Program XXII sympozjum ”Współczesna Gospodarka i Administracja Publiczna” Piątek, 13 stycznia 2006 r. Ekonomia społeczna Gospodarz dnia: Agnieszka Pacut.

Prezentacja na temat: "Program XXII sympozjum ”Współczesna Gospodarka i Administracja Publiczna” Piątek, 13 stycznia 2006 r. Ekonomia społeczna Gospodarz dnia: Agnieszka Pacut."— Zapis prezentacji:

1 Program XXII sympozjum ”Współczesna Gospodarka i Administracja Publiczna” Piątek, 13 stycznia 2006 r. Ekonomia społeczna Gospodarz dnia: Agnieszka Pacut (absolwentka GAP) Małopolska Szkoła Administracji Publicznej Akademii Ekonomicznej w Krakowie 14.15 wprowadzenie – Agnieszka Pacut 14.45 wystąpienie gościa – Tomasz Sadowski, (Fundacja Pomocy Wzajemnej „Barka”) 15.45 film dokumentalny – zrealizowany przez studentów GAP 16.15 przerwa na kawę 16.45 dyskusja panelowa: „Ekonomia społeczna w Polsce – perspektywy rozwoju” – Małgorzata Greszta (Doradca i konsultant w zakresie CSR), Anna Machalica- Pułtorak (Stowarzyszenie Otwarte Drzwi), Bp Tadeusz Pieronek (Konferencja Episkopatu Polski), Krzysztof Więckiewicz (Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej), Jakub Wygnański (Stowarzyszenie na Rzecz Forum Inicjatyw Pozarządowych) 18.45 warsztaty dla studentów: „Analiza interesariuszy w kontekście zarządzania projektami”– Iwona Stępień (Fundacja Partnerstwo dla Środowiska, absolwentka GAP) 19.30 kolacja

2 Ekonomia społeczna w Polsce i Unii Europejskiej.
XXII sympozjum Współczesna Gospodarka i Administracja Publiczna Ekonomia społeczna Ustroń, 13 stycznia 2006 r. AGNIESZKA PACUT Małopolska Szkoła Administracji Publicznej Akademii Ekonomicznej w Krakowie

3 Plan i cel prezentacji Cel Plan Wprowadzenie
Omówienie podstawowych kwestii związanych z ekonomią społeczną w aspekcie europejskim i krajowym (skala, potencjał, dziedziny działania) Przedstawienie projektu „W poszukiwaniu polskiego modelu ekonomii społecznej” Podsumowanie Cel Przybliżenie pojęcia ekonomia społeczna Promocja idei ekonomii społecznej w środowisku akademickim Promocja projektu „W poszukiwaniu polskiego modelu ekonomii społecznej”

4 Co to jest ekonomia społeczna?
Terminologia (ekonomia społeczna, gospodarka społeczna, ekonomia solidarności, ekonomia wspólnoty, ekonomia pracy, trzeci system) Ujęcia ekonomii społecznej Ekonomia społeczna jako - zbiór określonych instytucji (podejście strukturalno-operacyjne) Ekonomia społeczna rozumiana jako - formuła działania (zestaw praktyk i metod działania) Najprostsze rozumienie tego terminu to ujęcie ekonomii społecznej jako. grupy zdefiniowanych podmiotów/instytucji charakteryzujących się pewnymi cechami i zasadami działania. Es ma swoje korzenie w najstarszych formach stowarzyszania się , występujących w starożytnym Egipcie, grecji i imperium Rzymskim. Model europejski ES kładzie nacisk na zatrudnienie, Model amerykański – tu mówi się o społecznej przedsiębiorczości, że ktoś gotów jest brać odpowiedzialność za siebie Mówiąc o eS mówimy dwóch różnych perspektywach tego samego Zasadniczo możemy wyróżnić dwie szkoły, dwa podjęcia do ES: angosaskie, kontynentalne. Anglosaska szkoła myślenia o ES, (Szkoła pn) w mniejszym stopniu nawiązuje do kryteriów normatywnych, a mówiąc o aktywności ekonomicznej ma myśli działalność gospodarczą lub działalność związaną ze sprzedażą dóbr i usług, związaną z ryzykiem gospodarczym. Mówiąc o szkole pd- kontynentalnej (solidarnościowej) – jest ona ujmowana bardzo szeroko, obejmuje wszelką aktywność ekonomiczną, które wiąże się z pozyskiwaniem środków finansowych.

5 Podmioty ekonomii społecznej Podmioty ekonomii społecznej:
to podmioty gospodarcze i społeczne działające we wszystkich trzech sektorach; Wyróżniają się celami i szczególną formą przedsiębiorczości.” „Podmioty te w całości lub części podporządkowane są celom społecznym (dobru wspólnemu lub interesom grupowym).” Podmioty ekonomii społecznej: spółdzielnie towarzystwa pomocy wzajemnej przedsiębiorstwa społeczne stowarzyszenia i fundacje Definiując ekonomię społeczną można odwoływać się do pewnych kryteriów instytucjonalnych i cech charakteryzujących te instytucje. Europejska Stała Konferencja Spółdzielni, Towarzystw Wzajemnych, Stowarzyszeń i Fundacji, Bruksela 2002

6 Obszary aktywności ekonomii społecznej
Pola aktywności podmiotów Ochrona socjalna, usługi socjalne, zdrowie Banki, ubezpieczenia Produkcja rolnicza Sprawy konsumenckie Praca stowarzyszona, rzemiosło Sektor mieszkaniowy Usługi dla mieszkańców Szkolenie i edukacja Zakres kultury Działalność sportowa i rozrywka Obszary ekonomii społecznej Społeczna, demokratyczna, uczestnicząca przedsiębiorczość Zatrudnienie i spójność społeczna Rozwój lokalny Wzajemna ochrona społeczna C.S. Bajo, Rozszerzenie ekonomii społecznej, materiały konferencyjne: Ekonomia społeczna, Praga, X.2002 r.

7 Cechy ekonomii społecznej
Prymat celów indywidualnych i społecznych przed kapitałem (zyskiem). Otwarte i dobrowolne członkostwo. Demokratyczna kontrola przez członków (wyjątkiem są fundacje). Połączenie potrzeb członków/użytkowników z potrzebami ogólnymi. Uznawanie i realizacja wartości solidarności i wzajemnej odpowiedzialności. Autonomiczne zarządzanie i niezależność od władz publicznych. Przeznaczenie wypracowanego zysku do realizacji celów stabilnego rozwoju, realizacji usług dla członków lub usług ogólnych. Europejska Stała Konferencja Spółdzielni, Towarzystw Wzajemnych, Stowarzyszeń i Fundacji, Bruksela 2002.

8 Ekonomia społeczna – jako formuła działania
ES jest nie tylko „zbiorem określonych” instytucji, ale także zestawem praktyk i metod działania, bazujących w swoich działaniach na wartości, takich jak solidarność, demokratyczność, partycypacja, zrównoważony rozwój. Nie można mówić o ES w oderwaniu od sfery wartości. Wymieniając wartości, jakimi kieruje się ekonomia społeczna warto pamiętać o ich zbieżności z postulatami formułowanymi przez społeczną naukę Kościoła zasady pierwszeństwa pracy człowieka przed kapitałem, podmiotowości pracy ludzkiej, odpowiedzialności pracodawcy.

9 STARA GOSPODARKA SPOŁECZNA NOWA GOSPODARKA SPOŁECZNA
„Stara” i „nowa” gospodarka społeczna STARA GOSPODARKA SPOŁECZNA NOWA GOSPODARKA SPOŁECZNA FORMA PRAWNA spółdzielnie, towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, banki ludowe fundacje, stowarzyszenia, przedsiębiorstwa społeczne, spółdzielnie socjalne PODMIOT DZIAŁAŃ członkowie organizacji beneficjenci/odbiorcy/ klienci zewnętrzni Przykładowe inicjatywy nowej gospodarki społecznej: Inicjatywy z zakresu polityki rynku pracy (w tym reintegracji społeczno-zawodowej grup dotkniętych wykluczeniem społecznym) Inicjatywy w zakresie ochrony środowiska promujące rekultywację odpadów Promowanie np. etyki gospodarczej, alternatywnych form kredytowania opartych na zasadach solidarności, a także odbudowa idei obywatelskości

10 Ekonomia społeczna w Unii Europejskiej
Rys historyczny Rys historyczny Zbieżność ekonomii społecznej z priorytetami UE Siła ekonomiczna sektora ekonomii społecznej

11 Ekonomia społeczna w Unii Europejskiej
Wytyczne Rady UE dla państw członkowskich (2001): „państwa członkowskie będą podejmować przedsięwzięcia mające na celu rozwój konkurencyjności i zdolności do tworzenia nowych miejsc pracy w ramach gospodarki społecznej, w szczególności dostarczania dóbr i usług powiązanych z potrzebami jeszcze nie zaspokojonymi przez rynek i analizować, a następnie usuwać przeszkody, które mogą zagrażać rozwojowi tych przedsięwzięć”

12 Zbieżność ekonomii społecznej
z priorytetami UE Priorytety Unii Europejskiej: Spójność społeczna Pełne zatrudnienie Lepsze zarządzanie Walka z biedą i wykluczeniem społecznym Demokracja uczestnicząca Zrównoważony rozwój

13 Gospodarka społeczna w Polsce – stara czy nowa idea?

14 Podmioty ekonomii społecznej
w Polsce Podmioty działające na zasadzie spółdzielczości organizacje spółdzielcze i spółdzielnie pracy – 13 tys. spółdzielni w 13 branżach bankowość spółdzielcza (3 tys. placówek; 1/3 sektora bankowego) Spółdzielcze Kasy Oszczędnościowo Kredytowe (SKOK-i) (1 mln. członków; 1,3 tys. oddziałów w całej Polsce)

15 Podmioty ekonomii społecznej
w Polsce Podmioty działające na zasadzie wzajemności towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych (TUW) (9 TUW-ów; 0,5% rynku ubezpieczeń; przed wojną - 65%) USA - 55% Japonia - 75% Europie %

16 Podmioty ekonomii społecznej
w Polsce Organizacje trzeciego sektora (w szczególności podmioty prowadzące działalność gospodarczą) ok. 45 tys. stowarzyszeń ok. 7 tys. fundacji pola działań: sport i turystyka edukacja i wychowanie ochrona zdrowia rehabilitacja

17 Ekonomia społeczna w Polsce
Siła sektora ekonomii społecznej w Polsce System prawny: Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie Ustawa o zatrudnieniu socjalnym Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy

18 Partnerzy 2. Cel projektu 3. Zadania AE-MSAP
Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych Bank Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych S.A. Stowarzyszenie na rzecz Forum Inicjatyw Pozarządowych Instytut Rozwoju Służb Społecznych Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego Stowarzyszenie Klon/Jawor Ministerstwo Polityki Społecznej Sieć Wspierania Organizacji Pozarządowych SPLOT Przedstawicielstwo Programu Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju w Rzeczpospolitej Polskiej (UNDP) Małopolska Szkoła Administracji Publicznej Akademii Ekonomicznej w Krakowie 2. Cel projektu 3. Zadania AE-MSAP

19 Podsumowanie Ekonomia społeczna:
Wspomaga konkurencję na rynkach, na których działa Tworzy miejsca pracy, oferuje nowe formy zatrudnienia Wspomaga przedsiębiorczość Przyczynia się do reintegracji, solidarności i spójności społecznej Sprzyja uczestnictwu obywateli w życiu społecznym Przyczynia się do integracji gospodarek

20 Dziękuję za uwagę.