Otoczenie przedsiębiorstwa

Prezentacja na temat: "Otoczenie przedsiębiorstwa"— Zapis prezentacji:

1 Otoczenie przedsiębiorstwa
Ekonomia stosowana 17 Otoczenie przedsiębiorstwa Każde przedsiębiorstwo działa w jakimś otoczeniu. Otoczenie wywiera wpływ na firmę, ale sama firma również wpływa i kształtuje swoje otoczenie. Zachodzą tutaj obustronne interakcje. Ważnym elementem otoczenia firmy są np. klienci. Mają oni poprzez swoje decyzje wpływ na firmę, ale i ona poprzez np. reklamę może wpływać na decyzje klientów.

2 Otoczenie przedsiębiorstwa
Ekonomia stosowana 17 Otoczenie przedsiębiorstwa Makrootoczenie przedsiębiorstwa Mikrootoczenie przedsiębiorstwa – otoczenie konkurencyjne Otoczeniem firmy są zarówno klienci i konkurenci firmy, jak i np. przepisy prawa w kraju, w jakim firma funkcjonuje. By łatwiej było opowiadać o otoczeniu przedsiębiorstwa, zostało ono podzielone na dwa rodzaje, różniące się między sobą zasięgiem. Mówimy o makrootoczeniu przedsiębiorstwa oraz o mikrootoczeniu przedsiębiorstwa.

3 Otoczenie przedsiębiorstwa
Ekonomia stosowana 17 Otoczenie przedsiębiorstwa Otoczenie konkurencyjne firmy – mikrootoczenie – inne dla każdej firmy działającej na rynku. Otoczenie konkurencyjne firmy – nazywane czasami jej mikrootoczeniem – to wszystkie te instytucje zewnętrzne, które mają bezpośrednio wpływ na dane przedsiębiorstwo. Każda firma ma swoje własne otoczenie konkurencyjne, każda bowiem ma nieco innych klientów, sprzedaje nieco inne dobra lub usługi, ma innych konkurentów i inne relacje ze światem zewnętrznym. Jeśli mielibyśmy opisać otoczenie dwóch sklepów spożywczych działających na tej samej ulicy, to musielibyśmy stwierdzić, że ich otoczenia konkurencyjne są do siebie podobne, nie są jednak identyczne. Każdy z nich ma trochę innych klientów (czy to ze względu na bliskość zamieszkania tych osób, czy po prostu ze względu na osobiste preferencje – jeden sklep mogą oni lubić bardziej od tego drugiego), mogą mieć innych dostawców, inny asortyment itd.

4 Otoczenie przedsiębiorstwa
Ekonomia stosowana 17 Otoczenie przedsiębiorstwa Czynniki decydujące o wpływie otoczenia konkurencyjnego na daną firmę: Konkurencja w sektorze Najważniejszymi czynnikami decydującymi o wpływie mikrootoczenia na działalność danej firmy są: Konkurencja w sektorze. Czyli to, jacy są konkurenci danej firmy. Czy jest ich wielu czy kilku i jaką mają siłę? Czasem trudniej jest funkcjonować na rynku, na którym jest kilku bardzo silnych konkurentów, niż na rynku, na którym konkurencja jest rozdrobniona i żadna z firm nie ma dużego wpływu na rynek. Ważna jest również wielkość rynku – raczej trudno marzyć o znacznej ekspansji naszej działalności, kiedy rynek jest mały i raczej nie widać możliwości jego powiększenia, nie mówiąc już o sytuacji, kiedy działamy na kurczącym się rynku. Wróćmy do przykładu naszych sklepów spożywczych. Jeśli funkcjonują one w małej miejscowości, gdzie w ogóle są tylko dwa sklepy spożywcze, to stosunkowo łatwo jest obserwować ruchy konkurenta i dostosować swoje działania i strategie. Oczywiście nie można zapominać o konkurentach z sąsiednich miejscowości – klienci zawsze mogą pojechać zrobić zakupy gdzie indziej. Jeśli dwa sklepy są na tej samej ulicy, ale na tej samej ulicy są jeszcze dwa, a obok jest supermarket i dwa dyskonty spożywcze, wówczas konkurencja jest bardzo duża.

5 Otoczenie przedsiębiorstwa
Ekonomia stosowana 17 Otoczenie przedsiębiorstwa Czynniki decydujące o wpływie otoczenia konkurencyjnego na daną firmę: Konkurencja w sektorze Siła nabywców Siła nabywców. Czyli to, w jakim stopniu nabywcy (tj. klienci) mają wpływ na działalność firmy. Czy nabywców jest wielu, drobnych czy tylko kilku i wycofanie się choćby jednego bardzo uderzy w firmę? Pytanie do uczniów: Gdzie siła nabywców będzie większa – w małej miejscowości, w której są tylko dwa sklepy, czy w mieście, gdzie dwa sąsiadujące sklepy znajdują się na ulicy w centrum i przechodzi tędy dziennie wiele osób? Odpowiedź: W małej miejscowości, ponieważ tam jest mocno ograniczona liczba klientów i jeśli sklep nie będzie spełniał ich wymagań, to będą kupować u konkurenta.

6 Otoczenie przedsiębiorstwa
Ekonomia stosowana 17 Otoczenie przedsiębiorstwa Czynniki decydujące o wpływie otoczenia konkurencyjnego na daną firmę: Konkurencja w sektorze Siła nabywców Siła dostawców Siła dostawców. Bardzo podobnie jak w poprzednim punkcie – świadczy o niej wpływ, jaki dostawcy mają na działalność firmy. Jeśli jest ich wielu, łatwo mogą zmienić dostawcę; jeśli natomiast na rynku działa ich tylko kilku – ryzyko związane z zerwaniem współpracy z jednym z nich jest bardzo wysokie. Nasze dwa sklepy spożywcze mogą zaopatrywać się w różnych hurtowniach, mogą też korzystać z dostawców, którzy sami rozwożą towar. Jeśli w okolicy jest wielu dostawców, ryzyko zerwania współpracy z jednym z nich nie stanowi dużego zagrożenia dla sklepu. Pytanie do uczniów: Podajcie przykład, kiedy dostawca miałby duży wpływ na funkcjonowanie sklepu. Odpowiedzi: Kiedy sklep jest sklepem sieciowym, jak np. Chata Polska, i musi korzystać z konkretnych dostawców. Kiedy w pobliżu jest np. jedna piekarnia lub jedna mleczarnia, a dowożenie tych produktów z dalszej okolicy jest nieopłacalne.

7 Otoczenie przedsiębiorstwa
Ekonomia stosowana 17 Otoczenie przedsiębiorstwa Czynniki decydujące o wpływie otoczenia konkurencyjnego na daną firmę: Konkurencja w sektorze Siła nabywców Siła dostawców Groźba substytutów Groźba substytutów. Zagrożenie dla naszej firmy może się pojawić nie ze strony naszych bezpośrednich konkurentów, ale może być związane z firmami, które działają pozornie na zupełnie innych rynkach. Dziś coraz częściej mówi się o tym, że rozwój mediów społecznościowych i bezprzewodowego, darmowego dostępu do Internetu powoduje spadek uzyskiwanych przez firmy telekomunikacyjne wpływów z bardzo popularnych jeszcze kilka lat temu SMS-ów. W naszym przykładzie takim substytutem mogą być np. sklepy oferujące dowóz zakupów do domu.

8 Otoczenie przedsiębiorstwa
Ekonomia stosowana 17 Otoczenie przedsiębiorstwa Czynniki decydujące o wpływie otoczenia konkurencyjnego na daną firmę: Konkurencja w sektorze Siła nabywców Siła dostawców Groźba substytutów Potencjalni wchodzący Potencjalni wchodzący. Każda firma (poza tymi, które mają zagwarantowany przepisami prawa monopol) musi liczyć się z tym, że w przyszłości na tym samym rynku mogą zacząć działać inne firmy. Dla sklepu spożywczego w dużym mieście, gdzie jest wielu klientów, istnieje ciągłe zagrożenie, że w okolicy zostanie otwarty nowy sklep, dyskont spożywczy lub supermarket z wygodnym dojazdem (czasem z darmowym autobusem). Dyskonty i markety w miejscowościach położonych obok będą stanowiły również zagrożenie dla sklepów w małych miejscowościach. W nich jednak nowy konkurent musi zawsze dobrze obliczyć, czy klientów wystarczy dla wszystkich. No i musi mieć plan jak „zabrać” klientów sklepom, które już działają.

9 Otoczenie przedsiębiorstwa
Ekonomia stosowana 17 Otoczenie przedsiębiorstwa Makrootoczenie firmy – wspólne dla wszystkich firm działających na danym rynku w danym kraju. Makrootoczenie składa się z wszystkich tych elementów, które są wspólne dla wszystkich firm działających na danym rynku. Wszystkie muszą stosować się do tych samych norm i podlegają tym samym prawom i przepisom. Wszystkie sklepy spożywcze działające w Polsce muszą przestrzegać takich samych norm i przepisów prawa, muszą płacić podatki według takich samych zasad, muszą spełniać wymagania Sanepidu, urzędu skarbowego, urzędu pracy itd.

10 Otoczenie przedsiębiorstwa
Ekonomia stosowana 17 Otoczenie przedsiębiorstwa Elementy makrootoczenia firmy to: Otoczenie ekonomiczne Otoczenie prawne Otoczenie technologiczne Otoczenie społeczne Otoczenie demograficzne Otoczenie międzynarodowe Na makrootoczenie przedsiębiorstwa składają się: Otoczenie ekonomiczne – czyli wszystkie elementy związane z rozwojem gospodarczym kraju, jak poziom inflacji, szybkość wzrostu gospodarczego, prowadzona polityka gospodarcza, zmiany kursów walutowych. Otoczenie prawne – czyli przepisy prawne dotyczące działalności przedsiębiorstw, regulacje dotyczące konkretnych rynków czy konkretnych zawodów, jak również przepisy dotyczące ochrony środowiska, praw pracowniczych czy regulujące działalność związków zawodowych. Otoczenie technologiczne – czyli obecnie wykorzystywana technologia, ale również możliwe drogi rozwoju technologicznego, obowiązujące patenty i ograniczenia w rozwoju technologicznym kraju. Otoczenie społeczne – czyli przede wszystkim uwarunkowania kulturowe i obowiązujące normy społeczne. Otoczenie demograficzne – czyli charakterystyka ludnościowa kraju, w którym prowadzona jest działalność, charakterystyka i dynamika poszczególnych grup społecznych oraz trendy demograficzne. Otoczenie międzynarodowe – czyli wszystkie wymienione powyżej elementy, lecz rozpatrywane w ujęciu międzynarodowym. Ostatni kryzys gospodarczy uzmysłowił wszystkim przedsiębiorstwom, że nawet jeśli ich działalność jest lokalna, to nie mogą zapominać o śledzeniu międzynarodowych trendów gospodarczych czy społecznych, ponieważ w dobie globalizacji to, co się dzieje gdzieś za granicą, może mieć już niedługo ogromny wpływ na to, co się dzieje w poszczególnych krajach, regionach czy miejscowościach. Otoczenie międzynarodowe jest szczególnie ważne dla wszystkich przedsiębiorstw działających w krajach należących do międzynarodowych organizacji, jak Międzynarodowa Organizacja Handlu czy Unia Europejska.