O zatrudnianiu pracowników tymczasowych mgr Aleksandra Pietras

Tytułem przypomnienia  Jaki jest charakter prawny zatrudnienia tymczasowego? Zatrudnienie tymczasowe to konstrukcja prawna, w ramach której realizowany jest szczególny stosunek pracy.

Dlaczego szczególny? Ponieważ jest to forma zatrudnienia o charakterze: trójstronnym ( w ramach stosunku pracy tymczasowej występują trzy podmioty – agencja pracy tymczasowej, pracownik tymczasowy, pracodawca użytkownik) tymczasowym Dla zatrudnienia tymczasowego charakterystyczny jest również podział uprawnień i obowiązków, przysługujących tradycyjnie pracodawcy wobec pracownika, ale ten wątek zostanie jeszcze przez nas rozwinięty w dalszej części wykładu 

pracodawca użytkownik agencja pracy tymczasowej pracodawca użytkownik pracownik tymczasowy

Zanim przejdziemy do praw i obowiązków stron, przypomnijmy sobie definicje: pracy tymczasowej agencji pracy tymczasowej pracownika tymczasowego pracodawcy użytkownika

Praca tymczasowa Zgodnie za art. 2 pkt. 3 PracTymU, praca tymczasowa jest to: „wykonywanie na rzecz danego pracodawcy użytkownika, przez okres nie dłuższy niż wskazany w ustawie, zadań:

o charakterze sezonowym, okresowym, doraźnym lub których terminowe wykonanie przez pracowników zatrudnionych przez pracodawcę użytkownika nie byłoby możliwe, lub których wykonanie należy do obowiązków nieobecnego pracownika zatrudnionego przez pracodawcę użytkownika

Agencja pracy tymczasowej „Osoba fizyczna bądź jednostka organizacyjna, mogąca być pracodawcą w rozumieniu art. 3 k.p., której przedmiotem działalności jest zatrudnianie pracowników tymczasowych w celu kierowania ich do wykonywania pracy na rzecz pracodawców użytkowników”. ( T. Liszcz, Prawo pracy , Warszawa 2012, wyd. 9, s. 141 )

Pracownik tymczasowy Zgodnie z art. 2 pkt. 2 PracTymU, jest to pracownik zatrudniony przez agencję pracy tymczasowej wyłącznie w celu wykonywania pracy tymczasowej na rzecz i pod kierownictwem pracodawcy użytkownika

Pracodawca użytkownik Stosownie do treści art. 2 pkt. 1 PracTymU, należy go zdefiniować, jako: „pracodawcę lub podmiot niebędący pracodawcą w rozumieniu Kodeksu pracy wyznaczający pracownikowi skierowanemu przez agencję pracy tymczasowej zadania i kontrolujący ich wykonanie”.

Prawa i obowiązki stron Dla zatrudnienia tymczasowego charakterystyczny jest podział praw i obowiązków przysługujących pracodawcy, między agencję pracy tymczasowej, a pracodawcę użytkownika.

Obowiązek zatrudniania pracownika tymczasowego za wynagrodzeniem Podstawowym obowiązkiem agencji pracy tymczasowej jest zatrudnianie pracownika tymczasowego za wynagrodzeniem Agencja pracy tymczasowej jest obowiązana wypłacać wynagrodzenie prawidłowo i w terminie.

Co to znaczy prawidłowo? To znaczy, że wynagrodzenie pracownika tymczasowego powinno być ustalone zgodnie z przepisami obowiązującymi u pracodawcy użytkownika, czyli zgodnie z obowiązującym u pracodawcy użytkownika układem zbiorowym pracy bądź regulaminem wynagradzania.

Dlatego, zgodnie z art. 9 ust. 2 pkt Dlatego, zgodnie z art. 9 ust. 2 pkt. 1 PracTymU, pracodawca użytkownik informuje agencję pracy tymczasowej na piśmie o wynagrodzeniu za pracę, która ma być powierzona pracownikowi tymczasowemu, określonym w przepisach obowiązujących u pracodawcy użytkownika

Przed zawarciem umowy o pracę z pracownikiem tymczasowym, agencja pracy tymczasowej uzgadnia także z pracodawcą użytkownikiem na piśmie zakres informacji dotyczących przebiegu pracy tymczasowej, które mają wpływ na wysokość wynagrodzenia za pracę pracownika tymczasowego, oraz sposób i termin przekazywania tych informacji agencji pracy tymczasowej w celu prawidłowego obliczania wysokości wynagrodzenia za pracę tego pracownika ( art. 9 ust.3 pkt. 1 ).

Pracodawca użytkownik powinien także uzgodnić z agencją na piśmie wymiar czasu pracy pracownika tymczasowego ( art. 9 ust. 1 pkt. 4 PracTymU ), a także - co również jest niezbędne do naliczenia i wypłaty wynagrodzenia - prowadzić ewidencję czasu pracy pracownika tymczasowego ( art. 14 ust. 2 pkt. 2 PracTymU ).

Znając informacje mające wpływ na wysokość wynagrodzenia za pracę pracownika tymczasowego, agencja może z nim zawrzeć umowę o pracę, w której określi wysokość wynagrodzenia należnego pracownikowi tymczasowemu oraz termin i sposób wypłaty tego wynagrodzenia.

Wysokość wynagrodzenia o zasada równego traktowania Taki sposób ustalania wynagrodzenia przysługującego pracownikowi tymczasowemu służy realizacji zasady równego traktowania w zatrudnieniu Wysokość wynagrodzenia pracownika tymczasowego nie może być niższa niż wysokość wynagrodzenia pracownika pracodawcy użytkownika zatrudnionego na takim samym lub podobnym stanowisku.

Na agencji pracy tymczasowej spoczywa także obowiązek prawidłowego zatrudniania pracowników tymczasowych. Co to to znaczy?

Prawidłowe zatrudnianie pracowników tymczasowych oznacza, że są oni zatrudniani zgodnie z kwalifikacjami, z uwzględnieniem stanu zdrowia oraz przy pracach im dozwolonych. Jednakże, aby agencja pracy tymczasowej mogła wypełnić ten obowiązek, musi znać wymagania kwalifikacyjne niezbędne do wykonywania pracy na danym stanowisku.

W tym celu, stosownie do treści art. 9 ust. 1 pkt W tym celu, stosownie do treści art. 9 ust. 1 pkt. 2 PracTymU, pracodawca użytkownik uzgadnia na piśmie z agencją pracy tymczasowej wymagania kwalifikacyjne konieczne do wykonywania pracy, która ma być powierzona pracownikowi tymczasowemu.

Uzgodnienie wymagań kwalifikacyjnych koniecznych do wykonywania pracy, która ma być powierzona pracownikowi tymczasowemu jest także istotna z punktu widzenia odpowiedzialności za błędy popełnione przez niego w procesie świadczenia pracy. Pracownik tymczasowy, który został zatrudniony niezgodnie z kwalifikacjami, nie może ponosić skutków błędów popełnionych w pracy, jeżeli wynikają one z braku tych kwalifikacji.

W PracTymU nie wskazano podmiotu, odpowiedzialnego za skierowanie pracownika na wstępne badanie lekarskie. Jednak przyjmuje się, że obowiązek ten spoczywa na agencji pracy tymczasowej jako pracodawcy. Ponadto agencja pracy tymczasowej ma dochować należytej staranności w wyborze pracowników tymczasowych, którzy mają być skierowani do pracy u pracodawcy użytkownika, a to oznacza również zatrudnianie ich z uwzględnieniem ich stanem zdrowia.

Jednakże nie ma przeszkód, aby na wstępne badanie lekarskie skierował pracownika tymczasowego pracodawca użytkownik. Po pierwsze, zgodnie z art. 9 ust. 3 pkt. 2 PracTymU, zanim dojdzie do zawarcia umowy o pracę między agencją pracy tymczasowej, a pracownikiem tymczasowym, agencja może na piśmie uzgodnić z pracodawcą użytkownikiem zakres przejęcia przez pracodawcę użytkownika obowiązków pracodawcy z zakresu bhp, innych niż określone w ust. 2a.

Po drugie, brak jest wyraźnego ustawowego zakazu przejmowania tego obowiązku przez pracodawcę użytkownika w drodze umownie poczynionych ustaleń z agencją pracy tymczasowej.

Poza obowiązkiem skierowania pracownika tymczasowego na wstępne badania lekarskie, który zasadniczo stanowi obowiązek agencji pracy tymczasowej, to pracodawca użytkownik jako podmiot bezpośrednio korzystający z jego pracy i mający możliwość konkretyzacji jego obowiązków pracowniczych jest podmiotem zobowiązanym do zapewnienia pracownikowi tymczasowemu bezpiecznych i higienicznych warunków pracy w miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy tymczasowej ( art. 14 ust. 2 pkt.1. PracTymU).

W jaki sposób pracodawca użytkownik zapewnia pracownikowi tymczasowemu bezpieczne i higieniczne warunki pracy w miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy tymczasowej?

Zgodnie z art. 9 ust. 2a PracTymU pracodawca użytkownik: dostarcza pracownikowi tymczasowemu odzież i obuwie robocze środki ochrony indywidualnej zapewnia napoje i posiłki profilaktyczne przeprowadza szkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy Ustala okoliczności i przyczyny wypadku przy pracy Przeprowadza ocenę ryzyka zawodowego i informuje o tym ryzyku

Zgodnie z art. 9 ust. 2 pkt. 2, pracodawca użytkownik informuje także agencję pracy tymczasowej na piśmie o warunkach wykonywania pracy tymczasowej w zakresie dotyczącym bezpieczeństwa i higieny pracy

Pracodawca użytkownik jest także obowiązany udzielić pracownikowi tymczasowemu urlopu wypoczynkowego, a w przypadku, gdy okres wykonywania pracy na rzecz danego pracodawcy użytkownika wynosi 6 miesięcy lub dłużej, pracownikowi tymczasowemu przysługuje prawo do urlopu na żądanie.

Powracając do obowiązków agencji pracy tymczasowej  Prawidłowe zatrudnianie pracowników tymczasowych oznacza także uwzględnienie przepisów prawa pracy dotyczących ochrony pracy kobiet oraz młodocianych.

Obowiązek poinformowania pracownika tymczasowego o warunkach zatrudnienia u pracodawcy użytkownika, a także o wszelkich obowiązujących u niego regulaminach, zasadach, regulaminach i przepisach może spoczywać na agencji, pracodawcy użytkowniku albo może być dzielony pomiędzy te dwa podmioty.

Do obowiązków agencji pracy tymczasowej należy również: Prowadzenie dokumentacji pracowniczej ( z wyjątkiem ewidencji czasu pracy) zawiadomienie urzędu pracy o zatrudnieniu pracownika tymczasowego odprowadzenie podatku dochodowego od osób fizycznych oraz składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne wystawienie świadectwa pracy