Departament Zrównoważonego Rozwoju Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu

Prezentacja na temat: "Departament Zrównoważonego Rozwoju Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu"— Zapis prezentacji:

1 Departament Zrównoważonego Rozwoju Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu
Ochrona klimatu - nasza wspólna sprawa Departament Zrównoważonego Rozwoju Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu

2 Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu
Co to jest klimat? Elementy klimatu fronty atmosferyczne masy powietrza prędkość wiatru barometr czynniki radiacyjne Klimat - długotrwały, powtarzający się cykl następstw pogody na danym obszarze; ustala się go na podstawie obserwacji zjawisk atmosferycznych w wieloleciu (30-50 lat); Elementy klimatu to: temperatura powietrza, suma opadów, wilgotność, ciśnienie atmosferyczne, prędkość wiatru, zachmurzenie, usłonecznienie. Klimat na Ziemi kształtują trzy podstawowe procesy klimatotwórcze: obieg energii, obieg wilgoci i cyrkulacja powietrza. Na klimat wpływają czynniki geograficzne, takie jak: układ lądów i oceanów, wysokość n.p.m.; klimat jest jednym z czynników ekologicznych wpływających na występowanie i życie organizmów. Polska leży w strefie klimatu umiarkowanego ciepłego o ścierających się cechach oceanicznych i kontynentalnych.  Klimat – całokształt zjawisk pogodowych stale utrzymujących się na danym obszarze. Klimat obejmuje różne zjawiska i procesy atmosferyczne. Ustalany jest wyłącznie na podstawie długotrwałych obserwacji, prowadzonych przez minimum 30 lat. Dowolnego regionu klimat kształtowany jest głównie przez trzy czynniki: obieg ciepła, obieg wody oraz krążenie powietrza. Kluczowe w ustalaniu klimatu są zatem pomiary wiatru, temperatury oraz poziomu opadów atmosferycznych. stacja pogodowa układ ciśnień Źródło foto: pixabay.com Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu

3 Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu
Co to jest klimat? Co kształtuje klimat? aktywność słoneczna układ kontynentów grubość pokrywy śnieżnej i lodowej aktywność wulkaniczna stężenie aerozoli w atmosferze emisja gazów cieplarnianych Do podstawowych czynników wpływających na klimat Ziemi należą: aktywność słoneczna, układ kontynentów, grubość pokrywy śnieżnej i lodowej, aktywność wulkaniczna, stężenie aerozoli w atmosferze oraz emisja gazów cieplarnianych. Źródło foto: pixabay.com Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu

4 Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu
Co to jest zmiana klimatu? Klimat to długookresowe warunki atmosferyczne, natomiast pogoda zmienia się nieustannie. Zmiany klimatu są naturalne, dokonywały się przez wieki i tysiąclecia: np. po ostatniej epoce lodowcowej (11500 lat temu) temperatury na świecie były o 5 °C niższe niż obecnie - wpływają na niego elementy takie jak promieniowanie słoneczne i aktywność wulkanów. Efekt cieplarniany jest naturalnym zjawiskiem, polegającym na utrzymywaniu stałej temperatury na Ziemi dzięki obecności gazów cieplarnianych w atmosferze - gazy te występują naturalnie w przyrodzie. Pogoda - stan atmosfery w danej chwili; niekiedy zmienia się z godziny na godzinę. Pogodę możemy obserwować, np. gdy wyjrzymy za okno: czy pada deszcz/śnieg, czy jest ciepło/zimno, czy jest wietrznie Klimat - długotrwały, powtarzający się cykl następstw pogody na danym obszarze. Charakterystyczne dla danego obszaru zjawiska pogodowe, klimat danego miejsca, nie powinien się zmieniać w krótkich okresach czasu. Obecnie jednak klimat zmienia się z prędkością wielokrotnie odstającą od normy. Wzrosty temperatury nabrały niespotykanej szybkości. Naukowcy udowodnili, że zjawisko to jest wynikiem działalności człowieka. Aktywność ludzi jest przyczyną emisji gazów cieplarnianych, które nie są ujęte w naturalnym obiegu węgla w przyrodzie - są dodatkowe. Źródło foto: Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu

5 Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu
Na czym polega efekt cieplarniany? Ziemia otrzymuje ciepło w postaci promieniowania krótkofalowego (przenikając przez kolejne warstwy atmosfery, promieniowanie te ogrzewa ją). Ciepło emitowane przez Ziemię, w postaci promieniowania długofalowego blokowane jest przez tzw. gazy cieplarniane. Skutkiem jest podwyższenie temperatury powietrza w troposferze i na powierzchni samej Ziemi = zjawisko zwane efektem cieplarnianym. Gdyby to zjawisko nie występowało, temperatura na Ziemi byłaby zbyt niska. Byłoby chłodniej o około 33°C: temperatura wyniosłaby około -18°C. Wody na planecie zamarzłyby, a życie na Ziemi byłoby niemożliwe. Problem związany z efektem cieplarnianym wiąże się z wybuchem rewolucji przemysłowej i spalaniem na masową skalę paliw kopalnych. W konsekwencji powoduje to wzrost stężenia gazów cieplarnianych, szczególnie dwutlenku węgla i gwałtowne podnoszenie temperatury w skali globalnej, co skutkuje niepożądanymi zjawiskami pogodowymi. Źródło: Europe Direct - Katowice - punkt informacji europejskiej, działającym w ramach ogólnoeuropejskiej sieci Komisji Europejskiej - Europe Direct. Foto: Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu

6 Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu
Jakie są przyczyny zmian klimatu? Pochodzenia naturalnego: wybuchy wulkanów aktywność słońca Podstawowe przyczyny zmian klimatu związana naturalnymi procesami zachodzącymi w przyrodzie to te związane z aktywnością słońca, wulkanów, emisją z mórz i oceanów… Źródło foto: pixabay.com Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu

7 Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu
Jakie są przyczyny zmian klimatu? Powodowane przez ludzi: zanieczyszczenia ze spalania węgla zanieczyszczenia z przemysłu zanieczyszczenia z transportu wycinanie lasów Źródło foto: Główne przyczyny zmian klimatu związane z działalnością człowieka to te, które powodują emisję zanieczyszczeń do atmosfery: spalanie węgla, przemysł oraz transport (związane ze spalaniem oleju napędowego i benzyny). Dodatkową przyczyną jest wycinanie lasów, które pochłaniają szkodliwe zanieczyszczenia. Źródło foto: Źródło foto: pixabay.com Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu

8 Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu
Gazy cieplarniane powstające na skutek działalności człowieka dwutlenek węgla (CO2) – spalanie węgla, ropy i gazu przy wytwarzaniu energii i ogrzewania oraz w transporcie tlenek azotu (N2O) – składowiska odpadów, rolnictwo i hodowla bydła metan (CH4) wodorofluorowęglowodory (HFC) perfluorowęglowodory (PFC) – stosowane w lodówkach, klimatyzacji, a nawet w butach sześciofluorek siarki (SF6) Różne właściwości gazów cieplarnianych (m.in. to, jaką część promieniowania podczerwonego absorbują) sprawia, że ich wpływ na podnoszenie się temperatury Ziemi jest różny i nie zależy od stopnia ich stężenia w atmosferze. W przybliżeniu można przyjąć, że za 75% efektu cieplarnianego odpowiada para wodna (wraz z chmurami), która jest najpowszechniejszym gazem cieplarnianym w atmosferze. Wpływ dwutlenku węgla to 20%, a pozostałych gazów cieplarnianych łącznie to około 5%. Jak zatem widać, wpływ pary wodnej jest słabszy niż wskazywałby na to jej udział w atmosferze (90% cząsteczek gazów cieplarnianych). Pozostaje ona skupiona blisko powierzchni Ziemi, podczas gdy dla całości efektu cieplarnianego ważna jest zawartość gazu we wszystkich warstwach atmosfery. Dwutlenek węgla pozostaje gazem, którego emisja jest najsilniej powiązana z aktywnością człowieka. Rocznie, wskutek samego spalania paliw kopalnych produkujemy ok. 35 mld ton CO2 co odpowiada blisko 10 mld. ton pierwiastka węgla rocznie. Prawie połowa naszych emisji jest pochłaniana przez oceany i lądy. Reszta gromadzi się jednak w atmosferze. Źródło: Źródło: prezentacja EUROPEAN COMMISSION FEBRUARY 2009 Climate Action, Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu

9 Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu
Jakie są skutki zmian klimatu? Rys. 1. Różnice wartości percentyli (10., 90.) temperatury powietrza [oC], pomiędzy okresami 2021–2050 oraz 2071–2100 a okresem referencyjnym 1971–2000; zima. Rys. 2. Różnice wartości percentyli (10., 90.) temperatury powietrza [oC], pomiędzy okresami 2021–2050 oraz 2071–2100 a okresem referencyjnym 1971–2000; lato. Zmiany temperatury Powodzie Topnienie lodowców Huragany, tornada, trąby powietrzne Przesuwanie się stref klimatycznych Wzrost poziomów mórz i oceanów Zmiany prądów oceanicznych Zmiany w zasilaniu rzek Źródło materiałów: Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu

10 Jakie są skutki zmian klimatu?
Huragany, tornada, trąby powietrzne, powodzie, ulewy Do najbardziej podstawowych konsekwencji zmian klimatu zaliczamy: huragany, tornada, trąby powietrzne, powodzie, ulewy oraz fale upałów. Skutkami są też topnienie lodowców i podnoszenie poziomu mórz i oceanów. Fale upałów Topniejące lodowce Źródło foto: pixabay.com Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu

11 Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu
Fakty na temat zmian klimatu Od 1850 r. temperatury w Europie wzrosły o 1°C. Wzrost o kolejne 1,2 °C może spowodować nieodwracalne i potencjalnie katastrofalne zmiany środowiska w skali globalnej. Ekstremalne zjawiska pogodowe – sztormy, powodzie, susze i fale upałów – są coraz częstsze i coraz bardziej dotkliwe. 90% klęsk żywiołowych w Europie od 1980 r. spowodowanych było przez pogodę i klimat. Źródło foto: pixabay.com Źródło: prezentacja EUROPEAN COMMISSION FEBRUARY 2009 Climate Action Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu

12 Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu
Fakty na temat zmian klimatu Od 1850 r. europejskie lodowce straciły dwie trzecie swojej masy – a zjawisko to nasila się Polarna pokrywa lodowa topi się, a poziomy mórz podnoszą się dwukrotnie szybciej niż 50 lat temu Miliony ludzi na całym świecie są zagrożone niedostatkiem wody, głodem i ubóstwem Źródło foto: pixabay.com Źródło: prezentacja EUROPEAN COMMISSION FEBRUARY 2009 Climate Action Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu

13 Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu
Co robią rządy państw, aby walczyć ze zmianami klimatu? POROZUMIENIE PARYSKIE zostało przyjęte w grudniu 2015 r. w Paryżu podczas konferencji klimatycznej COP21. Rządy osiągnęły wtedy porozumienie w kwestii: długoterminowego celu, jakim jest utrzymanie wzrostu średniej temperatury na świecie znacznie niższego niż 2°C powyżej poziomu sprzed epoki przemysłowej dążenia do tego, by ograniczyć wzrost do 1,5°C, gdyż znacznie obniżyłoby to ryzyko i skutki zmiany klimatu konieczności jak najszybszego osiągnięcia w skali świata punktu zwrotnego maksymalnego poziomu emisji – przy założeniu, że krajom rozwijającym się zajmie to dłużej doprowadzenia do szybkiej redukcji emisji zgodnie z najnowszymi dostępnymi informacjami naukowymi. Źródło foto: Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu

14 Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu
Co może zrobić każdy z nas? W mieszkaniu Wymienić ogrzewanie węglowe na ekologiczne Pozyskiwać energię z odnawialnych źródeł Oszczędzać energię Segregować odpady Korzystając z transportu Ograniczyć korzystanie z pojazdów spalinowych – przemieszczać się pieszo, rowerem lub komunikacją miejską Wymienić stare samochody na emitujące mniej zanieczyszczeń oraz samochody elektryczne i hybrydowe Wymienić ogrzewanie węglowe na ekologiczne – gazowe, elektryczne lub sieciowe (z elektrociepłowni) Pozyskiwać energię z odnawialnych źródeł – promieniowania słonecznego (panele fotowoltaiczne i kolektory słoneczne), wody (elektrownia wodna), wiatru (elektrownie wiatrowe), biomasy (elektrociepłownie wykorzystujące biomasę do produkcji energii) Oszczędzać energię – slajd 15 Segregować odpady - mniej odpadów przekazywanych na składowiska to mniejsza emisja metanu do atmosfery Ograniczyć korzystanie z pojazdów spalinowych – przemieszczać się pieszo, rowerem lub komunikacją miejską Wymienić stare samochody na emitujące mniej zanieczyszczeń oraz samochody elektryczne i hybrydowe Sadzić drzewa i krzewy Nie wycinać lasów Dbać o zieleń W najbliższym otoczeniu Sadzić drzewa i krzewy Nie wycinać lasów Dbać o zieleń Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu

15 Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu
Co może zrobić każdy z nas? Oszczędzać energię Wymienić ogrzewanie węglowe na ekologiczne – gazowe, Pozyskiwać energię z odnawialnych źródeł – promieniowania słonecznego (panele fotowoltaiczne i kolektory słoneczne), wody (elektrownia wodna), wiatru (elektrownie wiatrowe), biomasy (elektrociepłownie wykorzystujące biomasę do produkcji energii) Oszczędzać energię – nie zostawiać urządzeń w trybie stand-by, gasić światło, gdy nie jest potrzebne, Segregować odpady Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu

16 Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu
Chronić klimat może każdy z nas m.in. wymieniając ogrzewanie węglowe na ekologiczne, oszczędzając energię, ograniczając korzystanie z samochodu, sadząc i dbając o zieleń. ! ! Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu