PRAWO ADMINISTRACYJNE rok akademicki 2016/2017 semestr letni

Prezentacja na temat: "PRAWO ADMINISTRACYJNE rok akademicki 2016/2017 semestr letni"— Zapis prezentacji:

1 PRAWO ADMINISTRACYJNE rok akademicki 2016/2017 semestr letni
Jakub Zabłocki UWr

2 PRZYPOMNIENIE -> pojęciem prawa posługujemy się dla oznaczenia konkretnych uprawnień, zespołów uprawnień lub rodzajów uprawnień służących rozmaitym podmiotom np. obywatelom (np. prawo wyborcze, prawo własności); -> prawo materialne – ogół norm regulujących treść stosunków prawnych, czyli obowiązki i uprawnienia podmiotów tych stosunków – ewentualnie –określających sankcje za nieprzestrzeganie, niedopełnienie obowiązków lub przekroczenie granic uprawnień. PRZYKŁADY PRAWA ADMINSTRACYJNEGO MATERIALNEGO?

3 Zmiana imienia i nazwiska - przykład materialnoprawnej sytuacji wyznaczonej przez prawo administracyjne

4 PODSTAWA PRAWNA dot. zmiany imienia i nazwiska

5 1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz
1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. z 1997 Nr 78, poz. 483); 2. Ustawa z dnia 17 października 2008 r. o zmianie imienia i nazwiska (Dz.U. Nr 220, poz z późn. zm.); 3. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. kodeks rodzinny i opiekuńczy (Tekst Jednolity Dz.U. z 2012 r. poz. 788 z późn. zm.); 4. Ustawa z dnia 29 września 1986 r. Prawo o aktach stanu cywilnego (Tekst Jednolity Dz.U. z 2011 Nr 12, poz z późn. zm.).

6 Konstytucja RP art. 30 Przyrodzona i niezbywalna godność człowieka stanowi źródło wolności i praw człowieka i obywatela. Jest ona nienaruszalna, a jej poszanowanie i ochrona jest obowiązkiem władz publicznych.

7 Konstytucja RP art. 35 ust. 1 Rzeczpospolita Polska zapewnia obywatelom polskim należącym do mniejszości narodowych i etnicznych wolność zachowania i rozwoju własnego języka, zachowania obyczajów i tradycji oraz rozwoju własnej kultury.

8 Konstytucja RP Art. 47 Każdy ma prawo do ochrony prawnej życia prywatnego, rodzinnego, czci i dobrego imienia oraz decydowania o swoim życiu osobistym.

9 Z cytowanych przepisów ustawy zasadniczej płyną następujące wnioski: -> każdy ma prawo noszenia imienia i nazwiska nienaruszającego godności; -> każdy ma prawo do ochrony dobrego imienia; -> każdy ma prawo do zachowania i rozwoju własnego języka, zachowania obyczajów i tradycji, rozwoju własnej kultury przez mniejszości narodowe i etniczne; -> każdy ma prawo do noszenia imienia i nazwiska w sposób zgodny z regulowanymi ustawą podstawową wartościami, zachowanymi i rozwijanymi przez te mniejszości.

10 Definicja imię i nazwisko – zindywidualizowane oznaczenie każdej osoby w społeczeństwie jest konstytutywnym elementem składowym wszelkich przedsięwzięć prawnych i faktycznych adresowanych do konkretnego człowieka. (Prawo administracyjne, J.Boć (red.), Wrocław 2010)

11 ZAKRES PODMIOTOWY USTAWY

12 Art. 1 Ustawa określa zasady: - zmiany imienia lub nazwiska na inne imię lub nazwisko; - właściwość organów administracji publicznej; - tryb postępowania w sprawach zmiany imienia lub nazwiska.

13 ZAKRES PODMIOTOWY USTAWY

14 Art. 2 Ustawę stosuje się do: 1) obywateli polskich; 2) cudzoziemców niemających obywatelstwa żadnego państwa, jeżeli mają w Rzeczypospolitej Polskiej miejsce zamieszkania; 3) cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy, z zastrzeżeniem art. 4 ust. 2.

15 Art. ust. 2 Zmiany imienia lub nazwiska cudzoziemca, który uzyskał w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy, można dokonać wyłącznie ze szczególnie ważnych powodów związanych z zagrożeniem jego prawa do życia, zdrowia, wolności lub bezpieczeństwa osobistego.

16 DEFINICJE LEGALNE

17 art. 3 pkt 1 ZMIANA IMIENIA oznacza zastąpienie wybranego imienia innym imieniem, zastąpienie dwóch imion jednym imieniem lub odwrotnie, dodanie drugiego imienia, zmianę pisowni imienia lub imion lub zmianę kolejności imion.

18 art. 3 pkt 2 ZMIANA NAZWISKA oznacza zmianę na inne nazwisko, zmianę pisowni nazwiska lub zmianę nazwiska ze względu na formę właściwą dla rodzaju żeńskiego lub męskiego.

19 art. 3 pkt 3 CZŁONEK RODZINY członkiem rodziny jest małżonek i wstępny osoby ubiegającej się o zmianę imienia lub nazwiska

20 PRZESŁANKI ZMIANY IMIENIA I NAZWISKA

21 POZYTYWNE PRZESŁANKI art. 4 ust
POZYTYWNE PRZESŁANKI art. 4 ust. 1 Zmiany imienia lub nazwiska można dokonać wyłącznie z ważnych powodów, w szczególności gdy dotyczą zmiany: 1) imienia lub nazwiska ośmieszającego albo nielicującego z godnością człowieka; 2) na imię lub nazwisko używane; 3) na imię lub nazwisko, które zostało bezprawnie zmienione;

22 c.d. art. 4 ust 2 Zmiany imienia lub nazwiska cudzoziemca, który uzyskał w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy, można dokonać wyłącznie ze szczególnie ważnych powodów związanych z zagrożeniem jego prawa do życia, zdrowia, wolności lub bezpieczeństwa osobistego.

23 Zmiana nazwiska po rozwodzie a treść dyplomu ukończenia studiów Postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Poznaniu z dnia 6 lipca 2016 r. II SAB/Po 41/ Wydanie duplikatu dyplomu ze zmienionym nazwiskiem nie jest inną czynnością z zakresu administracji publicznej dotyczącą obowiązków lub uprawnień określonych przepisami prawa administracyjnego. 2. Żaden z przepisów nie uprawnia osoby fizycznej do możliwości domagania się wydania duplikatu dyplomu z innym nazwiskiem niż na oryginale ani dokonania zmiany nazwiska na dyplomie po ukończeniu studiów z uwagi na skorzystanie po rozwodzie z uprawnień z art. 59 KRO. 3. Adresatem przepisu art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 17 października 2008 r. o zmianie imienia i nazwiska (t.j. Dz.U poz. 10) nie jest organ uczelni i nie można uznać, że może przepis ten stosować w drodze analogii.

24 "Ważne powody " jako przesłanka zmiany imienia lub nazwiska Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Łodzi z dnia 26 stycznia 2016 r. III SA/Łd 1011/15 W pojęciu ważne powody nie mieszczą się szeroko powoływane przez skarżącego historyczne i współczesne zdarzenia, jak i znane osoby świata polityki, kultury, sportu i ogólnie życia społecznego. Fascynacja określonymi okresami historycznymi, konkretnymi osobami i zdarzeniami historycznymi oraz współczesnymi, a nawet utożsamianie się z określonymi osobami, głębokie wewnętrzne przekonanie skarżącego o jego udziale w określonych zdarzeniach historycznych oraz jego roli w tych zdarzeniach, "powierzonej" misji w związku z udziałem w tych zdarzeniach, podobnie jak i przeświadczenie o znaczeniu numerologii i wpływie kosmosu, nie mieszczą się w pojęciu ważne powody. Silne przekonanie skarżącego o związku tych okoliczności z jego nazwiskiem jest jedynie wynikiem identyfikowania się skarżącego z opisywanymi zdarzeniami i osobami, które skarżący z tej właśnie racji odnosi od własnej osoby. Jednakże tego identyfikowania się nie można utożsamiać z określonymi faktami, a zatem nie może być uznane za ważny powód zmiany.

25 Jedną z przesłanek uzasadniających żądanie zmiany nazwiska w rozumieniu art. 4 ust. 1 u.z.i.n, jest sytuacja takiego trwałego stanu psychicznego i subiektywnego negatywnego nastawienia do noszonego nazwiska, że w zobiektywizowanych i zracjonalizowanych kryteriach oceny, powoduje on skoncentrowanie aktywności życiowej człowieka, na dążeniu do jego zmiany, której brak utrudnia spełnienie ról społecznych (zob. wyrok WSA w Krakowie z dnia 17 listopada 2011r., sygn. akt III SA/KR 570/11, który zapadł w podobnym stanie faktycznym).

26 Przykrości doznane w dzieciństwie ze strony rodziców jako przyczyna zmiany imienia i nazwiska Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Gorzowie Wlkp. z dnia 4 lutego 2016 r. II SA/Go 941/15 Przyczyny posługiwania się wnioskodawcy innym nazwiskiem i jednym imieniem związane z jego przeżyciami z dzieciństwa, niechęcią do noszonego nazwiska, wolą odcięcia się od swych biologicznych rodziców, będących alkoholikami i nieidentyfikowania go z nimi, nie sposób nie kwalifikować jako ważnego powodu w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 17 października 2008 r. o zmianie imienia i nazwiska (t.j. Dz.U z 2016 r. poz. 10).

27 PRZESŁANKA NEGATYWNA

28 art. 5 Zmiany nazwiska nie dokonuje się w przypadku ubiegania się o zmianę na nazwisko historyczne, wsławione w dziedzinie kultury, nauki, działalności politycznej, społecznej albo wojskowej, chyba że osoba ubiegająca się o zmianę nazwiska posiada członków rodziny o tym nazwisku.

29 Art. 6 NAZWISKO PO ZMIANIE 1. Po zmianie nazwiska, z zastrzeżeniem art
Art.6 NAZWISKO PO ZMIANIE 1. Po zmianie nazwiska, z zastrzeżeniem art. 4 ust. 1 pkt 4, nazwisko nie może składać się z więcej niż dwóch członów. 2. Po zmianie imienia można mieć najwyżej dwa imiona.

30 ZAKRES ZMIANY NAZWISKA 1
ZAKRES ZMIANY NAZWISKA 1. Zmiana nazwiska może dotyczyć nazwiska noszonego aktualnie lub nazwiska rodowego. 2. Zmiana nazwiska noszonego po zawarciu małżeństwa, gdy jest ono tożsame z nazwiskiem rodowym, rozciąga się na nazwisko rodowe wyłącznie na wyraźne żądanie osoby ubiegającej się o zmianę nazwiska.

31 OBJĘCIE ZMIANĄ NAZWISKA DZIECI 1
OBJĘCIE ZMIANĄ NAZWISKA DZIECI 1. Zmiana nazwiska obojga rodziców rozciąga się na małoletnie dzieci i na dzieci, które zrodzą się z tego małżeństwa. 2. Zmiana nazwiska lub nazwiska rodowego jednego z rodziców rozciąga się na małoletnie dzieci i na dzieci, które pochodzą od tych samych rodziców, pod warunkiem że drugi z rodziców wyraził na to zgodę, chyba że nie ma on pełnej zdolności do czynności prawnych lub jest pozbawiony władzy rodzicielskiej albo nie żyje. Jeżeli w chwili zmiany nazwiska dziecko ukończyło 13 lat, do zmiany nazwiska dziecka jest potrzebne także wyrażenie zgody przez dziecko.

32 3. W przypadku braku porozumienia między rodzicami dziecka każde z nich może zwrócić się do sądu opiekuńczego o wyrażenie zgody na zmianę nazwiska dziecka. 4. Zgodę na zmianę nazwiska dziecko wyraża osobiście przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego albo jego zastępcą lub w formie pisemnej z podpisem notarialnie poświadczonym. Dzieci zamieszkałe poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej mogą wyrazić zgodę za pośrednictwem konsula Rzeczypospolitej Polskiej. 5. Rodzic wyraża zgodę na zmianę nazwiska dziecka osobiście przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego albo jego zastępcą lub w formie pisemnej z podpisem notarialnie poświadczonym. Osoby zamieszkałe poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej mogą wyrazić zgodę za pośrednictwem konsula Rzeczypospolitej Polskiej.

33 TRYB POSTĘPOWANIA W SPRAWIE ZMIANY IMIENIA I NAZWISKA

34 art Zmiana imienia lub nazwiska następuje na wniosek osoby ubiegającej się o zmianę, zwanej dalej „wnioskodawcą”. 2. Zmiana imienia lub nazwiska małoletniego dziecka następuje na wniosek przedstawiciela ustawowego dziecka. Przepisy art. 8 ust. 2-5 stosuje się odpowiednio

35 art. 10 ZŁOŻENIE WNIOSKU - organy właściwe

36 DO KOGO KIERUJEMY WNIOSEK: 1
DO KOGO KIERUJEMY WNIOSEK: 1. Wniosek o zmianę imienia lub nazwiska składa się do wybranego kierownika urzędu stanu cywilnego. 2. Osoby zamieszkałe poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej mogą złożyć za pośrednictwem konsula Rzeczypospolitej Polskiej wniosek o zmianę imienia lub nazwiska, wskazując kierownika urzędu stanu cywilnego, któremu wniosek ma zostać przekazany.

37 Wniosek o zmianę imienia lub nazwiska zawiera: 1) dane osoby, której zmiana dotyczy: a) imię (imiona) i nazwisko oraz nazwisko rodowe, b)  wskazanie kierownika urzędu stanu cywilnego, który sporządził akt urodzenia oraz akt małżeństwa, jeżeli zmiana imienia lub nazwiska będzie dotyczyła tego aktu, c) numer PESEL, jeżeli został nadany; 2) imię lub nazwisko, na jakie ma nastąpić zmiana; 3) wskazanie miejsca sporządzenia aktu urodzenia małoletnich dzieci, jeżeli zmiana imienia lub nazwiska będzie dotyczyła tych aktów; 4) adres do korespondencji wnioskodawcy; 5) uzasadnienie; 6) oświadczenie wnioskodawcy, że w tej samej sprawie nie złożył wcześniej wniosku do innego kierownika urzędu stanu cywilnego lub nie została wydana już decyzja odmowna.

38 2. Jeżeli wnioskodawca i jego małoletnie dzieci nie posiadają aktów stanu cywilnego sporządzonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wraz z wnioskiem o zmianę imienia lub nazwiska wnioskodawca składa wniosek o transkrypcję zagranicznych dokumentów stanu cywilnego. 3. W przypadku gdy wniosek o zmianę imienia lub nazwiska jest składany osobiście, wnioskodawca przedstawia do wglądu dokument stwierdzający tożsamość.

39 DECYZJE W POSTĘPOWANIU O ZMIANĘ IMIENIA I NAZWISKA

40 Art. 12  1. Decyzję o zmianie imienia lub nazwiska bądź decyzję o odmowie zmiany imienia lub nazwiska wydaje kierownik urzędu stanu cywilnego, do którego został złożony wniosek, albo jego zastępca. 2. Decyzja o zmianie imienia lub nazwiska podlega natychmiastowemu wykonaniu.

41 OBOWIĄZEK INFORMACYJNY KIEROWNIKA USC 1
OBOWIĄZEK INFORMACYJNY KIEROWNIKA USC 1. Kierownik urzędu stanu cywilnego albo jego zastępca, który wydał decyzję o zmianie imienia lub nazwiska, przesyła ją, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, w którym jest prowadzony rejestr stanu cywilnego, do kierownika urzędu stanu cywilnego, który sporządził akt urodzenia oraz akt małżeństwa wnioskodawcy, a jeżeli zmiana rozciąga się na małoletnie dzieci - również do kierownika urzędu stanu cywilnego, który sporządził akty urodzenia dzieci. 2. W przypadku zmiany imienia lub nazwiska małoletniego dziecka następującej na wniosek przedstawiciela ustawowego dziecka decyzję o zmianie imienia lub nazwiska przekazuje się kierownikowi urzędu stanu cywilnego, który sporządził akt urodzenia dziecka.

42 ART Określone w ustawie zadania i kompetencje kierownika urzędu stanu cywilnego są zadaniami z zakresu administracji rządowej. 2. Wojewodowie sprawują nadzór nad realizacją przez kierowników urzędów stanu cywilnego zadań, o których mowa w art. 12 i art Wojewoda jest organem wyższego stopnia w sprawach prowadzonych na podstawie ustawy. 4. Minister właściwy do spraw wewnętrznych sprawuje nadzór nad działalnością wojewody w zakresie zadań, o których mowa w art. 12 i art Sprawowanie nadzoru, o którym mowa w ust. 4, polega w szczególności na: 1) przeprowadzaniu kontroli, w tym na badaniu:a)  prawidłowości prowadzonych przez wojewodę postępowań administracyjnych, b) terminowości załatwiania spraw z zakresu zmiany imion i nazwisk; 2) kształtowaniu jednolitej polityki w zakresie zmiany imion i nazwisk oraz kontroli wykonywania ustalonych sposobów postępowania. 6. Kontrola, o której mowa w ust. 5 pkt 1, jest wykonywana na zasadach określonych w ustawie z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (Dz.U. Nr 185, poz. 1092).

43 art. 59 ustawy kodeks rodzinny i opiekuńczy

44 W ciągu trzech miesięcy od chwili uprawomocnienia się orzeczenia rozwodu małżonek rozwiedziony, który wskutek zawarcia małżeństwa zmienił swoje dotychczasowe nazwisko, może przez oświadczenie złożone przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego lub konsulem powrócić do nazwiska, które nosił przed zawarciem małżeństwa.

45 Zgodnie ze stanowiskiem SN (wyr. SN z 21. 3. 1996 r
Zgodnie ze stanowiskiem SN (wyr. SN z r., III ARN 78/95, OSN 1996, Nr 19, poz. 284) oświadczenie małżonka rozwiedzionego o powrocie do nazwiska, które nosił przed zawarciem małżeństwa, musi być złożone osobiście przed kierownikiem USC (art. 59 KRO).

46 Zgodnie ze stanowiskiem SN (post. SN z 2. 2. 1978 r
Zgodnie ze stanowiskiem SN (post. SN z r., IV CZ 11/78, Legalis) były mąż nie może domagać się odebrania swojej byłej żonie prawa do nazwiska nabytego przez małżeństwo, jako że KRO takiej możliwości nie przewiduje.

47 Zgodnie ze stanowiskiem SN (wyr. z 23. 9. 1974 r
Zgodnie ze stanowiskiem SN (wyr. z r., III CRN 188/74, Legalis) art. 59 KRO przyznaje rozwiedzionej żonie uprawnienie powrotu do nazwiska, które nosiła przed zawarciem małżeństwa. Oświadczenie w tym przedmiocie może jednak ona złożyć wyłącznie przed kierownikiem USC i w terminie 3 miesięcy od chwili uprawomocnienia się orzeczenia rozwodowego. Żaden inny organ nie jest uprawniony do przyjęcia oświadczenia. Sąd nie może również zamieścić takiego orzeczenia w samym wyroku rozwodowym.

48 Art. 25 krio NAZWISKA MAŁŻONKÓW § 1
Art. 25 krio NAZWISKA MAŁŻONKÓW § 1. O nazwisku, które każdy z małżonków będzie nosił po zawarciu małżeństwa, decyduje jego oświadczenie złożone przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego. Oświadczenie może być złożone bezpośrednio po zawarciu małżeństwa albo przed sporządzeniem przez kierownika urzędu stanu cywilnego zaświadczenia stwierdzającego brak okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa. § 2. Małżonkowie mogą nosić wspólne nazwisko będące dotychczasowym nazwiskiem jednego z nich. Każdy z małżonków może również zachować swoje dotychczasowe nazwisko albo połączyć z nim dotychczasowe nazwisko drugiego małżonka. Nazwisko utworzone w wyniku połączenia nie może składać się z więcej niż dwóch członów. § 3. W razie niezłożenia oświadczenia w sprawie nazwiska, każdy z małżonków zachowuje swoje dotychczasowe nazwisko.

49 Art. 434 kc Firma osoby fizycznej Firmą osoby fizycznej jest jej imię i nazwisko. Nie wyklucza to włączenia do firmy pseudonimu lub określeń wskazujących na przedmiot działalności przedsiębiorcy, miejsce jej prowadzenia oraz innych określeń dowolnie obranych.

50 W związku z możliwością zamieszczenia w firmie osoby fizycznej dodatków fakultatywnych pojawia się pytanie, czy dodatkiem takim może być imię i nazwisko innej osoby fizycznej? Problem ten zaznaczyć się może w przypadku chęci wskazania na powiązania przedsiębiorcy z inną osobą, np. pokrewieństwo, związek małżeński, powinowactwo. Możliwość umieszczania w firmie osoby fizycznej imion i nazwisk innych osób fizycznych budzi pewne wątpliwości. Przeciwko takiej możliwości wypowiedział się NSA w wyr. z r. (II GSK 268/06, Legalis), w którym stwierdzono, że "zamiarem ustawodawcy było przyzwolenie na dołączanie do oznaczeń nazwiska i imienia osoby fizycznej, jako "innych określeń dowolnie obranych", jedynie w przypadku firmy osoby prawnej np. korporacje (związki osób) lub też zakłady (fundacje)„.

51 Art. 23 kc Ochrona dóbr osobistych Dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach.

52 W orzecznictwie ujawnienie przez pracodawcę imienia i nazwiska pracownika, jeśli usprawiedliwione jest to celem działania pracodawcy, kwalifikowane jest jako działanie zgodne z prawem (por. wyr. SN z r., I PK 590/02, OSNAPiUS 2004, Nr 20, poz. 351, dotyczący umieszczenia przez pracodawcę imienia i nazwiska pracownika w ogłoszeniu prasowym bez zgody tego pracownika).

53 résumé 

54 TEST WIEDZY Z PRAWA O ZMIANIE IMIENIA I NAZWISKA + KAZUS