Próba rozciągania metali Wg normy: PN-EN ISO 6892-1:2010 Metale Próba rozciągania Część 1: Metoda badania w temperaturze pokojowej Politechnika Rzeszowska.

Prezentacja na temat: "Próba rozciągania metali Wg normy: PN-EN ISO 6892-1:2010 Metale Próba rozciągania Część 1: Metoda badania w temperaturze pokojowej Politechnika Rzeszowska."— Zapis prezentacji:

1 Próba rozciągania metali Wg normy: PN-EN ISO 6892-1:2010 Metale Próba rozciągania Część 1: Metoda badania w temperaturze pokojowej Politechnika Rzeszowska Katedra Samolotów i Silników Lotniczych Ćwiczenia Laboratoryjne z Wytrzymałości Materiałów Temat ćwiczenia:

2 CEL PRÓBY 1.Próba zwykła - wyznaczenie podstawowych cech wytrzymałościowych badanego materiału. 2.Próba ścisła –wyznaczenie modułu Young’a i współczynnika Poisson’a*. * opcjonalnie jeżeli pozwala na to oprzyrządowanie maszyny wytrzymałościowej Zwyczajowo próby rozciągania dzieli się na dwa rodzaje:

3 PODSTAWY TEORETYCZNE W czasie próby rozciągania próbka poddana jest działaniu jednoosiowego stanu naprężenia, którego wartość można wyznaczyć ze wzoru :

4 PRÓBKI DO BADAŃ Próbki okrągłe: Próbki z główkami do chwytania w szczęki Próbki z główkami do uchwytów pierścieniowych Próbki z główkami gwintowanymi Próbki płaskie: Próbki z główkami – tzw. „wiosełka” Próbki bez główek Próbki będące fragmentami gotowych wyrobów: np. wycinki rur Podstawowe rodzaje stosowanych próbek:

5 TERMINY I DEFINICJE

6 PRÓBKI DO BADAŃ

7 Warunki pomiaru

8 Warunki próby – urządzenia do prób Próbę przeprowadza się na uniwersalnych maszynach wytrzymałościowych z napędem elektromechanicznym lub hydraulicznym. Do wyznaczania umownej granicy plastyczności zaleca się stosowanie dokładnych urządzeń do pomiaru przemieszczeń zwanych ekstensometrami.

9 Warunki próby – urządzenia do prób Ekstemsometr typu Clip-on: Bezwzględne wartości niepewności pomiaru: do przemieszczenia 0,5mm – błąd bezwzględny 0,5 μm przemieszczenia powyżej 0,5 mm - przyjąć błąd bezwzględny 5 μm

10 Warunki próby – urządzenia do prób Głowica pomiaru siły – nominalna wartość siły 50kN Względne wartości niepewności pomiaru: 0,12% nominalnej wartości siły

11 Szybkość rozciągania kontrolowana na podstawie szybkości odkształcenia (metodaA) Warunki próby Oznaczenie warunków badania: PN-EN ISO 6892-1 2010 A222

12 Metody wyznaczanie modułu Younga 1.Siecznych – wyznaczona linia przechodzi przez dwa punkty 2.Linia regresji (linia najlepszego dopasowania) – wyznaczana za pomocą metody najmniejszych kwadratów 3.Stycznych – linia styczna do wykresu w punkcie. Obszar ±10 punktów.

13 Przebieg badania

14 Przebieg ćwiczenia Czynności przed rozpoczęciem próby:

15 Przebieg ćwiczenia Czynności po zerwaniu próbki:

16 Wykres rozciągania

17 G RANICA PROPORCJONALNOŚCI ( NIE UJĘTA W NORMACH ) WYKRES ROZCIĄGANIA DO MOMENTU OSIĄGNIĘCIA GRANICY PROPORCJONALNOŚCI JEST LINIĄ PROSTĄ.

18 Jest to naprężenie, po osiągnięciu którego następuje wyraźny wzrost wydłużenia rozciąganej próbki bez wzrostu lub nawet przy spadku obciążenia.

19

20

21

22 W próbce tworzy się miejscowe przewężenie, zwane „szyjką”. Rozkład naprężeń staje się niejednorodne; w tych częściach, które zachowały kształt cylindryczny, istnieje nadal stan jednoosiowy, w samej zaś szyjce stan naprężeń jest trójosiowy.

23 Wykres naprężenia umowne - rzeczywiste

24

25 Przykładowe wykresy rozciągania

26 PRZEWĘŻENIE PROCENTOWE PRZEKROJU Z

27 WYDŁUŻENIE PROCENTOWE PO ZERWANIU A UWAGA: Należy zwrócić szczególną uwagę na to, aby powierzchnie przełomów obu części rozerwanej próbki podczas mierzenia długości Lu możliwie dobrze przylegały do siebie. Jest to szczególnie ważne w wypadku próbek do badań o małym przekroju i próbek o nieznacznym wydłużeniu po zerwaniu.

28 POMIAR WYDŁUŻENIA PROCENTOWEGO PO ROZERWANIU PRÓBKI NA PODSTAWIE PODZIAŁU POCZĄTKOWEJ DŁUGOŚCI POMIAROWEJ Przed badaniem kreskami podziałowymi podzielić początkową długość pomiarową, L0, na N równych odcinków o długości 5mm. Po badaniu, na krótszej części rozerwanej próbki, znakiem X oznaczyć skrajny znak długości pomiarowej natomiast znakiem Y oznaczyć, na dłuższej części rozerwanej próbki, tę kreskę podziałową, od której odległość do miejsca zerwania jest możliwie równa odległości od miejsca rozerwania do znaku pomiarowego X. Jeżeli n jest liczbą działek między X i Y, wydłużenie po zerwaniu wyznacza się w następujący sposób: 1. Jeżeli N-n jest liczbą parzystą 2. Jeżeli N-n jest liczbą nieparzystą

29 SPRAWOZDANIE

30 Zawartość sprawozdania – Wytyczne ogólne Na pierwszej stronie sprawozdania należy umieścić tabelę nagłówkową. Rysunki wykonać w ołówku. Wykresy wykonać na papierze milimetrowym. Wyniki, w wiarę możliwości, zestawiać w tabelach. Sprawozdanie należy wykonać czytelnie – SPRAWOZDANIA NIECZYTELNE ZOSTANĄ ODRZUCONE.

31 Zawartość sprawozdania

32 Zawartość sprawozdania – tabela nagłówkowa

33 Opis teczki sprawozdań