Dr hab. Anna Hrycaj Praktyka orzecznicza w sprawach rozpoznawanych na skutek pozwu banku w postępowaniu nakazowym i dobre praktyki w zakresie dochodzenia.

Prezentacja na temat: "Dr hab. Anna Hrycaj Praktyka orzecznicza w sprawach rozpoznawanych na skutek pozwu banku w postępowaniu nakazowym i dobre praktyki w zakresie dochodzenia."— Zapis prezentacji:

1 Dr hab. Anna Hrycaj Praktyka orzecznicza w sprawach rozpoznawanych na skutek pozwu banku w postępowaniu nakazowym i dobre praktyki w zakresie dochodzenia roszczeń przed sądem (analiza przypadków)

2 Dochodzenie roszczeń banku przed sądem obecnie:
Postępowanie nakazowe Postępowanie upominawcze Częściej wybierane

3 Dochodzenie roszczeń banku przed sądem
OBECNIE: art § 3. Sąd może wydać nakaz zapłaty, jeżeli bank dochodzi roszczenia na podstawie wyciągu z ksiąg bankowych podpisanego przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych banku i opatrzonego pieczęcią banku oraz dowodu doręczenia dłużnikowi pisemnego wezwania do zapłaty.

4 Postępowanie nakazowe a upominawcze
Korzyści postępowania nakazowego dla powoda: Taniej Skuteczniej Szybciej Efektywniej

5 taniej opłata od pozwu w postępowaniu nakazowym pobiera się czwartą część opłaty (art. 19 ust. 2 KSCU). Opłata ta należna jest także wtedy, gdy pozew w postępowaniu nakazowym wnoszony jest w sprawie podlegającej rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym (uchw. SN z r., III CZP 118/07, OSNC 2008, Nr 12, poz. 135). opłata Od pozwu w postępowaniu upominawczym pobiera się stosunkową w wysokości 5% wartości przedmiotu sporu lub przedmiotu zaskarżenia, jednak nie mniej niż 30 złotych i nie więcej niż złotych (art. 13 ust. 1 KSCU). Sąd zwraca ¾ wniesionej opłaty w przypadku uprawomocnienia się nakazu zapłaty (art. 79 ust. 1 pkt 2 c KSCU)

6 Skuteczniej Art. 492 par. 1 k.p.c. Nakaz zapłaty z chwilą wydania stanowi tytuł zabezpieczenia, wykonalny bez nadawania mu klauzuli wykonalności. Kwota zasądzona nakazem wraz z wymagalnymi odsetkami stanowi sumę, której złożenie przez dłużnika na rachunek depozytowy Ministra Finansów w rozumieniu przepisów o finansach publicznych, zwany dalej "rachunkiem depozytowym Ministra Finansów", wystarczy do zabezpieczenia. Jeżeli nakaz zobowiązuje do wydania rzeczy zamiennych, do zabezpieczenia wystarczy złożenie sumy równej wartości przedmiotu sporu.

7 Skuteczniej art. 491 § 1 k.p.c. Nakaz zapłaty wydany na podstawie weksla, warrantu, rewersu lub czeku staje się natychmiast wykonalny po upływie dwóch tygodni od dnia jego doręczenia.

8 Szybciej Art. 486 par. 2 k.p.c. Art § 1. W razie braku podstaw do wydania nakazu zapłaty, przewodniczący wyznacza rozprawę, chyba że sprawa może być rozpoznana na posiedzeniu niejawnym. § 2. W sprawach, o których mowa w art. 485 § 2a, sąd wydaje nakaz zapłaty, a w razie braku podstaw do jego wydania przewodniczący wyznacza rozprawę albo posiedzenie niejawne nie później niż przed upływem 2 miesięcy od dnia wniesienia pozwu albo od dnia uzupełnienia braków pozwu. Termin ten ma znaczenie instrukcyjne. Naruszenie tego przepisu może być jednak brane pod uwagę przy rozpoznawaniu skargi na przewlekłość postępowania wniesionej na podstawie ustawy z r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz.U. Nr 179, poz ze zm.).

9 Projektowana Zmiana Kodeksu postępowania Cywilnego
W PRZYSZŁOŚCI: 157) w art. 485: a) § 1 otrzymuje brzmienie: „§1.Nakaz zapłaty wydaje się, jeżeli fakty uzasadniające dochodzone żądanie są udowodnione dołączonym do pozwu: 1) dokumentem urzędowym; 2) zaakceptowanym przez dłużnika rachunkiem; 3) wezwaniem dłużnika do zapłaty i pisemnym oświadczeniem dłużnika o uznaniu długu.”, b) uchyla się § 3, c) § 4 otrzymuje brzmienie: „§4. Jeżeli nie dołączono oryginału weksla, czeku, warrantu lub rewersu, przewodniczący wzywa powoda do ich złożenia do akt pod rygorem zwrotu pozwu na podstawie art. 130.”;

10 Projektowana Zmiana Kodeksu postępowania Cywilnego
Art Księgi rachunkowe banków i sporządzone na ich podstawie wyciągi oraz inne oświadczenia podpisane przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych banków i opatrzone pieczęcią banku, jak również sporządzone w ten sposób pokwitowania odbioru należności mają moc prawną dokumentów urzędowych w odniesieniu do praw i obowiązków wynikających z czynności bankowych oraz ustanowionych na rzecz banku zabezpieczeń i mogą stanowić podstawę do dokonania wpisów w księgach wieczystych. 1a. Moc prawna dokumentów urzędowych, o której mowa w ust. 1, nie obowiązuje w odniesieniu do dokumentów wymienionych w tym przepisie w postępowaniu cywilnym.

11 Dochodzenie roszczeń banku przed sądem obecnie:
Nakaz w postępowaniu nakazowym Nakaz w postępowaniu upominawczym Częściej uzyskiwane

12 Dlaczego bank czasami nie uzyskuje nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym albo nie uzyskuje go tak szybko jak by chciał?

13 1. Oryginały dokumentów Art. 485 par. 4 k.p.c. Jeżeli nie dołączono oryginału weksla lub czeku albo dokumentów określonych w § 3, przewodniczący wzywa powoda do ich złożenia pod rygorem zwrotu pozwu na podstawie art czyli musimy złożyć oryginał zwrotnego potwierdzenia odbioru wezwania dłużnika do zapłaty, ponieważ w przeciwnym wypadku stanowić to będzie brak formalny pozwu.

14 2. Dokładne określenie żądania
Art. 187 § 1 k.p.c. Pozew powinien czynić zadość warunkom pisma procesowego, a nadto zawierać: 1) dokładnie określone żądanie, a w sprawach o prawa majątkowe także oznaczenie wartości przedmiotu sporu, chyba że przedmiotem sprawy jest oznaczona kwota pieniężna.

15 2. Dokładne określenie żądania
POZEW o zapłatę w postępowaniu nakazowym Działając w imieniu Banku, na podstawie pełnomocnictwa procesowego, które załączam, wnoszę o: 1. orzeczenie nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu nakazowym, że pozwany Jan Nowak ma zapłacić na rzecz Banku kwotę: a) zł tytułem kapitału wraz z odsetkami umownymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty; b) zł tytułem odsetek umownych za okres od dnia r. do r. Czy żądanie jest dokładnie określone?

16 2. Dokładne określenie żądania
Warszawa 3 listopada 2017 r. Wyciąg z ksiąg banku nr 111/17 Bank Procentowy S.A. z siedzibą w Warszawie, nr KRS…. o kapitale zakładowym w wysokości….., wpłaconym w całości, stwierdza, że na dzień 3 listopada 2017 r. Budujemy sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, nr KRS ……. jest zobowiązana do zapłaty na rzecz Banku Procentowego S.A. z tytułu umowy kredytowej nr ……. z dnia …… następujące kwoty: A) kwota zł – należność główna; B) kwota zł – odsetki za okres od r. do r. naliczone według zmiennej stopy procentowej wynikającej z uchwał Zarządu Banku właściwej dla kredytów przeterminowanych i kredytów postawionych po upływie terminu wypowiedzenia w stan natychmiastowej wymagalności, stanowiącej każdorazowo czterokrotność wysokości stopy kredytu lombardowego NBP, która na dzień wystawienia wyciągu wynosi 10% w stosunku rocznym.

17 2. Dokładne określenie żądania
POZEW Pozew o zapłatę w postępowaniu nakazowym Działając w imieniu Banku, na podstawie pełnomocnictwa procesowego, które załączam, wnoszę o: orzeczenie nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu nakazowym, że pozwany Jan Nowak ma zapłacić na rzecz Banku: kwotę zł tytułem kapitału wraz z odsetkami umownymi według zmiennej stopy procentowej wynikającej z uchwał Zarządu Banku właściwej dla kredytów przeterminowanych i kredytów postawionych po upływie terminu wypowiedzenia w stan natychmiastowej wymagalności, stanowiącej każdorazowo czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego NBP, która na dzień wniesienia pozwu wynosi 10% w stosunku rocznym od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty; zł tytułem odsetek umownych za okres od dnia r. do r. naliczonych według zmiennej stopy procentowej wskazanej w pkt 1. Czy takie określenie jest poprawne?

18 3. Żądanie Odsetek uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego w z dnia 21 października 1997 r., III ZP 16/97, OSNP 1998, nr 7, poz. 204.

19 3. Żądanie Odsetek Sąd w powyższej uchwale wskazał w niej najczęściej spotykane sposoby formułowania żądania odsetek to: Wnoszę o zasądzenie kwoty 6000 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od tej kwoty od dnia ………………………… do dnia zapłaty Odsetki dochodzone są wówczas obok roszczenia głównego.

20 3. Żądanie Odsetek Wnoszę o zasądzenie kwoty 300 zł tytułem odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty 6.000zł naliczonych za okres od dnia……………… do dnia ……………………. Odsetki nie są wówczas dochodzone obok roszczenia głównego, same stanowią roszczenie główne i wlicza się je do wartości przedmiotu sporu.

21 3. Żądanie Odsetek Wnoszę o zasądzenie kwoty 6000 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od tej kwoty od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kwoty 70 zł tytułem odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty 6000 zł naliczonych za okres od dnia……………… do dnia wniesienia pozwu. 3. Żądanie zasądzenia świadczenia głównego i obok niego odsetek wyliczonych kwotowo za pewien zamknięty okres. Odsetki, które nie zostały poddane oprocentowaniu, w dalszym ciągu są świadczeniem ubocznym, niewpływającym na wartość przedmiotu sporu.

22 3. Żądanie Odsetek Dopiero jeśli następuje zmiana ich charakteru z należności okresowej na kwotę poddaną oprocentowaniu, czyli na kapitał to wówczas odsetki nie są dochodzone obok świadczenia głównego (red. prof. dr hab. Andrzej Zieliński, dr hab. Kinga Flaga-Gieruszyńska. Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Rok wydania: 2017.Wydawnictwo: C.H.Beck. Wydanie: 9. Legalis) i jako takie powinny być wliczone do wartości przedmiotu sporu. Wnoszę o zasądzenie kwoty 6070 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od tej kwoty od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty (kwota 70 zł stanowi odsetki ustawowe /albo umowne/ za opóźnienie od kwoty 6000 zł naliczone za okres od dnia……………… do dnia wniesienia pozwu) Taka sytuacja objęta jest dyspozycją art. 21 k.p.c. Odsetki zostały poddane oprocentowaniu i przestały być dochodzone obok roszczenia głównego, same stając się roszczeniem głównym (odsetki przekształcają się w kapitał).

23 4. Wezwanie do zapłaty Warszawa 3 listopada 2017 r. Wyciąg z ksiąg banku nr 111/17 Bank Procentowy S.A. z siedzibą w Warszawie, nr KRS…. o kapitale zakładowym w wysokości….., wpłaconym w całości, stwierdza, że na dzień 3 listopada 2017 r. Budujemy sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, nr KRS ……. jest zobowiązana do zapłaty na rzecz Banku Procentowego S.A. z tytułu umowy kredytowej nr ……. z dnia …… następujące kwoty:

24 Wyciąg z ksiąg banku Kapitał wymagalny w kwocie 8.000.000 zł
Odsetki umowne w kwocie zł liczone od rat wymagalnych od dnia 2 października 2016 r. do dnia 1 marca 2017 r. (odsetki zostały poddane kapitalizacji na dzień rozwiązania umowy – po tej dacie cały kapitał jest wymagalny, więc odsetki następnie winny być liczone od całego kapitału o czym niżej) Odsetki umowne w kwocie zł liczone od wymagalnego kapitału głównego od dnia 2 marca 2017 r. do dnia 3 listopada 2017 r. (kapitał główny stał się wymagalny w dniu 1 marca 2017 r. – odsetki umowne liczone od dnia następnego do dnia sporządzenia wyciągu z ksiąg banku i poddane kapitalizacji na ten dzień) Zaległe prowizje za administrowanie kredytem w kwocie zł naliczone od dnia 1 lipca 2016 r. do dnia 28 lutego 2017 r. Koszty dochodzenia roszczeń w trybie przedsądowym w kwocie 200 zł. Razem – zł

25 4. Wezwanie do zapłaty Wezwanie do zapłaty z 3 listopada 2017r. obejmuje kwoty jak w powyższym wyciągu. Dłużnik – Budujemy sp. z o.o. odebrał wezwanie w dniu 6 listopada 2017 r. Podany termin na zapłatę to 7 dni.

26 Od 4. Wezwanie do zapłatyowiedzalność a dłużnik hipoteczny
1 grudnia 2017 r. Pozew w postępowaniu nakazowym Wnoszę, aby Sąd orzekł nakazem zapłaty, wydanym w postępowaniu nakazowym, aby pozwany Budujemy sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, zapłacił powodowi – Bankowi Procentowemu S.A. z siedzibą w Warszawie kwotę zł (słownie…) wraz z: z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy procentowej kredytu lombardowego NBP, wynoszącymi na dzień sporządzenia pozwu 10% w skali roku (można dopisać „z tym, że nie większej niż odsetki maksymalne za opóźnienie) liczonymi od kwoty kapitału kredytu wynoszącego zł – od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;

27 Odpowiedzialność in solidum a dłużnik hipoteczny
2. odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty; 3. z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty zł od dnia 14 listopada 2017 r. do dnia zapłaty. Kwota zł stanowi odsetki umowne liczone od wymagalnego kapitału głównego od dnia 2 marca 2017 r. do dnia wniesienia pozwu

28 o zapłatę w postępowaniu nakazowym
Pozew POZEW o zapłatę w postępowaniu nakazowym Działając w imieniu własnym niniejszym wnoszę o: orzeczenie nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu nakazowym, że …………………………. W przypadku wniesienia w terminie zarzutów od nakazu zapłaty wnoszę o: 1. utrzymanie w mocy wydanego nakazu zapłaty; 2. zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów sądowych oraz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych; 3. przeprowadzenie dowodów z dokumentów wskazanych w treści pozwu; 4. rozpoznanie sprawy także pod nieobecność powoda. Na zasadzie art. 187 § 1 pkt 3 k.p.c. oświadczam, że powód podjął próbę pozasądowego sposobu rozwiązania sporu, wzywając pozwanego do spłaty zadłużenia w wyznaczonym terminie. Pozwany nie ustosunkował się jednak do żądania powoda i nie spłacił zadłużenia.

29 Pozew Art § 1. Sąd może rozpoznać sprawę na posiedzeniu niejawnym, gdy pozwany uznał powództwo lub gdy po złożeniu przez strony pism procesowych i dokumentów, w tym również po wniesieniu zarzutów lub sprzeciwu od nakazu zapłaty albo sprzeciwu od wyroku zaocznego, sąd uzna - mając na względzie całokształt przytoczonych twierdzeń i zgłoszonych wniosków dowodowych - że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne. § 2. W przypadkach, o których mowa w § 1, sąd wydaje postanowienia dowodowe na posiedzeniu niejawnym. § 3. Rozpoznanie sprawy na posiedzeniu niejawnym jest niedopuszczalne, jeżeli strona w pierwszym piśmie procesowym złożyła wniosek o przeprowadzenie rozprawy, chyba że pozwany uznał powództwo.