Dr hab. Prof UW Grzegorz Jędrzejczak

Prezentacja na temat: "Dr hab. Prof UW Grzegorz Jędrzejczak"— Zapis prezentacji:

1 Dr hab. Prof UW Grzegorz Jędrzejczak
Problemy prognozowania długoterminowego: na przykładzie systemów bankowych i rynków kapitałowych Studia Doktoranckie semestr letni 2016/17 Dr hab. Prof UW Grzegorz Jędrzejczak

2 Scenariusz polskiego systemu finansowego 2040
Cel zajęć Scenariusz polskiego systemu finansowego 2040 Pytania: Kto? Co? Jak? Dlaczego? „Życie to jest następne pięć minut, reszta to wyobraźnia” Sławomir Mrożek Małe listy

3 Prognozy krótkookresowe i długookresowe
Zmiany egzogeniczne Zmiany chaotyczne Zmiany jednostkowe Prognozy długookresowe: Zmiany egzogeniczne i endogeniczne Zmiany wytłumaczalne Zmiany systemowe

4 Pułapki prognoz długookresowych
More of the same (Kahn, Wiener o ZSRR 2000) Horse manure fallacy Fukuyama’s end of history Jak byc oryginalnym To samo nie znaczy to samo

5 System realny a system finansowy
Swiatowy PKB nominalny 75 bilionów System finansowy 20% PKB krajw rozwiniętych Aktywa finansowe 156 bilionnów Plus sekuratyzacja 50 bln Plus OTC derywatywy 700 bln

6 Rynek finansowy

7 System finansowy Otoczenie międzynarodowe: EU ECB FED IMF/WB
Centra finansowe: Wall Street The City Hong Kong

8 System finansowy Pośrednicy: Banki Rynki kapitałowe
Własności (akcji) Długu Platformy prywatne (np. crowd financing)

9 System finansowy Intytucje państwa: NBP KNF MF

10 System finansowy Podaż produktów finansowych Prywatna: Państwo:
Przedsiębiorstwa Banki komercyjne Państwo: Skarb Państwa Bank Centralny Samorządy

11 System finansowy Popyt na produkty finansowe: Indywidualny:
Unsophisticated (frankowicze) Sophisticated (wiedza i doświadczenie) Instytucjonalny: Niskiego ryzyka (fundusze emerytalne) Wysokiego ryzyka (hedge funds, venture capital) Inwestorzy: Krajowi Zagraniczni Krotkoteminowi (spekulacyjni) Długoterminowi

12 Co jest Polska transformacja 1990 – 2015
Problem startu (umarli trzymają żywych za nogi) Problem percepcji (między zmarnowaną szansą a złotym wiekiem) Poziom ulicy Poziom gospodarki Poziom kapitału społecznego (korporacja czy folwark) Poziom otoczenia międzynarodowego (peryferyjność)

13

14 Polska Czechy Słowacja Finlandia Korea Niemcy Hiszpania Intensywnosc energetyczna 1991 2013 3.6 9,1 4,0 7,2 3,3 8,3 4,7 6,6 5,7 6,3 7,6 11,1 10,3 20,3 EmisjaCO2 9,5 13,4 10,4 6,4 10,7 10,2 6,0 11,8 11,6 8,9 5,8 Zatrudnienie rolnictwo 25,0 11,0 10,0 3,0 43,0 9,0 16,0 1,0 W/dodana przemysl 37,4 32,6 38,9 38,0 36,8 33,6 30,4 26,5 39,2 38,2 36,9 30,3 30,7 22,4 Urbanizacja 61,0 75,0 73,0 57,0 54,0 80,0 84,0 82,0 76,0 79,0 Internet 2001 9,9 66,6 14,7 79,7 12,5 43,1 92,4 56,6 84,3 31,7 86,2 18,1 76,2 Umieralność dzieci<5 lat 17 5 14 3 7 6 2 8 4 11 Przeżycie mężczyźni 66 73 68 75 67 71 78 72 79 80

15 Poziom zaufania a tempo wzrostu PKB w Polsce

16 Polska na mapie świata: efekty transformacji

17 What's your share of the pie?
What's your share of the pie? When you think about your household’s income, do you feel rich, poor, or just average? Most of us have no idea – or the wrong idea – of how we compare with the rest of the population. But here, in 10 clicks, you can find out how many households are better or worse off than yours, and see how your ideal world compares.

18 Elementy scenariusza Co sie zmienia: Demografia Technologia Otoczenie

19 Elementy scenariusza Co się nie zmienia: Funkcje: Finansowanie
Zarządzanie ryzykiem Kupno/sprzedaż produktów finansowych Procesowanie transakcji Doradztwo

20 Motywacje: Ekonomia polityczna
Quiz 1 Y = F ( ? ) Y - dochody z obligacji państwowych w długim okresie Quiz 2 Rothschild, Alexander II, ropa z morza Kaspijskiego, Batumi, wojna rosyjsko- turecka 1877 Poziom organizacji Poziom sektora Poziom gospodarki Poziom miedzynarodowy

21 Czy światu grozi sekularna stagnacja?
Ryzyko długotrwałego spowolnienia wzrostu gopodarczego

22 Przyczyny sekularnej stagnacji
Wielorakie przyczyny związane z: pogarszaniem się sytuacji demograficznej w wyniku starzenia się społeczeństw wyczerpaniem się efektu edukacyjnego przez w krajach które przeszły etap powszechej edukacji Wyczerpanime wzrostu napędzanego długiem Postępem technicznym w dziedzinach mniej znaczących dla dobrobytu Nadprodukcją spowodowaną rosnącym rozwarstwieniu dochodowym – dynamicznym wzrostem dochodów wąskich grup pracowników kreatywnych (cognitive workers) przy stagnacji a nawet realnego spadku dochodów klasy średniej Konkurencja globalna

23 Azja 4,3 mld mieszkańców - 60% ludności świata.
Demografia swiata Azja 4,3 mld mieszkańców - 60% ludności świata. Chiny i Indie, razem stanowią około 37% ludności świata. Afryka około 1 mld osób - 15% ludności na świecie. Europa z 733 mln - 12% populacji świata, Ameryka Łacińska i Karaiby około 600 milionów -9%. Ameryka Północna (USA i Kanada), około 352 mln - 5% Australia i Oceania około 35 mln mieszkańców - 0,5%

24 Demografia swiata za 50 lat
udział Europy spadnie do 7% Ameryki Północnej z 5% do 4% Azjii utrzyma się na obecnym poziomie ludność Ameryki Lacińskiej wzrośnie o niecały 1 pp. Afryka, udział wzrośnie z 15% do 22% podwojenie liczby ludnosci, będzie miało miejsce w Afryce subsaharyjskiej. Polska ludnościowo spadnie z obecnego 0,5% do 0,3% ludności świata

25 Demografia Polski 2060 Polaków o niemal 20% mniej (nie licząc emigracji) ilości dzieci do lat 15 mniejsza o 40% w stosunku do stanu obecnego ilośc osób starszych niż 65 lat ponad dwukrotnie większą niz dzisiaj liczba Polaków w wieku produkcyjnym spadnie o ponad 40% (znowu nie licząc emigracji)

26 Demografia alternatywa migracyjna
Do połowy stulecia grupa osób w wieku 15 – 39 lat w krajach rozwijających się (a więc potencjalnie najbardziej podatnych na emigację) 570 milionów osób, z czego: 328 milionów będzie miał miejsce w Afryce subsaharyjskiej, Południowej Azjii (bez Indii) 89 milionów, Indie 68 milionów Północna Afryka 44 milionów ludzi, Ameryka Lacińska 29 milionów Relacja emigracji do puli osób w kwalifikowanym przedziale wiekowym początku XXI w. 6% 570 mln x 0,06 = 34 mln.

27 Motory migracji Push factor: presja zamożności: ludność swiata żyjąca w krajach o niższym GDP (PPP) per capita, niż: Niemcy – 94% Unia Europejska – 93% Polska – 85% Pull factor: popyt rynku pracy: z ogólnego deficytu ponad 200 milionów osób w wieku produkcyjnym, połowa deficytu w Europie i Ameryce Północnej.

28 Efekt edukacyjny - wykształcenie ponad średnie

29 Zadłużenie

30 „Bomba fiskalna”

31 Dylemat Roberta Gordona
With option A you can keep running water and indoor toilets; but you can’t use anything invented since 2002. Option B is that you get everything invented after 2002, right up to Facebook, Twitter, iPad, and the iPhone, but you have to give up running water and indoor toilets.

32 Innowacyjność rządzi Innowacje produktowe zwiększajace wydajność pracy
Innowacje produktywne zwiększające dobrobyt Internet – innowacja systemowa: Internet ludzi Internet rzeczy Internet wszystkiego Robotyzacja Sztuczna inteligencia (AI)

33 Efekt robotyzacji

34 Wydatki

35 Zródła innowacyjność

36 Nowa era nierówności?

37 Polityka redystrybucji

38 Mcdonaldyzacja szans

39 Nowa twarz nierówności
„Kto nie chce pracować, niech też nie je!  Słyszymy bowiem, że niektórzy wśród was postępują wbrew porządkowi: wcale nie pracują, lecz zajmują się rzeczami niepotrzebnymi” Sw. Paweł, 2gi List do Tesalonczyków Zwiazek między konsumpcją a zarobkami osłabiony dzięki: tanienia pewnych dóbr aż do ceny „zerowej” rozwarstwienia alternatyw konsumpcyjnych

40 Ekonomia polityczna podziału
Pozorny konflikt pracujących (młodych) z emerytami (starymi) wynikający z używania anachronicznej bismarkowskiej formuły pracowniczego miedzypokoleniowego solidaryzmu (transferu) Prawdziwy rosnący konflikt miedzy kognitywną elitą i wlaścicielami kapitalu z jednej strony (młodzi i starzy) a resztą społeczeństwa (młodzi i starzy)

41 Konkurencja globalna W poszukiwaniu taniej siły roboczej: Technologie
Lata 70: z Japonii do Taiwan, Korea, Singapur, Hongkong Lata 80: Chiny Lata `00: Azja Poludniowa, Indie Technologie Lata `10: US do Chin Energia Lata `10 do US i Kanada Przemysł Lata `10 onshoring do US

42 Polska na mapie konkurencji globalnej

43 Produktywność pracy (USDPKB/h)
Wzrost produktywność pracy – obecnie Niemiec czy Francuz wytwarza ponad dwukrotnie większy PKB (wg. parytetu siły nabywczej) w godzinę pracy niż Polak

44 Aktywność zawodowa

45 Godzinowy koszt pracy Euro PPP

46 Udział przemysłu w PKB

47 Produktywność a struktura przemysłu

48

49 Wykorzystać rezerwy przed wyhamowaniem wzrostu
Wzrost poziomu aktywności zawodowej Spadek bezrobocia (ukrytego w emigracji, na prowincji, grupy wykluczone) Przesuniecie zatrudnienia do sektorów o wysokiej wartosci dodanej Usuwanie ograniczeń regulacyjnch i instytucjonalnych dla przedsiebiorczosci Wzrotst suwerennej innowacyjnosci Poprawa wykształcenia Obecnie Niemiec czy Francuz wytwarza ponad dwukrotnie większy PKB (wg. parytetu siły nabywczej) w godzinę pracy niż Polak

50 Zagrożenia które mogą się stać szansą?
Kurczący się kraj starych ludzi „Zła” struktura migracji Niska produktywność Słaba innowacyjnosc Źlekonkurencyjna struktura gopodarki Nieadekwatny kapitał społeczny

51 Globalne zmiany PKB

52 Globalne zmiany popytu

53 Megatrendy Starzenie społeczeństwa Informacja 24/7
Deficyt siły roboczej Internet wszystkiego Migracja Zanik pośrednictwa Zmiany globalnej mapy popytu Wzrost nierówności Robotyzacja Niestabilność globalna AI Rzeczywistość wirtualna Big Data

54 Zadanie domowe Polski systemu finansowy 2040 Prezentacja PowerPoint
Pięć slajdów Prezentacja 15 minut Pytania 4 slajdy: Kto? - uczestnicy systemu finansowego Co? - produkty finansowe Jak? – technologia systemu Dlaczego? - motywacje Wnioski 1 slajd