2.40. Cud narodzin Opracowała Bożena Smolik Konsultant Arleta Poręba-Konopczyńska.

Prezentacja na temat: "2.40. Cud narodzin Opracowała Bożena Smolik Konsultant Arleta Poręba-Konopczyńska."— Zapis prezentacji:

1 2.40. Cud narodzin Opracowała Bożena Smolik Konsultant Arleta Poręba-Konopczyńska

2 Cud narodzin Wyczekiwany z wielkim utęsknieniem, wśród tylu dni i tylu godzin, a jednak krzykiem, nie milczeniem, ogłasza światu cud narodzin. Miłość jedyna i największa, zrodzona w bólu z matki łona, lecz jest to miłość prosto z serca, cudna, wspaniała, nieskończona. Przychodzi na świat, aby poznać, jego sekrety, tajemnice, wśród tylu przeżyć, tylu doznań, rozpocząć swoje nowe życie. Napisany 2008.02.19 Autor: returnreturn

3 Dwie komórki, które dają nowe życie Komórka jajowa i plemnik

4 Cud natury Z dwóch, mikroskopijnej wielkości komórek, rozrodczych, pochodzących od ojca i matki, w łonie matki rozwinie się nowy, zdolny do samodzielnego życia organizm ludzki. Szybkość, z jaką rozwija się zapłodniona komórka jajowa jest zadziwiająca. W okresie życia wewnątrzmacicznego komórka ta, dzieląc się, powiększa swą masę około bilion razy. Zadziwia również fakt poczęcia i ukształtowanie się nowego życia w okresie tak krótkim, jak 280 dni.

5 Zapłodnienie Plemniki, które zostały uwolnione z męskiego członka do pochwy w trakcie stosunku płciowego, rozpoczynają wyścig w kierunku jajowodu. Kilkunastocentymetrowy odcinek pokonują w czasie około jednej godziny. Plemniki poruszają się przy pomocy ruchliwych witek, z prędkością około dwóch, trzech milimetrów na minutę. Z prawie 300 milionów uwolnionych podczas wytrysku plemników, do jajowodu dociera jedynie kilkaset najsilniejszych. Tylko jeden przebija otoczkę komórki jajowej, znajdującej się w najszerszej części jajowodu i zapładnia ją. Plemniki są zdolne do zapłodnienia przez około 24-36 godzin od chwili wytrysku nasienia, wprowadzonego do dróg rodnych

6 I zaczyna się nowe życie… Natychmiast po zapłodnieniu zmienia się skład chemiczny otoczki komórki jajowej. Pozostałe plemniki nie są w stanie się przez nią przebić i obumierają. Zapłodniona komórka jajowa zaczyna się dzielić, powstaje z niej zarodek. Po prawie 12 godzinach od momentu zapłodnienia, zarodek zaczyna przesuwać się przez jajowód do jamy macicy, gdzie zagnieżdża się w jej błonie śluzowej. Czas wędrówki z jajowodu do macicy trwa około dwóch, trzech dni.

7 http://www.youtube.com/watch?v=yoRgQqQivGU lub Szczerze mówiąc nie jestem przekonana czy powinnam odsyłać ich tutaj Ja pozostawiłabym drugi film. W przeciwnym wypadku, pani prezentacja jest adresowana jedynie do uczniów wierzących.

8 Ciąża Test dla pewności Ciążę potwierdzi test ciążowy, który wykryje w moczu obecność gonadotropiny kosmówkowej - hormonu, który pojawia się praktycznie tylko wtedy, gdy kobieta jest w ciąży. Test najlepiej wykonać w dniu, kiedy miała wystąpić miesiączka (albo w kolejnych dniach po jej spodziewanym terminie). Ulokowany w macicy zarodek wysyła sygnały hormonalne. Powodują one, że tzw. ciałko żółte, które powstało z pęcherzyka, z którego została uwolniona komórka jajowa, nie zamiera. Przekształca się ono w w tzw. ciałko żółte ciążowe, którego zadaniem jest dalsza produkcja progesteronu, pozwalającego na kontynuowanie ciąży. W wyniku ich działania, u kobiety nie pojawia się krwawienie miesiączkowe (miesiączka). Od chwili zapłodnienia do tego momentu mija około dwóch tygodni.

9 Etapy rozwoju Zapłodnione jajo przez pierwsze dni żywi się własnymi zasobami oraz substancjami odżywczymi, pochodzącymi z wydzieliny gruczołów błony śluzowej jajowodu. Przesuwając się wzdłuż jajowodu, dzieli się kolejno na 2,4,8,16 itd. komórek. Około 4 dnia, wchodząc do macicy, ma już 32 komórki. Rozrośnięta i nabrzmiała śluzówka macicy umożliwia zagnieżdżenie się zarodka. Etap, w którym z zygoty, na skutek wielokrotnych podziałów, powstaje wielokomórkowy zarodek nazywa się bruzdkowaniem. Etap, w którym komórki zarodka przemieszczają się i różnicują nosi nazwę gastrulacji..

10 Etapy rozwoju c.d. 12 dzień - zarodek wytwarza błony płodowe: owodnię, omocznię i kosmówkę. 25 dzień - kosmówka swoimi kosmkami wrasta w śluzówkę macicy i powstaje wspólny narząd kontaktowy matki i dziecka – łożysko. Za jego pomocą zarodek pobiera substancje odżywcze i tlen, dostarczany z krwią matki oraz wydala zbędne, szkodliwe produkty przemiany materii. Wymiana substancji w obrębie łożyska jest możliwa dzięki temu, że jest ono silnie unaczynione. Jednak krew matki i jej dziecka nie mieszają się ze sobą. Łożysko z zarodkiem połączone jest pępowiną. Dziecko, w najwcześniejszym okresie rozwoju nazywamy zarodkiem (embrionem), a naukę badającą jego rozwój embriologią. Nie wykazuje on jeszcze żadnego podobieństwa do istoty ludzkiej. Okres od 9 tygodnia do końca ciąży nazywa się okresem płodowym.

11 Tempo rozwoju płodu jest bardzo duże. Zdjęcia z filmu na stronie poniżej przybliżą Ci skalę zachodzących zmian http://www.youtube.com/watch?v=AcpGIh1zAe0&feature=r elated

12 Badanie USG Fale dźwiękowe i ekran Aparat USG składa się z sondy-głowicy, która wytwarza i odbiera ultradźwięki, komputera-analizatora oraz połączonego z nimi monitora. Aparat emituje fale akustyczne o wysokiej częstotliwości, niesłyszalne dla ucha ludzkiego. Zasada działania USG jest następująca: głowica ultrasonograficzna wysyła wiązki ultradźwięków, a te ulegają odbiciu od badanych tkanek, np. narządów wewnętrznych płodu, po czym są przetwarzane na obraz widoczny na monitorze. Ten obraz jest ruchomy (jak w telewizorze), ale można go zatrzymać w celu dokonania dokładnych pomiarów. Ultradźwięki są zupełnie bezpieczne: w przeciwieństwie do fal rentgenowskich nie wpływają ujemnie (wbrew temu co sądzą niektóre mamy) na słuch dziecka. Maluch nie ma podczas badania żadnych negatywnych doznań. Badanie USG jest używane w medycynie od 30 lat i nigdy nie zdarzyło się, by w jakikolwiek sposób zaszkodziło kobiecie ciężarnej czy maleństwu. Dzięki temu badaniu lekarz może szybko i dokładnie ocenić rozwój płodu oraz wykryć ewentualne nieprawidłowości. Jest całkowicie nieinwazyjne. Nie zaszkodzi ani dziecku, ani mamie.

13 Oczekiwanie Przed urodzeniem płód potrafi się poruszać, słyszy, odczuwa smak, zapach, widzi, reaguje na dotyk oraz na bodźce bólowe. Wydaje się również, że uczy się i zapamiętuje na przykład głos mamy i bicie jej serca. Rodzice śledzą ten rozwój z wielkim zaangażowaniem, rozpoznają humory swojego dziecka, jego ruchową aktywność. Czekają niecierpliwie na chwilę przyjścia na świat swojej pociechy.

14 Droga na świat Kiedy mija 38. tydzień ciąży, dziecko jest już gotowe do życia po drugiej stronie. Teraz poród może nastąpić w każdej chwili. Inicjatywa w tej sprawie należy do dziecka W pewnym momencie jego przysadka mózgowa wydziela do krwi substancję, która sprawia, że nadnercza zaczynają wydzielać hormony stresu. Dzięki nim organizm maleństwa przygotowuje się do pierwszej, trudnej wędrówki. Zmienia się też gospodarka hormonalna w organizmie mamy - spada poziom progesteronu, który dotąd podtrzymywał ciążę, a wzrasta poziom estrogenu. Na efekty nie trzeba długo czekać - macica zaczyna się kurczyć, a rozpulchniona szyjka rozwierać. Przysadka mózgowa matki uwalnia oksytocynę, która wzmaga skurcze. Poród zaczyna się na dobre.

15 Droga natury Kurcząca się macica powoli wypycha dziecko, ale ono samo także przesuwa się w dół. Choć dla mamy ta część porodu zwykle jest bolesna, maluch nie odczuwa jej tak dotkliwie. Główka, która toruje drogę reszcie ciała, jest częściowo niewrażliwa na dotyk, poza tym niezrośnięte kości ciemieniowe umożliwiają dopasowywanie się jej do kształtu kanału rodnego. Dziecko odczuwa jednak rytmiczne ściskanie i rozluźnianie, a także pchanie i związany z tym dyskomfort. To wszystko jest oczywiście niemiłe, ale też potrzebne, bo stymuluje płuca malca do pracy. Dzięki temu noworodek zaraz po porodzie jest w stanie samodzielnie oddychać (dzieci urodzone przez cesarskie cięcie częściej mają z tym problemy niż te, które przyszły na świat drogami natury).

16 Narodziny Sam moment narodzin jest dla maleństwa szokiem. Dotąd ciasno otoczone maminym wnętrzem, nagle znajduje się na otwartej przestrzeni i ma dużą swobodę ruchów. Zamiast półmroku macicy - widzi oślepiające światło, zamiast miłego ciepła - odczuwa chłód, zamiast znanego, cichego bicia serca mamy - słyszy nowe, głośne dźwięki. Niemowlę (tak nazywamy dziecko od urodzenia do końca pierwszego roku życia) szybko się rozwija pod względem fizycznym i umysłowym.

17 Zadania 1. Podaj dwie cechy różniące komórki płciowe męskie i żeńskie. 2. Wyjaśnij do czego służy badanie USG. 3. Jak nazywa się nauka o życiu zarodkowym i płodowym? 4. Ustaw litery z określeniami w odpowiedniej kolejności: A.poród B.połóg C.bruzdkowanie D.zapłodnienie C.zygota D.zarodek E.płód F.gastrulacja

18 Zadania 5. Na schemacie przedstawiono schemat wymiany substancji przez łożysko. Nazwij substancje nr 1,2,3

19 Źródła W.Lewiński,J.Prokop, Biologia1, OPERON 2004r. B.Klimuszko, Biologia I, ŻAK,2000r. D.Cichy,I.Żeber-Dzikowska,DEBIT 2000r. B.Potocka,W.Górski, Biologia, MAC Edukacja 2003r. J.Loritz-Dobrowolska i wsp., Biologia, OPERON 2007r. Z.Sendecka i wsp., Vademecum, Operon, 2008r. W.Gołda,J.Wardas, Biologia, Nowa Era 1994r. materiały „Puls życia 2”, Nowa Era 2009r.