mgr Agnieszka Orfin Zakład Postępowania Karnego

Prezentacja na temat: "mgr Agnieszka Orfin Zakład Postępowania Karnego"— Zapis prezentacji:

1 Spór czy układ? Kilka uwag na temat dwoistości polskiej procedury karnej
mgr Agnieszka Orfin Zakład Postępowania Karnego Wydział Prawa i Administracji UAM Poznań

2 Model mieszany

3 Nowelizacja procedury karnej z 27 września 2013 r. Model …..

4

5 Według słownika języka polskiego model to:
pewien wzór, według którego coś jest wykonywane, zespół podstawowych elementów pewnego układu, który pozwala na rozróżnienie go od innych układów

6 Normatywny wzór postępowania
zbiór instytucji procesowych tworzących całość, która podporządkowana jest osiąganiu zamierzonych i skonkretyzowanych celów

7 Modelowe zmiany procedury karnej
Rozszerzenie konsensualizmu procesowego Modelowe zmiany procedury karnej Wzmocnienie kontradyktoryjności

8 (Re)definicja modelu postępowania karnego?

9 Aktywność i zaangażowanie się w spór stron procesowych.
Spór dwóch równouprawnionych stron przed biernym i bezstronnym arbitrem. Ciężar przeprowadzenia dowodów będzie spoczywał na stronach, a w konsekwencji to one będą ponosiły odpowiedzialność za wynik procesu. Aktywność i zaangażowanie się w spór stron procesowych. Zaangażowanie i aktywność w zakresie czynienia wzajemnych ustępstw. Gotowość do współpracy, a także lojalność i dążenie do wypracowania zgodnego stanowiska. Rzetelne negocjacje Obrońca przed dopuszczeniem do negocjacji, powinien posiadać sprawdzoną i pewną wiedzę odnośnie tego, czy oskarżony jest winny i czy organy ścigania zgromadziły wystarczający materiał dowodowy do przekonania sądu do sprawstwa jego klienta. Kontradyktoryjna rozprawa główna Konsensualizm procesowy

10 jeden, dualistyczny model procedury karnej -z jednej strony przepisy kształtują pełny, kontradyktoryjny proces, który swoim zakresem obejmuje kilka stadiów (trzy a czasem i cztery) i będzie dotyczył ok. 20 % rozpatrywanych spraw, a z drugiej strony – o uproszczonym procesie konsensualnym, obejmujący rozbudowane stadium postępowania przygotowawczego, ograniczony etap sądowy oraz zredukowany etap postępowania odwoławczego i który będzie dotyczył ok. 80% spraw

11 dwa modele, tj. mieszany albo kontradyktoryjny (choć biorąc pod uwagę kształt przepisów, zarówno obowiązujących jak i mających wejść w życie w lipcu 2015 r., raczej nie jest możliwym mówienie o „czystej”, „pełnej” kontradyktoryjności) i konsensualnym.

12 Czy cechy te są na tyle kluczowe, by miały wpływ na kształt procesu?
Rola i funkcja kontradyktoryjności i konsensualizmu dla procesu karnego Czy cechy te są na tyle kluczowe, by miały wpływ na kształt procesu?

13

14

15 Konsensualizm…… jeden z najważniejszych aspektów polskiego procesu karnego, sposób koniecznej racjonalizacji procedury karnej

16 „Spór jest problemem, który należy rozwiązać, a nie walką którą trzeba wygrać”

17 Kształt modelu determinują nie tylko zasady procesowe, ale również sposób dochodzenia do końcowych rozstrzygnięć, rola i zakres gwarancji procesowych jego uczestników oraz zachodzące przeobrażenia społeczne.

18 Wykorzystanie trybów konsensualnych stanowi czynnik determinujący model procesu, a ponadto warunkuje jego podział na dwie sfery. P. Kardas, Jeden czy dwa modele procesu karnego? (Kilka uwag o paradoksach związanych z nowelizacją kodeksu postępowania karnego w perspektywie funkcji prawa karnego), [w:] Fiat iustitia pereat mundur. Księga jubileuszowa poświęcona Sędziemu Sądu Najwyższego Stanisławowi Zabłockiemu z okazji 40-lecia pracy zawodowej, P. Hofmański (red.), Warszawa 2014, s. 268 i n.

19 KROK DALEJ…

20 „(…) proces karny powinien być tak ukształtowany, by umożliwiał (konsensualne) rozstrzyganie konfliktów i wydanie wyroku skazującego w oparciu o porozumienie uzyskane w warunkach swobody i równoprawności stron postępowania” P. Wiliński, Zasada konsensualizmu w polskim procesie karnym, [w:] Fiat iustitia pereat mundur. Księga jubileuszowa poświęcona Sędziemu Sądu Najwyższego Stanisławowi Zabłockiemu z okazji 40-lecia pracy zawodowej, P. Hofmański (red.), Warszawa 2014, s. 605.

21

22 „(…) postrzeganie kontradyktoryjnego procesu karnego jako sporu dwóch przeciwstawnych stron, zakładającego kolizyjność interesów, nie udaremnia ich współpracy, a wręcz, w pewnych okolicznościach, a w szczególności w ramach konsensualnych sposobów zakończenia sporu, czyni ją konieczną.” P. Kardas, Obrońca i oskarżyciel w procesie karnym – granice kontradyktoryjności a możliwość współpracy, [w:] Współczesna adwokatura wobec innych zawodów prawniczych, pod. red. J. Giezka, Warszawa 2011, s. 36.

23 funkcja sprawiedliwościowa funkcja kompensacyjna
Cele i funkcje procesu funkcja sprawiedliwościowa a funkcja kompensacyjna

24 „Konstruowanie modelu procesu dokonuje się więc zawsze dla osiągnięcia celu traktowanego jako godny osiągnięcia i ochrony (jako wartość), co nie wyklucza modeli o charakterze kompromisowym” A. Gaberle, Leksykon polskiej procedury karnej, Gdańsk 2004, s. 364.

25 Dziękuję za uwagę.