru + jedno zadania otwarte opisowe (może być z opisem jakiegoś stanu faktycznego z prośbą o ocenę prawną) Poprawa pisemna opisowa (3 pytania) na konsultacjach lub najpóźniej na ostatnich zajęciach 1 lutego 2020 r. – w terminie późniejszym tylko i wyłącznie za zgodą kierownika jednostki dydaktycznej
6
Wykład i egzamin Wykład prowadzi dr hab. Ewa Galewska
Egzamin prowadzi również dr hab. Ewa Galewska
7
Egzamin przedterminowy
Warunek: ocena bardzo dobra z ćwiczeń uzyskana przed egzaminem przedterminowym
8
Zaliczenie wcześniejsze ćwiczeń
Kolokwium pisemne – 3 pytania otwarte na konsultacjach (obejmuje również RODO)
9
Prawo dostępu do informacji publicznej
Zajęcia nr 1 i 2 Prawo dostępu do informacji publicznej
11
Zasada jawności życia publicznego
12
Po co nam dostęp do informacji publicznej
Ile zarabia funkcjonariusz publiczny? Ile kosztowało szkolenie wyjazdowe oficjeli? Na co są przeznaczone moje podatki? Co napisano w ekspertyzie o Tupolewie? Kto i kiedy latał odrzutowcem Gulfstream G550? Kto podpisał listy poparcia kandydatów do KRS? Pytać możemy o wszystko – tylko nie zawsze dostaniemy odpowiedź Uwaga! Dwuinstancyjna kontrola sądowa
13
Po co nam dostęp do informacji publicznej
Dostęp do informacji publicznej do jedno z kluczowych praw obywatela w demokratycznym państwie. Nowoczesne państwo prawa działa przejrzyście (bo jest oparte na jasnych zasadach). Państwo takie pozwala obywatelom na kontrolę działalności tych jednostek, które w imieniu państwa wykonują rozmaite działania. Kontrolą taką umożliwia prawo dostępu do informacji publicznej.
14
Po co nam dostęp do informacji publicznej
Prawo do informacji publicznej ma: - zapewniać jawność (transparentność, przejrzystość,) sprawowania władzy publicznej, w tym procesu ustawodawczego i samych przedstawicieli władzy ustawodawczej – lobbing w procesie stanowienia prawa – jawność ekspertyz dotyczących procedowanych aktów prawnych – stenogramy z posiedzeń Sejmu, komisji sejmowych - ułatwiać kontrolę sprawowania władzy publicznej – wpływ na kulturę polityczną (podejmowanie decyzji „w świetle jupiterów”, tłumaczenie motywów podjętych decyzji) - poprawiać jakość funkcjonowania organów władzy - kontrolować przyzwoitość życia politycznego - zapewniać jawność finansów publicznych - zapobiegać nadużyciom, w tym korupcji – oświadczenia majątkowe – rejestry korzyści - ujawniać nadużycia - wzmacniać świadomy udział obywateli w życiu publicznym
15
Po co nam dostęp do informacji publicznej
Sektor publiczny zbiera, produkuje, reprodukuje i rozpowszechnia szeroki zakres informacji w wielu obszarach działalności, takiej jak społeczna, ekonomiczna, geograficzna, dotycząca pogody, turystyczna, gospodarcza, informacji patentowej i edukacyjnej. Informacja sektora publicznego jest ważnym materiałem wyjściowym dla produktów i usług związanych z zasobami cyfrowymi, a wraz z rozwojem usług bezprzewodowych stanie się jeszcze ważniejszym ich zasobem. Zasadnicze znaczenie będzie mieć w tym kontekście szeroki geograficzny zasięg ponadgraniczny. Większe możliwości ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego powinny pozwolić między innymi firmom europejskim na wykorzystywanie swojego potencjału oraz przyczynić się do wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy.
16
Nadużycie prawa do informacji publicznej
Art. 61 Konstytucji RP przyczynia się do osłabiania państwa, gdyż zmusza jego funkcjonariuszy (urzędników) do zacierania wrażenia nieuchronnej alienacji aparatu biurokratycznego, utrudniając jego sprawne funkcjonowanie. konieczność udzielania laikom z założenia mało istotnych informacji.
17
Jawność Jawność nie jest zasadą konstytucyjną.
Trybunał Konstytucyjny kilkukrotnie wskazywał na zasadę jawności w działaniu władzy publicznej, ale nie określił jej jako zasady konstytucyjnej. Trybunał Konstytucyjny nie wywiódł również zasady jawności działania władzy publicznej z zasady demokratycznego państwa prawnego.
18
Jawność życia publicznego
Zasada jawności opiera się na prawie do informacji. Jawność działania aparatu publicznego staje się wartością samą w sobie.
19
Zasada jawności w prawie międzynarodowym
20
Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności
Artykuł 10 Wolność wyrażania opinii 1. Każdy ma prawo do wolności wyrażania opinii. Prawo to obejmuje wolność posiadania poglądów oraz otrzymywania i przekazywania informacji i idei bez ingerencji władz publicznych i bez względu na granice państwowe. Niniejszy przepis nie wyklucza prawa Państw do poddania procedurze zezwoleń przedsiębiorstw radiowych, telewizyjnych lub kinematograficznych. 2. Korzystanie z tych wolności pociągających za sobą obowiązki i odpowiedzialność może podlegać takim wymogom formalnym, warunkom, ograniczeniom i sankcjom, jakie są przewidziane przez ustawę i niezbędne w społeczeństwie demokratycznym w interesie bezpieczeństwa państwowego, integralności terytorialnej lub bezpieczeństwa publicznego ze względu na konieczność zapobieżenia zakłóceniu porządku lub przestępstwu, z uwagi na ochronę zdrowia i moralności, ochronę dobrego imienia i praw innych osób oraz ze względu na zapobieżenie ujawnieniu informacji poufnych lub na zagwarantowanie powagi i bezstronności władzy sądowej.
21
TfuE Artykuł 6 (dawny artykuł 6 TUE) 1. Unia uznaje prawa, wolności i zasady określone w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej z 7 grudnia 2000 roku, w brzmieniu dostosowanym 12 grudnia 2007 roku w Strasburgu, która ma taką samą moc prawną jak Traktaty. Postanowienia Karty w żaden sposób nie rozszerzają kompetencji Unii określonych w Traktatach. Prawa, wolności i zasady zawarte w Karcie są interpretowane zgodnie z postanowieniami ogólnymi określonymi w tytule VII Karty regulującymi jej interpretację i stosowanie oraz z należytym uwzględnieniem wyjaśnień, o których mowa w Karcie, które określają źródła tych postanowień. 2. Unia przystępuje do europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności. Przystąpienie do Konwencji nie ma wpływu na kompetencje Unii określone w Traktatach. 3. Prawa podstawowe, zagwarantowane w europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności oraz wynikające z tradycji konstytucyjnych wspólnych Państwom Członkowskim, stanowią część prawa Unii jako zasady ogólne prawa.
22
Karta Praw Podstawowych
Artykuł 11 Wolność wypowiedzi i informacji 1. Każdy ma prawo do wolności wypowiedzi. Prawo to obejmuje wolność posiadania poglądów oraz otrzymywania i przekazywania informacji i idei bez ingerencji władz publicznych i bez względu na granice państwowe. 2. Szanuje się wolność i pluralizm mediów.
23
Karta Praw Podstawowych
Karta Praw Podstawowych UE przyznała w art. 42 prawo dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji. Zasada otwartości jest także przedmiotem licznego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej
24
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1049/2001 z 30 maja 2001 r. w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji (Dz.Urz. WE L 145 z , s. 43) Przejrzystość pozwala obywatelom na bliższe uczestnictwo w procesie podejmowania decyzji i gwarantuje, że administracja jest bardziej skuteczna i odpowiedzialna względem obywateli w systemie demokratycznym. Przejrzystość przyczynia się do umacniania zasad demokracji i szacunku dla praw podstawowych. Zasadniczo wszelkie dokumenty instytucji powinny być publicznie dostępne, w niektórych wypadkach jednak należy chronić interes prywatny i publiczny.
25
TfuE i TWE Art. A ust. 2 TUE: Niniejszy Traktat wyznacza nowy etap w procesie tworzenia coraz ściślejszego związku między narodami Europy, w którym decyzje podejmowane są z możliwie najwyższym poszanowaniem zasady otwartości i jak najbliżej obywateli. Art. 255 TWE: Każdy obywatel Unii i każda osoba fizyczna lub prawna mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Państwie Członkowskim ma prawo dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji.
26
Prawo unijne 15 TFUE nakłada na instytucje UE obowiązek działania z "jak największym poszanowaniem zasady otwartości", proklamuje zasadę jawności obrad Parlamentu Europejskiego oraz Rady obradującej i głosującej nad projektem aktu ustawodawczego oraz precyzuje prawo dostępu do dokumentów (niezależnie od ich formy) instytucji, organów i jednostek organizacyjnych UE. Wymienione prawo przysługuje każdemu obywatelowi UE oraz każdej osobie fizycznej lub prawnej mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę statutową w państwie członkowskim. Zasady ogólne i ograniczenia tego prawa mają być określane w drodze rozporządzeń przez Parlament Europejski i Radę. Każda instytucja, organ lub jednostka organizacyjna ma zapewnić przejrzystość swoich prac i opracować w swoim regulaminie wewnętrznym przepisy szczególne dotyczące dostępu do jej dokumentów (przy czym TSUE oraz Europejski Bank Centralny i Europejski Bank Inwestycyjny podlegają tym zasadom jedynie przy wykonywaniu funkcji administracyjnych). Art. 15 ust. 3 TFUE zobowiązuje również Parlament Europejski i Radę do zapewnienia publikacji dokumentów dotyczących procedur ustawodawczych.
27
Zasada jawności w Konstytucji RP
28
Konstytucja RP Art Obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. 2. Prawo do uzyskiwania informacji obejmuje dostęp do dokumentów oraz wstęp na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów, z możliwością rejestracji dźwięku lub obrazu. 3. Ograniczenie prawa, o którym mowa w ust. 1 i 2, może nastąpić wyłącznie ze względu na określone w ustawach ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa. 4. Tryb udzielania informacji, o których mowa w ust. 1 i 2, określają ustawy, a w odniesieniu do Sejmu i Senatu ich regulaminy.
29
Artykuł 61 ust. 1 Konstytucji RP kształtuje prawo dostępu do informacji publicznej jako prawo obywatelskie. Dostęp taki ma prawo uzyskać jedynie "obywatel", a nie "każdy". [...] Artykuł 2 ust. 1 u.d.d.i.p. [ustawy z 2001 r. o dostępie do informacji publicznej] stanowi, iż "każdemu przysługuje, z zastrzeżeniem art. 5, prawo dostępu do informacji publicznej". Oznacza to, iż ustawa określa zakres prawa do informacji publicznej szerzej aniżeli Konstytucja, przyznając je również obcokrajowcom i apatrydom. Każdy zatem pełnoletni i nieubezwłasnowolniony ma prawo żądać od władz publicznych dostępu do informacji publicznej. Podmiot taki nie musi mieć nawet miejsca zamieszkania na terenie Polski.
30
Jest to prawo do informacji o działalności organów władzy publicznej, a także osób pełniących funkcje publiczne. Prawo do informacji o działalności władz jest ważnym elementem życia publicznego i kontroli opinii publicznej nad działalnością organów i władz.
31
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 5 stycznia 2016 r. I OSK 3042/14 Tytuł: Prawo do prywatności a ujawnienie wynagrodzenia osoby pełniącej funkcję publiczną. Ingerencja w prywatność polegająca na ujawnieniu wysokości wynagrodzenia zasadniczego osoby pełniącej funkcje publiczną nie przekracza granicy intymności wyznaczonej przepisami art. 47 i art. 61 ust. 3 Konstytucji RP.
32
Prawo obywateli nie jest ograniczone tylko do czerpania informacji dotyczących organów przedstawicielskich. Z treści art. 61 ust. 1 wynika, że obejmuje ono także uzyskiwanie informacji o działalności samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych jednostek organizacyjnych, jeśli wykonują one zadania władzy publicznej, a także jeśli gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. Zatem krąg podmiotów, których działalność jest objęta obowiązkiem informowania opinii publicznej o ich działalności i uzyskiwanych efektach, jest szeroki.
33
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 czerwca 2016 r. K 8/15 1. Art
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 czerwca 2016 r. K 8/15 1. Art. 14a ust. 11 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz. U. z 2015 r. poz. 464, 1633, 1893, 1991 i 2199 oraz z 2016 r. poz. 65), w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 9 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz. U. Nr 113, poz. 658), w zakresie, w jakim dotyczy testów i pytań testowych z Lekarskiego Egzaminu Końcowego i Lekarsko-Dentystycznego Egzaminu Końcowego, które już się odbyły, 2. Art. 16r ust. 12 zdanie drugie ustawy z 5 grudnia 1996 r. powołanej w punkcie 1, w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 13 ustawy z 28 kwietnia 2011 r. powołanej w punkcie 1, w zakresie, w jakim dotyczy zadań testowych z Państwowego Egzaminu Specjalizacyjnego, który już się odbył - są niezgodne z art. 61 ust. 3 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. OTK-A 2016/27, Dz.U.2016/1239
34
Konstytucja RP Art Obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. 2. Prawo do uzyskiwania informacji obejmuje dostęp do dokumentów oraz wstęp na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów, z możliwością rejestracji dźwięku lub obrazu. 3. Ograniczenie prawa, o którym mowa w ust. 1 i 2, może nastąpić wyłącznie ze względu na określone w ustawach ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa. 4. Tryb udzielania informacji, o których mowa w ust. 1 i 2, określają ustawy, a w odniesieniu do Sejmu i Senatu ich regulaminy.
35
Prawo do informacji może być realizowane w różnych formach
Prawo do informacji może być realizowane w różnych formach. Z tych najważniejszych form wymienia się: - dostęp do dokumentów, - a także wstęp na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów (posiedzenia Sejmu, Senatu, organów stanowiących samorządu terytorialnego), z prawem rejestracji dźwięku lub zapisu.
36
Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Małopolskiego z dnia 27 października 1999 r. PR 0915/94/99 Zgodnie z art. 61 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, przysługujące obywatelom prawo do uzyskiwania informacji obejmuje również wstęp na obrady sesji rady gminy (kolegialnego organu władzy publicznej pochodzącego z powszechnych wyborów), z możliwością rejestracji dźwięku lub obrazu.
37
Konstytucja RP Art Obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. 2. Prawo do uzyskiwania informacji obejmuje dostęp do dokumentów oraz wstęp na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów, z możliwością rejestracji dźwięku lub obrazu. 3. Ograniczenie prawa, o którym mowa w ust. 1 i 2, może nastąpić wyłącznie ze względu na określone w ustawach ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa. 4. Tryb udzielania informacji, o których mowa w ust. 1 i 2, określają ustawy, a w odniesieniu do Sejmu i Senatu ich regulaminy.
38
Konstytucja RP Art Obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. 2. Prawo do uzyskiwania informacji obejmuje dostęp do dokumentów oraz wstęp na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów, z możliwością rejestracji dźwięku lub obrazu. 3. Ograniczenie prawa, o którym mowa w ust. 1 i 2, może nastąpić wyłącznie ze względu na określone w ustawach ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa. 4. Tryb udzielania informacji, o których mowa w ust. 1 i 2, określają ustawy, a w odniesieniu do Sejmu i Senatu ich regulaminy.
39
Regulamin Sejmu Art. 202a 1. Informację publiczną Kancelaria Sejmu udostępnia poprzez ogłaszanie dokumentów i innych informacji w Systemie Informacyjnym Sejmu. 2. Informacja publiczna może być udostępniana poprzez wskazanie ogólnodostępnego miejsca wyłożenia lub przechowywania informacji publicznej w Kancelarii Sejmu. 3. Informacja publiczna, która nie została udostępniona w sposób, o którym mowa w ust. 1 lub 2, udostępniana jest przez Kancelarię Sejmu na pisemny wniosek. Wniosek może być przesłany za pośrednictwem Systemu Informacyjnego Sejmu. Art. 202b Do udostępniania informacji publicznej, o której mowa w art. 202a, stosuje się odpowiednio art ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198, z późn. zm. ) Art. 202c 1. Odmowy udostępnienia informacji publicznej oraz umorzenia postępowania o udostępnienie informacji, w przypadku określonym w art. 14 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej, dokonuje Szef Kancelarii Sejmu. Przepisy art. 16 i art. 21 ustawy stosuje się odpowiednio. 2. Strona niezadowolona z decyzji, o której mowa w ust. 1, może zwrócić się do Szefa Kancelarii Sejmu z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy.
40
Regulamin Senatu Art. 37 Uzyskiwanie informacji o działalności Senatu i jego organów odbywa się zgodnie z przepisami ustawy o dostępie do informacji publicznej i jest realizowane poprzez: 1) wcześniejsze informowanie opinii publicznej o posiedzeniach Senatu, 2) wstęp na posiedzenia Senatu i komisji senackich, 3) udostępnianie druków senackich, protokołów i sprawozdań stenograficznych z posiedzeń Senatu, protokołów i zapisów stenograficznych z posiedzeń komisji senackich, a także innych dokumentów i informacji związanych z działalnością Senatu i jego organów, 4) zapewnienie transmisji z posiedzeń Senatu na senackiej stronie internetowej. 2. Udostępnianie dokumentów i innych informacji, o których mowa w ust. 1 pkt 3, odbywa się poprzez zamieszczenie ich na senackiej stronie internetowej. Informacje niezamieszczone na stronie internetowej udostępniane są na wniosek. 3. Dokumenty i inne informacje, o których mowa w ust. 1 pkt 3, mogą być również udostępniane poprzez wyłożenie, wywieszenie lub zainstalowanie urządzenia umożliwiającego zapoznanie się z nimi w miejscach ogólnie dostępnych. 4. Decyzje w sprawach dotyczących dostępu do informacji publicznej wydaje Szef Kancelarii Senatu.
41
Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz ze zm.)
42
Ustawa o dostępie do inf. publ.
Art Każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy i podlega udostępnieniu na zasadach i w trybie określonych w niniejszej ustawie. 2. Przepisy ustawy nie naruszają przepisów innych ustaw określających odmienne zasady i tryb dostępu do informacji będących informacjami publicznymi, pod warunkiem że nie ograniczają obowiązków przekazywania informacji publicznej do centralnego repozytorium informacji publicznej, o którym mowa w art. 9b ust. 1, zwanym dalej "centralnym repozytorium". 3. Przepisów ustawy w zakresie przekazywania informacji publicznej do centralnego repozytorium oraz jej udostępniania w tym repozytorium nie stosuje się do: 1) centralnej bazy danych ksiąg wieczystych, o której mowa w art. 363 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz. U. z 2013 r. poz. 707, z późn. zm.); 2) Krajowego Rejestru Karnego, o którym mowa w art. 1 ustawy z dnia 24 maja 2000 r. o Krajowym Rejestrze Karnym (Dz. U. z 2015 r. poz i 1629); 3) Krajowego Rejestru Sądowego, o którym mowa w art. 1 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. z 2015 r. poz. 1142) oraz elektronicznego katalogu dokumentów spółek, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1 tej ustawy; 4) rejestru zastawów, o którym mowa w art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 6 grudnia 1996 r. o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów (Dz. U. z 2009 r. Nr 67, poz. 569, z późn. zm.).
43
Ustawa o dostępie do inf. publ.
Art Każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy i podlega udostępnieniu na zasadach i w trybie określonych w niniejszej ustawie. 2. Przepisy ustawy nie naruszają przepisów innych ustaw określających odmienne zasady i tryb dostępu do informacji będących informacjami publicznymi, pod warunkiem że nie ograniczają obowiązków przekazywania informacji publicznej do centralnego repozytorium informacji publicznej, o którym mowa w art. 9b ust. 1, zwanym dalej "centralnym repozytorium". 3. Przepisów ustawy w zakresie przekazywania informacji publicznej do centralnego repozytorium oraz jej udostępniania w tym repozytorium nie stosuje się do: 1) centralnej bazy danych ksiąg wieczystych, o której mowa w art. 363 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz. U. z 2013 r. poz. 707, z późn. zm.); 2) Krajowego Rejestru Karnego, o którym mowa w art. 1 ustawy z dnia 24 maja 2000 r. o Krajowym Rejestrze Karnym (Dz. U. z 2015 r. poz i 1629); 3) Krajowego Rejestru Sądowego, o którym mowa w art. 1 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. z 2015 r. poz. 1142) oraz elektronicznego katalogu dokumentów spółek, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1 tej ustawy; 4) rejestru zastawów, o którym mowa w art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 6 grudnia 1996 r. o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów (Dz. U. z 2009 r. Nr 67, poz. 569, z późn. zm.).
44
Wyłączenia u.d.i.p. - przykład
Art Tworzy się Krajowy Rejestr Karny, zwany dalej "Rejestrem". 2. W Rejestrze gromadzi się dane o osobach: 1) prawomocnie skazanych za przestępstwa lub przestępstwa skarbowe; 2) przeciwko którym prawomocnie warunkowo umorzono postępowanie karne w sprawach o przestępstwa lub przestępstwa skarbowe; 3) przeciwko którym prawomocnie umorzono postępowanie karne w sprawach o przestępstwa lub przestępstwa skarbowe na podstawie amnestii; 4) będących obywatelami polskimi prawomocnie skazanymi przez sądy państw obcych; 5) wobec których prawomocnie orzeczono środki zabezpieczające w sprawach o przestępstwa lub przestępstwa skarbowe; 6) nieletnich, wobec których prawomocnie orzeczono środki wychowawcze, poprawcze lub wychowawczo-lecznicze albo którym wymierzono karę na podstawie art. 13 lub art. 94 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. z 2014 r. poz. 382), zwanej dalej "ustawą o postępowaniu w sprawach nieletnich"; 7) prawomocnie skazanych za wykroczenia na karę aresztu; 8) poszukiwanych listem gończym; 9) tymczasowo aresztowanych; 10) nieletnich umieszczonych w schroniskach dla nieletnich. 3. W Rejestrze gromadzi się również dane o podmiotach zbiorowych, wobec których prawomocnie orzeczono karę pieniężną, przepadek, zakaz lub podanie wyroku do publicznej wiadomości, na podstawie ustawy z dnia 28 października 2002 r. o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary (Dz. U. z 2014 r. poz. 1417, z późn. zm.).
45
Wyłączenia u.d.i.p. - przykład
Art Tworzy się Krajowy Rejestr Sądowy, zwany dalej "Rejestrem". 2. Rejestr składa się z: 1) rejestru przedsiębiorców; 2) rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej; 3) rejestru dłużników niewypłacalnych.
46
Wyłączenia u.d.i.p. - przykład
Art Minister Sprawiedliwości utworzy Centralną Informację Krajowego Rejestru Sądowego, zwaną dalej "Centralną Informacją", z oddziałami przy sądach rejestrowych. 2. Zadaniem Centralnej Informacji jest: 1) prowadzenie zbioru informacji Rejestru oraz elektronicznego katalogu dokumentów spółek, zwanego dalej "katalogiem"; 2) udzielanie informacji z Rejestru oraz przechowywanie i udostępnianie kopii dokumentów z katalogu; 3) utworzenie i eksploatacja połączeń Rejestru i katalogu w systemie teleinformatycznym. 3. Centralna Informacja wydaje odpisy, wyciągi i zaświadczenia oraz udziela informacji z Rejestru, które mają moc dokumentów urzędowych, jeżeli zostały wydane w postaci papierowej lub elektronicznej. 3a. Centralna Informacja wydaje z katalogu, drogą elektroniczną, kopie dokumentów, które są poświadczane za zgodność z dokumentami znajdującymi się w aktach rejestrowych podmiotu. 4. Centralna Informacja pobiera opłaty za udzielanie informacji, wydawanie odpisów, wyciągów lub zaświadczeń z Rejestru oraz za udostępnianie kopii dokumentów z katalogu. Opłaty te stanowią dochód budżetu państwa. 4a. Centralna Informacja bezpłatnie udostępnia, w ogólnodostępnych sieciach teleinformatycznych, aktualne informacje o podmiotach wpisanych do Rejestru oraz listę dokumentów zawartych w katalogu. 4aa. Pobrane samodzielnie wydruki komputerowe aktualnych informacji o podmiotach wpisanych do Rejestru mają moc zrównaną z mocą dokumentów wydawanych przez Centralną Informację, o których mowa w ust. 3, jeżeli posiadają cechy umożliwiające ich weryfikację z danymi zawartymi w Rejestrze. 4b. Centralna Informacja udostępnia bezpłatnie, w ogólnodostępnych sieciach teleinformatycznych, listę podmiotów, wobec których w dziale 6 rejestru przedsiębiorców wpisano informację o ogłoszeniu upadłości albo o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego. Lista zawiera następujące dane: 1) nazwę lub firmę; 2) numer podmiotu w Rejestrze; 3) NIP; 4) siedzibę przedsiębiorcy; 5) datę wydania orzeczenia o ogłoszeniu upadłości albo o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego; 6) sygnaturę sprawy i określenie sądu, który ogłosił upadłość albo wydał postanowienie o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego; 7) datę oraz sposób ukończenia postępowania upadłościowego albo postępowania restrukturyzacyjnego.
47
Wyłączenia u.d.i.p. - przykład
Art Rejestr zastawów służy do dokonywania wpisów przewidzianych przez niniejszą ustawę. 1a. W sprawach o wpis do rejestru zastawów według przepisów ustawy jurysdykcja krajowa jest wyłączna. 2. Rejestr zastawów prowadzą sądy rejonowe (sądy gospodarcze). 3. Sądem miejscowo właściwym dla dokonania wpisu jest sąd, w którego okręgu znajduje się miejsce zamieszkania (siedziba) zastawcy. 4. Sąd, który dokonał wpisu zastawu rejestrowego do rejestru zastawów, pozostaje właściwy dla dokonania dalszych wpisów dotyczących tego zastawu. 5. Sądy współpracują z Szefem Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych w zakresie niezbędnym do realizacji jego zadań ustawowych.
48
Wyłączenia u.d.i.p. - przykład
Art (9) 1. Minister Sprawiedliwości utrzymuje centralną bazę danych ksiąg wieczystych stanowiącą ogólnokrajowy zbiór ksiąg wieczystych prowadzonych w systemie teleinformatycznym. 2. Minister Sprawiedliwości zapewnia bezpieczeństwo centralnej bazy danych ksiąg wieczystych, w szczególności ochronę przed nieuprawnionym dostępem osób trzecich, zniszczeniem oraz utratą danych.
49
Ustawa o dostępie do inf. publ.
Każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy. Przepis był wielokrotnie krytykowany – obarczenie go błędem ignotum per ignotum, tj. wyjaśnianie pojęcia nieznanego przez inne, również nieznane.
50
Dostęp Pojęcie dostępu należy rozumieć wszelkie dopuszczalne formy, przy pomocy których można zapoznać się z treścią dokumentów: – w formie bezpośredniej (tj. poprzez udostępnienie oryginału bądź jego kopii), – pośrednio (np. przy użyciu środków elektronicznego przekazu, tj. poprzez wgląd do dokumentu posiadającego postać elektroniczną)
51
Dostęp Udostępnienie informacji może przybierać rozmaite postacie, a o wyborze jej formy decyduje wnioskodawca. Istotne znaczenie ma w tym wypadku precyzyjne określenie żądanej formy, albowiem podmiot zobowiązany nie może subiektywnie, tj. bez zgody wnioskodawcy, dokonać zmiany w niniejszym zakresie.
52
Informacja W języku polskim pojęcie „informacja” to „powiadomienie o czymś, zakomunikowanie czegoś; wiadomość, wskazówka, pouczenie”. Każdy opis rzeczywistości – niezależnie od tego, czy jest on zgodny z prawdą, czy też nie. Przekazując informację, przekazujemy opis jakiegoś stanu rzeczy lub procesu. Informacja to utrwalony w dowolny sposób (także w pamięci człowieka) komunikat, wiedza, świadomość o jakimś fakcie
53
Informacja Jest rzeczą charakterystyczną, że przyjmując tak ogólną definicję, ustawodawca za podstawę przyjął pojęcie „informacji", nie zaś „dokumentu". Mówiąc „informacja" lub „dostęp do informacji", dokonujemy pewnego uproszczenia. Informacja może bowiem przybierać różne formy. Ogólnie rzecz ujmując, informacja może występować w formie ustnej lub też przybrać postać utrwalonego opisu rzeczywistości, czyli dokumentu. „Informacją publiczną" w rozumieniu ustawy może okazać się np. informacja o istnieniu dokumentu lub też po prostu informacja ustna, dotycząca określonej kategorii spraw.
54
Pojęcie informacji W języku polskim pojęcie "informacja" to "powiadomienie o czymś, zakomunikowanie czegoś; wiadomość, wskazówka, pouczenie„ Według T.R. Aleksandrowicza informacją jest każdy opis rzeczywistości - niezależnie od tego, czy jest on zgodny z prawdą, czy też nie. Przekazując informację, przekazujemy zatem opis jakiegoś stanu rzeczy lub procesu M. Maciejewski w opracowaniu Prawo informacji - zagadnienia podstawowe stwierdza, że informacja to utrwalony w dowolny sposób (także w pamięci człowieka) komunikat, wiedza, świadomość o jakimś fakcie (M. Maciejewski, Prawo informacji - zagadnienia podstawowe, w: W. Góralczyk jr. (red.), Prawo informacji. Prawo do informacji, Warszawa 2006, s ).
55
Pojęcie informacji Wnioskiem o udzielenie informacji może być zatem objęte pytanie o określony stan istniejący na dzień udzielenia odpowiedzi. Wniosek taki nie może zmierzać do inicjowania działań ani dotyczyć przyszłych niesprecyzowanych zamierzeń. Nie mają więc charakteru informacji publicznej wnioski w sprawie indywidualnej oraz polemiki z dokonanymi ustaleniami (zob. wyrok NSA z 12 lipca 2011 r., I OSK 610/11, LEX nr ). Nie można też w tym trybie żądać interpretacji znanego stronie dokumentu. Natomiast informacją w rozumieniu ustawy jest informacja o charakterze archiwalnym, niezależnie od daty jej wytworzenia.
56
Sprawa publiczna W potocznym rozumieniu słowo „publiczny” oznacza „dotyczący ogółu, służący ogółowi ludzi, dostępny dla wszystkich, ogólny, społeczny, nieprywatny” Z informacją publiczną nie mamy do czynienia wtedy, gdy dana informacja nie dotyczy sprawy publicznej, ale co do zasady obejmuje sprawy prywatne, niepubliczne, osobiste, intymne (dane osobowe, życie prywatne, rodzinne), a także informacje, które naruszałyby godność, cześć (dobre imię), a więc dobra osobiste.
57
Sprawa publiczna Sprawą publiczną jest działalność zarówno organów władzy publicznej, jak i wskazanych wcześniej samorządów oraz osób i jednostek organizacyjnych w zakresie wykonywania zadań władzy publicznej oraz gospodarowania mieniem publicznym, czyli mieniem komunalnym lub mieniem Skarbu Państwa. Zgodnie z orzecznictwem sądów administracyjnych informacja może dotyczyć sprawy publicznej nie tylko wtedy, gdy została wytworzona przez wskazane wyżej podmioty, ale również wtedy, gdy odnosi się do nich.
58
Sprawa publiczna Treść umów cywilnoprawnych zawarta z kontrahentami?
Przebieg postępowania przetargowego?
59
Sprawa publiczna Informacją publiczną jest treść umów cywilnoprawnych, dotyczących majątku publicznego czy też treść zasad przeprowadzania przetargu na pozbycie się nieruchomości stanowiących własność gminy (zob. wyroki WSA w Poznaniu z 24 marca 2006 r., IV SA/Po 224/06, LEX nr oraz WSA w Warszawie z 16 listopada 2004 r., II SAB/Wa 238/04, "Rzeczpospolita" 2004, nr 273, s. C1, LEX nr ; wyrok NSA z 11 grudnia 2014 r., I OSK 213/14, LEX nr ).
60
Sprawa publiczna Naczelny Sąd Administracyjny w uzasadnieniu wyroku z 25 marca 2003 r. (II SA 4059/02, LEX nr 78063) stwierdził, że informacją publiczną w rozumieniu ustawy będzie każda wiadomość wytworzona lub odnoszona do władz publicznych, a także wytworzona lub odnoszona do innych podmiotów wykonujących funkcje publiczne w zakresie wykonywania przez nie zadań władzy publicznej i gospodarowania mieniem komunalnym lub mieniem Skarbu Państwa. Musi ona dotyczyć sfery istniejących już faktów, a nie niezmaterializowanych w jakiejkolwiek postaci zamierzeń podejmowania określonych działań, i może pochodzić od dowolnych podmiotów, jeżeli tylko dotyczy "sprawy publicznej". Za informację publiczną uznaje się zatem m.in. treść wszelkiego rodzaju dokumentów odnoszących się do organu władzy publicznej lub podmiotu niebędącego organem administracji publicznej, lecz wykonującego zadania publiczne. Są nią zarówno dokumenty bezpośrednio przez podmioty te wytworzone, jak i te, których używają one przy realizacji przewidzianych prawem zadań, nawet gdy nie pochodzą wprost od nich. Dokumenty te muszą jednak dotyczyć "sprawy publicznej".
61
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego (do 2003. 12
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego (do ) w Warszawie z dnia 25 marca 2003 r. II SA 4059/02 Informacją publiczną w rozumieniu art. 6 ustawy z 2001 r. o dostępie do informacji publicznej będzie każda wiadomość wytworzona lub odnoszona do władz publicznych, a także wytworzona lub odnoszona do innych podmiotów wykonujących funkcje publiczne w zakresie wykonywania przez nie zadań władzy publicznej i gospodarowania mieniem komunalnym lub mieniem Skarbu Państwa. Informacja publiczna odnosi się jednak do faktów. Bliższa analiza art. 6 ustawy wskazuje, że wnioskiem w świetle tej ustawy może być objęte jedynie pytanie o określone fakty, o stan określonych zjawisk na dzień udzielenia odpowiedzi. Wniosek taki nie może być więc postulatem wszczęcia postępowania w jakiejś innej sprawie np. cywilnej czy karnej, ani też nie może dotyczyć przyszłych działań organu w sprawach indywidualnych. Informacje publiczne odnoszą się bowiem do pewnych danych, a nie są środkiem ich kwestionowania.
62
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 21 lipca 2016 r. II SAB/Kr 105/16 Tytuł: Kwalifikacja określonej informacji jako podlegającej udostępnieniu w rozumieniu u.d.i.p. O zakwalifikowaniu określonej informacji jako podlegającej udostępnieniu w rozumieniu u.d.i.p. decyduje kryterium rzeczowe, tj. treść i charakter informacji. Informacja publiczna obejmuje bowiem swoim znaczeniem szerszy zakres pojęciowy niż dokumenty urzędowe i nie można zawężać i utożsamiać dostępu do informacji publicznej z dostępem do dokumentów. Informacją publiczną są nie tylko dokumenty bezpośrednio zredagowane i wytworzone przez organy administracji publicznej, ale także te dokumenty, których organ używa do zrealizowania powierzonych mu prawem zadań. Pojęcie dokumentu urzędowego różni się od dokumentu zawierającego informację publiczną. Istotne znaczenie ma zatem nie to, czy dokument został sporządzony przez funkcjonariusza publicznego w znaczeniu przepisów k.k., lecz przede wszystkim to, czy zawiera on informację publiczną.
63
Sprawa publiczna Informacją publiczną będzie więc:
treść petycji studentów o odebranie nauczycielowi akademickiemu prawa wykonywania zawodu opinia sporządzona w celu oceny prawidłowości opracowanej dokumentacji projektowej dotyczącej budowy odcinka autostrady. Opinia ma wskazywać, czy zrealizowane w trybie zamówienia publicznego (a więc z funduszy publicznych) sporządzenie dokumentacji projektowej fragmentu autostrady zostało wykonane w sposób właściwy. Mapy stanowiące załączniki graficzne do studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego i będące jego integralną częścią opinie ekspertów wykonane na zlecenie Kancelarii Prezydenta RP, dotyczące konkretnego projektu ustawy przesłanego Marszałkowi Sejmu celem wszczęcia postępowania legislacyjnego - opinie ws. OFE???? UWAGA! Nie stanowią natomiast informacji publicznej opinie, nawet te opracowane na zlecenie organu administracji publicznej, jeżeli dotyczą nie faktów, lecz ewentualnych zamierzeń tego organu
64
Sprawa publiczna Kazus – Telefony służbowe w administracji
Pytania kierowane w tej materii dotyczyły trzech kwestii: - informacji o kosztach użytkowanego przez funkcjonariusza służbowego telefonu komórkowego, - bilingów rozmów prowadzonych z takiego telefonu - udostępnienia numeru służbowego telefonu komórkowego funkcjonariusza publicznego.
65
Sprawa publiczna informacja o kosztach ponoszonych przez daną jednostkę w związku z używaniem przez pracowników służbowych telefonów komórkowych jest informacją publiczną, dotyczy bowiem majątku publicznego (zob. wyrok WSA we Wrocławiu z 13 czerwca 2013 r., IV SAB/Wr 51/13, LEX nr ). Informacją publiczną nie są natomiast bilingi jako szczegółowy wykaz rozmów prowadzonych z określonego numeru służbowego telefonu komórkowego ((wyroki: WSA w Poznaniu z 12 kwietnia 2012 r., IV SA/Po 123/12, LEX nr ; WSA w Warszawie z 6 maja 2011 r., II SAB/Wa 345/10, LEX nr i II SAB/Wa 104/11, LEX nr oraz wyroki NSA z 19 grudnia 2011 r., I OSK 1629/11, LEX nr i I OSK 1637/11, LEX nr ). Nie można uznać zestawu liczb, jakim jest numer służbowego telefonu komórkowego, za informację publiczną (zob. wyrok NSA z 28 sierpnia 2015 r. I OSK 1700/14 i z 14 października 2015 r., I OSK 2056/14, CBOSA).
66
Sprawa publiczna Przy konstruowaniu pojęcia „sprawa publiczna” należy wziąć pod uwagę art. 4 i art. 6 ustawy o dostępie (…). Kryteria decydujące o uznaniu sprawy za publiczną: 1) kryterium podmiotowe – odwołanie się do pojęć władzy publicznej, podmiotów publicznych, osób pełniących funkcje publiczne; 2) kryterium przedmiotowe - sprawy z zakresu administracji publicznej (zadania władzy publicznej); 3) kryterium dysponowania (gospodarowania) majątkiem Skarbu Państwa lub mieniem komunalnym (obejmującym również finanse publiczne); 4) kryterium celu publicznego; 5) kryterium interesu publicznego.
67
Informacja publiczna Informacja o charakterze archiwalnym, niezależnie od daty jej wytworzenia Informacja tylko wtedy ma charakter informacji publicznej, jeżeli jest to informacja istniejąca i będąca w posiadaniu organu, od którego wnioskodawca żąda jej udostępnienia. Informacją publiczną nie będzie projekt uchwały organów spółdzielni mieszkaniowej takich cech nie ma projekt uchwały organu spółdzielni mieszkaniowej. Projekt uchwały do czasu jej uchwalenia nie jest aktem wiążącym kogokolwiek i nie wywiera żadnych skutków, ani prawnych, ani innych, w życiu publicznym. Nie można przyjąć, że projekt uchwały stanowi informację publiczną istniejącą i będącą w posiadaniu organu wyrok WSA z 16 grudnia 2004 r., IV SA/Wr 241/04
68
Informacja publiczna Nie stanowią informacji publicznej opinie, nawet te opracowane na zlecenie organu administracji publicznej, jeżeli dotyczą nie faktów, lecz ewentualnych zamierzeń tego organu – zob. wyrok NSA z 16 czerwca 2009 r., I OSK 89/09 Dokumenty dotyczące zamierzeń organu stanowią jednak informację publiczną, jeżeli odnoszą się do projektowania konkretnych aktów normatywnych, co wynika również z art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o dostępie (…) – zob. wyrok NSA z 10 stycznia 2014 r., I OSK 2213/13
69
Informacja publiczna Informacją publiczną nie są również dokumenty prywatne, nawet jeśli znajdują się w posiadaniu podmiotu zobowiązanego do udzielania informacji publicznej i w jakimś stopniu dotyczą „sprawy publicznej” w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o dostępie (…), bo w związku z nią zostały zgromadzone – wyrok NSA z 11 maja 2006 r., II OSK 812/05, i wyrok NSA z 11 maja 2011 r., I OSK 189/11 Stosownie do treści art. 245 k.p.c. dokument prywatny stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Dokument taki różni się od dokumentu urzędowego tym, że nie pochodzi od organu państwowego i niczego w sposób urzędowy nie zaświadcza.
70
Informacja publiczna Prawo do informacji publicznej ma na celu ochronę prawowitości demokratycznego systemu prawnego i systemu demokratycznego w ogóle. Tylko sprawnie funkcjonujące państwo, którego organy wykonują przypisane im zadania, jest w stanie zagwarantować obywatelom bezpieczeństwo publiczne i ochronę należnych im praw. Maksymalnie szeroka interpretacja pojęcia dostępu do informacji publicznej mogłaby doprowadzić do częściowego lub całkowitego paraliżu funkcjonowania organów administracji publicznej – zob. wyrok WSA w Krakowie z 28 lutego 2008 r., II SA/Kr 1292/07
71
Przedmiot inf. publ. (art. 6 udip)
Udostępnieniu podlega informacja publiczna, w szczególności o: 1)polityce wewnętrznej i zagranicznej, w tym o: a)zamierzeniach działań władzy ustawodawczej oraz wykonawczej, b)projektowaniu aktów normatywnych, c)programach w zakresie realizacji zadań publicznych, sposobie ich realizacji, wykonywaniu i skutkach realizacji tych zadań;
72
Przedmiot inf. publ. (art. 6 udip)
Udostępnieniu podlega informacja publiczna, w szczególności o: 2)podmiotach, o których mowa w art. 4 ust. 1, w tym o: a)statusie prawnym lub formie prawnej, b)organizacji, c)przedmiocie działalności i kompetencjach, d)organach i osobach sprawujących w nich funkcje i ich kompetencjach, e)strukturze własnościowej podmiotów, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 3-5, f)majątku, którym dysponują;
73
Przedmiot inf. publ. (art. 6 udip)
Udostępnieniu podlega informacja publiczna, w szczególności o: 3)zasadach funkcjonowania podmiotów, o których mowa w art. 4 ust. 1, w tym o: a)trybie działania władz publicznych i ich jednostek organizacyjnych, b)trybie działania państwowych osób prawnych i osób prawnych samorządu terytorialnego w zakresie wykonywania zadań publicznych i ich działalności w ramach gospodarki budżetowej i pozabudżetowej, c)sposobach stanowienia aktów publicznoprawnych, d)sposobach przyjmowania i załatwiania spraw, e)stanie przyjmowanych spraw, kolejności ich załatwiania lub rozstrzygania, f)prowadzonych rejestrach, ewidencjach i archiwach oraz o sposobach i zasadach udostępniania danych w nich zawartych, g)naborze kandydatów do zatrudnienia na wolne stanowiska, w zakresie określonym w przepisach odrębnych,
74
Przedmiot inf. publ. (art. 6 udip)
Udostępnieniu podlega informacja publiczna, w szczególności o: 4)danych publicznych, w tym: a)treść i postać dokumentów urzędowych, w szczególności: –treść aktów administracyjnych i innych rozstrzygnięć, –dokumentacja przebiegu i efektów kontroli oraz wystąpienia, stanowiska, wnioski i opinie podmiotów ją przeprowadzających, –treść orzeczeń sądów powszechnych, Sądu Najwyższego, sądów administracyjnych, sądów wojskowych, Trybunału Konstytucyjnego i Trybunału Stanu, b)stanowiska w sprawach publicznych zajęte przez organy władzy publicznej i przez funkcjonariuszy publicznych w rozumieniu przepisów Kodeksu karnego, c)treść innych wystąpień i ocen dokonywanych przez organy władzy publicznej, d)informacja o stanie państwa, samorządów i ich jednostek organizacyjnych;
75
Funkcjonariusz publiczny
Funkcjonariuszem publicznym jest: 1)Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej; 2)poseł, senator, radny; 2a)poseł do Parlamentu Europejskiego; 3)sędzia, ławnik, prokurator, funkcjonariusz finansowego organu postępowania przygotowawczego lub organu nadrzędnego nad finansowym organem postępowania przygotowawczego, notariusz, komornik, kurator sądowy, syndyk, nadzorca sądowy i zarządca, osoba orzekająca w organach dyscyplinarnych działających na podstawie ustawy; 4)osoba będąca pracownikiem administracji rządowej, innego organu państwowego lub samorządu terytorialnego, chyba że pełni wyłącznie czynności usługowe, a także inna osoba w zakresie, w którym uprawniona jest do wydawania decyzji administracyjnych; 5)osoba będąca pracownikiem organu kontroli państwowej lub organu kontroli samorządu terytorialnego, chyba że pełni wyłącznie czynności usługowe; 6)osoba zajmująca kierownicze stanowisko w innej instytucji państwowej; 7)funkcjonariusz organu powołanego do ochrony bezpieczeństwa publicznego albo funkcjonariusz Służby Więziennej; 8)osoba pełniąca czynną służbę wojskową, z wyjątkiem terytorialnej służby wojskowej pełnionej dyspozycyjnie; 9)pracownik międzynarodowego trybunału karnego, chyba że pełni wyłącznie czynności usługowe.
76
Przedmiot inf. publ. (art. 6 udip)
Udostępnieniu podlega informacja publiczna, w szczególności o: 5)majątku publicznym, w tym o: a)majątku Skarbu Państwa i państwowych osób prawnych, b)innych prawach majątkowych przysługujących państwu i jego długach, c)majątku jednostek samorządu terytorialnego oraz samorządów zawodowych i gospodarczych oraz majątku osób prawnych samorządu terytorialnego, a także kas chorych 1 , d)majątku podmiotów, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 5, pochodzącym z zadysponowania majątkiem, o którym mowa w lit. a-c, oraz pożytkach z tego majątku i jego obciążeniach, e)dochodach i stratach spółek handlowych, w których podmioty, o których mowa w lit. a-c, mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów Kodeksu spółek handlowych, oraz dysponowaniu tymi dochodami i sposobie pokrywania strat, f)długu publicznym, g)pomocy publicznej, h)ciężarach publicznych.
77
Przedmiot inf. publ. (art. 6 ust. 2 udip)
Dokumentem urzędowym w rozumieniu ustawy jest treść oświadczenia woli lub wiedzy, utrwalona i podpisana w dowolnej formie przez funkcjonariusza publicznego w rozumieniu przepisów Kodeksu karnego, w ramach jego kompetencji, skierowana do innego podmiotu lub złożona do akt sprawy.
78
Nośnik informacji publicznej
79
Nośnik informacji publicznej
Od samego pojęcia informacji należy odróżnić pojęcie nośników informacji, na których została ona utrwalona, i które mogą mieć np. postać dokumentu czy też zapisu elektronicznego. Nośnikiem informacji może być również człowiek, jeżeli mimo braku jakiegokolwiek utrwalenia informacja krąży dzięki ustnym przekazom jednej lub kilku osób. Adresat wniosku jest zobowiązany do udostępnienia informacji, ale nie zawsze na zawierającym ją nośniku.
80
Zakres przedmiotowy ustawy
81
Przedmiotowy zakres ustawy
Art Prawo do informacji publicznej obejmuje uprawnienia do: 1) uzyskania informacji publicznej, w tym uzyskania informacji przetworzonej w takim zakresie, w jakim jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego; 2) wglądu do dokumentów urzędowych; 3) dostępu do posiedzeń kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów. 2. Prawo do informacji publicznej obejmuje uprawnienie do niezwłocznego uzyskania informacji publicznej zawierającej aktualną wiedzę o sprawach publicznych.
82
Przedmiotowy zakres ustawy
Art. 3 ust. 1 określa przedmiotowy zakres dostępu do informacji publicznej i konkretyzuje katalog uprawnień przysługujących jednostce. Ustawa nie zawiera definicji pojęcia "informacja przetworzona".
83
Przedmiotowy zakres ustawy
Art Prawo do informacji publicznej obejmuje uprawnienia do: 1) uzyskania informacji publicznej, w tym uzyskania informacji przetworzonej w takim zakresie, w jakim jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego; 2) wglądu do dokumentów urzędowych; 3) dostępu do posiedzeń kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów. 2. Prawo do informacji publicznej obejmuje uprawnienie do niezwłocznego uzyskania informacji publicznej zawierającej aktualną wiedzę o sprawach publicznych.
84
Prawo wglądu do dokumentu
Prawo "wglądu" do dokumentu na gruncie ustawy o dostępie do informacji publicznej ma dość szerokie znaczenie i nie ogranicza się do możliwości samego zapoznania się z treścią dokumentu. Pojęcie dokumentu urzędowego zostało zdefiniowane w ustawie. Dokumentem urzędowym będą wszystkie dokumenty zawierające treść oświadczenia woli lub wiedzy, utrwaloną i podpisaną w dowolnej formie przez funkcjonariusza publicznego w rozumieniu przepisów Kodeksu karnego w zakresie jego kompetencji, skierowaną do innego podmiotu lub złożoną do akt sprawy Prawo wglądu do dokumentu urzędowego oznacza realną możliwość zapoznania się z jego treścią i sporządzenia z niego notatek.
85
Prawo wglądu do dokumentu
W praktyce stosowania ustawy dochodzi do sytuacji, w której wnioskodawca zamiast robienia notatek domaga się możliwości sporządzenia przez siebie i za pomocą własnych środków technicznych fotokopii dokumentu. Nie ma ustawowych przeciwwskazań do uwzględnienia wniosku o taką formę dostępu do dokumentu urzędowego. Nie oznacza to jednak, że dokument musi być udostępniony w całości, jeżeli zawiera dane chronione innymi ustawami. Podmiot zobowiązany do udostępnienia dokumentu powinien zrobić to w tej sytuacji w takiej formie, aby uniemożliwić zapoznanie się z tymi danymi (zob. uwagi do art. 6 ust. 2). Aktem wyłączającym prawo dostępu do dokumentu urzędowego nie może być przepis prawa nieobowiązującego powszechnie, a więc prawa wewnętrznego określonego podmiotu (regulaminu, zarządzenia).
86
Przedmiotowy zakres ustawy
Art Prawo do informacji publicznej obejmuje uprawnienia do: 1) uzyskania informacji publicznej, w tym uzyskania informacji przetworzonej w takim zakresie, w jakim jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego; 2) wglądu do dokumentów urzędowych; 3) dostępu do posiedzeń kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów. 2. Prawo do informacji publicznej obejmuje uprawnienie do niezwłocznego uzyskania informacji publicznej zawierającej aktualną wiedzę o sprawach publicznych.
87
Prawo dostępu do posiedzeń
Prawo dostępu do posiedzeń kolegialnych organów władzy publicznej dotyczy organów pochodzących z powszechnych wyborów. Do takich organów należą: Sejm i Senat, rada gminy, rada powiatu i sejmik województwa, a w przypadku samorządowych jednostek pomocniczych: zebranie wiejskie, rada dzielnicy i rada osiedla. Ustawodawca używa określenia "prawo dostępu do posiedzeń", a nie "prawo udziału w posiedzeniach", co oznacza, że nieuprawnione jest domaganie się przez "każdego" możliwości wzięcia udziału w posiedzeniach wskazanych wyżej organów. Byłoby to zresztą niemożliwe ze względów organizacyjnych i z uwagi na bezpieczeństwo. Zasady udziału w posiedzeniach tych organów określają na ogół regulaminy, np. Regulamin Sejmu i Regulamin Senatu Jednakże zapis ten należy odczytać tak, że prawo dostępu do posiedzeń musi być rozumiane szeroko, zarówno jako prawo wstępu na posiedzenia organów jak i udostępniania materiałów, w tym audiowizualnych i teleinformatycznych, dokumentujących te posiedzenia.
88
Pojęcie informacji publicznej (art. 1 udip i art. 3 udip)
Art Prawo do informacji publicznej obejmuje uprawnienia do: 1) uzyskania informacji publicznej, w tym uzyskania informacji przetworzonej w takim zakresie, w jakim jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego; 2) wglądu do dokumentów urzędowych; 3) dostępu do posiedzeń kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów. 2. Prawo do informacji publicznej obejmuje uprawnienie do niezwłocznego uzyskania informacji publicznej zawierającej aktualną wiedzę o sprawach publicznych.
89
Art. 3 ust 2 - uwagi Ustawodawca użył w art. 3 ust. 2 u.d.i.p. kolejnego niedookreślonego pojęcia, ustawa bowiem nie precyzuje, jaką wiedzę o sprawach publicznych należy uważać za aktualną, przy czym informacja taka powinna być uzyskana "niezwłocznie", co pozwala sądzić, że w terminie krótszym niż wskazany w art. 13 ust. 1 ustawy Z pewnością walorem "aktualności" obdarzone są wszystkie bieżące sprawy publiczne, których dotyczy działalność podmiotu zobowiązanego w chwili złożenia wniosku. Mogą to być również istotne z punktu widzenia interesu społecznego plany czy projekty, których jeszcze nie zrealizowano, ale podejmowane są działania mające na celu ich realizację. Aktualne w omawianym znaczeniu są również fakty czy zdarzenia, które wprawdzie miały miejsce w przeszłości, ale wywołane przez nie skutki w sferze publicznej trwają w dalszym ciągu.
90
Zasady udostępniania informacji publicznej
91
Zasada bezpłatności Art. 7 ust. 2 ustawy o dostępie (…):
Dostęp do informacji publicznej jest bezpłatny, z zastrzeżeniem art. 15. Dostęp do informacji powszechnie dostępnej lub tej, która może być udzielona niezwłocznie, powinien być bezpłatny również wtedy, gdy znajduje się ona w zasobach elektronicznych podmiotu i może być udzielona w formie ustnej (osobiście lub telefonicznie) albo przesłana pocztą elektroniczną. Art. 15 dotyczy kosztów ponoszonych poza normalnymi kosztami funkcjonowania, w pewnym sensie nadzwyczajnych i dodatkowych, związanych z formą, w jakiej informacja ma być przekazana wnioskodawcy, nie uzależnia jednak udzielenia informacji od uiszczenia opłaty.
92
Zasada bezpłatności Ustawa o dostępie do informacji publicznej nie jest jedynym aktem normatywnym zapewniającym realizację prawa do informacji. Ustawy szczególne dotyczą informacji, które są informacjami publicznymi w rozumieniu ustawy o dostępie do informacji publicznej, i przewidują do nich odrębny tryb dostępu, a niekiedy również konieczność ponoszenia opłat kancelaryjnych. Artykuł 1 ust. 2 ustawy o dostępie (…) stanowi, że przepisy ustawy nie naruszają innych ustaw, określających odmienne zasady i tryb dostępu do informacji będących informacjami publicznymi. – art. 235 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi: opłatę kancelaryjną pobiera się także za odpisy, wyciągi, kopie, wydruki, zaświadczenia i inne dokumenty wydawane na podstawie zbiorów gromadzonych i prowadzonych w sądzie poza aktami sprawy. Wysokość opłat określa rozporządzenie Rady Ministrów z 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości opłat kancelaryjnych pobieranych w sprawach sądowoadministracyjnych (Dz.U. Nr 221, poz. 2192)
93
Zasada powszechności podmiotowej
Artykuł 61 ust. 1 Konstytucji RP posługuje się kryterium obywatelstwa dla oznaczenia podmiotów uprawnionych do otrzymania informacji Ustawa o dostępie (…) takiego kryterium nie wskazuje, co oznacza zwiększenie pierwotnego zakresu osób uprawnionych do żądania informacji publicznej Należy rozpatrywać prawo do informacji publicznej w układzie wertykalnym jako skierowane przede wszystkim wobec władzy publicznej, a wyjątkowo wobec innych podmiotów prywatnych, i to tylko wówczas, jeśli wykonują zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. Szerokie ujęcie pojęcia „sprawa publiczna” sprawia, że krąg podmiotów zobowiązanych do udzielania informacji publicznych również jest szeroki.
94
Zasada powszechności podmiotowej
Dostępu do informacji zatem może domagać się każda osoba fizyczna, bez względu na przynależność państwową, jeżeli tylko ma pełnię praw cywilnych, tzn. jest pełnoletnia i nie została ubezwłasnowolniona. W postępowaniu o udostępnienie informacji publicznej konieczne jest ustalenie, czy osoby działające w imieniu osoby prawnej lub innego podmiotu niebędącego osobą fizyczną są umocowane do ich reprezentowania – jeżeli umocowania takiego brak, nie należy wniosku o udostępnienie informacji traktować jako wniosku osoby fizycznej, która go złożyła. Bezinteresowność wyrażająca się w rezygnacji z obowiązku wykazania przez zainteresowanego istnienia po jego stronie interesu prawnego lub faktycznego
95
Zasada równego dostępu
Zgodnie z prawem prasowym następuje odesłanie do ustawy o dostępie (…) co oznacza, że ma być ona podstawowym narzędziem uzyskiwania informacji.
96
Zasada alternatywności
W świetle art. 3 u.d.i.p. jednostka dla ochrony własnego interesu prawnego ma możliwość dokonania wyboru w zakresie przysługujących jej uprawnień, składających się na ustawowe prawo do informacji.
97
Zasada kontroli instancyjnej
Od decyzji przysługuje odwołanie (art. 16 udip i art. 17 udip)
98
Zasada sądowej kontroli
Prawo do złożenia skargi do WSA (art. 21 udip)
99
Zasada pierwszeństwa trybu bezwnioskowego
Obowiązek publikowania na BIP (art. 10 udip)
100
Zasada osobistej odpowiedzialności
Art. 23 udip – odpowiedzialność karna za brak udostępnienia informacji publicznej
101
Kazus 1 Dane o wyjazdach służbowych
102
Kazus 2 Treść wniosków Prokuratora Generalnego kierowanych do Prezydenta RP w toku procedury ułaskawieniowej
103
Kazus 3 Data urodzenia sędziego lub prokuratora
104
Kazus 4 Wynagrodzenia pracowników instytucji publicznych
105
Kazus 5 Możliwość udostępnienia całości akt sprawy administracyjnej w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej
106
Kazus 6 Pismo procesowe jako przedmiot udostępnienia w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej
107
Kazus 7 Lista uczestników zebrania wiejskiego jako przedmiot udostępnienia w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej
108
Dziękuję za uwagę!
Podobne prezentacje
© 2025 SlidePlayer.pl Inc.
All rights reserved.