Wymiana społeczna to sytuacja, w której osoba jest zobowiązana do spełnienia określonego wymogu, zazwyczaj kosztem własnym, aby w zamian uzyskać prawo.

Prezentacja na temat: "Wymiana społeczna to sytuacja, w której osoba jest zobowiązana do spełnienia określonego wymogu, zazwyczaj kosztem własnym, aby w zamian uzyskać prawo."— Zapis prezentacji:

1 Wymiana społeczna to sytuacja, w której osoba jest zobowiązana do spełnienia określonego wymogu, zazwyczaj kosztem własnym, aby w zamian uzyskać prawo do wymiernej korzyści ze strony innej osoby lub grupy. Koszt własny osoby jest co najmniej równoważony przez otrzymaną korzyść (Cosmides i Tooby, 1992). Wymiana społeczna jest formą społecznej umowy, a niedotrzymanie jej warunków nazywane jest oszustwem. University of California, Santa Barbara

2 Heurystyka wymiany społecznej (HWS) jako zespół specyficznych reguł rozumowania w kontekście społecznej wymiany HWS obejmuje dwa psychologiczne mechanizmy (automatyzmy): mechanizm wykrywania oszustów (cheater detection device) gotowość podjęcia współpracy (willingness to cooperate)

3 Mechanizm wykrywania oszustów jest aktywowany selektywnie, tj
Mechanizm wykrywania oszustów jest aktywowany selektywnie, tj. jedynie w sytuacji umowy społecznej. W innych przypadkach, które wymagają rozumowania warunkowego, mechanizm ten pozostaje uśpiony. Test empiryczny z wykorzystaniem zadania selekcyjnego Wasona (1966) Zadanie Wasona w wersji abstrakcyjnej a zadanie Wasona w wersji społecznej

4 Odsłoń te karty, które pozwolą sprawdzić, czy poniższa reguła została złamana.
„Jeżeli po jednej stronie karty znajduje się samogłoska, to po drugiej stronie karty jest liczba parzysta”.

5 Odsłoń te karty, które pozwolą sprawdzić, czy poniższa reguła została złamana.
„Jeżeli osoba pije piwo, to ma więcej niż 20 lat”.

6 Zadanie Wasona w wersji abstrakcyjnej – poprawnie rozwiązywane średnio przez 25% uczestników badania
Zadanie Wasona w wersji społecznej - poprawnie rozwiązywane średnio przez 75% uczestników badania Cosmides i Tooby wyjaśniają powyższe różnice działaniem mechanizmu wykrywania oszustów w zadaniu w wersji społecznej. Zadanie w wersji społecznej jest przykładem społecznej wymiany. Sytuacja taka aktywuje w umyśle podmiotu specyficzne reguły rozumowania. Jedną z nich jest sprawdzenie, czy w danej sytuacji społecznej wymiany nie dochodzi do oszustwa, tj. przyjęcia korzyści przez którąś ze stron bez spełnienia przez nią określonego wymogu.

7 Gotowość podjęcia współpracy – trwała orientacja podmiotu na poszukiwanie współpracy; w wyniku jej działania w warunkach współzależności społecznej dochodzi do subiektywnej transformacji struktury bodźców gry. W szczególności dylemat więźnia postrzegany jest jako dylemat zaufania.

8 Gotowość podjęcia współpracy
b>a>d>c a>b>c

9 HWS obejmuje dwa psychologiczne mechanizmy (automatyzmy):
mechanizm wykrywania oszustów (cheater detection device) gotowość podjęcia współpracy (willingness to cooperate) Gotowość podjęcia współpracy umożliwia angażowanie się ludzi we współpracę, niejako ją inicjuje. Mechanizm ubezpieczający – mechanizm wykrywania oszustów jako mechanizm zawężający współpracę do osób przestrzegających reguł wzajemności