Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

Prezentacja na temat: "Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…"— Zapis prezentacji:

1 Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

2 W Z R O S T G O S P O D A R C Z Y

3 CO TO JEST WZROST GOSPODARCZY?
WZROSTEM GOSPODARCZYM nazywamy powięk- szanie się realnej wartości produktu krajowego brutto (globalnej lub per capita) w gospodarce.

4 WZROSTEM GOSPODARCZYM nazywamy powięk-
szanie się realnej wartości produktu krajowego brutto (GLOBALNEJ lub PER CAPITA) w gospodarce. Obie miary są ważne…

5 O zróżnicowaniu tempa wzrostu w różnych krajach.

6

7 DYGRESJA ANGUS MADDISON, World Population, GDP and Per Capi-ta GDP, 1 – 2003 AD. Od ANGUSA MADDISONA ( ) można się dowie-dzieć m. in.: Ile wynosił PKB per capita w Jerozolimie za Chrystusa (ok dol. PPP z 1990 r.). - Ile w tym samym czasie wynosił PKB per capita w Polsce (400 $), Rzymie (800$), Paryżu (470$), Monachium (430 $), Pekinie (450$), Meksyku (400$), itd. Kiedy Europa Zachodnia zaczęła wyprzedzać Chiny (1000 r., odpowiednio: 400$ i 450$; 1500 r., odpowiednio : 771$ i 600$). KONIEC DYGRESJI

8

9 Skutki I WIELKIE RÓŻNICE poziomu życia mieszkańców różnych krajów.
W 2000 r. poziom życia w Zairze był ponad 120 razy niższy niż w USA a długookresowa stopa wzrostu w Zairze była ujemna, a w USA dodatnia.

10

11 Skutki II SZYBKIE ZMIANY poziomu życia mieszkańców różnych krajów.
W 1900 r. poziom PKB per capita w Szwecji był ponad 2 razy wyższy niż w Japonii. Po 100 latach Japonia przegoniła Szwecję (Japonia - 2,92%; Szwecja - 2,09%).

12

13

14

15 A teraz popatrzmy jeszcze na wzrost gospodarczy w Polsce i w Meksyku w XX wieku.

16 Polska a Meksyk w XX wieku
Polacy lubią się porównywać z pracowitymi i bogatymi tego świata; np. z Amerykanami (28129 dolarów "na głowę" w 2000 r.), z Niemcami (18596 dolarów "na głowę" w 2000 r.), z Japończykami (21067 dolarów "na głowę" w 2000 r.).

17 Otóż nasze miejsce jest gdzie indziej, .
Popatrzmy np. na Polskę i Meksyk i PKB per capita w 1900 i w 2000 roku. Oni startowali od 1366 dolarów i kończyli z 7218 dolarami, a my startowaliśmy od 1536 dolarów i koń-czylismy z 7215 dolarami. W XX w. Meksykanie najpierw dogonili, a potem przegonili Polaków! Wszystko dlatego, że tempo wzrostu gospodarczego w Meksyku w XX w. wyno-siło 1,68%, a w Polsce 1,56%!!

18

19

20

21 W dodatku, jak wynika z ECONOMICS OF HAPPINESS - Meksykanie są od Polaków szczęśliwsi o tyle mniej więcej, o ile Polacy są szczęśliwsi od mieszkańców Botswany! ( serwis dostępny w maju 2015 r.).

22 Poza poziomem PKB per capita i tempem wzrostu gospo-darczego są i nne podobieństwa Polski i Meksyku.
- Oni, Meksykanie, są peryferią jednego z gospodarczych i cywilizacyjnych centrów świata (Kanada i Stany) i my, Po-lacy, jesteśmy peryferią jednego z gospodarczych i cywiliza-cyjnych centrów świata (Europa Zachodnia). - Rio Grande i Odra…

23 I jeszcze coś. Na portalu "gazeta. pl" z 10 marca 2010 r
I jeszcze coś. Na portalu "gazeta.pl" z 10 marca 2010 r. zna-lazłem niedawno wywiad z prof. Krystyną Iglicką z UW za-tytułowany: „Stracone pokolenie. Najnowsza polska emi-gracja” (tytuł mówi wszystko). Iglicka pisze m. in.: "Jesteśmy największym eks-porterem siły roboczej w Europie. W Amerykach mamy Meksyk (...). Tak, jesteśmy Meksykiem Europy". 

24 Pomówmy teraz o pewnych szczegółowych poglądach doty-czących wzrostu gospodarczego, czyli o:
„GRANICACH WZROSTU” i „EFEKCIE DOGANIANIA”

25 GRANICE WZROSTU? Chodzi o twierdzenie, że: Niedobór zasobów naturalnych zahamuje w końcu wzrost gospodarczy. Prekursor: Thomas Robert Malthus ( ) i „prawo ludnościowe”: brak ziemi i żywności zahamuje wzrost liczby ludności na świecie.

26 Thomas Robert Malthus ( ) i „prawo ludnościo-we”: brak ziemi i żywności zahamuje wzrost liczby ludności na świecie. Ponure prognozy Malthusa (economics - „dismal science”) się nie spełniły. Świat uniknął maltuzjańskiej pułapki.

27 Rozwiązaniem okazało się SPOWODOWANE DZIAŁA-NIEM RYNKU ZWIĘKSZANIE SIĘ NAKŁADÓW KAPI-TAŁU PLUS ZMIANY TECHNOLOGICZNE DOTYCZĄ-CE PRODUKCJI ŻYWNOŚCI. Efektem był gwałtowny wzrost produktywności „brakują-cego” zasobu (ziemi potrzebnej do wytwarzania żywności). Te doświadzenia można uogólnić. Dotyczą one NIE TYLKO ZIEMI, LECZ TAKŻE INNYCH ZASOBÓW.

28 EFEKT DOGANIANIA (ang. catch-up effect) (KONWER-GENCJA)?
Istnieje tendencja do wyrównywania się poziomów rozwoju gospodarczego i poziomów życia w różnych krajach.

29 PRZYCZYNY: Względna łatwość zwiększania wyposażenia pracowników w kapitał w krajach względnie biednych.

30 PRZYCZYNY: Względna łatwość zwiększania wyposażenia pracowników w kapitał w krajach względnie biednych. Prawo malejących przychodów.

31 PRZYCZYNY: Względna łatwość zwiększania wyposażenia pracowników w kapitał w krajach względnie biednych. Prawo malejących przychodów. Technologiczny „efekt gapowicza”.

32 Nie wszystkie kraje podlegają konwergencji (np
Nie wszystkie kraje podlegają konwergencji (np. Afryka, kraje realnego socjalizmu). Decydujące bywają „RAMY INSTYTUCJONALNE” gos-podarowania, które mogą albo sprzyjać wzrostowi gospo-darczemu albo hamować wzrost gospodarczy.

33 INSTYTUCJE (ang. institutions)
WYTWORY SPOŁECZEŃSTWA, KTÓRYCH SKUT-KIEM SĄ TRWAŁE BODŹCE, DECYDUJĄCE O SPO-SOBIE ŻYCIA (np. ZWYCZAJ, MORALNOŚĆ, RELI-GIA, PRAWO, SYSTEM POLITYCZNY). Podporządkowanie się tym bodźcom jest nagradzane (np. za-dowoleniem, pochwałą, premią, dostępem do dóbr), a niepod-porządkowanie się jest karane (np. dyskomfortem, wyklu-czeniem z grupy, uwięzieniem, ukamieniowaniem).

34 SKUTKIEM ISTNIENIA INSTYTUCJI SĄ POWTARZA-JĄCE SIĘ W OKREŚLONYCH SYTUACJACH ZACHO-WANIA (np. tańczenie tanga, kradzież, zawarcie małżeństwa w obrządku katolickim, założenie spółki akcyjnej). INSTYTUCJE WPŁYWAJĄ M.IN. NA GOSPODAROWA- NIE...

35 Na przykład, jednym z czynników, który zadecydował o po-jawieniu się trwałego wzrostu gospodarczego w krajach Zachodu, była instytucja protestantyzmu wraz z doktryną predystynacji (kiedy bogactwo indywidualne jest znakiem przychylności bóstwa i zapowiedzią zbawienia, wierni chcą się bogacić).

36 Przyczyny wzrostu gospodarczego w USA, 1929-1997
Przyczyny wzrostu gospodarczego w USA, Źródło: E.F.Denison, Trends in American Economic Growth, , Washington Brookings Institution, Washington 1985, s. 30; szacunki C.R. McConnel i S.L.Brue, Economics. Princip-les, Problems, and Policies, McGraw-Hill, 1999, s, 374. PRZYCZYNY WZROSTU Znaczenie (w %)

37 Przyczyny wzrostu gospodarczego w USA, 1929-1997
Przyczyny wzrostu gospodarczego w USA, Źródło: E.F.Denison, Trends in American Economic Growth, , Washington Brookings Institution, Washington 1985, s. 30; szacunki C.R. McConnel i S.L.Brue, Economics. Princip-les, Problems, and Policies, McGraw-Hill, 1999, s, 374. PRZYCZYNY WZROSTU Znaczenie (w %) WZROST NAKŁADÓW PRACY 33

38 Przyczyny wzrostu gospodarczego w USA, 1929-1997
Przyczyny wzrostu gospodarczego w USA, Źródło: E.F.Denison, Trends in American Economic Growth, , Washington Brookings Institution, Washington 1985, s. 30; szacunki C.R. McConnel i S.L.Brue, Economics. Princip-les, Problems, and Policies, McGraw-Hill, 1999, s, 374. PRZYCZYNY WZROSTU Znaczenie (w %) WZROST NAKŁADÓW PRACY 33 WZROST PRODUKTYWNOŚCI PRACY 67

39 Przyczyny wzrostu gospodarczego w USA, 1929-1997
Przyczyny wzrostu gospodarczego w USA, Źródło: E.F.Denison, Trends in American Economic Growth, , Washington Brookings Institution, Washington 1985, s. 30; szacunki C.R. McConnel i S.L.Brue, Economics. Princip-les, Problems, and Policies, McGraw-Hill, 1999, s, 374. Przyczyny wzrostu Znaczenie (w %) Wzrost nakładów pracy 33 WZROST PRODUKTYWNOŚCI PRACY 67 w tym w tym (w p. proc.) WZROST NAKŁADÓW KAPITAŁU 20

40 Przyczyny wzrostu gospodarczego w USA, 1929-1997
Przyczyny wzrostu gospodarczego w USA, Źródło: E.F.Denison, Trends in American Economic Growth, , Washington Brookings Institution, Washington 1985, s. 30; szacunki C.R. McConnel i S.L.Brue, Economics. Princip-les, Problems, and Policies, McGraw-Hill, 1999, s, 374. Przyczyny wzrostu Znaczenie (w %) Wzrost nakładów pracy 33 WZROST PRODUKTYWNOŚCI PRACY 67 w tym w tym (w p. proc.) Wzrost nakładów kapitału 20 WZROST WIEDZY I DOŚWIADCZENIA PRACOWNIKÓW 12

41 Przyczyny wzrostu gospodarczego w USA, 1929-1997
Przyczyny wzrostu gospodarczego w USA, Źródło: E.F.Denison, Trends in American Economic Growth, , Washington Brookings Institution, Washington 1985, s. 30; szacunki C.R. McConnel i S.L.Brue, Economics. Princip-les, Problems, and Policies, McGraw-Hill, 1999, s, 374. Przyczyny wzrostu Znaczenie (w %) Wzrost nakładów pracy 33 WZROST PRODUKTYWNOŚCI PRACY 67 w tym w tym (w p. proc.) Wzrost nakładów kapitału 20 Wzrost wiedzy i doświadczenia pracowników 12 POSTĘP TECHNICZNY I ORGANIZACYJNY 28

42 Przyczyny wzrostu gospodarczego w USA, 1929-1997
Przyczyny wzrostu gospodarczego w USA, Źródło: E.F.Denison, Trends in American Economic Growth, , Washington Brookings Institution, Washington 1985, s. 30; szacunki C.R. McConnel i S.L.Brue, Economics. Princip-les, Problems, and Policies, McGraw-Hill, 1999, s, 374. Przyczyny wzrostu Znaczenie (w %) Wzrost nakładów pracy 33 WZROST PRODUKTYWNOŚCI PRACY 67 w tym w tym (w p. proc.) Wzrost nakładów kapitału 20 Wzrost wiedzy i doświadczenia pracowników 12 Postęp techniczny i organizacyjny 28 KORZYŚCI SKALI 8

43 Przyczyny wzrostu gospodarczego w USA, 1929-1997
Przyczyny wzrostu gospodarczego w USA, Źródło: E.F.Denison, Trends in American Economic Growth, , Washington Brookings Institution, Washington 1985, s. 30; szacunki C.R. McConnel i S.L.Brue, Economics. Princip-les, Problems, and Policies, McGraw-Hill, 1999, s, 374. Przyczyny wzrostu Znaczenie (w %) Wzrost nakładów pracy 33 WZROST PRODUKTYWNOŚCI PRACY 67 w tym w tym (w p. proc.) Wzrost nakładów kapitału 20 Wzrost wiedzy i doświadczenia pracowników 12 Postęp techniczny i organizacyjny 28 Korzyści skali 8 ZMIANY ALOKACJI ZASOBÓW W GOSPODARCE

44 Przyczyny wzrostu gospodarczego w USA, 1929-1997
Przyczyny wzrostu gospodarczego w USA, Źródło: E.F.Denison, Trends in American Economic Growth, , Washington Brookings Institution, Washington 1985, s. 30; szacunki C.R. McConnel i S.L.Brue, Economics. Princip-les, Problems, and Policies, McGraw-Hill, 1999, s, 374. Przyczyny wzrostu Znaczenie (w %) Wzrost nakładów pracy 33 WZROST PRODUKTYWNOŚCI PRACY 67 w tym w tym (w p. proc.) Wzrost nakładów kapitału 20 Wzrost wiedzy i doświadczenia pracowników 12 Postęp techniczny i organizacyjny 28 Korzyści skali 8 Zmiany alokacji zasobów w gospodarce ZMIANY PRAWNE, KULTUROWE, SPOŁECZNE I INNE -9

45 Przyczyny wzrostu gospodarczego w USA, 1929-1997
Przyczyny wzrostu gospodarczego w USA, Źródło: E.F.Denison, Trends in American Economic Growth, , Washington Brookings Institution, Washington 1985, s. 30; szacunki C.R. McConnel i S.L.Brue, Economics. Princip-les, Problems, and Policies, McGraw-Hill, 1999, s, 374. Przyczyny wzrostu Znaczenie (w %) Wzrost nakładów pracy 33 WZROST PRODUKTYWNOŚCI PRACY 67 w tym w tym (w p. proc.) Wzrost nakładów kapitału 20 Wzrost wiedzy i doświadczenia pracowników 12 Postęp techniczny i organizacyjny 28 Korzyści skali 8 Zmiany alokacji zasobów w gospodarce Zmiany prawne, kulturowe, społeczne i inne -9 RAZEM 100

46 3. WAHANIA WZROSTU GOSPODARCZEGO
W długim okresie zmiany potencjalnej produkcji, Yp, można utożsamiać ZE WZROSTEM GOSPODARCZYM.

47 3. WAHANIA WZROSTU GOSPODARCZEGO
W długim okresie zmiany potencjalnej produkcji, Yp, można utożsamiać ZE WZROSTEM GOSPODARCZYM. W okresie krótkim zmiany zagregowanych wydatków, AEPL, powodują, że RZECZYWISTA WIELKOŚĆ PRODUKCJI, YE, WAHA SIĘ WOKÓŁ WIELKOŚCI PRODUKCJI PO-TENCJALNEJ, YP.

48 Rzeczywista i potencjalna wielkość produkcji w Stanach Zjednoczonych w latach 1950-2000
Rzeczywista produkcja, Y, w bardzo długim okresie waha się wokół zwiększającej się produkcji potencjalnej, Yp. 2005 r.) 11000

49 CYKLEM KONIUNKTURALNYM nazywamy wahania rzeczywistej wielkości produkcji wokół trendu długookreso-wego, który ukazuje zmiany wielkości produkcji potencjal-nej. Wahaniom tym towarzyszą zmiany wielkości bezrobocia i tempa inflacji.

50 Fazy cyklu koniunkturalnego
Typowy cykl koniunkturalny składa się z fazy RECESJI i fa-zy EKSPANSJI. Punkty zwrotne koniunktury to SZCZYT i DNO. [RECESJA – 6 lub więcej miesięcy spadku PKB (z grubsza)]

51 UMIĘDZYNARODOWIENIE CYKLU (ważna cecha współ-czesnego cyklu koniunkturalnego)
Stan koniunktury w jednym kraju np. za pośrednictwem handlu zagranicznego wpływa na stan koniunktury w innych krajach (kraje „zarażają się” fazami cyklu).

52 PRZYCZYNY CYKLU KONIUNKTURALNEGO
Jak pamiętamy, wahania cykliczne tłumaczyliśmy, odwołując się do modelu AD/AS…

53 Jak pamiętamy, wahania cykliczne tłumaczyliśmy, odwołując się do modelu AD/AS. Oto przykład:
LAS SAS 1 E 1 P2 SAS 2 B A E 2 AD P1 1 AD 2 Y Y P

54 Ogólnie, teorie cyklu koniunkturalnego mogą być:
EGZOGENICZNE LUB ENDOGENICZNE.

55 EGZOGENICZNE teorie cyklu koniunkturalnego tłumaczą cykl PRZYCZYNAMI INNYMI NIŻ ZACHOWANIA SA-MYCH KONSUMENTÓW I PRZEDSIĘBIORSTW (przy-czynami „zewnętrznymi” w stosunku do nich).

56 A oto przykład „egzogenicznej teorii cyklu koniunktu-ral-nego”.
CYKL POLITYCZNY Wyborcy mają krótką pamięć, więc przed wyborami rządzą-cy za pomocą ekspansywnej polityki gospodarczej „nakrę-cają koniunkturę” i – wygrywają wybory. Spowodowana tym inflacja pojawia się dopiero po wyborach. Jednak „wy-borcy mają krótką pamięć”, więc przed kolejnymi wybora-mi… ITD..

57 Obok egzogenicznych teorii cyklu istnieją także ENDOGE-NICZNE TEORIE CYKLU KONIUNKTURALNEGO.
Endogeniczne teorie cyklu koniunkturalnego wyjaśniają cykl zachowaniami SAMYCH KONSUMENTÓW I PRZED-SIĘBIORSTW.

58 Endogeniczne teorie cyklu koniunkturalnego tłumaczą cykl zachowaniami SAMYCH KONSUMENTÓW I PRZEDSIĘ-BIORSTW. Przykładem endogenicznego wyjaśnienia cyklu jest tzw. MO-DEL MNOŻNIKA-AKCELERATORA

59 MODEL MNOŻNIKA-AKCELERATORA (gos-podarka jest „dwusektorowa”)
(1) It a= Yt, gdzie Ita to autonomiczny wzrost inwestycji.

60 MODEL MNOŻNIKA-AKCELERATORA
(1) It a= Yt, gdzie Ita to autonomiczny wzrost inwestycji. (2) Ct+1 = KSK•Yt , gdzie „KSK” to krańcowa skłonność do konsumpcji.

61 MODEL MNOŻNIKA-AKCELERATORA
(1) It a= Yt, gdzie Ita to autonomiczny wzrost inwestycji. (2) Ct+1 = KSK•Yt , gdzie „KSK” to krańcowa skłonność do konsumpcji. (3) It+1 = b• Ct+1, czyli: It+1 = b• (Ct+1 - Ct ), gdzie „b” to współczynnik kapitałowy.

62 MODEL MNOŻNIKA-AKCELERATORA
(1) It a= Yt, gdzie Ita to autonomiczny wzrost inwestycji. (2) Ct+1 = KSK•Yt , gdzie „KSK” to krańcowa skłonność do konsumpcji. (3) It+1 = b• Ct+1, czyli: It+1 = b• (Ct+1 - Ct ), gdzie „b” to współczynnik kapitałowy. (4) Yt+1 = It +1a + Ct+1 + It+1.

63 A zatem: It a= Yt, (2) Ct+1 = KSK•Yt , (3) It+1 = b• Ct+1, czyli: It+1 = b• (Ct+1 - Ct ), (4) Yt+1 = It +1a + Ct+1 + It+1. MODEL MNOŻNIKA-AKCELERATORA: [(1)+(4)] wy-jaśnia cykl koniunkturalny...

64 Okresy ΔIa ΔC ΔI ΔY=ΔIa+ΔC+ΔI 1 100 2 3 4 5 6 It a= Yt,
(2) Ct+1 = KSK•Yt , (3) It+1 = b• Ct+1, czyli: It+1 = b• (Ct+1 - Ct ). Niech: KSK = ½; b = 3 Okresy ΔIa ΔC ΔI ΔY=ΔIa+ΔC+ΔI 1 100 2 3 4 5 6

65 Okresy ΔIa ΔC ΔI ΔY=ΔIa+ΔC+ΔI 1 100 2 50 3 4 5 6 It a= Yt,
(2) Ct+1 = KSK•Yt , (3) It+1 = b• Ct+1, czyli: It+1 = b• (Ct+1 - Ct ). Niech: KSK = ½; b = 3 Okresy ΔIa ΔC ΔI ΔY=ΔIa+ΔC+ΔI 1 100 2 50 3 4 5 6

66 Okresy ΔIa ΔC ΔI ΔY=ΔIa+ΔC+ΔI 1 100 2 50 150 200 3 4 5 6 It a= Yt,
(2) Ct+1 = KSK•Yt , (3) It+1 = b• Ct+1, czyli: It+1 = b• (Ct+1 - Ct ). Niech: KSK = ½; b = 3 Okresy ΔIa ΔC ΔI ΔY=ΔIa+ΔC+ΔI 1 100 2 50 150 200 3 4 5 6

67 Okresy ΔIa ΔC ΔI ΔY=ΔIa+ΔC+ΔI 1 100 2 50 150 200 3 250 4 5 6
It a= Yt, (2) Ct+1 = KSK•Yt , (3) It+1 = b• Ct+1, czyli: It+1 = b• (Ct+1 - Ct ). Niech: KSK = ½; b = 3 Okresy ΔIa ΔC ΔI ΔY=ΔIa+ΔC+ΔI 1 100 2 50 150 200 3 250 4 5 6

68 Okresy ΔIa ΔC ΔI ΔY=ΔIa+ΔC+ΔI 1 100 2 50 150 200 3 250 4 125 75 5 6
It a= Yt, (2) Ct+1 = KSK•Yt , (3) It+1 = b• Ct+1, czyli: It+1 = b• (Ct+1 - Ct ). Niech: KSK = ½; b = 3 Okresy ΔIa ΔC ΔI ΔY=ΔIa+ΔC+ΔI 1 100 2 50 150 200 3 250 4 125 75 5 6

69 Okresy ΔIa ΔC ΔI ΔY=ΔIa+ΔC+ΔI 1 100 2 50 150 200 3 250 4 125 75 5 -75
It a= Yt, (2) Ct+1 = KSK•Yt , (3) It+1 = b• Ct+1, czyli: It+1 = b• (Ct+1 - Ct ). Niech: KSK = ½; b = 3 Okresy ΔIa ΔC ΔI ΔY=ΔIa+ΔC+ΔI 1 100 2 50 150 200 3 250 4 125 75 5 -75 25 6

70 Okresy ΔIa ΔC ΔI ΔY=ΔIa+ΔC+ΔI 1 100 2 50 150 200 3 250 4 125 75 5 -75
It a= Yt, (2) Ct+1 = KSK•Yt , (3) It+1 = b• Ct+1, czyli: It+1 = b• (Ct+1 - Ct ). Niech: KSK = ½; b = 3 Okresy ΔIa ΔC ΔI ΔY=ΔIa+ΔC+ΔI 1 100 2 50 150 200 3 250 4 125 75 5 -75 25 6 12,5 -262,5 -250

71 4. PAŃSTWO A WZROST - CO PAŃSTWO MOŻE ZROBIĆ W CELU ZAPEWNIENIA SZYBKIEGO WZROSTU GOSPO-DARCZEGO?
DBAŁOŚĆ o RAMY INSTYTUCJONALNE GOSPODARO- WANIA

72 4. PAŃSTWO A WZROST (Co panstwo może zrobić w celu zapewnienia szybkiego wzrostu gospodarczego?)
A. DBAŁOŚĆ o RAMY INSTYTUCJONALNE GOSPODA-ROWANIA - Dbałość o PIENIĄDZ (warunek istnienia rynku oraz spec-jalizacji i rachunku ekonomicznego).

73 4. PAŃSTWO A WZROST (Co panstwo może zrobić w celu zapewnienia szybkiego wzrostu gospodarczego?)
A. DBAŁOŚĆ o RAMY INSTYTUCJONALNE GOSPODA-ROWANIA - Dbałość o PIENIĄDZ (warunek istnienia rynku oraz spec-jalizacji i rachunku ekonomicznego). Dbałość o PRAWA WŁASNOŚCI (ang. property rights) (sprzężenie możliwości decydowania z ponoszeniem mate-rialnych konsekwencji podejmowanych decyzji).

74 4. PAŃSTWO A WZROST (Co panstwo może zrobić w celu zapewnienia szybkiego wzrostu gospodarczego?)
A. DBAŁOŚĆ o RAMY INSTYTUCJONALNE GOSPODA-ROWANIA - Dbałość o PIENIĄDZ (warunek istnienia rynku oraz spec-jalizacji i rachunku ekonomicznego). Dbałość o PRAWA WŁASNOŚCI (ang. property rights) (sprzężenie możliwości decydowania z ponoszeniem mate-rialnych konsekwencji podejmowanych decyzji). - Dbałość o RYNEK (idea „gospodarki, która zachowuje się niczym słonecznik” + konkurencja napędzająca postęp technologiczny).

75 B. PAŃSTWO WPŁYWA NA POPYT W GOSPODARCE (ang. demand side policies)

76 B. PAŃSTWO WPŁYWA NA POPYT W GOSPODARCE (ang. demand side policies)
Za pomocą polityki stabilizacyjnej państwo SKRACA RECESJE i WYDŁUŻA EKSPANSJE w gospodarce.

77 B. PAŃSTWO WPŁYWA NA POPYT W GOSPODARCE (ang. demand side policies)
Za pomocą polityki stabilizacyjnej państwo SKRACA RECESJE i WYDŁUŻA EKSPANSJE w gospodarce. „Przy okazji” państwo może starac się zapewnić NISKI POZIOM STÓP PROCENTOWYCH.

78 C. PAŃSTWO WPŁYWA NA PODAŻ W GOSPODARCE (ang. supply side policies)

79 WSPIERANIE PRYWATNYCH INWESTYCJI

80 - WSPIERANIE PRYWATNYCH INWESTYCJI
● ULGI INWESTYCYJNE

81 - WSPIERANIE PRYWATNYCH INWESTYCJI
● ulgi inwestycyjne ● WSPIERANIE OSZCZĘDNOŚCI PRYWAT- NYCH

82 - WSPIERANIE PRYWATNYCH INWESTYCJI
● ulgi inwestycyjne ● wspieranie oszczędności prywatnych ● WSPIERANIE OSZCZĘDNOŚCI PUBLICZ- NYCH (ROLA BUDŻETU PAŃSTWA)

83 - WSPIERANIE PRYWATNYCH INWESTYCJI
● ulgi inwestycyjne ● wspieranie oszczędności prywatnych ● wspieranie oszczędności publicznych (rola budże- tu państwa) ● INWESTYCJE ZAGRANICZNE

84 INWESTYCJE A OSZCZĘDNOSCI NARODOWE Przypływy są równe odpływom:
DYGRESJA INWESTYCJE A OSZCZĘDNOSCI NARODOWE Przypływy są równe odpływom: I + G + X = S + NT + Z → S + (NT – G) = (X – Z) + I. (1)

85 DYGRESJA S + (NT – G) = (X – Z) + I. (1)
DYGRESJA S + (NT – G) = (X – Z) + I. (1) Okazuje się, że wielkość inwestycji w kraju, I, zależy od wielkości tzw. OSZCZĘDNOŚCI NARODOWYCH [S+(NT–G)] i salda bilansu handlowego (X–Z).

86 DYGRESJA CD. S + (NT – G) = (X – Z) + I. To zaskakujące: Poprawie bilansu handlowego (X-Z) – PRZY STAŁYCH OSZCZĘDNOŚCIACH NARODOWYCH, S+(NT–G) – towarzyszy zmniejszenie się inwestycji prywatnych, I. Natomiast pogorszeniu się bilansu handlowego – PRZY STAŁYCH OSZCZĘDNOŚCIACH NARODOWYCH – towarzyszy zwiększenie się prywatnych inwestycji. Jak to możliwe?

87 DYGRESJA CD. S + (NT – G) = (X – Z) + I. Otóż np. POGORSZENIE SIĘ BILANSU HANDLOWEGO oznacza: 1. spadek eksportu, X, i (lub) 2. wzrost importu, Z.

88 DYGRESJA CD. S + (NT – G) = (X – Z) + I. SPADEK EKSPORTU, X Mniej niż do tej pory naszych oszczędności narodowych ucie-ka za granicę, finansując naszą nadwyżkę bilansu handlowe-go. Pozostając w kraju, te oszczędności powodują wzrost za-pasów lub wzrost prywatnych inwestycji (wzrost I).

89 DYGRESJA CD. S + (NT – G) = (X – Z) + I. WZROST IMPORTU, Z. Większa niż do tej pory część oszczędności narodowych za-granicy przybywa do kraju, finansując nasz rosnący deficyt bilansu handlowego, a „przy okazji” także rosnące inwestycje sektora prywatnego. KONIEC DYGRESJI

90 C. PAŃSTWO WPŁYWA NA PODAŻ W GOSPODARCE CD. ang. supply side policies)

91 C. PAŃSTWO WPŁYWA NA PODAŻ W GOSPODARCE CD. ang. supply side policies)
● TWORZENIE KAPITAŁU LUDZKIEGO

92 C. PAŃSTWO WPŁYWA NA PODAŻ W GOSPODARCE CD. ang. supply side policies)
● Tworzenie kapitału ludzkiego ● BADANIA I PRACE ROZWOJOWE (B&R) (POLITYKA PRZEMYSŁOWA)